Bushe mwalilwala ukwabula ukwenekela? Mufwile mulacula sana na matontonkanyo kabili mulomfwa ububi, kabili mufwile mwalimona ifyo ukulwala kukabila indalama ishingi pa kuti mundapwe. Finshi fingamwafwa nga ca kuti mwalwala? Kuti mwasakamana shani lupwa nelyo cibusa wenu uwalwala? Nangu ca kuti Baibolo te citabo icilondolola pa fya miti ya kundapilwako, mwaliba amashinte ya mafunde ayengamwafwa ukwishiba ifya kucita nga mwalwala.

•   Mulingile ukuya ku cipatala

   Baibolo itila: “Abatuntulu tabakabila kondapa, kano abalwele.”—Mateo 9:12.

   Ifyo mwingabomfya aya mashiwi: Mulingile ukuya ku cipatala nga mwalwala.

   Esheniko ukucita ifi: Mufwile ukuya ku cipatala uko mulemona ukutila kuti bamundapa, e kutila uko mwingakumanisha. Kabili inshita shimo cilawama ukwipushako badokota na bambi ukucila ukuya fye kuli umo. (Amapinda 14:15) Mufwile ukulondolwela bwino badokota ifyo muleumfwa pa kuti baishiba bwino bwino icilemucusha. (Amapinda 15:22) Mulingile ukushiba bwino ifyo mulwele, e lyo ne nshila sha kundapilwamo ishabako isho mwasalapo. Nga ca kuti mwaishiba ifi, tamwakacilemo ukusakamikwa, mukasala na bwino inshila mulefwaya bamundapilemo.

•   Muletukushako umubili

   Baibolo itila: “Ukutukusha umubili kusuma ku mubili wene.”—1 Timote 4:8, Contemporary English Version.

   Ifyo mwingabomfya aya mashiwi: Nga muletukushako umubili, ubumi bwenu bukawaminako.

   Esheniko ukucita ifi: Nga mwatantika ubushiku nelyo inshiku sha kutukusha umubili, mulecita ifyo fine lyonse, mulelya ifya kulya ifishingamulwalika, kabili mulelaala sana pa kuti muletuusha. Nga mwalilwala, ninshi e lyo mulesambilila ifya kwikala no bulwele bwenu. Badokota batila nangu umuntu alilwala, nga alecita ifintu ifingalenga ubumi ukuwama, kuti atendeka ukumfwako bwino. Na lyo line, mufwile ukwishiba bwino ubulwele bwenu, muleshininkisha ukuti ifyo mwasalapo ukucita tafilengele mwalwalilako.

•   Mulelandako na banenu abengamwafwa

   Baibolo itila: “Ukutemwa kwa kwa cibusa wa cishinka takupwa, kabili uyu cibusa ni munyina uufyalwa ilyo kuli ubucushi.”—Amapinda 17:17.

   Ifyo mwingabomfya aya mashiwi: Abanenu kuti bamwafwa ukushipikisha nga na mulwala.

   Esheniko ukucita ifi: Mule-ebako cibusa wenu uo mwacetekela ifyo muleumfwa. Ukucita ifi kuti kwalenga tamulesakamana sana, kabili kuti kwalenga mwaba ne nsansa. Ifibusa fyenu naba lupwa lwenu bafwile balafwaisha ukumwafwa, nomba nalimo tabaishiba fye ifya kucita pa kumwafwa. Kanshi mulebeba ukwabula ukubapita mu mbali ifyo mulefwaya bamwafweko. Mwilabenekela ukumucitila ifyacilamo, muletasha pali fyonse ifyo bamucitila. Nangu ca kuti ifibusa filafwaisha ukumwafwa, limo kuti cawama mwatantika ilyo bengesa mu kumupempula, pa kuti mulekwatako inshita ya kubako mweka.

•   Muletontonkanya pa fisuma

   Baibolo itila: “Umutima wa nsansa muti uusuma, lelo umutima uwa bulanda umya ifupa.”—Amapinda 17:22.

   Ifyo mwingabomfya aya mashiwi: Nga muletontonkanya pa fisuma tamwakalesakamana sana, kabili mukalashipikisha ubulwele bwenu.

   Esheniko ukucita ifi: Apo pali ino nshita mwalilwala tamwali nge fyo mwali kale, mulecita fye ifyo mwingakumanisha ukucita. Te kwesha ukulailinganya kuli bambi, nelyo ukufwaya ukulacita ifintu nge fyo mwalecita ilyo mushilalwala. (Abena Galatia 6:4) Mulepanga ukucita ifyo mwingakumanisha ukufishapo, nga mulecita ifi mukalaba ne nsansa. (Amapinda 24:10) Mule-eshako no kucitila abantu ifisuma ifyo mwingakumanisha. Mukalaba ne nsansa nga mulepeelako abantu fimo, ne ci cikalenga mwikalabika sana amano ku mafya mwakwata.—Imilimo 20:35.

 Amashiwi ayaba mu Baibolo yalanga ukuti Yehova a Lesa kuti amwafwa nga mwalilwala. Nangu ca kuti te kuti twenekele Lesa ukutuposha mu cisungusho, abacetekela Yehova balamona ifyo abafwilisha mu nshila shakonkapo:

 Umutende. Yehova kuti atupeela “umutende wa kwa Lesa uwacila amatontonkanyo yonse.” (Abena Filipi 4:6, 7) Uyu umutende kuti wamwafwa ukukanalasakamikwa sana. Lesa alapeela uyu mutende kuli bonse abapepa kuli ena no kumweba fyonse ifilebasakamika.—1 Petro 5:7.

 Amano. Yehova kuti atupeela amano pa kuti tulepingula bwino pa fintu. (Yakobo 1:5) Umuntu kuti akwata fye amano yafuma kuli Lesa nga ca kuti asambilila no kunkonka amashinte ya mafunde ya mu Baibolo.

 Isubilo lya ku ntanshi ilitukoselesha. Yehova alitulaya ukuti ku ntanshi “takuli umwikashi uukatila: ‘Nindwala.’” (Esaya 33:24) Ili isubilo lilalenga abengi ukushipikisha nangu ca kuti balilwala ubulwele ubwabipisha.—Yeremia 29:11, 12.