Ihih, Bible idịghe etetịn̄ esịn etetịn̄ osio. Kpa ye oro esitiede ntre ndusụk ini, edieke ikerede iban̄a mme n̄kpọ emi ẹtienede mi, Bible eyenen̄ede an̄wan̄a nnyịn.

1.   Kere se itien̄wed oro aban̄ade. Edieke owo mîtịmke ikere se n̄kpọ oro enye okotde aban̄ade, enye ekeme ndida se ẹtịn̄de do ke usụn̄ en̄wen.

2.   Kere ban̄a nte andiwet ekesede n̄kpọ oro. Mbon emi ẹkekụtde n̄kpọ ẹkeme ndida nsio nsio ikọ ntịn̄ se iketịbede kpa ye oro edide ẹtịn̄ ẹban̄a ukem n̄kpọ.

3.   Kere ban̄a nte ẹkesinamde n̄kpọ ini oro ẹkewetde Bible.

4.   Diọn̄ọ n̄kpọ emi adade aban̄a n̄kpọ ye enye emi mîdaha iban̄a n̄kpọ.

5.   Ti ete ke ẹkeme ndidọhọ ke owo anam n̄kpọ kpa ye oro mîdịghe enye ke idemesie akanam n̄kpọ oro. a

6.   Kot Bible emi ẹkabarede ọfọn.

7.   Kûdomo ndinam se Bible etịn̄de ekem ye se ẹkpepde ke ufọkabasi.

 Mme uwụtn̄kpọ oro ẹtienede mi ẹwụt nte n̄kpọ itiaba oro isiakde ke enyọn̄ emi ẹkemede ndinam ikụt ke Bible idịghe etetịn̄ esịn etetịn̄ osio.

1: Se Itien̄wed Oro Aban̄ade

  Edieke Abasi ọkọduọkde odudu ke ọyọhọ usen itiaba, ẹsan̄a didie ẹdọhọ ke enye ke ananam utom? Edieke etịmde ese n̄wed Genesis, oyokụt ke ikọ oro “ke ọyọhọ usen itiaba [Abasi] ọduọk odudu ke kpukpru utom esie eke enye akanamde” aban̄a utom emi Abasi akanamde man isọn̄ edi se ẹdụn̄de. (Genesis 2:2-4) Jesus ndidọhọ ke Abasi “ke ananam utom tutu esịm emi” iwọrọke ke se ẹtịn̄de ke n̄wed Genesis inenke sia Jesus eketịn̄ aban̄a mme utom en̄wen emi Abasi anamde. (John 5:17) Utom en̄wen emi Abasi anamde esịne ndinam ẹwet Bible, ndise mban̄a mme owo, nnyụn̄ nda mmọ usụn̄.—Psalm 20:6; 105:5; 2 Peter 1:21.

2 ye 3: Nte andiwet ekesede n̄kpọ oro ye nte ẹkesinamde n̄kpọ ini oro ẹkewetde Bible

  M̀mọ̀n̄ ke Jesus akanam nnan okụt usụn̄? N̄wed Luke ọdọhọ ke Jesus akanam nnan kiet okụt usụn̄ “nte enye [Jesus] asan̄ade ekpere Jericho,” edi Matthew ọdọhọ ke Jesus akanam nnan iba ẹkụt usụn̄ nte enye ye mbet esie “ẹwọrọde ke Jericho.” (Luke 18:35-43; Matthew 20:29-34) Luke ye Matthew eketịn̄ ukem n̄kpọ, edi ke nsio nsio usụn̄. Matthew akasiak ibat nnan emi Jesus akanamde ẹkụt usụn̄, edi Luke eketịn̄ aban̄a kiet ke otu nnan emi Jesus eketịn̄de ikọ. Amaedi ebiet emi Jesus akanamde mmọ ẹkụt usụn̄, mme ọdọkisọn̄ nyom n̄kpọeset ẹdọhọ ke Jericho ekedi iba ke eset, kiet ekedi akani obio mme Jew, enye eken edi obufa obio emi mbon Rome ẹkesiakde. Ndito Jericho mme Jew n̄ka Jericho mbon Rome ekedi n̄kpọ nte itiat kiet. Etie nte Jesus okodu ke ufọt obio iba emi ke ini enye akanamde utịben̄kpọ emi.

4: N̄kpọ emi adade aban̄a n̄kpọ ye enye emi mîdaha iban̄a n̄kpọ

  Ndi ẹyesobo isọn̄ emi? Bible ọdọhọ ke Ecclesiastes 1:4 ete ke “isọn̄ ada ke nsinsi.” Ndusụk owo ẹda nte ke itie emi okpụhọde ye se Bible ọdọhọde ete ke “isọn̄ ye kpukpru utom eke ẹnamde ke esịt ẹyeta ikan̄ ẹbiara.” (2 Peter 3:10, Edisana Ŋwed Abasi Ibom) Edi ke Bible, ndusụk ini “isọn̄” esida aban̄a mme owo emi ẹdụn̄de ke isọn̄, ndusụk ini enye edi ata ata isọn̄. (Genesis 1:1; 11:1) Se ẹtịn̄de ke 2 Peter 3:10 ẹban̄a ndisobo “isọn̄” iwọrọke ke ẹyefọp isọn̄ emi ke ikan̄, edi ada aban̄a nsobo “emi edisobode mmọ eke mîten̄eke Abasi.”—2 Peter 3:7.

