1, 2. Aval avé Yéhôva a belan akume dé?

ZAMBE wongan a ne akap. Nnye a ve bia jôm ése bi bili. Yéhôva nnye a nee gôlôt a argent, a biôm bise bivo’o bi ne édima; a belane biôm bite asu na a jalé miñyiane miangan. (Bs. 104:13-15; Ag. 2:8) Abui minlañe ya Kalate Zambe mia ngôné mesimba méziñ Yéhôva a nga bo, mfa’a ya belan akume dé asu bebo bisaé bé.

² Yéhôva a nga toñ bon b’Israël nkôte si, a va’a be mendim a manne, tañe mimbu 40. (Nk. 16:35) Amu nalé, “be nji jembane jôm.” (Néh. 9:20, 21) Yéhôva a nga belane fe nkulu mejô Élisée, asu ya na a bulu mbon mbo ésaé wé éziñ a mbe nkuse minga. Nalé a nga volô nkuse minga ôte na ô ya’ane bikôla bié, ô nga li’i fe a abime moné éziñe mo, asu na ba mon be ke ôsu a nyiñ. (2 Bb. 4:1-7) Yéhôva a nga ve fe Yésus ngule ya bo mesimba, mfa’a ya ve bôte jôme ya di, a moné.​—Mt. 15:35-38; 17:27.

3. Jé bia zu yen ayé’é di?

 ³ Yéhôva a ne belan akum ese ya si nyô aval a yi. Ve a jô bebo bisaé bé na, be belane biôme biap mfa’a ya su’ ékôane jé. (Nk. 36:3-7; lañe’e Minkana 3:9.) Amu jé Yéhôva a yi na, bia fe bi ve nye biôm biangan bi ne édima? Jé bezôsôô be bôte ya melu mvus be nga bo, mfa’a ya su’u bebo bisaé be Yéhôva? Aval avé ékôane Yéhôva ja belane moné mimveane den? Bia zu bi biyalane ya minsili mite ayé’é di.

4. Amu jé bia bo mimvean?

⁴ Bia ve Yéhôva biôme biangan amu bia nye’e nye, a amu bia kômbô ve nye akiba. Bi ne fe’e ne vema éyoñ bia yen abim biôm a ve bia. Éyoñ a nga bi ôvañe ya lôñe temple, David a nga jô na Yéhôva nnye a ve bia jôm ése bi bili, ajô te, éyoñ bia bo mimvean, a ne ve ane bia bulane Yéhôva biôm a ve bia.​—Lañe’e 1 Minkañete 29:11-14.

5. Aval avé Bible a liti na mimvean bia bo a nlem ôse, mi ne beta ngabe ya ékaña’a bia ve Yéhôva?

⁵ Mimveane miangan mi tii fe a ékaña’a bia ve Yéhôva. Nlômane Jean ô nga yen bebo bisaé be Yéhôva ya yôp be yôta’ane na: “A Tate wongan a Zambe wongan, wo ayiane nyoñe duma a ékaña’ a ngu: amu ô nga té biôm bise, a amu nkômbane wôé bi nga to, a bi nga téban.” (Nli. 4:11) Nga é ne été na, Yéhôva a yiane na bi lu’u nye a biôm biangan bise bi ne édima? Yéhôva a nga jô bon b’Israël a zene ya be Moïse na, be bo be bo’o beta mebô’ô melal asu Dé, mbu ôse. Be nji be be yiane zu kañe Yéhôva mebô’ô mete, “te jôme mo.” (Dt. 16:16) Dene fe, mimveane bia bo a nlem ôse, na bia su’u ésaé ékôane Yéhôva ja bo si ése, mi ne beta ngabe ya ékaña’a bia ve Yéhôva.

