BA LISA * batile: “Icikuuku ico aba bwananyina banangile e camfikile sana pa mutima.” Ba Lisa balelanda pa calengele batendeke ukufwaya ukusambilila icine. Ifi fine e fyo na ba Anne balandile, batile: “Icalengele ntendeke ukusambilila icine fintu ba Nte bali ne cikuuku kuli ine, te fintu balesambilisha.” Ba Lisa na ba Anne balitemwa ukusambilila Baibolo no kutontonkanya sana pa fyo balebelenga, lelo icikuuku ico babalangile e cabafikile sana pa mutima.

Bushe kuti twaba shani ne cikuuku icingakoselesha abantu? Natulandeko pa nshila shibili: (1) mu fyo tulanda na (2) mu fyo tucita. Lyena twalalanda na pa bantu abo tufwile ukulanga icikuuku.

Baibolo ilondolola umwanakashi wa mano mwi buuku lya Amapinda 31 ukuti aba ne “funde lya cikuuku” pa lulimi lwakwe. (Amapi. 31:26) Alaleka ili “funde” liletungulula ifyo alalanda ne nshila alafilandilamo. Abafyashi abaume nabo bafwile ukuba ne li “funde” pa lulimi lwabo. Abafyashi balishiba ukuti amashiwi ayashili ya cikuuku yalakalifya abana babo kabili tababika amano na ku fyo balebeba. Lelo abafyashi nga bali ne cikuuku ilyo balelanda, abana babo balomfwa kabili balacita ne fyo balebeba.

Nampo nga muli bafyashi nelyo iyo, kuti mwacita shani pa kuti muleba ne cikuuku ilyo mulelanda? Fimo ifingatwafwa, fintu tubelenga pa Amapinda 31:26 apatila: “Aasamuna akanwa kakwe no kusosa ifya mano.” Ici cipilibula ukuti tulingile ukusala amashiwi ayasuma no kulalanda mwi shiwi ilyatekanya. Tulingile ukuyipusha ukuti: ‘Bushe ifyo nalalanda fyalalenga umuntu ndelandako ukukalipa, nelyo bushe fyalalenga tuleumfwana?’ (Amapi. 15:1) Kanshi calicindama ukutontonkanya ilyo tushilalanda.

Ipinda limbi litila: “Umuntu uulanda ukwabula ukutontonkanya aba kwati lupanga ululasaula.” (Amapi. 12:18) Nga ca kuti tuletontonkanya pa fyo abo tulelandako balaumfwa nga twabeba fimo, tukalatontonkanya pa fyo twalalanda ne nshila twalafilandilamo. Nga tulekonka “ifunde lya cikuuku” tatwakulalanda amashiwi ayabipa nelyo ukulalanda mu nshila iingakalifya abantu. (Efes. 4:31, 32) Tatwakulatontonkanya pa fyabipa nelyo ukulalanda ifyabipa, lelo twakulatontonkanya pa fisuma kabili tukalaba ne cikuuku pa kulanda. Yehova alitusambilisha ifyo tufwile ukucita ilyo alelanda no mubomfi wakwe Eliya uwali sana no mwenso. Malaika uwalelandilako Yehova alandile na Eliya mwi “shiwi ilyanakilila, kabili ilyafuuka.” (1 Isha. 19:12) Na lyo line, ukuba ne cikuuku kwalicila pa kuba ne shiwi ilyanakilila pa kulanda. Tufwile no kuba ne cikuuku mu fyo tucita. Kuti twaba shani ne cikuuku mu fyo tucita?

Nga tulepashanya Yehova, tukalaba ne cikuuku mu fyo tulanda ne fyo tucita. (Efes. 4:32; 5:1, 2) Ba Lisa abo tulandilepo  balandile pa fyo ba Nte bali ne cikuuku kuli bena, batile: “Ilyo ulupwa lwesu balwebele ukukuuka ukwabula ukwenekela, indupwa shibili abali Inte sha kwa Yehova, balilombele ulusa ku ncito pa kuti bese mu kutwafwa ukulonga ifipe. Pali ilya nshita ninshi nshilatendeka no kusambilila Baibolo!” Ifi ba Nte bali ne cikuuku fyalilengele ba Lisa bafwaye ukusambilila icine.

Ba Anne abo tulandilepo nabo balatasha sana pa fyo ba Nte bali ne cikuuku kuli bena. Batile: “Pa mulandu ne fyo abantu mu calo baba, calengele ndetwishika abantu.” Na kabili balandile no kuti: “Na lintu nakumenye ba Nte nshabacetekele. Naletontonkanya ukuti, ‘Cinshi aba abantu balefwaya kuli ine?’ Nomba filya abalensambilisha Baibolo bali ne cikuuku, calengele mbacetekele.” Fisuma nshi fyacitike? Ba Anne batile: “Pa numa natendeke ukulatontonkanya sana pa fyo nalesambilila.”

