Abena mwenu kuti nalimo batila: “Tamuleumfwa ifyo ndelanda!” E lyo imwe mu mutima mwatila, ‘Nacilakutika.’ Nomba kuti mwasanga ukuti umo mwa cumfwila ifyo bacilanda, temo bacilalosha. Kabili ici kuti calenga mwatampa ukukansana na kabili.

Ubu bwafya kuti bwapwa. Lelo intanshi mulingile ukwishiba umulandu mufililwa ukumfwa ifishinka ifyo abena mwenu balelandapo, nangu ca kuti mwe bene mumona ukuti mulakutika.

Amano nga yali kumbi, ukunaka nelyo fyonse fibili. Kuti limbi abana balekafya icongo, TV nayo ikalile fye ukushooma, kabili muletontonkanya na pa bwafya mwacikwata ku ncito. Lyena, abena mwenu nabo batampa ukulanshanya na imwe pa beni balaisa icungulo. Mwatensha fye umutwe no kutila “ee,” nomba bushe cine cine namumfwa ifyo balanda? Napamo tamumfwile.

Ukutunganya. Limbi kuti muletunganya ukuti kufwile kuli fimo ifikulu ifyo abena mwenu balefwaya ukumweba nomba balefilwa fye ukulanda, kanshi imwe bene nimwe mufikile ukutali na matontonkanyo. Natulangilile, abena mwenu kuti batila: “Uno mulungu muleceelwa ukukomboka.” Nomba imwe kuti limbi mwamona kwati balemupeela umulandu, e lyo mwatila: “Uyu te mulandu wandi! Mfwile ukubombesha pantu na kuba iwe wine ni we watemwa ukonaula indalama ku fintu fya mutengo.” Abena mwenu nabo bayasuka ne shiwi likalamba abati, “Nshiletiila mulalufyanya ifi mubombesha!” Kwena napamo abena mwenu ico bacilafwaya ukulanda ca kuti mukabe capamo pa mpela ya mulungu.

Mulafwaya ukupwisha ubwafya ilyo tamulaumfwa ne cilengele. Ba Marcie, * batile: “Inshita shimo mfwaya fye ukulondolola ifili ku mutima, nomba ba Mike bena bafwaya fye ukunjeba ifya kupwisha ubwafya. Nshifwaya lyonse balenjeba ifya kupwisha ubwafya. Limo mfwaya fye ukuti bakutike ilyo ndelondolola ifyo ndeumfwa ku mutima.” Bwafya nshi ubulipo apa? Ba Mike bafwaisha fye ukupwisha ubwafya. Kabili ici nalimo e cilenga bafilwe ukumfwikisha ifishinka fimo nelyo fyonse ifyo ba Marcie balelanda.

Nomba kuti mwacita shani pa kuti mulekutikisha?

Mulebikako sana amano. Nga abena mwenu balefwaya ukumweba fimo ifyacindama nga nshi, bushe mulabikako amano pa kuti mukutikishe? Napamo tamubikako amano. Nalimo kuti mubika amano ku fintu fimbi. Nga e fyo ciba, mwilabepekesha ukukutika. Nga namwishiba ukuti te kuti mukutikishe, kuti cawama mwaleka fyonse ifyo mulecita no kubika sana amano ku fyo abena mwenu balemweba, nelyo kuti mwaeba abena mwenu ukulolelako mpaka mukwate inshita iisuma iya kukutika.—Ilembo Ilingamwafwa: Yakobo 1:19.

Suminishanyeni ukuti umo nga alelanda umbi afwile ukukutika. Nga abena mwenu balelanda, mwilabacilima nelyo ukubataalika. Na imwe inshita yenu iya kulanda yalafika. Ilyo balelanda imwe mulekutika fye.—Ilembo Ilingamwafwa: Amapinda 18:13.

Muleipusha ifipusho. Ukucita ifi kukalenga muleumfwikisha ifilelanda abena mwenu. Ba Marcie, abo twacilandapo batile: “Ndomfwa bwino nga ba Mike balenjipusha ifipusho. E lyo imona ukuti cine cine nababika amano ku fyo ndesosa.”

Ishibeni ico balelandapo, mwilaumfwa fye amashiwi balelanda. Pooseni amano ku fyo balecita, ifyo amenso yalemoneka, ne fyo ishiwi lilefuma. Limbi kuti batila, “Cili fye bwino” nomba inshila balandilamo kuti mwaishiba ukuti kanshi baletila “Tacili bwino.” Limbi kuti batila: “Tamufwaya ukungafwako utumilimo,” kanshi ninshi baletila “Ng’umfwa kwati tamumona ukuti nalicindama.” E ico esheni ukwishiba ico balelandapo, nangu ca kuti tabacilandile. Pantu kuti mwaikalila fye ukulataalikanina pa mashiwi abena mwenu bacilanda mu nshita ya kuti mwishibe umo bacilosha pa kulanda ayo mashiwi.

Muletwalilila ukukutika. Nangu ca kuti tamutemenwe ifilelanda abena mwenu, mwilaleka ukukutika kabili te kwesha ukufumapo. Nomba, kuti mwacita shani nga abena mwenu balelanda pa fyo mucita ifishawama? Ba Gregory, abaikala mu cupo pa myaka ukucila pali 60, batile: “Mufwile ukutwalilila ukukutika. Mulebika sana amano ku fyo abena mwenu balelanda. Ca cine ukuti taca-anguka ukucita ifi, lelo mwaliba ubusuma.”—Ilembo Ilingamwafwa: Amapinda 18:15.

Mulebika sana amano ku bena mwenu. Nga mulekutikisha ninshi mulelanga ukuti mwalitemwa abena mwenu. Nga mulebika sana amano ku bena mwenu, cikamwangukila ukukutikisha ilyo balelanda. Nga mulecita ifi, ninshi mulekonka ifyo Baibolo itukoselesha ukucita ilyo itila: “Mulecita ifya kuwamina abanenu, te fya kumuwamina fye mwe bene.”—Abena Filipi 2:4, The Bible in current Cibemba.