Ir al contenido

TLAMACHTILI TLEN IKA PEUA

Tlen amo tijmatiyaya tlen Halloween

Tlen amo tijmatiyaya tlen Halloween

Ipan moaltepe, ¿nojkia kichiuaj nopa iljuitl tlen kiiljuiaj Halloween? Ni iljuitl momajtokej kichiuaj ipan Estados Unidos uan Canadá, ipan octubre 31. Pero tlen mochiua ipan ni iljuitl nojkia kichiuaj ipan sekinok altepemej. Uelis amo eli sanse inintoka, pero tlen kichiuaj nojkia elisneki sanse pampa kinilnamikij amo kuali ajakamej, mijkatsitsij, hadas, brujas uan Diablo (xikita nopa recuadro  “Iljuitl tlen eli kej Halloween”).

UELIS ta timoiljuia amo itstokej amo kuali ajakamej. Uan timoiljuia nopa iljuitl Halloween eli se tonali kema uelis timoyolpakiltis ika mokoneuaj uan tikinpaleuis ma kitekiuikaj inintlalnamikilis pampa san monejneuilisej ipan tlamantli tlen amo nelia pano. Pero se keskij maseualmej moiljuiaj ni iljuitl amo nelnelia tepaleuia. ¿Kenke?

  1. Se amochtli tlen kiixtoma tlen momajtokej kichiuaj ipan Estados Unidos, kiijtoua: “Nopa iljuitl Halloween mochiua pampa maseualmej kinekij kinnechkauisej amo kuali ajakamej katli temajmatiaj” (xikita nopa recuadro  “Kej mochijtiualajtok Halloween”). Ni tlamantli nojkia mochiua ipan sekinok iljuitl pampa pejkej kichiuaj maseualmej katli amo kitekipanouayayaj Dios uan pampa kinueyichiuaj ininuejkapantatauaj. Uan ipan ni tonali, kema kichiuaj nopa iljuitl, miakej maseualmej monojnotsaj ininuaya mijkatsitsij.

  2. Maske Halloween mochiua ipan Estados Unidos uan Canadá, ipan miak altepemej nojkia pejtokej kichiuaj. Pero miakej maseualmej amo kimatij kanke pejki mochiua ni iljuitl, yon kimatij tlake kiijtosneki tlen nopaya motekiuia. Se keski tlen nopa tlamantli kitekiuiaj tetlajchiuianij uan sekinok tlamantli kinixnextiaj amo kuali ajakamej (xikita nopa recuadro  “¿Kanke pejki mochiua?”).

  3. Katli itstokej ipan religión wicca, tetlajchiuiaj uan kichiuaj tlen momajtoyaj kichiuaj Celtas. Inijuantij kitokaxtiaj nopa iljuitl Halloween ika nopa tokajyotl tlen achtouia kipixtoya (Samhain) uan tlauel kipatiitaj nopa youali. Ipan nopa periódico USA Today kiijtoua se keski tlamantli tlen se bruja kiijtok: “[Katli kiijtouaj tlaneltokaj ipan Jesús] amo kimatij, pero kema kichiuaj nopa iljuitl, iljuichiuaj touaya [...] uan nopa tlauel techpaktia”.

  4. Tlen mochiua ipan Halloween amo mouika ika tlen Biblia tlamachtia. Itlajtol Dios kiijtoua: “Axkema xiakaj ika se tlen tetonalita, o tlen teiljuia tlen onkas teipa, o tlen tlamati, niyon ika se tlen tetlajchiuia. Axkema xiakaj ika se tlen teuiuichiua, niyon tlen tekiti ika magia, niyon tlen kinnojnotsa ajakamej o tlen miktokej” (Deuteronomio 18:10, 11; nojkia xikita Levítico 19:31; Gálatas 5:19-21).

Ika nochi tlen tikitstokej, ¿timoiljuia mitspaleuis tlaj timomachtia kanke pejki mochiua Halloween uan sekinok iljuitl tlen eli sanse? Tlaj timomachtia ni tlamantli, uelis tijnekis tiitstos ininuaya maseualmej katli amo kichiuaj ni iljuitl.

“[Katli kiijtouaj tlaneltokaj ipan Jesús] amo kimatij, pero kema kichiuaj nopa iljuitl, iljuichiuaj touaya [...] uan nopa tlauel techpaktia” (nopa periódico USA Today kiijkuilok tlen kiijtok se bruja).