Diabetes—Mahimo ba Kining Malikayan?
ANG mga tawo nga gi-diabetes mellitus kusog nga nagkadaghan sa tibuok kalibotan. Dunay duha ka klase sa diabetes. Ang type 1 sagad magsugod sa pagkabata, ug sa pagkakaron ang mga doktor wala mahibalo kon unsay mga paagi aron malikayan kining sakita. Hisgotan niining artikuloha ang type 2, diin mga 90 porsiyento sa tanang gi-diabetes aduna niini.
Kaniadto, mga hamtong lang ang may type 2 nga diabetes, pero karon apektado na usab niini ang mga bata. Hinunoa, ang mga espesyalista nag-ingon nga mahimong malikayan ang type 2 nga diabetes. Ang dugang impormasyon bahin niining peligrosong sakit basig makatabang kanimo. *
Unsa ang Diabetes?
Ang diabetes maoy usa ka sakit nga magpasaka sa gidaghanon sa blood sugar sa usa ka tawo. Daoton niining sakita ang normal nga proseso sa paghatod ug sugar gikan sa dugo ngadto sa mga selula nga maggamit niini ingong enerhiya. Busa, ang mga organo ug ang sirkulasyon sa dugo madaot, nga usahay moresulta sa pagputol sa apektadong tudlo sa tiil o tibuok tiil, pagkabuta, ug sakit sa bato. Kadaghanan sa pasyente nga dunay diabetes mamatay sa atake sa kasingkasing o estrok.
Ang sobrang tambok diha sa lawas mao ang pangunang hinungdan sa type 2 nga diabetes. Ang mga espesyalista nagtuo nga ang tambok nga napondo diha sa tiyan ug hawak nagpakita nga dakog posibilidad nga ang usa magsakit ug diabetes. Gawas pa, ang tambok diha sa pancreas ug atay posibleng makadaot sa proseso sa lawas sa pagkontrolar sa blood sugar. Unsay imong himoon aron dili ka masakit niini?
Tulo ka Paagi nga Basin Makatabang Aron Malikayan ang Diabetes
1. Ipaeksamin ang imong blood sugar sa pagsusi kon ikaw ba nameligro nga masakit niini. Sa dili pa mahimong type 2 ang diabetes, ang usa sagad moagi una nianang gitawag ug prediabetes—usa ka kondisyon diin medyo taas kay sa normal ang gidaghanon sa blood sugar. Kining duha parehong dili normal, apan dunay kalainan: Bisan tuod ang diabetes makontrolar, kini dili pa matambalan. Apan, ang uban nga dunay prediabetes nakahimo sa pagpanormal sa gidaghanon sa ilang blood sugar. Ang prediabetes tingali walay dayag nga mga simtoma. Busa, kini nga kondisyon dili dayon mamatikdan. Sumala sa mga report, mga 316 milyones ka tawo sa tibuok kalibotan dunay prediabetes; apan kadaghanan kanila wala mahibalo nga duna sila niini. Pananglitan, sa United States lang gani, mga 90 porsiyento niadtong dunay prediabetes wala mahibalo sa ilang kahimtang.
Apan, ang prediabetes peligroso. Gawas nga pasiuna kini sa type 2 nga diabetes, giingon dili pa dugay nga ang tawo nga duna niini mameligro nga masakit ug dementia. Kon sobra kag timbang, walay ehersisyo, o dunay membro sa pamilya nga gi-diabetes, posible nga ikaw dunay prediabetes. Makita sa blood test kon aduna ka niini.
2. Kaon ug makapahimsog nga pagkaon. Makabenepisyo ka kon imong sundon ang mosunod kon posible ug praktikal sa imong kahimtang: Kaon ug ginagmay kay sa imong naandang gidaghanon nga kaonon. Imbes tam-is nga fruit juice ug softdrinks ang imnon, inom ug tubig, tsa, o kape. Kaon ug tinapay nga hinimo gikan sa whole-grain nga harina, kan-on nga humay, ug pasta—sa igong gidaghanon—imbes prinoseso nga mga pagkaon. Kaon ug karne nga menos ug tambok, isda, nuts, ug beans.
3. Magmaaktibo sa pisikal. Ang ehersisyo makakunhod sa imong blood sugar ug makatabang aron mamentinar ang hustong timbang. Menosi ang imong panahon sa pagtan-awg TV ug pag-ehersisyo kanunay, matod pa sa usa ka espesyalista.
Dili ka makausab sa imong napanunod, apan makausab ka sa imong paagi sa pagkinabuhi. Ang atong pagpaningkamot sa pagpabiling himsog dili makawang.
^ par. 3 Ang Pagmata! wala magsugyot ug bisan unsang partikular nga pagkaon o ehersisyo. Kinahanglang susihog maayo sa matag indibiduwal ang mga kapilian ug magpakonsultag doktor kon gikinahanglan una pa maghimog desisyon bahin sa panglawas.