6. Amu jé e ve, a ne asu mfi wongan biabebien? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

⁶ E ve a ne fe asu mfi wongan biabebien. E ne mvo’é na bi bo bi va’ak, sa ke ve na bi bo bi nyoñek. (Lañe’e Minkana 29:21.) Tame simesane na, bebiaé ba ve mone wop moné, éyoñ ete mon a belane moné ate na a bo be das. Nga das éte da ye nambe be? Bekpwa’a mefan be ngenan be too a bebiaé bap, be ne fe ve mone moné asu mam ma sili nda. Ja’a bebiaé be nji yi moné, ba ye kañese mvean ôte, amu mboon ôte wo liti na, mon a nye’e mam bebiaé ba bo asu dé. Yéhôva fe a yeme na, e ne mvo’é asu dangane na, bi ve nye biôm biangan bi ne édima.

7, 8. Aval avé bebo bisaé be Yéhôva be nga su’u (a) mingum bisaé? (b) mam mefe?

⁷ Kalate Zambe a kôme liti na bia yiane bo mimvean. E nga kui na bebo bisaé be Yéhôva be bo mimvean asu mingum bisaé. Moïse a nga jô ayoñ Israël na, é bo mimve’an asu melôñ me tabernacle, David ki, asu ya na be lôñe temple. (Nk. 35:5; 1 Mka. 29:5-9) Melu ya Njôô bôt Joas, beprêtre be nga belane moné bôte be nga ve, asu na be kôme nda Yéhôva. (2 Bb. 12:4, 5) Éyoñ Bekristene ya ntete mimbu ôsu be nga  wô’ôtan mfumbale ya zaé nlame ya Judée, “be nga jô na be aye volô bobenyañ be to [wôé], a lôme be biôm,” môt ase a nga ve “abim a [mbe] ngule ya ve.”​—Mam. 11:27-30.

⁸ E nga kui fe na, bebo bisaé be Yéhôva be ve moné mfa’a ya su’u ba ba tebele ésaé. Atiñe Moïse si, be nji be be va’a Belévite éli’i si ya Israël, aval ane menda me bôte mevok. Jôm ete nje bon b’Israël be mbe be va’a be ngab awômô, asu ya na be bo ésaé ya tabernacle nlem ô bôô be si. (Nb. 18:21) Mvuse ya valé, Yésus ba beyé’é bé fe, be nga bi mvolan, ô so’o be binga “be nga bo be bisaé, a kuse be biôm.”​—Luc 8:1-3.

9. Aval mimvean avé be mbe be bo’o melu mvus?

⁹ Mimvean mi ne meval meval. Éyoñ be nga su’u nlôñane tabernacle nkôte si, éko éziñ bone b’Israël be nga ve fe biôm be nga soo bie si ya Égypte. (Nk. 3:21, 22; 35:22-24) Ntete mimbu ôsu, Bekristen béziñ be nga kuane mefube map a menda map, a ve minlôman moné ate. Minlôman ki mi nga nyoñe moné ate, a kabe nye minzôzoé. (Mam. 4:34, 35) Bôte bevo’o be mbe be ba’ale’ mone moné asu ya na, be bo mbane ya su’u ésaé. (1 Bec. 16:2) Minzôzoé a minkukum, môt ase a mbe ngule ya ve jôm.​—Luc 21:1-4.

10, 11. (a) Aval avé bi ne vu bebo bisaé be Yéhôva ya melu mvus? (b) Wo yene fane ya bo mimvean aya?

¹⁰ Dene fe, e ne sili na bi bo mimvean asu mingum bisaé. Ye da sili na be lôñe mia Aba Éjôé? Ye da sili na be kôm Aba Éjôé denan? Bi ne fe bo mimvean asu ya na be kôm béthel ya vôm bi too, asu ya na bi su’u beta bitôkane biangan, nge ke asu ya na bi su’u bobejañ ba te bi ébubua. Mimvean mia volô fe na, bi su’u bobejañ ba tebele ésaé ya si ése, a na bi su’u fe ésaé ja bobane bebéthel. Mimveane bia bo mia su’u bemissionnaire, bekpwa’a mefan be ne ngum aval, a bejome mekônda. Éko éziñ akônda dôé é nga nyoñ ntyi’ane ya bo é va’a abim moné éziñ, mfa’a ya su’ ésaé melôñ ja bobane si ése, asu ya na bobejañ be bi Meba m’Éjôé asu bisulan.

