Amalwele tulwala yalaba ayalekanalekana.

•   Yamo ni yalya aya kuti na bambi bamona ukuti umuntu alilwala, lelo yambi mulwele fye umwine e umfwa icikalipa.

•   Yamo ya kuti walwala fye pa nshita iinono, e lyo yambi ya mutatakuya.

•   Yamo yalapola, nelyo umuntu kuti ashipikisha, lelo yambi yaya fye yalebipilako, kabili kuti yafisha fye no muntu ku mfwa.

 Abacaice nabo bene balalwala aya malwele yonse twalandapo. Muli cino cipande, twalalanda pa bacaice bane abalwala amalwele ya musango yu. Nga ulalwalilila, amashiwi balandile yalakukoselesha sana.

• GUÉNAELLE

• ZACHARY

• ANAÏS

• JULIANA

 Icinkalipa sana ca kuti ndafilwa ukucita ifintu fimo. Ndafwaya ukucita ifintu ifingi sana, lelo cila bushiku mba kwati nindwala ubulwele bumbi.

 Nalikwata ubulwele bwa motor-neuromuscular disorder ubulenga bongobongo ukukanalenga umubili wandi ukulacita ifyo ningile ukucita. Inshita shimo, ndakanka nelyo fye ukuba no bulebe ukufuma ku mutwe ukufika fye na ku tukondo,. Cilangafya fye no kucita ifintu ifya-anguka, pamo nga ukwenda, ukulanda, ukubelenga, ukulemba, no kumfwa ifyo bambi balelanda. Nga ca-afya sana, baeluda ba mu cilonganino cesu balapepela pamo na ine. Nga twapepa, apo pene fye ndomfwa bwino sana.

 Mu mafya yonse ayo mpitamo Yehova Lesa alaba na ine kabili alankosha. Nshifwaya ubulwele bwandi ukunenga ukulafilwa ukubombela Yehova no mweo onse. Ico nabikako sana amano kwafwa abantu ukwishiba filya Baibolo yalaya ukuti nomba line Yehova Lesa ali no kulenga isonde ukuba paradaise, umushakabe ukucula.​—Ukusokolola 21:1-4.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Bushe kuti walanga shani inkumbu kuli bambi nga filya Guénaelle acita?​—1 Abena Korinti 10:24.

 Ilyo nali ne myaka 16, balinsangile na kansa ya kuli bongobongo iyabipa sana. Badokota banjebele ati pa numa ya myeshi fye 8 nali no kufwa. Ukutula fye lilya line, ndacula icine cine.

 Pa mulandu no ko kansa yabela, ukuboko no kulu kwa ku kulyo kwalileka ukubomba. Apo nshenda, lyonse fye palaba uwa kunsakamana.

 Ubulwele bwandi nomba bwalibipilako ica kuti ndafilwa ukulanshanya bwino na bantu. Kale nali uwacincila sana, naleteya basketball, volleyball, e lyo nalitemenwe no kwangala pa menshi (waterskiing). Apo ndi Nte ya kwa Yehova, nali uwacincila na mu kushimikila. Ala ndomfwa ubulanda sana ifi mfilwa ukucita ifintu ifyo natemwa nga nshi.

 Amashiwi yaba pali Esaya 57:15 yalankoselesha sana pantu yalenga naishiba ukuti Yehova Lesa alibika amano ku ‘bacula’ kabili alansakamana. E lyo pali Esaya 35:6 paba ubulayo bwa kwa Yehova ubulanga ukuti nkenda na kabili e lyo nkalamubombela no bumi ubusuma.

 Nangu ca kuti limo ubulwele bulalenga naba uwapelelwa, nalishininkisha ukuti Yehova alangafwa kabili ici cilansansamusha. Lyonse nga naba sana no bulanda nelyo umwenso, ndapepa kuli Yehova. Takwaba icingapaatula ku kutemwa kwa kwa Yehova.​—Abena Roma 8:39.

