Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

Diboto Hamu Do?

Diboto Hamu Do?

Ditolopi arkeologi do na disurat ni Bibel?

Raja Assur Sargon II na disurat di Jesaya 20:1

Sada artikel sian Biblical Archaeology Review, paboahon molo na ni dapot ni arkeologi patuduhon na hea do mangolu ”hirahira 50” halak na disurat di angka buku Heber. Adong ma i 14 raja sian Israel dohot Jehuda, dohot ma i si Daud jala si Hizkia, suang songon i na hurang ditanda songon si Menahem dohot si Pekah. Adong muse ma 5 Firaun dohot 19 raja sian Assur, Babilonia, Moab, Persia, dohot Siria. Alai ndang holan angka raja na adong di Bibel dipaboa arkeologi. Dohot do muse angka halak na hurang ditanda songon sintua ni malim, panurat, dohot angka na marpangkat.

Artikel on paboahon, godang do ”halak na pistar” satolop na hea do mangolu jolma na nidokna i. Na ni dapot ni arkeologi patuduhon na hea do mangolu angka halak na disurat di buku Junani. Songon si Herodes, si Pontius Latus, si Tiberius, si Kayapas, dohot si Sergius Paulus.

Nandigan do ndang adong be babiat sian angka luat na disurat di Bibel?

Gombar ni babiat marlapis sere di dinding ni Babilon najolo

Saonari ndang adong be babiat di Israel dohot luat na humaliang. Alai, adong do hirahira 150 ayat di Bibel na paboahon taringot babiat. On patuduhon molo na ditanda angka panurat ni Bibel do binatang on. Sipata ndang babiat sitoho na dipaboa angka ayat i, alai adong do ayat ni Bibel na paboahon na hea do halak pajumpang dohot babiat sitoho. Songon si Simson, si Daud, dohot si Benaia hea do dipaboa nasida pamatehon babiat. (Panguhum 14:5, 6; 1 Samuel 17:34, 35; 2 Samuel 23:20) Adong muse na dibunu babiat.1 Rajaraja 13:24; 2 Rajaraja 17:25.

Di tingki naung salpu, Babiat Asia (Panthera leo persica) boi do dijumpangi di Asia Kecil dohot Junani sahat tu Palestina, Siria, Mesopotamia, dohot India barat laut. Ala dihabiari jala dihasangapi do babiat, jotjot do dipangke angka gombarna di luat Timur Dekat najolo. Songon, adong do gombaran ni babiat di dinding ni dalan tu kuil di Babilon.

Sada hatorangan paboahon, di ujung ni abad 12 D.M angka na marporang na digoari Porang Salib, mamburu angka babiat di Palestina. Ndang adong be haidaan angka babiat di luat on hirahira taon 1300. Alai, sada hatorangan patuduhon adong dope angka babiat i di abad 19 i ma di Mesopotamia dohot Siria. Adong dope babiat di Irak dohot di Iran sahat tu abad 20.