¹¹ Bia bese bi ne su’u ésaé Yéhôva a bo melu ya asu’ulane ma. Bi nji kut abenge éyoñ bia bo mimvean. Bia futi mimveane miangan minkop mi tele Aba Éjôé, nge ke na, bia lôme mie a zene ya ajeñe mefoé dangan, jw.org. Bi ne buni na abim bia ve é ne tyôtyoé. Ve te bia vuane na, moné a su’ ésaé ya Éjôé, a dañe so bone mimvean bobejañ ba bo éyoñ ése. Bobejañ bese, to’o ba be ne nya azoé, ba vu Bemacédonien, mbe bete be mbe ‘angôndô ya azoé,’ ve be mbe be bili nya nkômbane ya bo mimvean, a be nga ve a nlem ôse.​—2 Bec. 8:1-4.

12. Aval avé ékôane Yéhôva ja ve ngule na, é yeme belane moné ya mimvean?

¹² Tin Ékôan ja ve ngul ése na, é belane mimvean bia bo a fek. (Mt. 24:45) Ja bo ngume sito’o mfa’a ya yeme belane moné a so mimvean. (Luc 14:28) Melu mvus, be nga telé mingum mi bôte na, mi véé mis,  a yemelan nge ba belane moné ya mimvean ane da yian. Éve’an é ne na, njôô bôte ya Perse a nga ve Esdras gôlôt, argent a bidima bi biôm bife na a kee bie Jérusalem; éyoñ bia ve’e biôm bite a moné ya den, bia yene na bi nga lôt bedollar ya Amelka million ntet. Esdras a mbe a yeme’ na, biôm bite bi ne bi bi Yéhôva; jôm ete nje a nga bo ngume nta’ane mam asu ya na bi ke kui mvo’é; amu dulu ete é nji be tyi’ibi. (Esdras 8:24-34) Nlômane Paul fe ô nga tôkane mimvean be nga bo asu bobejañe ya Judée. Ô nga jeñe fe na ô yem nge bôte ba ye kee mie, ba “ve ngule ya bo [zôsôô], . . . mise me Zambe . . . [a] mise me bôt.” (Lañe’e 2 Becorinthien 8:18-21, Mfefé Nkôñelan.) Aval ane Paul ba Esdras, ékôane Yéhôva fe é bili mbamba nta’ane mam mfa’a ya yeme belane moné ya mimvean.

13. Aval avé wo yene mintyi’ane Tin Ékôan é ndôme nyoñ?

¹³ E wô’ô kui na menda me bôt me bo mintyendane miziñ, asu ya na me telé mame ya nsisim ôsu; me wô’ô fas avale ma belane moné wop, nge ke avale me ne sulu nkôñ ényiñe wobe si. Ékôane Yéhôva fe ja bo nalé. Mimbu mi ndôme mane mi, e nga nyoñ angôndô ya mbamba mintyi’an. Éyoñ Tin Ékôan é nga yene na, abime moné da kui, é nga lôt abime moné bôte ba ve, ane é nga fas aval avé é ne sé’é mimbe’e miziñ, mfa’a ya na be tu’a yeme belane moné mia ve a nlem ôse.

14-16. (a) Bisaé bivé bi bobaneya a mimveane mienan? (b) Aval avé miabebien mi nga yene mfi ya mam ma boban a moné mimvean?

¹⁴ Abui minnôm bebo bisaé be Yéhôva, e ne fe’e ne vema, éyoñ da yen abim abui bidi ya nsisim ékôane Yéhôva ja ve bia den. Tame ve’ele fas beta be mam Tin Ékôan é boya mimbu mi! Bi mbili anjeñ mefoé dangan jw.org, a télé wongan. Nkôñelane Bible wongan, Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau, wo kui abui minkobô den. Mbu 2014/2015, Bengaa be Yéhôva ya abui mesi, be nga sulan beta minseñe mi ébuma ya betison 14, asu Beta Bitôkan; bitôkan bite bi nga bo melu melal, bi mbe nlô ajô na: “Continuez  à chercher d’abord le Royaume de Dieu!” Ba be nga tabe nsula’ane ate be nji jôban.

