Ọlọghọmwa ne Nicolas vbe Céline miẹn wa vbe lughaẹn ne ọna. Abotu nọ rre France keghi tama iran, ne iran kpa gha rrie iko ọvbehe, iran na wa gele ru vberriọ. Iran khare wẹẹ: “Vbe iyẹn na da wa sẹ ima obọ, ma na wa gha ghọghọ, sokpan vbene ẹghẹ ya khian, ẹmwẹ avbe ọse ima na gha da ima rhunmwuda, ma ma he mobọ gua obọ etẹn ni rre iko ne ima ghi ye nian. a Agharhemiẹn wẹẹ, ẹ i khuẹrhẹ, vbọ khian ru iyobọ ne ima, ne ima mieke na sẹtin gua obọ etẹn ni rre iko ne ima ghi ye nian? De iyobọ ne emwa ọvbehe gha sẹtin ru ne ima? De vbene u khian ya rhie igiọdu ne etẹn ni rre iko ne u ghi ye nian, de vbene iran khian vbe ya rhie igiọdu nuẹn hẹ?

EMWI ENẸ NỌ GHA RU IYOBỌ NUẸN

1. Mu ẹtin yan e Jehova. (Psm 37:5) Ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Kazumi nọ ke Japan rre keghi kpa vbe iko nọ ka gha ye vbe ọwara ukpo 20, vbe a gie ọdafẹn ọnrẹn gha rrie ihe ọvbehe rhunmwuda iwinna. De vbene ọ ya rhie ẹre ma wẹẹ, irẹn “mu ẹtin yan” e Jehova? Ọ khare wẹẹ: “I keghi fannọ otọ ẹko mwẹ ma e Jehova vbe erhunmwu, I na gi ẹre rẹn emwi hia nọ da mwẹ vbe orhiọn, I na vbe gi ẹre rẹn wẹẹ, te ọ yevbe na miẹn we imẹ ọkpa ẹre ọ wa rrọọ, I i mwẹ iyobọ. Ẹghẹ kẹ ẹghẹ ne I ya ru vberriọ, e Jehova ghi wa rhie ẹrhiọn yọ mwẹ iwu.”

Vbua khian ya mu ẹtin yan e Jehova sayọ hẹ? Te amuẹtinyan yevbe na ghee emwi okọ. Zẹvbe ne emwi okọ gualọ amẹ nọ mieke na sẹtin waan ẹse, erriọ ẹre  ọ vbe khẹke ne ima gha ru emwi nọ gha ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ. E Nicolas na ka guan kaẹn sin keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, igiemwi ọghe emwa eso ni sẹ emwi eso rae, ne iran mieke na sẹtin ru ahoo ọghe Osanobua ne irẹn ghaa mu roro gele wa ru iyobọ ne irẹn ya gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha gbaroghe irẹn. Usun igiemwi nọ gha mu roro ọre igiemwi ọghe Ebraham, Jesu kevbe Pọl. E Baibol na ruẹ ne egbe ọmwa vbe ẹghẹ hia gha ru iyobọ nuẹn vbe emwi gha fi werriẹ vbe ẹdagbọn ruẹ, u gha vbe sẹtin ya emwi ne u ruẹ re ru iyobọ ne etẹn ni rre iko ne u ghi ye nian.

