¿Kunjamsa Diosat sum yatichañäspa? Suma yanaptʼanaka
¿Kunjamsa Diosat sum yatichañäspa? Suma yanaptʼanaka
“Juman chuymamaruy katuqam kawkïri mandamiento arunaktï jichhüruna churksma ukanakxa. Ukatsti wawanakamaruw yaticharakïta; utamankkasina, thakinjam sarkasina, ukhamarakiw parlarakïta ikintañataki, sartañatakisa.” (DEUTERONOMIO 6:6, 7)
AWK taykanakaxa, wawanakapar yatichapxañap yatisinxa inas wali llakita jikxatasipxchi. Yanap thaqapxi ukhaxa kunayman iwxtʼanakwa jikxatapxi ukat kunjamsa wawanakapar yatichapxani ukx jukʼampikiw jan amuyxapxiti. Familiaranakapasa ukat amigonakapas kunaymanitwa iwxtʼapxi, ukat libronakansa, revistanakansa, Internetansa kunayman yanaptʼanakwa jikxatapxaspa, ukampis awisax may may parlapxi.
Maysa tuqitxa, Bibliax janiw kuna tuqitsa wawanakar yatichasiñapa ukak iwxtʼkiti, jan ukasti kunjamas yatichasiñapa uksa amuytʼayarakiwa. Kunjamtï Biblian jiskʼa tʼaqanakat aka yatichäwi qalltan liytʼaniwayktanxa, awk taykanakaw wawanakapar Diosat sapüru yatichañatakix kunayman tuqit amuytʼapxañapa. Aka yatichäwinwa Biblian iwxtʼanakaparjamax pusi tuqit yatxatañäni, ukax walja awk taykanakaruw yanaptʼawayi.
1. Diosan luratanakap tuqi wawanakamar yatichapxam. Apóstol Pablox akham sasaw qillqäna: “[‘Kunjam Diosasa ukxa’, NM] jupan luratanakap tuqiw uñachtʼayasi. Qhanpachwa uñachtʼayasi kunapachatix aka uraqix luratäkäns ukürutpacha jupax Diosätapa, chʼamapax jan tukuskirirakïtapa” sasa (Romanos 1:20). Awk taykanakaxa, wawanakapamp chika Diosan luratanakap uñjasa ukat ukanakax kunjam Diosätapsa uñachtʼayi uk lupʼipxañapatak chʼamañchtʼasaw Diosarus uñjapkaspa ukham uñjapxañapatak yanaptʼapxaspa.
Ukhamwa Jesusax arkirinakapar yatichäna. Jupax akham sänwa: “Uñtapxam jamachʼinakax jalaski uka, janiw jupanakax satapkis ni apthapipkarakisa, janirakiw juyranaksa pirwanakarus imapkiti, ukampis alaxpachankir Awkimaw ukanakarux manqʼayi. Uka jamachʼinakat sipansa jumanakax jukʼamp munatäpxtawa” sasa (Mateo 6:26). Ukhamatwa Jehová Diosax kunja munasirisa ukat khuyapayasirisa uk arkirinakapar qhanañchtʼäna. Ukat Diosax kunjamsa uka munasiñapa ukat khuyaptʼayasiñapa wawanakapar uñachtʼayi uks amuytʼayarakïnwa.
Salomón reyixa, kuna yatiñtï Diosax kʼisimiranakar churkäna uka tuqit parlasaw mä wakiskir yatichäwi yatichäna. Akham sänwa: “Jayra jaqi, kʼisimiranakar uñjam; kuntï lurapki ukanaka uñjam, yatiqasirakim. Jupanakax janis Proverbios 6:6-8). Ukhamwa Salomón reyix kunja wakiskirisa suma amtanakanïñaxa ukat phuqañatak chʼamachasiñasa uk amuytʼayäna.
jilïrinïpkchi ukasa, ukampis jupanakax manqʼañxa imkatasipxiwa, yapu apthapi pachana” (Awk taykanaka, ¿kunjamsa Jesusatsa ukat Salomón chachatsa yatiqasipxasma? Nayraqatxa, kuna ayrunakatsa ukat kawkïr uywanakatsa jukʼamp yatxatañ munapxasma sasaw wawanakamar jisktʼañama. Ukatxa, uka tuqit parlki uka yatichäwinakwa thaqtapxañama. Ukatsti, ukanakax kunsa Diosat yatichistu ukwa aruskiptʼapxañama.