 Zachary afwile ilyo ali ne myaka 18, ilyo papitile imyeshi ibili pa numa ya kulanshanya nankwe. Na pa bushiku alefwa, alitwalilile ukucetekela ukuti Lesa akamubuusha mu paradaise pano calo.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Bushe ipepo kuti lya kwafwa shani ukwikalilila mu kutemwa kwa kwa Lesa, nge fyo lya-afwile Zachary?

 Ilyo papitile fye inshiku ishinono ukutula apo nafyalilwe, umulopa walisuumine sana kuli bongobongo kabili walengele ukuti ndemane, maka maka amolu.

 Ino nshita, ndendako panono ukubomfya ifya kwendelako, lelo ilingi nyendela mu ncinga iya balemana. Iminofu nayo ilatinta ica kuti ndafilwa fye no kucita utuntu utunono, pamo nga ukulemba.

 Ukulwalilila kwalinasha, e lyo ubwafya bumbi nakwata fintu mpitamo pa kung’undapa. Imiku iingi mu mulungu, ndaya ku cipatala (ku physiotherapy) kabili nshibukisha ne lyo natendeke. Ilyo nali ne myaka 5 balimombele, kabili ukutula ilyo balimombela imiku na imbi itatu. Imiku ya kulekeleshako ibili yalibipile sana pantu nshali pamo na balupwa lwandi pa myeshi itatu ilyo nalepuputuka.

 Ulupwa lwandi lulangafwa sana. Tulakwatako inshita ya kuseka, icilenga ukuti ubulanda bulecepako. Bamayo ne nkashi nandi balansamba no kunsaakula pa kuti ndemoneka bwino, pantu te kuti nkwanishe ukucita ifi ne mwine. Ndomfwa ububi ifi nshifwalako insapato ishitali. Lelo ilyo nali umwaice nalifwelepo insapato ishitali, nashifwele ku maboko ninshi ndeamfula. Nga twaibukisha, bonse tulaseka!

 Nshifwaya ukulaililila sana ubulanda pa mulandu fye wa kuti ndalwalilila. Ndasambilila ukulanda indimi shimbi. Nangu ca kuti nshicitako fimo ndaipakisha ukusamba insamfi. Apo ndi Nte ya kwa Yehova, nalitemwa sana ukushimikilako abantu pa fyo nasuminamo. Kabili abantu balakutika sana nga ndebashimikila.

 Ilyo nali fye umwaice, abafyashi bandi balinsambilishe ukuti ukulwala kwandi kwa pa nshita iinono. Ici calenga ukuti ncetekele sana Yehova no bulayo bwakwe ubwa kuti akafumyapo amacushi yonse, ukubikako no bu bwine ubulwele bwandi. Ici cilankosha icine cine.​—Ukusokolola 21:3, 4.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Bushe kuti wapashanya shani Anaïs pa kuti wilaililila sana ubulanda pa mulandu wa kulwalilila?

 Nalikwata ubulwele ubwabipisha, ubwa autoimmune disorder, ubwingonaula umutima, bapwapwa, no mulopa. Kale kale, ubu bulwele bwalifika ku mfyo.

 Ilyo nali ne myaka 10, bansangile no bulwele bwa lupus, ubulenga ukuti ndekalipwa sana, ukunaka sana, no kuba no bulanda sana. Limo, imona kwati tapali ifyo ndi.

 Ilyo nali ne myaka 13, ba Nte bamo balishile pa mwesu. Bambelengele pali Esaya 41:10, apo Yehova Lesa alanda ukuti: “Witiina, pantu ndi na iwe. . . . Nkakutungilila no kuboko kwandi ukwa ku kulyo ukwa bulungami.” Ilyo line, e lyo natendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Nomba napapita ne myaka nalimo 8, ndabombela Yehova no mutima wandi onse, kabili nshakaleke ubulwele bwandi ukunenga ukucilamo ukuba no bulanda. Yehova alimpeela “amaka yacila aya bantunse” pa kuti nilaililila sana ubulanda.​—2 Abena Korinti 4:7.

 Ifyo ulingile ukutontonkanyapo: Bushe amashiwi yaba pali Esaya 41:10 kuti yakwafwa shani ukukanaba sana no bulanda, nga filya ya-afwile Juliana?