¹⁵ Abui bobejañ da wô’ô mvaé éyoñ da yene bitua bi mam ékôane Yéhôva ja bo asu dap. Mojañ éziñ ba ngal ba su’ ésaé si ya Asie ba jô na: “E wô’ô kui na bi wô’ôtane na bi ne étam, a na, bi vuane beta ésaé a bobane si ése. Ve nné ane bia mane yene Télé wongan, bi nga tu’a wô’ôtane na bi ne bibu’a ya beta nda bôt. Abui bobejañ a besita ya vôm bi too, da nye’e é yene’ Télé Bengaa be Yéhôva. Bi wô’ô wô’ô be jô’ô na, bingeñgeñ ya ngon ése bia bo na, be wô’ôtane na bobejañ ya Tin Ékôan be ne be bebé. Éyoñe ji, ba dañe beta wô’ô wô’ ava’a ya bo bibu’a ya ékôane Yéhôva.”

¹⁶ E si ése, Meba m’Éjôé bebé 2 500 ma yiane lôñeban, nge ke kômban. Éyoñ be nga bi mfefé Aba Éjôé, bobejañ ya akônda éziñ ya Honduras be nga tili na: “Bia wô’ô benya meva’a ya bo bibu’a ya ékôane Yéhôva, amu nje é nga volô bia na, bia fe bi bi Aba Éjôé.” Abui bobejañ e wô’ô fe kobô nalé éyoñ Kalate Zambe, nge ke bekalate bangan befe, ba kui nkobô wop; ba jô fe nalé éyoñ ékôane Yéhôva ja volô be amu ba te bi ébubua, nge ke éyoñ ba yen mbamba bibuma ésaé nkañete ja wum, amu ba belan meta’a bekalate.

17. Amu jé bia jô na Yéhôva émien nnye a wulu ésaé ja boban ékôane jé den?

¹⁷ Abui bôt da kate wô’ô aval avé bia kui na, bi bo abim bitua bi mame di, fo’o ve a moné mimvean. Mfañe môt éziñ ô nga kam, éyoñ ô nga jom nda bia kuli bekalate, émien a wulu beta nda makit, nde a nga semé na bobejañ ba bo ésaé e zezé, na mimvean étam mmie mia su’ ésaé jangan, a na bi nji kuane bekalate bangan, nge ke sili ntolo. A nga jô na jam éte é vo’o boban. A bele fo’o! Amu biabebiene bia kôme yeme na, Yéhôva nnye a wulu ésaé éte, sa ke bia.​—Job 42:2.

18. (a) Bibotan bivé bia bi éyoñ bia su’u mame ya Éjôé? (b) Aval avé bi ne volô bone bangan a mimfefé Bekristen na be bo mimvean?

¹⁸ Yéhôva a ve bia mvome ya su’u beta ésaé a bo den. A ka’ale bia na, a ye botane bia nge bia bo mimvean asu mame ya Éjôé. (Mal. 3:10) Yéhôva a jô bôte be ne akabe na, ba ye bi mefo’o ényiñ. (Lañe’e Minkana 11:24, 25.) Fulu akap ja soo fe bia mevak, amu Yésus a nga jô na “môt a ve, a nyô a nyoñ, ñyô a ve a dañe yen ébotan.” (Mam. 20:35) Bia ye’ele bone bangan a mimfefé Bekristen mfi ya bo mimvean éyoñ biabebien bia liti be mbamba éve’ela, ndemben be’e fe ba ye bi abui bibotan.

19. Ayé’é di da tindi wo na ô bo jé?

¹⁹ Yéhôva nnye a ve bia jôm ése bi bili. Éyoñ bia fe bia ve nye, bia liti na bia nye’e nye, a na bia nye’e mam mese a bo asu dangan. (1 Mka. 29:17) Bôte be nga su’u ésaé nlôñane ya temple “be nga vak, vôm be nga ve a nye’an ôse, amu be nga ve Yéhôva a benya minleme, be nyeke’e.” (1 Mka. 29:9) Ngo’o nge bia fe bia ke ôsu a bu’uban a bibotan, amu bia ve Miene ya biôm bise, a nlem ôse!