Dugay nang nailhan ang Pasko ingong Kristohanong selebrasyon sa pagkatawo ni Jesus. Pero makapangutana ta kon nganong ang kadaghanang kostumbre niini nga selebrasyon nalangkit sa pagkatawo ni Jesus.

Ang usa niini mao ang patuotuo bahin kang Santa Claus. Ang Santa karon nga malipayon, putig bungot, pulag aping, ug nagsul-ob ug pula nga sinina maoy karakter kaniadto sa iladong advertisement bahin sa Pasko nga gimugna alang sa usa ka kompaniya sa imnonon sa North America niadtong 1931. Sa katuigan sa 1950, dihay mga taga-Brazil nga gustong pulihan si Santa Claus ug nitibong karakter nga tinumotumo, si Grandpa Indian. Ang resulta? Dili lang kay napuhalan ni Santa Claus si Grandpa Indian kondili hasta gani “ang batang si Jesus ug nahimo pa siyang opisyal nga simbolo sa selebrasyon sa Disyembre 25,” matod ni Propesor Carlos E. Fantinati. Pero ang mga patuotuo sama kang Santa Claus lang ba ang nakaapan sa Pasko? Aron matubag kana, balikan nato ang panahon sa unang mga Kristohanon.

Ang Encyclopedia Britannica nag-ingon: “Sa unang duha ka siglo sa Kristiyanidad, gisupak pag-ayo ang pagsaulog sa adlawng natawhan sa mga martir, lakip na kang Jesus.” Ngano? Kay giisip sa mga Kristohanon ang pagselebrar sa adlawng natawhan ingong paganong kostumbre, ug angayng likayan. Gani, wala hisgoti sa Bibliya ang petsa sa pagkatawo ni Jesus.

Kapin sa 300 ka tuig human mamatay si Jesus, gisugdan sa Simbahang Katoliko ang pagsaulog sa Pasko bisag supak ang unang mga Kristohanon sa pagselebrar ug adlawng natawhan. Gusto sa simbahan nga molig-on kini pinaagi sa pagwagtang sa usa sa pangunang mga babag niini—ang pagkapopular sa paganong mga relihiyon sa Roma ug ang ilang kapistahan sa tingtugnaw. Sumala sa Christmas in America, ni Penne L. Restad, kada tuig, gikan sa Disyembre 17 hangtod sa Enero 1, “ang kadaghanang Romano magkombira, magdula, magpista, magparada, ug makigbahin sa ubang mga kalihokan ingong pasidungog sa ilang mga diyos.” Ug sa Disyembre 25, gisaulog sa mga Romano ang pagkatawo sa Gamhanang Adlaw. Pinaagi sa pagsaulog sa Pasko nianang adlawa, gihaylo sa simbahan ang daghang Romano sa pagselebrar sa pagkatawo ni Jesus imbes sa pagkatawo sa adlaw. Ang mga Romano “nalingaw gihapon sa mga kalihokan sa kapistahan sa tingtugnaw,” matod sa Santa Claus, a Biography, ni Gerry Bowler. Sa pagkatinuod, sila “padayong nagsaulog sa bag-ong selebrasyon sa mao ra gihapong mga paagi.”

Busa, klaro nga ang pangunang sayop sa mga selebrasyon sa Pasko mao ang dili dalawatong sinugdanan niini. Gipakita ni Stephen Nissenbaum diha sa iyang librong The Battle for Christmas nga ang Pasko “usa ka paganong pista nga nagtakoban ingong Kristohanong selebrasyon.” Busa, ang Pasko nagpasipala sa Diyos ug sa iyang Anak, si Jesu-Kristo. Gamay ra ba ning butanga? Ang Bibliya nangutana: “Aduna bay panag-ubanay ang pagkamatarong ug ang kalapasan? O aduna bay pakig-ambitay ang kahayag uban sa kangitngit?” (2 Corinto 6:14) Sama sa nabawog nga punoan, ang Pasko baliko kaayo nga kini “dili na matul-id.”—Ecclesiastes 1:15.