Icalengele ba Lisa na ba Anne basambilile icine, ni co aba bwananyina mu cilonganino bali ne cikuuku kuli bena. Filya aba mu cilonganino bali ne cikuuku e fyalengele no kuti bacetekele Yehova na bantu bakwe.

Icalenga abantu bamo baleba ne cikuuku ilyo balelanda ni pa mulandu wa nkulilo yabo nelyo pa mulandu wa ko bakuliile. Kwena caliba fye bwino ifi abantu bamo baba ne cikuuku pa mulandu no ko bakuliile nelyo inkulilo yabo. Nga ca kuti ifi e fyalenga ukuti tube ne cikuuku te kutila ninshi tulepashanya icikuuku ca kwa Lesa.—Linganyeniko Imilimo 28:2.

Icikuuku ca cine cine caba pa fisabo fya mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. (Gal. 5:22, 23) Ici icilepilibula ukuti, tulakabila ukuba no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa pa kuti tube ne cikuuku. Nga ca kuti umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa e walenga tube ne cikuuku, ninshi tulepashanya Yehova na Yesu. Kabili fwe Bena Kristu twalibika amano ku bantu. Kanshi icilenga tuleba ne cikuuku ni co twalitemwa Yehova Lesa e lyo na bantu banensu. E ico icikuuku tuba na co ca cine cine, cifuma pa nshi ya mutima, kabili e cikuuku Lesa afwaya twaba na co.

Cilanguka ukuba ne cikuuku ku bantu abatulanga icikuuku nelyo abo twaishiba. (2 Sam. 2:6) Inshila imo iyo twingabalangilamo icikuuku, kubatasha. (Kol. 3:15) Nomba kuti twacita shani nga ca kuti tulemona ukuti umuntu umo talingile ukumulanga icikuuku?

Tontonkanyeni pali ici: Yehova alatusambilisha ifya kuba ne cikuuku kabili na mu Cebo cakwe tulasambililamo isambililo lyacindama pa fya kuba ne yi mibele. Ishiwi lya kuti “icikuuku” balililumbula imiku iingi mu Amalembo ya ciGriki aya Bena Kristu. Bushe Lesa alanga shani icikuuku?

Tontonkanyeni pa bantu ubwingi abo Yehova alanga icikuuku pa kubapeela fyonse ifyo bakabila pa kuti batwalilile ukuba abomi. (Mat. 5:45) Na kuba na lintu tatulaishiba Yehova, ali ne cikuuku kuli ifwe. (Efes. 2:4, 5, 8) Ku ca kumwenako, alitupeele Umwana wakwe uo atemwa sana kabili uwafyalwa eka pa kuti atulubule. Umutumwa Paulo alembele ukuti Yehova apeele icilubula “ukulingana no bukulu bwa cikuuku [cakwe].” (Efes. 1:7) Na kabili nangu ca kuti tulabembuka no kukalifya Yehova, alatwalilila ukututungulula no kutusambilisha. Ifyo atusambilisha e lyo na mashiwi yakwe yaba kwati ni “mfula iilemiima.” (Amala. 32:2) Ukwabula no kutwishika, tapali ico twingamupeela pa cikuuku ico atulanga. Kabili icishinka ca kuti tulakabila icikuuku ca kwa Yehova pa kuti tukabe no mweo ku ntanshi.—Linganyeniko 1 Petro 1:13.

Ala icikuuku ca kwa Yehova cilatupalamika kuli ena kabili cilatukoselesha. Kanshi mu nshita ya kulasala abo tulingile ukulanga icikuuku, tufwile ukulapashanya sana Yehova ilyo tuleba ne cikuuku ku bantu bonse cila bushiku. (1 Tes. 5:15) Nga tuli aba cikuuku lyonse, tukaba kwati mulilo ilyo kutalele. Nga tuli ne cikuuku tukalakoselesha balupwa lwesu, abo tupepa nabo, abo tubomba nabo, abo tusambilila nabo ku sukulu, na bena mupalamano besu.

Tontonkanyeni pa baba mu lupwa lwenu nelyo mu cilonganino mwaba abengakoseleshiwa pa mulandu wa kuti mulaba ne cikuuku ilyo mulelanda na lintu mulecita ifintu. Kuli bamo ababa mu cilonganino mwaba abengafwaya ukubafwako imilimo ya pa ng’anda, ku mabala nelyo ukubashitilako ifintu. Na kabili ilyo mulebila imbila nsuma e lyo mwasanga umuntu uulekabila ukumwafwako fimo, bushe kuti mwaitemenwa ukumwafwa?

Kanshi lekeni ukuti lyonse ifyo tulanda e lyo ne fyo tucita fileba ukulingana ne “funde lya cikuuku,” nga filya fine Yehova aba.