2. Ghẹ gha ya iko ne u ka ye gie iko ne u ghi ye nian. (Asan 7:10) E Jules keghi bẹghe ẹre wẹẹ, ẹ i re vbe na ya ru emwi vbe Benin ẹ i re erriọ ye vbe United States ne irẹn si gha rrie. Ọ khare wẹẹ, “I na ka gha roro ẹre wẹẹ, te I khian wa gha gie egbe mwẹ ma emwa hia.” Sokpan, ẹ i re erriọ ẹre a ru ẹre vbe ẹvbo ne I ke rre, rhunmwuda ọni, I ma ghi gha gu etẹn mu obọ vbe iko. Sokpan vbe ọ ghi gele do rẹn etẹn ni rre evba, ọ na fi werriẹ, ọ khare wẹẹ: “I na do bẹghe ẹre wẹẹ, ọkpa ẹre emwa hia khin vbe uhunmwu otagbọn hia. Emwi ọkpa nọ lughaẹn ọre odẹ ne iran ya guan kevbe odẹ ne iran ya ru emwi. Ọ khẹke ne ima miẹn emwa hia yi, ọ gha khọnrẹn wẹẹ odẹ ne iran ya ru emwi lughaẹn ne egbe.” Rhunmwuda ọni, ghẹ gha ya iko ne u ka ye gie iko ne u ghi ye nian. Ọtẹn Nokhuo Anne-Lise khare wẹẹ: “Vbe I kpa vbe eke ne I ye, ẹ i re emwi ni kpa sẹrae ẹre I gualọ gha rrie odọ, sokpan te I ghaa hoo ne I ruẹ emwi ba emwi.”

Ọ ma vbe khẹke ne ediọn gha ya iko ne iran ke kpa gie iko ne iran ghi ye. Adeghẹ odẹ ne etẹn ya ru emwi vbe iko ne u ghi ye nian na lughaẹn ne odẹ na ya ru emwi vbe iko ne u ka ye, ọ ma rhie ma wẹẹ, vbene etẹn ya ru emwi vbe iko ne u ghi ye ma gba. Vbe ne u te we na fi emwi eso werriẹ, u ghi ka hia ne u rẹn vbe na ya ru emwi hẹ vbe ẹdogbo nii. (Asan 3:​1, 7b) Ọ gha maan sẹ deghẹ u na rhie igiemwi esi yotọ, ne u gha te ya gha tama etẹn ne iran gha ru emwi vbene u gualọe yi.​—2 Kọr 1:24.

3. Gha rhiegbe ye iwinna vbe iko ne u ghi ye nian. (Fil 1:27) Ẹmwata nọ wẹẹ, ẹ i re ẹrhiọn kherhe ẹre a loo vbe a gha si kpa hin eke na ye rre, sokpan te ọ khẹke ne u suẹn gha yo iko vbe Ọgua Arriọba vbe u gha da sẹ evba. Ọ khẹke ne u gha yo iko vbe ẹghẹ hia ne etẹn ni rre iko ne u ghi ye mieke na sẹtin gu obọ ruẹ, ne iran vbe sẹtin ru iyobọ nuẹn. Ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Lucinda, ne irẹn vbe ivbi ẹre nikhuo eva si gha rrie okpẹvbo ọkpa vbe South Africa khare wẹẹ: “Avbe ọse mwẹ keghi rhie igiọdu mẹ, ne I gha gu etẹn mu obọ, ne I gha deba iran yo ikporhu kevbe ne I gha zẹ ewanniẹn vbe iko. Ma na vbe we ne etẹn do gha do iko na do a ke ladian vbe ikporhu vbe owa ima.”

U ghaa deba etẹn ni rre iko ne u ghi ye nian “winna kugbe” vbe ugamwẹ e Jehova, ọ gha ya uwa “mu ẹtin yan iyẹn nọ maan.” Avbe ediọn ni rre iko ọghe ọtẹn nokhuo Anne-Lise na ka guan kaẹn sin, keghi rhie igiọdu ne Anne-Lise nọ gha gu emwa ughughan winna vbe ikporhu. Vbọ ghi sunu? Ọtẹn nokhuo na khare wẹẹ, “I na do bẹghe ẹre wẹẹ, ọna gha wa ru iyobọ mẹ ya gu obọ etẹn.” Vbe deba ọni, u ghaa rhie egbe ladian vbe iwinna akpehuan kevbe vbe a gha khian dọlọ Ọgua Arriọba yi, ọ gha ya etẹn rẹn wẹẹ, u ghee iko ne u ghi ye nian zẹvbe iko ruẹ. Zẹvbe ne u ya deba  etẹn ni rre iko ru emwi, ọ ghi do gha khuẹrhẹ ne iran sẹtin gu obọ ruẹ, u ghi vbe do gha ghee iran zẹvbe ẹgbẹe ruẹ.

