DAGHANG tawo nagtuo nga ang Trinidad mao “ang pangunang doktrina sa Kristohanong relihiyon.” Sumala sa maong doktrina, ang Amahan, Anak, ug ang balaang espiritu maoy tulo ka persona diha sa usa ka Diyos. Si Kardinal John O’Connor nag-ingon bahin sa Trinidad: “Nahibalo kita nga kini maoy dako kaayong misteryo, nga lisod natong masabtan.” Nganong ang Trinidad lisod kaayong masabtan?

Ang The Illustrated Bible Dictionary naghatag ug usa ka rason. Kining basahona miadmitir bahin sa Trinidad: “Kini maoy dili-binase sa Bibliya nga doktrina sa diwa nga wala gayoy teksto sa Bibliya ang makapatin-aw niini.” Tungod kay kini “dili-binase sa Bibliya nga doktrina,” ang mga nagtuo sa Trinidad naningkamot pag-ayo sa pagpangitag mga teksto sa Bibliya—nga nagtuis pa gani niana—aron makasuportar sa ilang doktrina.

Usa ka bersikulo sa Bibliya nga sagad gamiton sa sayop nga paagi mao ang Juan 1:1. Diha sa King James Version, kanang tekstoha mabasa: “Sa sinugdan mao ang Pulong, ug ang Pulong maoy uban sa Diyos [Grego, ton the·onʹ], ug ang Pulong maoy Diyos [the·osʹ].” Ang maong bersikulo adunay duha ka porma sa Gregong nombre nga the·osʹ (diyos). Ang naunang porma giunhan sa pulong nga ton (ang), usa ka porma sa Gregong definite article, ug niining kahimtanga ang pulong the·onʹ nagtumong sa Labing Gamhanang Diyos. Apan sa ikaduhang paggamit, walay definite article ang the·osʹ. Nakalimtan ba lang pagbutang ang artikulong ton?

Ang Ebanghelyo ni Juan gisulat sa Koine, o komong Grego nga pinulongan, nga adunay tino nga mga lagda bahin sa paggamit sa definite article. Ang eskolar sa Bibliya nga si A. T. Robertson nag-ingon nga kon ang subject ug predicate adunay mga article, kanang duha maoy tino, isipong susama ug usa ra, ug mahimong ibaylo. Gihimong pananglitan ni Robertson ang Mateo 13:38, nga mabasa: “Ang uma [Grego, ho a·grosʹ] mao ang kalibotan [Grego, ho koʹsmos].” Tungod sa gramarya, atong masabtan nga ang kalibotan mao usab ang uma.

Apan, unsa na man kon ang subject adunay definite article apan ang predicate wala, sama nianang sa Juan 1:1? Sa pagpunting sa maong bersikulo ingong usa ka pananglitan, ang eskolar nga si James Allen Hewett nagpasiugda: “Sa maong pagkahan-ay sa mga pulong, dili managsama, magkatumbas, ug magkapareho ang subject ug ang predicate.”

Ingong ilustrasyon si Hewett migamit sa 1 Juan 1:5, nga nag-ingon: “Ang Diyos maoy kahayag.” Sa Gregong pinulongan, ang “Diyos” maoy ho the·osʹ ug busa adunay definite article. Apan ang pulong phos alang sa kahayag walay nag-una nga article. Si Hewett mipatin-aw: “Ang usa ka tawo kanunayng makaingon bahin sa Diyos nga Siya maoy kahayag; ang usa ka tawo dili kanunayng makaingon bahin sa kahayag nga kini maoy Diyos.” Ang susamang mga pananglitan makaplagan diha sa Juan 4:24, “Ang Diyos maoy Espiritu,” ug sa 1 Juan 4:16, “Ang Diyos gugma.” Sa maong duha ka bersikulo, ang mga subject adunay mga definite article apan ang mga predicate nga “Espiritu” ug “gugma” wala niana. Busa dili mahimong magbayloay ang maong mga subject ug mga predicate. Ang maong mga bersikulo dili mahimong magkahulogan nga “Ang Espiritu maoy Diyos” o “ang gugma maoy Diyos.”

Daghang Gregong mga eskolar ug mga maghuhubad sa Bibliya nag-ingon nga ang Juan 1:1 wala magpasiugda kon kinsa “ang Pulong,” kondili sa usa ka kinaiyahan niini. Nag-ingon ang maghuhubad sa Bibliya nga si William Barclay: “Tungod kay [si apostol Juan] wala mogamit ug definite article nga nag-una sa theos, kini nahimong usa ka paghubit . . . Si Juan wala magpaila nga ang Pulong mao ang Diyos. Sa yanong pagkasulti, wala siya mag-ingon nga si Jesus mao ang Diyos.” Ang eskolar nga si Jason David BeDuhn susamang nag-ingon: “Sa Gregong pinulongan, kon dili nimo dugangan ug article ang theos diha sa tudling-pulong sama nianang sa Juan 1:1c, nan isipon sa imong mga magbabasa nga ang imong gipasabot maoy ‘usa ka diyos.’ . . . Kon walay article nga mag-una sa theos, kana mahimong lahi gikan sa ho theos, sama rang lahi ang ‘usa ka diyos’ (a god) gikan sa ‘Diyos’ (God).” Si BeDuhn midugang: “Diha sa Juan 1:1, ang Pulong dili mao ang usa ug bugtong nga Diyos, kondili maoy usa ka diyos, o espiritu nga sama sa Diyos.” O sumala sa giingon ni Joseph Henry Thayer, usa ka eskolar nga nalangkit sa paghubad sa American Standard Version: “Ang Logos [o Pulong] maoy espiritu sama sa Diyos, dili mao mismo ang Diyos.”

Dako ba kaayong misteryo kon kinsa ang Diyos? Dili alang kang Jesus. Sa iyang pag-ampo ngadto sa iyang Amahan, tin-aw nga gipahayag ni Jesus ang kalainan tali kaniya ug sa iyang Amahan sa dihang siya miingon: “Kini nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo bahin kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Kon nagtuo kita kang Jesus ug nakasabot sa yano nga pagtulon-an sa Bibliya, ato siyang tahoron ingong usa ka espiritung Anak sa Diyos. Atong simbahon usab si Jehova ingong “ang bugtong matuod nga Diyos.”