UKULWALA AMALWELE AYAKOKOLA UKUPOLA NO KULEMANA KULALENGA UBUMI BWA MUNTU UKWALUKA. Ilyo ba Ulf balemene batile: “Nali sana no bulanda. Amaka yalipwile, nshaishibe ifya kucita . . . kabili nalemona kwati ‘calaala capwa.’”

Ifyacitikiile ba Ulf filanga fye ukuti tatwakwata amaka ya kufumyapo amalwele. Na lyo line, kuti twacitapo fimo pa kuti ubumi bwesu bulebako bwino. Nomba inga ca kuti ubumi bwesu bwaya bulebipilako fye? Bushe ninshi tatwakatale atubapo ne nsansa? Awe, nga fintu twalamona, kuti twaba ne nsansa. Nomba lekeni tumone fimo ifyo Baibolo yalandapo ifingalenga twaba no bumi ubusuma.

MULEBA NE ‘MISANGO IISUMA.’ (1 Timote 3:2, 11) Ukuliisha no kunwesha te kusuma ku bumi kabili kulapwisha fye ne ndalama. Baibolo itila: “Wiba pa banwensha umwangashi, na pa bafunukila inama. Pantu cakolwa no muliili bakaba abapiina.”—Amapinda 23:20, 21.

MULESANGULULA IMIBILI YENU. Baibolo itila: “Tuisangulule kuli fyonse ifikowesha umubili no mupashi.” (2 Abena Korinti 7:1) Abantu balakowesha imibili yabo nga ca kuti balelya nelyo balepeepa fwaka nelyo ukunwesha ubwalwa no kulabomfya imiti yabindwa. Ku ca kumwenako, akabungwe ka U.S. Centers for Disease Control and Prevention katila, “umuntu nga alepeepa fwaka kuti alwala nelyo ukonaula ifilundwa fya mu mubili.”

MULEMONA UKUTI UMUBILI WENU NO BUMI BUPE UBWACINDAMA. “[Lesa] e walenga ukuti tube no mweo . . . no kuti tubeko.” (Imilimo 17:28) Nga tuleibukisha ukuti Lesa e watupeela ubumi, twakulaicingilila ku masanso ilyo tuli ku ncito, ilyo tuleensha motoka e lyo na lintu tulelesha icitendwe. Tatufwile ukubika ubumi bwesu mu busanso pa kuti fye tumfwe bwino.

MULEESHA NA MAKA UKUBA NE NSANSA. Ifyo mutontonkanya kuti fyalenga ubumi bwenu bwawama nelyo ukubipa. Kanshi muleesha na maka ukukanalasakamikwa nelyo ukukanalafulwa sana, ukukanaba no mufimbila e lyo no kukanalaba no bulanda. Amalumbo 37:8 yatila: “Leka ubukali kabili taluka ku cipyu.” Na kabili Baibolo itila: “Mwilasakamikwa pa bushiku bwa mailo, pantu ubwa mailo bukaba na masakamika ya buko.”—Mateo 6:34.

 MULETONTONKANYA PA FINGALENGA MWABA NE NSANSA. Baibolo pa Amapinda 14:30 itila: “Umutima uwatekanya e bumi bwa mubili.” Baibolo ilanda no kuti: “Umutima wa nsansa muti.” (Amapinda 17:22) Ifi fine e fyo na basayantisti balanda. Dokota umo uwa ku Scotland atile: “Nga muli ne nsansa, ubumi bwenu bukawama ukucila abantu abashaba ne nsansa.”

UKULASHIPIKISHA. Nga fintu cali kuli ba Ulf abo tulandilepo pa kubala, kulaba fimo ifyo tushikwata amaka ya kucitapo ifili fyonse, kanshi nga ca kuti ifi fyatucitikila, tulingile ukulashipikisha. Na lyo line, kwaliba ifintu ifyalekanalekana ifyo abantu bacita nga bali na mafya. Bamo balaba sana no bulanda, kabili ici cilenga fye ifintu ukubipilako. Baibolo pa Amapinda 24:10 itila: “Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? Awe ninshi amaka yobe yanono.”

Bamo balomfwa sana ubulanda pa kubala, lelo nga papita inshita baleshiba ifya kucita pa kuti baleumfwako bwino. Ifi fine e fyo cali na kuli ba Ulf. Batile pa numa ya kupepa no kutontonkanya sana pa fyo Baibolo ilanda, “natendeke ukubika amano ku fyo nalekumanisha ukucita, mu nshita ya kulabika amano ku fyo nalefilwa ukucita.” Na kabili nga filya ciba ku bantu abengi ababa na mafya ayakalamba, ba Ulf balisambilile ukuba ne cikuuku e lyo no luse, kabili ici calengele baleshimikilako bambi amashiwi ya cisansamushi ayaba muli Baibolo.

Ba Steve na bo balikwete sana amafya. Ilyo bali ne myaka 15, bali mu busanso ubwalengele umubili waleka ukubomba ukufuma mu mukoshi ukufika ku makasa. Ilyo tabalafisha imyaka 18, amaboko yabo yalitendeke ukubomba. Nomba ilyo baile ku yuniversiti, balitendeke ukubomfya imiti yabindwa, ukunwa sana ubwalwa e lyo no kucita ubulalelale. Balemona kwati ifintu tafyakatale afiba bwino, lelo ilyo batendeke ukusambilila Baibolo balitendeke ukuba ne nsansa kabili balilekele ukucita ifyabipa. Batile: “Nalilekele ukumfwa kwati nshacindama. Pali ino nshita nalileka ukusakamikwa sana, naliba ne nsansa kabili ndateka umutima ku fyo nkwete.”

Ifyalandile ba Steve na ba Ulf filalenga twaibukisha ifyo Baibolo ilanda pa Amalumbo 19:7, 8 apatila: “Amafunde ya kwa Yehova yalifikapo, yalapuupuutula umuntu. . . . Ifipope ififuma kuli Yehova fyalyololoka, filenga umutima ukusekelela; Ifunde lya kwa Yehova lyalisanguluka, libuutusha pa menso.”