4. Gha gu etẹn ni rre iko ne u ye nian ru ọse. (2 Kọr 6:​11-13) Odẹ nọ ghi maan sẹ na ya zẹ ọse, ọre na gha rhie ẹre ma wẹẹ, a mwẹ ẹmwẹ emwa ọvbehe vbe orhiọn, rhunmwuda ọni, rhie ẹghẹ ya gha tuẹ emwa vbe na te suẹn iko kevbe vbe a gha zobọ nẹ vbe iko, u ghi vbe hia ne u rẹn iran sayọ. Te ọ khẹke ne u hia ne u rẹn eni avbe etẹn ni rre iko ne u ghi ye. U ghaa ye eni etẹn ni rre iko rre, u na gha sẹ oyaya mu emwa, u na vbe gha re ọmwa nọ gia sikẹ, emwa hia ghi gha hoo ne iran rẹn ruẹ sayọ, ẹghẹ nii uwa ghi do gha re ọse nọ gu obọ egbe.

Ọ ma khẹke ne u ba gha ru emwi, ne etẹn mieke na miẹn ruẹ yi, nọghayayerriọ, ọ khẹke ne u gi etẹn rẹn aro ọmwa ne u gele khin. Uwa gi ima ya egbe taa Ọtẹn Nokhuo Lucinda nọ khare wẹẹ, “Te ima ghi kakabọ sikẹ etẹn nian, rhunmwuda ne ima na gha tie iran ne iran do tuẹ ima vbe owa.”

“WA GHA RHAN OBỌ MIẸN EGBE YI”

Emwa eso gha la Ọgua Arriọba, iran na wa bẹghe emwa ne iran ma he ka rẹn ẹdẹ, orhiọn iran i sotọ. Nọnaghiyerriọ, vbe ima khian ghi ya ru iyobọ ne etẹn ni da rrie iko ọghe ima? Ukọ ighẹ Pọl khare wẹẹ, “Wa gha rhan obọ miẹn egbe yi, zẹvbe ne Kristi vbe rhan obọ miẹn uwa yi.” (Rom 15:7) Ediọn ghaa ya egbe taa Jesu Kristi, iran gha sẹtin rhan obọ miẹn emwa ni da rrie iko ọghe iran yi. (Ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ, “ Emwi Nọ Gha Ru Iyobọ Nuẹn Deghẹ U Na Kpa Gha Rrie Iko Ọvbehe.”) Vbọrhirhighayehẹ, emwa hia vbe uwu iko, uhiẹn ya sẹ egbe ibiẹka, wa mwẹ emwi ne iran gha ru ne iran ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran rhan obọ miẹn etẹn ni da rrie iko ọghe iran yi.

Odẹ ọkpa na ya rhan obọ miẹn emwa yi ọre na gha mu ọghọ ye iran egbe, sokpan ẹ i re ọni ọkpa, ọ vbe khẹke ne ima gha ru iyobọ nọ khẹke ne iran. Vbe igiemwi, ọtẹn nokhuo ọkpa keghi rhie ẹghẹ ladian ya ma ọtẹn nokhuo ọvbehe nọ da rrie iko ọghe iran ehe ughughan vbe ẹdogbo nii, ọ na vbe gi ẹre rẹn vbe na ya la imọto kevbe okọ erhẹn hẹ vbe ikinkin nii. Ọna keghi wa yẹẹ ọtẹn nokhuo na sẹrriọ wẹẹ, ọ na ghi do gha ghee eke nọ ghi ye nian zẹvbe owa ẹre.

