ABACAICE BEPUSHA UKUTI
Bushe Ningile Ukulembwa Inembo pa Mubili?
Cinshi cilenga bamo balelembwa inembo pa mubili?
Ryan atile: “Imona kwati inembo shilamoneka bwino.”
Ifyo umuntu amona ukulembwa inembo pa mubili e filenga afwaya ukulembwa nelyo iyo. Ku ca kumwenako, Jillian, atile: “Ilyo umukashana twalesambilila nankwe aali umwaice, banyina balifwile. E ico ilyo akulileko, aliilembele ishina lya banyina kwi koshi. Imona kwati ukulembwa inembo sha musango uyo kusuma.”
Nampo nga walikwata imilandu iine iine iyo ufwaila ukulembwa inembo nelyo iyo, ulingile ukutontonkanyapo sana ilyo ushilapingulapo ukukulemba inembo. Finshi ulingile ukutontonkanyapo ilyo ushilalembwa inembo? Malembo nshi ayengakwafwa ukupingulapo bwino?
Finshi ulingile ukutontonkanyapo ilyo ushilalembwa inembo?
Bubi nshi bwaba mu kulembwa inembo? Pa webusaiti ya ba Mayo Clinic balondolola ukuti: “Apo kulaba ukucenwa ilyo umuntu balemulemba inembo, uo balelemba inembo nalimo kuti alwala ubulwele bwa pa nkanda nelyo amalwele yambi. Limo umuntu kuti akwata ifipumba apo bamulembele inembo. Ukulembwa inembo kuti kwalenga no muntu afimba uluni. Na kabili nga ca kuti ico bakulembelako inembo balicibomfeshe ku muntu wakwata ubulwele bumo, na iwe kuti wayambula ubo ubulwele.”
Bushe abantu bambi kuti balakumona shani nga wailemba inembo? Ifyo umuntu amoneka filalanga ifyo aba. Filalanga nga ca kuti alikula mu mano nelyo iyo, kabili filalanga nga ca kutila kuti acetekelwa nelyo iyo. Samantha atile: “Nga namona umuntu nalembwa inembo pa mubili, imona kwati ninshi alitemwa sana ukunwa ubwalwa e lyo no kwangala.”
Melanie, uuli ne myaka 18 na o atile: “Ine imona kwati ukulembwa inembo pa mubili kulafisa ubusuma bwa muntu. Umuntu nga ailemba inembo pa mubili ciba kwati talefwaya mumumone ifyo amoneka.”
Bushe ukatwalilila ukutemwa inembo ulefwaya? Mu kupita kwa nshita, inembo umuntu alembelwe kuti shaleka ukumoneka bwino nga ca kuti aina nelyo akulilako. Joseph atile: “Inembo tashimoneka bwino nga papita imyaka iingi.”
Allen uuli ne myaka 22 atile: “Nga papita imyaka, abantu balaluuka mu fyo bamona inembo bailembele. Ifyo batemenwe imyaka iyapita nalimo te kuti bafitemwe mu kupita kwa nshita.”
Ifyo Allen alandile fya cine. Icishinka ca kuti ilyo umuntu alekula, ifyo amona ifintu, ifyo afwaya ne fyo atemwa filaaluka, lelo inembo isho ailembeele tashaluka. Teresa alandile ukuti: “Te kuti ntemwe ukukwata inembo ishikalanjibukisha fye ifyo nali na mano ya bwaice.”
Malembo nshi ayengakwafwa?
Umuntu wa mano alatala atontonkanya sana ilyo talapingulapo ukucita fimo. (Amapinda 21:5; AbaHebere 5:14) Mona ifyo amalembo yakonkapo yengakwafwa pa lyashi lya kuilemba inembo.
Abena Kolose 3:20: “Mwe bana, muleumfwila abafyashi benu muli fyonse, pantu ukucita ifi e cawama mu menso ya kwa Shikulu.”
Mafya nshi wingakwata nga wikala na bafyashi bobe lelo taubomfwila?
1 Petro 3:3, 4: “Mwilabika amano ku kuluka umushishi no kufwala ifya kuisaamika ifya golde atemwa ku kufwala ifya kufwala ifisuma, lelo mulebika amano ku buntu bwa mu kati na ku fya kufwala fya buko ifishingonaika, e kutila umutima uwaikala tondolo kabili uwafuuka.”
Cinshi ulemona ukuti e calenga Baibolo ilande sana pa kubika amano ku “buntu bwa mu kati”?
1 Timote 2:9: “Abanakashi baleisakamana.”—Ukulingana na Baibele wa Mushilo
Bushe ishiwi lya kuti “baleisakamana” lyalola mwi? Mulandu nshi ukuisakamana kwawamina ukucila ukuilemba inembo pa mubili?
Abena Roma 12:1: “Mutuule imibili yenu nge lambo ilituntulu, ilyasanguluka, ilingapokelelwa kuli Lesa, e kutila ukubombela Lesa na maka yenu aya kupelulula.”
Mulandu nshi Lesa abikila amano ku fyo usunga umubili obe?
Pa mulandu wa ifi twalandapo, abantu abengi balisalapo ukukanailemba inembo pa mibili yabo. Na kuba balisanga icacila pa kuilemba inembo. Teresa, uo tulandilepo kale atile: “Nga ca kuti kwaliba amashiwi yamo nelyo umuntu uo watemwa, kuti cawama ukulakonka ifyo ayo amashiwi yalanda nelyo ukweba uyo umuntu ukuti walimutemwa, ukucila ukuilemba ayo amashiwi nelyo ukuilemba uyo umuntu pa mubili.”