2. Istʼapkäna ukanakarux kunjamsa Jesusax uñjäna uk yatiqasipxam. Taqi jaqinakat sipansa Jesusax walja wakiskir yatichäwinaks yatichañapäkchïnxa, jupar istʼapkäna jupanakax kunjamsa jikxatasipxi ukat kunsa amuyapxi uk yatiñatakix jisktʼapunirïnwa (Mateo 17:24, 25; Marcos 8:27-29). Ukhamarakiw wakiskir yatichäwinak wawanakapar yatichañapax awk taykanakan utji. Ukampis sum yatichañatakix Jesusatwa yatiqasipxañapa ukat arstʼasipxañapatakiw chʼamañchtʼapxañapa.
Wawanakatï jan yatiqañ munapkani jan ukax ukanak yatiqañax jupanakatak chʼamäni ukhaxa, ¿kun lurañas wakisispa? Kunjamsa Jesusax arkirinakapar uñjäna uk amuytʼañamawa. Arkirinakapax khitis jilïrixa sasaw chʼaxwapxirïna ukat kunatsa altʼat chuymanipxañapa uk janiw amuyapkänti. Ukampis Jesusax pacienciampiw uñjäna ukat kutin kutiniw altʼat chuymamp sarnaqapxañapatak amuytʼayäna (Marcos 9:33, 34; Lucas 9:46-48; 22:24, 25). Jesusat yatiqasir awk taykanakaxa, pacienciampiw wawanakapar amuytʼayapxi ukat wakischi ukhasa, amuytʼañapkamaw wali wakiskir yatichäwinakxa kutin kutini amuytʼayapxi. *
3. Sarnaqatamamp yatichapxam. Kuntï Pablox Roma markankir jilat kullakanakar qillqkäna uka arunakaruw awk taykanakax istʼapxañapa, jupax akham sänwa: “Jumatix jaqinakar yatichstaxa, ¿kunatsa juma kipkax jan yatichasta? Jumax yatichtawa: ‘Janiw lunthatasiñati’ sasa. Ukatsti, ¿kunatsa jumax lunthataskaraktaxa?” sasa (Romanos 2:21).
Uka arunakax wali askiwa, kunattix wawanakax janiw arunakak istʼapkiti, jan ukasti kuntï awk taykapax lurki ukwa uñjapxi. Khitinakatï luratanakapamp wawanakapar yatichapki jupanakan wawanakapax istʼasirïpxaniwa.
4. Wawäsipki ukhatpach yatichapxam. Timoteox apóstol Pablomp chikaw misionerjam Diosatak irnaqtʼäna, juparux suma jaqitwa uñtʼapxäna (Hechos 16:1, 2). Juparux “wawatpachwa Tatitun arunakapxa” yatichapxäna. Taykapasa ukat awichapasa janiw aliqakix Diosan arunakapat liyirapipkänti, jan ukasti uka arunak amuytʼañapatakiw yanaptʼapxäna (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15).
Kawkins yanap jikxatsna.
Kunatï Diosat chiqäki uk yatichañatakixa, walja qillqatanakwa Jehová Diosan Qhanañchirinakapax apsuwayapxi. Yaqhip qillqatanakaxa jiskʼa wawanakatakjamawa, yaqhipasti qʼaxu wayn tawaqunakan awk taykapamp parltʼasipxañapatak yanaptʼañatakirakiwa. *
Ukhamasti, wawanakar Diosat yatichañatakixa, kuna jisktʼanakar qhanañchtʼañs yatiñamawa, inas wawanakamax chʼama qhanañchtʼañjam jisktʼanak jisktʼapxiristam. Amuytʼañataki: “¿Kunatsa Diosax tʼaqhisiñanak jan tukjpacha? ¿Kunas Diosan amtapax aka Uraqitakixa? Jan ukax ¿kawkinkapxis jiwatanakaxa?” sasin jisktʼapxiristam ukhaxa, ¿kunjamsa qhanañchtʼasma? Uka jisktʼanakarusa ukat yaqha jisktʼanakarusa Jehová Diosan Qhanañchirinakapaw yatichapxiristam, ukhamatwa jumasa ukat familiamasa Diosar jakʼachasipxasma (Santiago 4:8).
[Qhanañchäwinaka]
^ Deuteronomio 6:7 qillqatan “yaticharakïta” sasin jaqukipatäki uka hebreo aruxa, kutin kutini parlaña jan ukax yatichaña sañ muni.
^ Jiskʼa wawanakaruxa, Bibliat apstʼata sarnaqäwinaka sat librompiw awk taykanakax yatichapxaspa, ukanxa Biblian jikxataski uka yatichäwinakatwa qhana ukat amuytʼkañ parli. Ukat wayn tawaqunakaruxa, Kunsa wayn tawaqunakax yatiñ munapxi (mayïri ukat payïr) libronakampirakiw yanaptʼapxaspa.