I Baibul, lok ma kitiyo kwede ni “gin maber” kwako bene timo gin matir.

Lukricitayo gitero lok ma lakwena Paulo owaco ni: “Wamito ni wati gin maber i kare ducu” calo gin ma pire tek adada. Man kwako timo gin ango?

Jo mapol kong gingine i maraya odiko ki odiko ma peya gucito i kin dano. Pingo? Pien gimito ni ginen mamwonya i wang dano. Ento tye gin mo ma pire tek ma loyo bedo ki yer wic nyo bongo me cital moni. Ki lok ada, ngat ma wabedo i iye twero medo berwa nyo balo kit ma wanen kwede ki woko.

Lok pa Lubanga ye gire ni pol kare mitiwa terowa i timo gin marac. Acakki 8:21 oloko i kom dano ni, “Tam ducu ma i cwinye kemo bal keken nia wa i tinone.” Pi meno, ka wamito timo gin matir myero walweny ki miti ma kinywalowa kwede me timo bal. Lakwena Paulo otitiwa pi lweny ma etye kwede ki bal, kun waco ni: “Pien amaro kwano cik pa Lubanga, kun alwodo lokke ki iya. Ento dok aneno cik mukene i dul koma ducu, kun tye ka lweny ki cik ma i tamma, tera i opii i te cik me bal ma bedo i dul koma ducu.”​—Jo Roma 7:22, 23.

Me labolle, ka cwinywa bitowa me timo gin marac dok watye ki miti matek me timo gin ma pe tye atir, pe te lokke ni omyero walub miti ma i cwinywa calo opiine. Pud watye agonya me yero gin me atima. Ka wayero me kwero tam marac meno, watwero medde ki bedo jo ma gitimo gin matir kadi bed cwiny me timo gin ma pe atir orumowa woko.

Me timo gin matir, omyero walub cik ma kwako kit me kwo. Ento, tye me cwercwiny ni jo mapol gicwalo cawa malac i moko kit ma omyero giruke kwede ma ka tamo i kom cik ma kwako kit me kwo. Macalo adwogine, gigengo ngegi pi timo jami ma pe atir. Buk ma kilwongo ni The (Honest) Truth About Dishonesty oloko i kom tim meno ni: “Pol kare watimo jami ma pe tye atir nio ka waneno ni nyingwa tye ka balle.” Tika tye gin mo ma genne ma twero konyowa me moko piwa kenwa gin ma pe atir mene ma kiye ni watim? Watye ki pwoc madit ni, gin ma kit meno tye.

Dano milion mapol ata i twok lobo ducu dong gunongo ni Baibul aye twero konyowa me mokone. Baibul tye ki cik ma kwako kit me kwo maber ma pe pore ki cik mo keken. (Jabuli 19:7) Baibul miniwa tira i kom jami calo kwo me ot, dog tic, kit me kwo, ki dong bedo ki wat maber ki Lubanga. Baibul dong otiyo pi kare malac. Cikke ki pwonye tiyo pi dano me rok, kaka, ki leb ducu. Ka wakwano lok ma i Baibul, walwodo i kom gin ma kiwaco, dok waketo tam ma kimiyo i tic, ci wabinyebe me timo gin matir.

 Ento, wek watim gin matir pe mitte ni wabed ki ngec ma i Baibul keken. Ngene kene ni wabedo i lobo ma opong ki tim maraco ma diyowa me lubo rwomme me kwo mugom. Meno aye gin mumiyo pire tek ni waleg pi kony ki cwak pa Lubanga. (Jo Pilipi 4:6, 7, 13) Ka watimo kumeno, ci wabibedo ki tekcwiny me cung pi gin matir, kun watimo gin maber kare ducu.

Hitoshi, laco ma kiloko i kome i pwony me acakki-ni, onongo adwogi maber ki i bedo ki nying maber calo latic ma timo gin matir. En dong tiyo bot laco mo ma pwoyo kite matir-ri. Hitoshi owacci, “Atye ki pwoc madit atika pien anongo tic ma weko cwinya bedo agonya.”

Jo mukene bene gunongo ni lok meno tye ada. Nen kong labol pa jo mogo ma gunongo adwogi maber pi keto i tic cik me Baibul ni omyero “wati gin maber i kare ducu.”

• Bedo Agonya

  “Aweko cukul ma atye ki mwaka 13 wek adony i tic me kwalo kwo. Macalo adwogine, pacen 95 kulu me centena weng pe anongo i yo matir. Lacen, anyomme ci an kacel ki cwara wacako kwano Baibul ki Lucaden pa Jehovah. Wapwonyo ni Lubanga Jehovah * dag tim ma pe tye atir, ci wamoko tamwa me loko kit me kwowa. I 1990 wadyero kwowa bot Jehovah dok wanongo batija macalo Lucaden pa Jehovah.​—Carolok 6:16-19.

  “I kare mukato angec, ota onongo opong ki jami ma kikwalo akwala, ento kombeddi dong apeke ki jami ma kit meno; dok man weko awinyo ni atye agonya. Ka atamo i kom mwaki mapol mukato angec ma abedo ka timo jami ma pe atir, abedo ki pwoc madit atika bot Jehovah pi kicane. Cwinya bene yom adada ka acito ka buto dyewor ki dyewor ma angeyo ni cwiny Jehovah dong yom kweda.”​—Cheryl , Ireland.

  “I kare ma ladit ticca owinyo ni akwero gamo cente me camucana ki bot laco mo ma mito wil, en owacca ni: ‘Lubangani oweko itye ngat ma genne adada! Obedo twon mot madit atika me bedo kwedi calo latic i kampuniwa.’ Ki lok ada, bedo lagen i jami ducu miyo cwinya pe pida i nyim Lubanga Jehovah. Dok bene miyo akonyo jo me oda kacel ki jo mukene me bedo ki kit matir.”​—Sonny , Hong Kong.

• Wic ma Opye

  “Atye lalub kor ladit tic me beng mo madit. I tic man, nongo lonyo pire tek loyo loko lok ada. Tam ma pol pa dano gitye kwede aye ni, ‘Racce mono tye kwene ka ce timo gin marac kelo lonyo ki dok dongo lobo?’ Ento ka atimo gin matir, abedo ma wiya opye mot. Dong amoko tamma me medde ki timo gin matir kun alwenyo ki gin mo keken marac ma twero bino. Lutic mukene-ni gingeyo ni pe abiloko lok goba mo keken pigi nyo botgi.”​—Tom , United States.

• Worre Kekeni

  “Ngat ma neno kor ticca ocuko cwinya me loko lok goba i kom jami mogo ma onongo gurweny ki i dog tic, ento akwero woko. I kare ma kituco lukwo jami magi, ladit ticca opwoya pi loko lok ada. Bedo ngat ma genne i lobo ma opong ki jo ma pe gigenne mito tekcwiny. Ento macalo adwogine dano gibigenowa kun giworowa.”​—Kaori , Japan.

Bedo ma iwa leng, wiwa opye mot, ki dong ma i worre kekeni​—mot magi ginyuto ni bedo ngat ma timo gin matir kelo adwogi mabeco. Pe kumeno?