Охуҹуларын суаллары
Исраиллиләр ҹәза тәдбири олараг ҹинајәткарлары дирәкдән асырдылармы?
Гәдимдә бир чох халглар бәзи ҹинајәткарлары дирәкдән вә ја шалбандан асырдылар. Ромалылар ҹинајәткары едам аләтинә сарыјыр вә ја мыхлајырдылар, һәмин инсан бир нечә ҝүн әрзиндә ағрылара, сусузлуға, аҹлыға вә һава шәраитинә таб ҝәтирә билмирди. Ромалылар бу ҹүр рүсваједиҹи едам ҹәзасына ән алчаг ҹинајәти төрәтмиш инсаны мәһкум едирдиләр.
Бәс гәдим Исраил халгы барәдә нә демәк олар? Исраиллиләр ҹәза тәдбири олараг ҹинајәткарлары дирәкдән асырдылармы? Бунунла әлагәдар Мусанын ганунунда белә бир тәләб вар иди: «Бир адам бир ҝүнаһдан өтрү өлүм ҹәзасына мәһкум олунуб ағаҹдан асылырса, мејити ҝеҹә ағаҹда асылы гојмајын, мүтләг ону һәмин ҝүн басдырын» (Ганун. т. 21:22, 23). Бурадан ајдын ҝөрүнүр ки, Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларын гәләмә алындығы дөврдә өлүмә мәһкум едилән инсан әввәлҹә өлдүрүлүр, сонра дирәкдән вә ја ағаҹдан асылырды.
Бунунла әлагәдар Левилиләр 20:2 ајәсиндә гејд олунуб: «Исраиллиләрдән вә Исраилдә јашајан јаделлиләрдән өвладыны Молекә тәгдим едән һәр кәс өлдүрүлмәлидир. Гој өлкә халгы ону дашгалаг етсин». Һәмчинин «ҹиндар јахуд руһ чағыран» да дашгалаг олунараг өлдүрүлүрдү (Лев. 20:27).
Ганунун тәкрары 22:23, 24 ајәләриндә охујуруг: «Әҝәр бир гыз кимәсә нишанлыдырса, шәһәрдә кимсә ону тапыб ҹинси јахынлыг етсә, о заман онларын икисини дә о шәһәрин дарвазасына чыхарараг дашгалаг едиб өлдүрүн. Шәһәрдә олдуғу һалда гышгырмадығы үчүн гызы, јахынынын нишанлысыны ләјагәтсиз етдији үчүн кишини өлдүрүн. Беләликлә, Исраилдән пислији атын». Исраиллиләр арасында вәһшиҹәсинә ҹинајәт төрәтмәкдә иттиһам олунан кәсләрин дашгалаг едиләрәк өлдүрүлмәси әсас ҹәза тәдбири иди *.
Ибраниҹә Мүгәддәс Јазыларын гәләмә алындығы дөврдә өлүмә мәһкум едилән инсан әввәлҹә өлдүрүлүр, сонра дирәкдән вә ја ағаҹдан асылырды
Ганунун тәкрары 21:23 ајәсиндә гејд олунур ки, «асылан адам Аллаһын ләнәтинә дүчар [олур]». Аллаһын ләнәтинә дүчар олмуш ҝүнаһкарын ҹәсәдинин һамынын ҝөзү гаршысында нүмајиш етдирилмәси, сөзсүз ки, исраиллиләрә тәсир едирди. Әслиндә, инсанын ҹәсәдинин дирәкдән вә ја ағаҹдан бу ҹүр асылмасы башгалары үчүн ибрәт иди.
^ абз. 6 Бир чох алимләрин фикринҹә, Мусанын ганунуна әсасән, ҹинајәткары өлдүрдүкдән сонра ағаҹа асырдылар. Анҹаг сүбутлар ҝөстәрир ки, биринҹи әсрдә јәһудиләр бәзи ҹинајәткарлары дири-дири асырдылар вә онлар ағаҹдаҹа ҹан верирди.