 ẸKPOTỌ NỌ KIE NUẸN YA GHA MWẸ ALAGHODARO

Zẹvbe ne irhiso ya waan, ẹ i re avbiẹ inugba ẹre egbe ẹre rruan, a te miẹn wẹẹ, ifuẹn ọghẹe wegbe sẹ nọ gha sẹtin ya tin. Erriọ vbe ye, u gha kpa gha rrie iko ọvbehe, te ọ khẹke ne u lẹẹ ne emwi ke emwi nọ gha sẹtin si ruẹ digiẹn vbe ugamwẹ e Jehova. E Nicolas vbe Céline khare wẹẹ, “U gha kpa gha rrie iko ọvbehe, ẹkpotọ wa kie ne ọmwa ya ruẹ emwi ọgbọn, ma kegha hia ne ima gu obọ emwa kevbe ne eke ne ima ghi ye nian gu ima egbe ro, ọna keghi ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ uyinmwẹ esi.” Ọtẹn Nokpia Jean-Charles na ka guan kaẹn vbe omuhẹn, ghi guan kaẹn afiangbe ne iran he miẹn vbe iko ne iran ghi ye nian, ọ na wẹẹ: “Te ivbi ima ghi wa mwẹ alaghodaro, erriọ iran vbe ya sikẹ e Jehova sayọ. Vbọ ghi rre uki eso, ovbi ima nokhuo na suẹn gha ru abọ vbe iko na do vbe uwu uzọla, ovbi ima nokpia na vbe do gha re ọtẹn nọ ya iyẹn wewe, nọ ma he dinmwiamẹ.”

Vbe igiemwi, adeghẹ u ma sẹtin yo eke na na gualọ iyobọ etẹn rhunmwuda vbene emwi ye ruẹ hẹ ghi vbo? Hia ne u gi iko ne u ye fu ruẹ egbe rre, u ghi vbe zẹ owẹ lele emwi na he guan kaẹn sin. Mu ẹtin yan e Jehova, gha gu etẹn ni rre iko ne u ghi ye mu obọ, ọni nọ wẹẹ, u ghi hia ne u gha gu etẹn ughughan winna vbe ikporhu, u ghi gu etẹn ru ọse, u ghi vbe hia ne u gha re ọse nọ maan. U sẹtin ru iyobọ nọ khẹke ne etẹn ni da sẹ iko ọghe uwa ra etẹn ni gualọ iyobọ. Ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, ahoẹmwọmwa ẹre a ya rẹn Ivbi Otu e Kristi ọghe ẹmwata, u gha ru iyobọ vberriọ ne etẹn, ọ gha ya ruẹ sikẹ e Jehova sayọ. (Jọn 13:35) Ghẹ mianmian wẹẹ, egbe izọese vbenian “ọre izọese ni yẹẹ Osanobua.”​—Hib 13:16.

Agharhemiẹn wẹẹ, ẹ i khuẹrhẹ, etẹn nibun ni kpa gha rrie iko ọvbehe wa sọyẹnmwẹ, iran wa vbe mwẹ alaghodaro vbe uwu iko, uwẹ gha vbe sẹtin ru vberriọ. Ọtẹn Nokhuo Anne-Lise khare wẹẹ: “Ne I na kpa gha rrie iko ọvbehe wa ru iyobọ mẹ ya fannọ ekhọe mwẹ rua.” Te Kazumi ghi ya ekhọe hia yayi wẹẹ, u gha kpa gha rrie iko ọvbehe “e Jehova gha sẹtin fiangbuẹ vbe odẹ ne u ma te ya aro yi.” E Jules vbe vbo? Ọ khare wẹẹ: “Te eke ne I ye na wa fu mwẹ egbe rre rhunmwuda avbe ọse ne I mwẹ. Iko na fu mwẹ egbe rre sẹrriọ wẹẹ, ẹ i khọn mwẹ ne I kpa.”