Bibliat yatxatasaw nayra jakäwinakapxa jaytawayapxi

Irnaqäwipat lunthatsuri ukat jamasat diamantenakamp negocio lurir warmiruxa, ¿kunas jan lunthatasis wali sum irnaqxañapatakix yanaptʼäna? Pä kuti jupa pachpa jiwayasiñ munir mä warmiruxa, ¿kunas jan jiwayasiñ amtxañapatakix yanaptʼäna? Alcohol umañaru ukat drogamp qullxasiñar yatinuqtat mä jaqiruxa, ¿kunas ukanak jaytxañapatakix yanaptʼäna? Uka jisktʼanakaruxa jupanak pachpaw qhanañchistani.

KHITISA

SUTI: MARGARET DEBRUYN

MARA: 45

MARKA: BOTSUANA

NAYRA JAKÄWIPA: CONTRABANDO APNAQIRI UKAT LUNTHATA

NAYRA JAKÄWIJA: Awkijax Alemania markankirïnwa, ukampis África del Sudoeste (jichhaxa Namibia) markanwa jakasxäna. Uka markanxa Gobabis sat markaw utji, ukanwa nayax yuriwayta. Ukampis mamajaxa, Bangologa sat tribunkirïnwa, ukaxa Botsuana markankiwa.

1970 maranakanxa, Sudáfrica markan apnaqiripawa Namibia markarux apnaqäna, ukat jaqirux castapat jaltayañatakixa, apartheid sat mä kamachi apsuwayäna, jiskʼa jachʼa markanakatakisa ukhamaraki. Awk taykajax janiw pachpa kastat jutirïpkänti ukatwa jaljtayapxäna. Ukatarakwa, mamajax Botsuana markar kuttʼawayxäna, ukat nayas jilanakajas kullakanakajas jupampirakiw sarxapxta. Ghanzi sat mä markaruw jakañatakix puripxta.

Ukat 1979 maranxa, Lobatsi sat markaruw sarxayäta, ukanwa katuqtʼasir mä familian utapan yatiqañ utar sarañxa tuktʼayawayta. Ukatsti mä mecánica talleranwa secretariat irnaqayäta. Ukhamax kuntï munktan ukxa janis Diosax churkistaspa ukham amtampiw jilsuwayta, antisas sapa mayniw kun lurasas jikxatasiñapa sasaw amuyarakiyäta.

Ukhamatwa taqi kun confiapkitän uka empresatxa yänak lunthatañ qalltawayta. Kunapachatï arumanakax trenax markar puriniri ukhaxa, amigonakajamp chikaw trenar mantapxirïta ukat qhawqtï lunthatañ munapxirïkta uk lunthatsupxirïyäta. Ukat diamantenakampi, qurimpi broncemp kunaw jamasat negocio luririyäta. Droganakarus wali yatintataw sarnaqayäta, wali qhuruw tukxayäta ukat walja chachanakampirakiw sarnaqxayäta.

1993 maranxa, lunthataskiriruw katjapxitu, ukhamatwa jan irnaqäwini uñjasta. Ukampis amigonakajaxa jan katjayasiñ laykuxa janiw yanaptʼapkitänti. Ukax walpun chuym ustʼayitäna, ukat janipuniw khitirus jichhat uksarux confiykäti sasaw sayäta.

 KUNJAMSA BIBLIAX NAYRA JAKÄWIJ JAYTXAÑ YANAPTʼAWAYITU: Mä mara pasatatxa Tim ukat Virginia sat misioneronakaruw uñtʼawayta, jupanakax Jehová Diosan Qhanañchirinakapäpxiwa. Ukat yaqha irnaqäwin irnaqxayäta, ukaruw manqʼañ horasana Bibliat parlapxitäna. Ukat kunapachatï jupanakamp confianzax utjxäna ukhaxa, utajaruw yatiqaskakiñatakix sarxapxayäta.

Ukat Diosar kusisiyañatakixa, nayra jakäwijxa jaytxañajänwa, ukwa yatiqawayta. Amuytʼañataki, 1 Corintios 6:9, 10 qillqatanx siwa “wachuqa juchan sarnaqir jaqix janiw Diosan markapar [jan ukax reinopar] mantkaniti, [...] lunthatanakasa, michʼanakasa, machirinakasa, masipxat parlasirinakasa, sallqjañampi aparirinakasa mantapkaniti” sasa. Uk liytʼasaxa, mayat mayatwa jan wali lurañanakxa jaytawayxta. Janiw lunthatasxti ukat jilsuwaykta uka nuwasir jaqinakampis janirakiw chikachasxti. Jehová Diosan yanaptʼapampixa, sarnaqkayät uka jaqinakampis janirakiw parlxapxti.