5: Ndidọhọ ke owo anam n̄kpọ emi mîdịghe enye ke idemesie akanam

  Anie ekedi ebịne Jesus ke Capernaum editịn̄ se akwa owoekọn̄ ọdọhọde? Matthew 8:5, 6 ọdọhọ ke akwa owoekọn̄ ke idemesie ekedi ebịne Jesus, edi Luke 7:3 ọdọhọ ke akwa owoekọn̄ oro okosio mbiowo mme Jew ọdọn̄. Ekeme nditie nte ke itie N̄wed Abasi iba emi ẹtịn̄ nsio nsio n̄kpọ, edi idịghe ntre. Akwa owoekọn̄ oro okoyom ndidọhọ Jesus edinam idem ọsọn̄ ofụn esie, edi enye okosio mbiowo ọdọn̄ ete ẹkekot Jesus edi.

6: Bible emi ẹkabarede ọfọn

  Ndi kpukpru nnyịn imesinam idiọkn̄kpọ? Bible ọdọhọ ke kpukpru nnyịn ikadada idiọkn̄kpọ imana ke ntak idiọkn̄kpọ Adam. (Rome 5:12) Nte ẹkabarede ndusụk Bible anam etie nte ke emi idịghe akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk Bible ẹdọhọ ke eti owo ‘isinamke idiọkn̄kpọ.’ (1 John 3:6, Edisana Ŋwed Abasi Ibom; King James Version) Edi ke usem Greek oro ẹkedade ẹwet Bible, “idiọkn̄kpọ” oro ẹtịn̄de ẹban̄a mi ke 1 John 3:6 idịghe idiọkn̄kpọ oro ikadade-da imana, edi edi enye oro ẹkoide-koi ẹka iso ẹnam. Ntem, ẹkabade itie emi nnennen nnennen ke ndusụk Bible man ẹdiọn̄ọ idiọkn̄kpọ oro ẹtịn̄de ẹban̄a. Utu ke ndidọhọ ke eti owo ‘isinamke idiọkn̄kpọ,’ ẹdọhọ ke enye “ikaha iso inam idiọkn̄kpọ.”—Edikabade Eke Obufa Ererimbot; Phillips.

7: Se Bible ekpepde, idịghe se ẹkpepde ke ufọkabasi

  Ndi Jesus edi n̄ka ye Abasi? Jesus ọkọdọhọ ete: “Ami ye Ete idi kiet.” Nte ini akade, enye ama ọdọhọ ete: “Ete omokpon akan mi.” (John 10:30; 14:28) Edieke mûtịmke ukere, ekeme nditie nte ke edi Jesus etetịn̄ esịn etetịn̄ osio. Edi edieke iyomde ndifiọk se itie N̄wed Abasi iba emi ẹwọrọde, ana ikpep Bible man ifiọk se Bible etịn̄de aban̄a Jehovah ye Jesus, utu ke ndidomo ndinam mme itien̄wed emi ẹkem ye ukpepn̄kpọ Abasi-Ita-ke-Kiet emi ẹsikpepde ke ufọkabasi. Bible ọdọhọ ke Jehovah edi Ete Jesus onyụn̄ edi Abasi esie, ke Jesus esituak ibuot ọnọ Jehovah. (Matthew 4:10; Mark 15:34; John 17:3; 20:17; 2 Corinth 1:3) Jesus idịghe n̄ka ye Abasi.

 Se Jesus eketịn̄de mbemiso enye ọdọhọde ke ‘imọ ye Ete imọ idi kiet’ owụt ke enye eketịn̄ aban̄a enye ye Ete esie ndinyene uduak kiet. Ekem Jesus ama ọdọhọ ete: “Ete abuana n̄kpọ ye ami, ami nnyụn̄ mbuana n̄kpọ ye Ete.” (John 10:38) Jesus ama owụt n̄ko ke imọ inyene uduak kiet ye mme mbet imọ, ntak edi oro enye ọkọbọn̄de akam ọdọhọ Ete esie ete: “Ami mmọnọ mmọ ubọn̄ emi afo ọkọnọde mi, man mmọ ẹkpedi kiet kpa nte nnyịn idide kiet. Ami mbuana n̄kpọ ye mmọ, afo onyụn̄ abuana n̄kpọ ye ami.”—John 17:22, 23.