U tun be tɛmɛ bulonda fɛ ka taga Alabatosoba ka Yɔrɔ Senuman na. Ka kɛɲɛ ni Traduction du monde nouveau ye min bɔra saan 2023 ɲɛ, o bulonda janya tun ye “nɔnkɔn 20 ye.” O ni boon kɔnɔ bonya bɛɛ tun ye kelen ye ani a jɔ janya tun ye “nɔnkɔn 120 ye.” (2 Til. Kib. 3:4, NW). A fɔra Bibulu bayɛlɛmanin wɛrɛw kɔnɔ fana ko bulonda jɔ janya tun ye “nɔnkɔn 120 ye,” o kɔrɔ, mɛtɛrɛ 53.

Nka, Traduction du monde nouveau min bɔra saan 2023, a fɔra yen ko Alabatosoba bulonda jɔ janya tun ye “nɔnkɔn 20,” wala mɛtɛrɛ 9 ɲɔgɔn ye. a Kuun minw kama o yɛlɛmani kɛra, an k’u la damanin lajɛ.

Alabatosoba bulonda jɔ janya koo ma fɔ 1 Masacɛw 6:3 kɔnɔ. O vɛrise kɔnɔ, kira Zeremi ye Alabatosoba bulonda janya ani a kɔnɔ bonya kofɔ, a ma kuma a jɔ janya koo la. O kɔ, 1 Masacɛw 7nan na, a be Alabatosoba kɔnɔnafɛn jɔnjɔn wɛrɛw kofɔ k’u pereperelatigɛ. Misali la, a kumana tutunan fila koo la minw dilanna ni zira ye ani u be bulonda ɲɛfɛ. A kumana tasaba ziralaman ani wotoro tan koo la fana (1 Mas. 7:15-37). Ni bulonda jɔ janya tun be mɛtɛrɛ 50 ni kɔ bɔ ani o tun tɛmɛna Alabatosoba jɔ janya kan fɔɔ ka taga ka na, mun na Zeremi ma kuma o koo la? Saan kɛmɛkulu caaman o kɔ, Yahutuw ka tarikikow sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔw y’a fɔ ko bulonda jɔ janya tun ma tɛmɛ Alabatosoba kan.

Ni bulonda jɔ janya tun ye nɔnkɔn 120 ye, sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔw ko u lanin t’a la ni Alabatosoba kogow tun bena se a kɔrɔ. Galen, boon janmanjanba dɔw tun lɔra ni bɛrɛw ni birikiw ye, i n’a fɔ Ezipiti batosobaw dondaw. U dugumala tun waganin lo kosɔbɛ ani u tun be misɛnya ka to ka taga sanfɛ. Nka Solomani ye batosoba min lɔ, ale tun tɛ ten. Sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔw b’a miiri ko Alabatosoba kogow bonya tun ma tɛmɛ nɔnkɔn 6 kan (mɛtɛrɛ 2 ni kɔ). Tariki sɛbɛbaga Theodor Busink y’a fɔ ko: “Ka kɛɲɛ ni [Alabatosoba] kogow bonya ye, bulonda [jɔ janya] tun tɛ se ka kɛ nɔnkɔn 120 ye.”

N’a sɔrɔ 2 Tilew Kibaru 3:4 kɔnɔnakumaw ma sɛbɛ ka ɲɛ. Tiɲɛn lo ko kitabu kɔrɔkɔrɔ dɔw kɔnɔ o vɛrise b’a fɔ ko “120.” Nka kitabu kɔrɔkɔrɔ wɛrɛw kɔnɔ mɔgɔ be se ka la minw na, a fɔra ko “nɔnkɔn 20.” O kitabuw ye Codex Alexandrinus (min sɛbɛra saan kɛmɛkulu 5nan na) ani Codex Ambrosianus ye (min sɛbɛra saan kɛmɛkulu 6nan na). N’a sɔrɔ Bibulu kopikɛbaga dɔ lo filila k’a sɛbɛ ko “120.” Mun na do? Eburukan na, kumaden nunu bɔnin be ɲɔgɔn ma: “kɛmɛ” ani “nɔnkɔn.” O la, n’a sɔrɔ kopikɛbaga dɔ tun b’a fɛ k’a sɛbɛ le ko “nɔnkɔn,” nka a filila k’a sɛbɛ ko “kɛmɛ.”

A ka di an ye k’o kunnafoniw bɛɛ lɔn ani k’a lɔn Alabatosoba tun be cogo min na tigitigi. Nka min kɔrɔtanin lo an fɛ kosɔbɛ, o ye k’a faamu ko Solomani ye Alabatosoba min lɔ, o ye Jehova batosoba tagamasiɲɛ lo ye. An be Jehova waleɲuman lɔn kosɔbɛ sabu a y’an weele ka na a bato a batosoba kɔnɔ!—Eburuw 9:11-14; Yir. 3:12; 7:9-17.