WALJA ASKINAKWA KATUQAWAYTA: Wali chʼam tukusaw colerampi jan atipjayasiñxa yatiqawayta, wawanakajax pantjasipxi ukhaxa, janirakiw qhuru arump tuqinuqxtti (Efesios 4:31). Parlañax wakiski ukhasa sumatarakwa parlarakta, ukhamatwa familian mayachtʼata wali sum jakasiñas utjaraki.

Jichhaxa, nayra amigonakajasa vecinonakajasa janiw nayat axsarayasxäpxiti. Ukat aljañanaksa qullqsa jan lunthatasisarakiw wali sum apnaqxarakta. Ukhamatwa jakañatakix munaski ukanaksa jikxatarakta ukat jaqi masijar Bibliat yatichañatakis tiempxa jukʼamp apstʼasirakta. Proverbios 10:22 qillqatanxa: “Tatitun bendicionapawa qamiriptayi; janiw kuna llakisiñsa ukampi chikax apayankiti” siwa, uka arunakax chiqäskapuniwa.

KHITISA

SUTI: GLORIA ELIZARRARÁS DE CHOPERENA

MARA: 37

MARKA: MÉXICO

NAYRA JAKÄWIPA: JIWAYASIÑWA YANTʼÄNA

NAYRA JAKÄWIJA: Naucalpan (Estado de México) markanwa jilsuwayta, ukanxa qamir jaqinakakiw jakapxäna. Qʼaxu tawaqüxasaxa wali kutkatasiri ukhamaw tukuwayta. Fiestat fiest sarañax walpun muniriyäta. Ukat 12 maranïkasaw cigarro fumañ qalltawayta, 14 maranirusti machañ qalltawayarakta. Ukat 16 maranïxayat ukhasti drogamp qulljasiñaruw yatintawayta. Ukat pä mararuxa, utajat sarawayxta. Niya taqpach amigonakajaxa, jan walin uñjasiri, jiskʼachata ukham familianakatäpxänwa. Chiqansa, janiw jakañ munxayätti ukatwa pä kutin jiwayasiñ yantʼayäta.

Ukat 19 mara phuqkasaxa, modelot irnaqxayäta ukhamarak politiconakampi ukat peliculanakan uñstir jaqinakamp kunaw sarnaqxayäta. Uka qhipatwa jaqichasxarakta ukat wawanakajas utjxarakïnwa, ukampis utanxa nayaw taqi kuns munañajar apnaqayäta. Ukhamarus cigarro fumañsa machañsa janiw jaytkayätti, jan sum amuyasisapuniw sarnaqayäta. Ukat jan parlañ qʼañu arunakwa parliriyäta, qʼañu chistenakas wal gustiritäna. Jukʼampisa, janipuniw suma jaqïñajax utjkitänti.

Amigonakajas nayjam sarnaqiripxarakïnwa. Jakäwijax wali sumäkaspas ukham amuyapxäna, ukampis jakañax nayatakix janiw kuna askïkänsa.

 KUNJAMSA BIBLIAX NAYRA JAKÄWIJ JAYTXAÑ YANAPTʼAWAYITU: 1998 maranwa Jehová Diosan Qhanañchirinakapamp Bibliat yatxatañ qalltawayta, ukanwa jakäwix jan inamayatapxa yatiqawayta, ukat kunjamsa jutïrin Diosax aka Uraqxa mä paraisor tukuyani ukat jiwatanakas jaktanipxani. Ukat kunjamsa nayax ukan jakasirïsta ukanaksa yatiqawayaraktwa.

Ukat chiqpachapun Diosar munasitaj uñachtʼayañ munasaxa, jupar istʼañajaw wakisxäna (1 Juan 5:3). Ukampis uk lurañaxa nayatakix chʼamakïnwa, kunattix janiw khitimpis kuns sayasiñ munirïkayätti. Ukhamarus ak amuyasiyäta: janiw ukham munañajar sarnaqaskakiñajax akchʼas walïkiti sasa (Jeremías 10:23). Ukampis Jehová Diosaruw yatichäwinakam phuqañatak yanaptʼita, chʼam churita sasa mayisiyäta. Wawanakajar sum jakasiñ yatichañatakis yanaptʼita sasarakiw mayisiyäta.

