የክርስቲያን ግሪክኛ ቅዱሳን መጻሕፍት በተለያየ ቦታ ላይ ስለ ሮም ሠራዊት የመቶ አለቃ ይናገራሉ። ኢየሱስ ሲገደል በቦታው የነበረው ወታደር የመቶ አለቃ ነበር፤ እንዲሁም የአሕዛብ ወገን ከሆኑ ሰዎች ወደ ክርስትና ለመለወጥ የመጀመሪያ የሆነው ቆርኔሌዎስ የመቶ አለቃ ነበር። ሐዋርያው ጳውሎስን ሊያስገርፈው የነበረው ወታደርም ሆነ ጳውሎስን ወደ ሮም የወሰደው ዩልዮስ የመቶ አለቃ ማዕረግ ነበራቸው።—ማርቆስ 15:39፤ የሐዋርያት ሥራ 10:1፣ የግርጌ ማስታወሻ፤ 22:25፤27:1

አንድ የመቶ አለቃ አብዛኛውን ጊዜ ከ50 እስከ 100 የሚሆኑ እግረኛ ወታደሮችን ያቀፈ ሠራዊት ያስተዳድራል። የመቶ አለቃው ካሉበት ኃላፊነቶች መካከል በእሱ ሥር ላሉት ወታደሮች ሥልጠና መስጠት፣ ልብሳቸውንና ትጥቃቸውን መገምገም እንዲሁም ለክተት እንዲዘጋጁ ማዘዝ ይገኙበታል።

አንድ ተራ ወታደር ሊያገኝ የሚችለው የመጨረሻው ከፍተኛ ማዕረግ የመቶ አለቃነት ነው። ይህ ማዕረግ ይሰጥ የነበረው ለረጅም ጊዜ በውትድርና ላገለገሉና ጥሩ አመራር የመስጠት ችሎታ ላላቸው ወታደሮች ነው። የሮም የጦር ሠራዊት ዲሲፕሊን ያለውና ውጤታማ መሆኑ የተመካው በእነዚህ የመቶ አለቃዎች ላይ ነበር። አንድ የመረጃ ምንጭ እንደገለጸው የመቶ አለቃዎች “አብዛኛውን ጊዜ በሠራዊቱ ውስጥ ካሉት ወታደሮች ሁሉ የበለጠ ከፍተኛ ልምድና ጥሩ እውቀት ያላቸው ነበሩ።”

በዘመናችን ካሉት የብርጭቆ መስተዋቶች በተለየ መልኩ በጥንት ዘመን መስተዋት የሚሠራው በደንብ ከታሹ ማዕድናት ነበር፤ አብዛኛውን ጊዜ ይጠቀሙበት የነበረው ማዕድን ነሐስ ሲሆን ከመዳብ፣ ከብር፣ ከወርቅ ወይም ኤሌክትረም ከተባለ በተፈጥሮ የሚገኝ የወርቅና የብር ቅይጥም ሊሠራ ይችል ነበር። በመጽሐፍ ቅዱስ ላይ፣ መስተዋት ለመጀመሪያ ጊዜ የተጠቀሰው የማደሪያው ድንኳን ተብሎ ከሚጠራው የእስራኤላውያን የአምልኮ ማዕከል ግንባታ ጋር በተያያዘ ነው። ለቅዱስ አገልግሎት ይውል የነበረውን የመዳብ ገንዳና ማስቀመጫውን ለመሥራት ሴቶች መስተዋታቸውን ሰጥተው ነበር። (ዘፀአት 38:8) መስተዋቶቹ ለዚህ ሥራ የዋሉት ከቀለጡ በኋላ ሳይሆን አይቀርም።

በእስራኤልና በአካባቢው በተደረጉ የአርኪኦሎጂ ቁፋሮዎች፣ መስተዋቶች ብዙውን ጊዜ ከጌጣ ጌጦችና ከሌሎች የሴቶች መዋቢያ ዕቃዎች ጋር ተገኝተዋል። በአጠቃላይ ሲታይ እነዚህ መስተዋቶች ክብ ቅርጽ የነበራቸው ሲሆን ባጌጠ እንጨት፣ ብረት ወይም የዝሆን ጥርስ የተሠሩና በአብዛኛው የሴት ሰውነት ቅርጽ ያላቸው እጀታዎች ነበሯቸው። ያልታሸው የመስተዋቱ የኋለኛው ክፍል አብዛኛውን ጊዜ ምንም ዓይነት ጌጥ አይደረግበትም።

ጥንታዊዎቹ መስተዋቶች በዘመናችን ካሉት የብርጭቆ መስተዋቶች ጋር ሲነጻጸሩ ጥርት አድርጎ የማሳየት ችሎታቸው አነስተኛ ነው። ሐዋርያው ጳውሎስ “አሁን በብረት መስተዋት ብዥ ያለ ምስል ይታየናል” በማለት የተናገረው ከዚህ አንጻር ሳይሆን አይቀርም።—1 ቆሮንቶስ 13:12