Nayra jakäwij jaytañax wali chʼamapunïnwa, ukampis kuntï Efesios 4:22-24 qillqatanx siskixa, ukhamarjamaw lurawayta, ukanx siwa: “Nayra jakäwinakamarjam sarnaqañxa apanukupxam [...] ukatsti Diosan munañaparjama luratäki uka machaq jakäwimpi isthapisipxam, suma qʼuma chiqa kankañan jakapxarakim” sasa. Ukampis machaq jakäwimpi isthapisiñajatakixa, cigarro (tabaco) fumañsa wali qʼañu parlañanaksa qʼal jaytxañajänwa. Niya kimsa maranpunwa ukanak jaytawayta, uka pasatatwa Jehová Diosan Qhanañchiripjam bautisasiwayxta.

Ukat kunanaksa mä esposjamas taykjamas lurañajaxa ukanak phuqañaruw uskusiwayta. Ukatakixa, 1 Pedro 3:1, 2 qillqatarjamaw lurayäta, ukanx siwa: “Ukhamaraki jumanakax warminaka, chachanakamar istʼasa sarnaqapxam, ukhamata inas kawkïri chachas jan Tatitur iyawskchi ukax jumanakan sarnaqäwinakam tuqi Tatitutaki jikxatatäñapataki jan kuna arumpisa, jan ukasti jumanakan suma sarnaqatam uñjasaki” sasa.

WALJA ASKINAKWA KATUQAWAYTA: Kunatsa jakañax wali wakiskirix uk yatiqatajatxa walpun Jehová Diosar yuspärta. Chiqpachansa, jichhax suma jaqïxtwa, wawanakajar suma uywañatakisa jukʼamp wakichtʼatäxaraktwa. Ukat kunapachatï nayra jakäwijat amtasta ukhaxa, chuymajax walpun usutu, ukampis kunatï chuymajan utjki ukxa Jehová Diosax wali sum yati, ukxa janiw armaskti (1 Juan 3:19, 20). Biblian yatichäwinakaparjam sarnaqxatajatxa, jan axsarasa ukat chuymas chuymaw jakasxarakta.

KHITISA

SUTI: JAILSON CORREA DE OLIVEIRA

MARA: 33

MARKA: BRASIL

NAYRA JAKÄWIPA: MACHIRI UKAT DROGAMPI QULLJASIRI

NAYRA JAKÄWIJA: Brasil markan Bagé sat markapanwa yuriwayta, ukaxa Brasilampi Uruguay markampi qurpa jakʼankiwa ukatxa 100.000 ukha jaqinirakiwa. Ukat jilapart jaqinakaxa uywampi yapumpiw sarnaqapxi. Ukhamax wali pisïnwa jilsuwayta, uka chiqanxa jan wali wayn tawaqunakaw tam tama sarnaqapxirïna ukat alcohol umapxirïna, droganakampis qulljasipxirïna.

Ukat yatiqañ utar sarañ jaytjxasaxa, machjasiñaru, marihuana fumañaru ukat heavy metal sat música ischʼukiñaruw yatintatawayta. Nayatakix janiw Diosax utjkänti, kunattix tʼaqhisiñanaka jan waltʼäwinaka Uraqpachan uñjasaxa janis Diosax utjkaspa ukham amuyayäta.

 Walpun guitarra tuktʼañ muniriyäta ukhamax cantonak apsuñatakixa Revelación (Apocalipsis) uka libron qillqatapat amuytʼasaw apsuriyäta. Ukampis grupojaxa, janiw munkayät ukhamarux jiltawaykänti, ukatwa droganakamp qulljasiñar puriwayta. Chiqpachansa, drogampi qulljasis jiwañxa janiw axsarkayätti, kunattix wali uñtʼat música tukirinakatxa waljaniw ukham qulljasisax jiwapxäna.

Ukatxa uywsuwaykïtän uka awichajaruw droganaka alañatakix qullq mayiriyäta. Awisax qullq kamachtas sas jisktʼirïtäna ukhaxa, nayax kʼarxayiritwa. Jukʼampisa, ñanqha ajayunakamp parlañ tuqiruw sarayäta. Magia negra ukasa wal gustitäna, kunattix ukas jukʼamp suma cancionanak apsuñajatakix yanaptʼirïkaspa ukham amuyayäta.

KUNJAMSA BIBLIAX NAYRA JAKÄWIJ JAYTXAÑ YANAPTʼAWAYITU: Kunapachatï Jehová Diosan Qhanañchirinakapampi Bibliat yatxataña ukat tantachäwinakapar sarañ qalltawayta ukhatxa, janiw nayrjam amuyxayätti. Jukʼat jukʼatwa wali kusisita jakañ munawayxta. Uka tiemponxa, jan khitir yäqasaw sarnaqayäta ñikʼutajax wali jachʼa jilantatänwa, ukampis janiw ukhamañ munxayätti ukatwa ñikʼut mururayasxta. Ukhamarus Diosan chuymap kusisiyañ munasaxa, alcohol umañsa cigarro fumañsa ukat droganaksa qʼal jaytxañajaw wakisxäna. Gustkitän uka musicanaksa jaytxañajänwa.

Jehová Diosan Qhanañchirinakapan tantachäwipar sarañ qalltkayät ukhaxa, Bibliat apstʼat mä qillqataw cuadron utjäna, ukaw wal amuytʼasiyitäna. Proverbios 3:5, 6 qillqatat apstʼatänwa, ukanxa siwa: “[Jehová] Tatitur taqi chuymamampi katuyasim; juman chʼikhi kankañamarukix jan alkatasimti. Taqi luräwinakamanxa Tatitutxa amtasipunim, ukatsti jupax chiqa thakinjamwa irpaskätam” sasa. Uka qillqatat lupʼisaxa ak sayäta: nayatï muniristxa, Jehová Diosax nayra jakäwij jaytxañajatakix yanapitaspaw sasa.

Ukampisa, jan wali jakäwij jaytxañaxa wali chʼamänwa, mä ampars khariqasiñ munkiristxa ukhamänwa (Mateo 18:8, 9). Ukhamarus jukʼat jukʼat ukanak jaytxä sas amuyañaxa, inamayakispaw sirïtwa. Ukatwa mä urux akham sawayta: “¡Akhakamakïpan!” sasa, ukat yatintatäkayät ukanakxa mayakwa qʼal apanukuwayta. Ukatxa, nayra jakäwijar kuttʼañar wiytkitaspa uka chiqanakaruxa janiw sarxayätti janirakiw ukar wiytir jaqinakampis sarnaqxayätti.

Uka tiemponakanxa aski luräwinakajatwa lupʼiriyäta ukat janirakiw chʼam laqʼayasiñampix atipayasirïkti. Ukat Jehová Diosaxa, sarnaqäwijansa yupaychäwijansa ukat jañchïns wali qʼumat uñtʼitaspa ukwa wal munirïta. Nayra jakäwix armañatakisa nayrar sartaskakiñatakisa yanaptʼita sasaw mayisiyäta, ukham lurañatakis juparakiw chʼamapampi yanaptʼawayitu. Awisaxa aynachtʼañax utjiriwa. Ukampis machata apjtatasa Bibliat yatxataskakirïtwa.

Biblianxa, Diosat walja yatichäwinakwa yatiqawayta: amuytʼañataki, jupax jiwasatxa sapa maynitwa llakisi, kʼari religionanaksa tukjarakiniwa ukat Uraqpachan yatiyasiñapatakisa Juparakiw yanaptʼaskaraki (Mateo 7:21-23; 24:14; 1 Pedro 5:6, 7). Taqi kunas wali askïnwa, kuntï yatiqaskayäta ukaxa mä rompecabezjamas wali sum apthapïskäspa ukhamänwa. Ukatwa, Diosar jakäwij katuyasiñ amtawayta. Chiqansa, taqi kuntï Diosax naya layku lurawayki ukat wal yuspärañ munayäta.

WALJA ASKINAKWA KATUQAWAYTA: Jichhaxa, jakäwijax janiw inamayäxiti, jan ukasti mä amtampiw jichhax jakxtxa (Eclesiastés 12:13). Familiajar qullq mayiñat sipansa, jichhax nayaw jupanakar yanaptʼxta. Sañäni, kuntï Bibliat yatiqktxa uk awichajar yatiyta, ukatwa jupax Diosar jakäwipa katuyasxaraki. Yaqha familiaranakajasa ukat grupojankkän ukat maynïrisa ukhamarakiw Diosar jakäwip katuyasxi.

Jichhaxa, jaqichatäxtwa ukat esposajampi chikaw yaqhanakar Biblian yatichañatakix jilpach tiempo apsusta. Ukat ‘Jehová Diosar taqi chuymajampi confiayasiñwa’ yatiqawayta, ukatwa, jachʼa bendicionanaksa katuqawayarakta.

[29 janan qhanañchäwipa]

“Jukʼat jukʼatwa wali kusisita jakañ munawayxta”