Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Στοχασμός που Είναι Ωφέλιμος

«ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΟΥ ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΡΕΣΤΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΣΟΥ, ΙΕΧΩΒΑ, ΒΡΑΧΕ ΜΟΥ ΚΑΙ ΛΥΤΡΩΤΗ ΜΟΥ».​—ΨΑΛΜΟΣ 19:14.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ για εσάς ο «στοχασμός», ή αλλιώς «διαλογισμός»; Αν ακολουθείτε τις διδασκαλίες μερικών Ανατολικών θρησκειών, ίσως πιστεύετε ότι είναι κάτι που οδηγεί σε μεγαλύτερη διαύγεια σκέψης ή σε ειδική διαφώτιση. Στο Βουδισμό, ο διαλογισμός ενθαρρύνει την εκκένωση της διάνοιας από κάθε σκέψη. Άλλες μορφές στοχασμού λέγεται ότι βοηθάνε να γεμίζει η διάνοια με «απόλυτες αλήθειες σοφίας».

Η άποψη της Αγίας Γραφής για το στοχασμό διαφέρει από αυτές τις απόψεις. Με ποιον τρόπο; Εξετάστε το Γραφικό παράδειγμα ενός άντρα που ονομαζόταν Ισαάκ, ο οποίος σε ηλικία 40 ετών είχε πολλά να στοχαστεί. Το εδάφιο Γένεση 24:63 αναφέρει: «Ο Ισαάκ είχε βγει και περπατούσε στον αγρό για να κάνει στοχασμούς την ώρα που βράδιαζε». Δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι ο Ισαάκ άδειαζε τη διάνοιά του από κάθε σκέψη ή ότι απλώς συλλογιζόταν κάποια αόριστη “απόλυτη αλήθεια σοφίας”. Ο Ισαάκ πιθανότατα είχε συγκεκριμένα πράγματα να σκεφτεί, όπως το μέλλον του, το θάνατο της μητέρας του ή ποια γυναίκα θα παντρευόταν. Χρησιμοποίησε λίγο από τον προσωπικό του χρόνο το βράδυ, πιθανότατα για να στοχαστεί τέτοια σημαντικά ζητήματα. Στην Αγία Γραφή, ο στοχασμός δεν είναι απλή ονειροπόληση.

Ο Στοχασμός Περιλαμβάνει Περισσότερα Πράγματα

Εξετάστε το παράδειγμα του ψαλμωδού Δαβίδ. Αντιμετώπισε μια σειρά από προβλήματα που φάνταζαν ανυπέρβλητα και γνώριζε πολύ καλά ότι ως ατελής άνθρωπος χρειαζόταν βοήθεια από τον Θεό για να έχει ορθή διαγωγή. Τι ενίσχυσε τον Δαβίδ στις δύσκολες συνθήκες; Όπως αναφέρει το εδάφιο Ψαλμός 19:14, ο Δαβίδ είπε: «Τα λόγια του στόματός μου και ο στοχασμός της καρδιάς μου ας είναι ευάρεστα ενώπιόν  σου, Ιεχωβά, Βράχε μου και Λυτρωτή μου». Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται εδώ «στοχασμός» προέρχεται από μια ρίζα που στην κυριολεξία σημαίνει «μιλώ με τον εαυτό μου». Ναι, ο Δαβίδ “μιλούσε με τον εαυτό του” για τον Ιεχωβά, τις ενέργειές του, τα έργα του, τους νόμους του και τη δικαιοσύνη του.​—Ψαλμός 143:5.

Παρόμοια, οι πρώτοι Χριστιανοί θεωρούσαν μέρος της αληθινής λατρείας το να αφιερώνουν χρόνο για να στοχάζονται πνευματικά πράγματα. Ο απόστολος Παύλος συμβούλεψε: «Όσα είναι αληθινά, όσα είναι σοβαρού ενδιαφέροντος, όσα είναι δίκαια, όσα είναι αγνά, όσα είναι αξιαγάπητα, όσα έχουν καλή φήμη, όποια αρετή υπάρχει και ό,τι αξιέπαινο υπάρχει, αυτά να συλλογίζεστε». (Φιλιππησίους 4:8) Φυσικά, για να κάνουμε εποικοδομητικές σκέψεις, αυτά τα «πράγματα» για τα οποία μίλησε ο Παύλος θα πρέπει κάποια στιγμή να μπουν στη διάνοιά μας. Πώς;

Ο ψαλμωδός δίνει την απάντηση. Τα εδάφια Ψαλμός 1:1, 2 λένε: «Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν περπάτησε σύμφωνα με τη συμβουλή των πονηρών . . . Η ευχαρίστησή του είναι στο νόμο του Ιεχωβά, και το νόμο του διαβάζει χαμηλόφωνα ημέρα και νύχτα». Ναι, ο ψαλμωδός διάβαζε το νόμο του Θεού τακτικά. Κατόπιν μπορούσε να στοχάζεται τα πράγματα που μάθαινε για τον Δημιουργό.

Στοχασμός Σήμερα

Η ανάγνωση της Αγίας Γραφής είναι ανεκτίμητη, αλλά μετά την ανάγνωση, πρέπει να στοχαζόμαστε, να κάνουμε βαθιές σκέψεις, ή αλλιώς να “μιλάμε με τον εαυτό μας” για αυτά που διαβάσαμε. Ακριβώς όπως η πέψη είναι απαραίτητη για να ωφεληθούμε πλήρως από την τροφή που τρώμε, έτσι και ο στοχασμός είναι απαραίτητος για να αφομοιώνουμε αυτά που διαβάζουμε από την Αγία Γραφή. Ο κατάλληλος στοχασμός δεν απομακρύνει απλώς τις αρνητικές σκέψεις. Μας επιτρέπει παράλληλα να σκεφτόμαστε λύσεις για τα προβλήματά μας οι οποίες να βασίζονται στην Αγία Γραφή. Τέτοιος στοχασμός μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίζουμε με επιτυχία τις ανησυχίες της καθημερινής ζωής.​—Ματθαίος 6:25-32.

Ο ψαλμωδός Δαβίδ αναγνώρισε πόσο σημαντικός είναι ο στοχασμός για να ευαρεστούμε τον Θεό όταν είπε: «Το στόμα του δικαίου είναι αυτό που προφέρει λόγια σοφίας χαμηλόφωνα». (Ψαλμός 37:30) Ναι, ο στοχασμός αποτελεί διακριτικό γνώρισμα του πιστού λάτρη. Το να θεωρηθεί κάποιος δίκαιος από τον Θεό είναι αληθινή ευλογία και φέρνει πνευματικά οφέλη. Για παράδειγμα, η Αγία Γραφή λέει ότι «ο δρόμος των δικαίων είναι σαν το λαμπρό φως που γίνεται όλο και πιο φωτεινό ώσπου να γίνει τέλεια η ημέρα». (Παροιμίες 4:18) Επομένως, ο υπάκουος Χριστιανός που «προφέρει λόγια σοφίας χαμηλόφωνα» μπορεί να αναμένει ότι θα αυξάνει σε κατανόηση της Αγίας Γραφής.

Η Αγία Γραφή επίσης νουθετεί τους Χριστιανούς να στοχάζονται τις Γραφικές τους ευθύνες. Ο απόστολος Παύλος είπε στον Τιμόθεο: «Να στοχάζεσαι αυτά τα πράγματα· να είσαι απορροφημένος σε αυτά, για να είναι η πρόοδός σου φανερή σε όλους. Να δίνεις συνεχώς προσοχή σε ό,τι αφορά τον εαυτό σου και τη διδασκαλία σου. Να μένεις σε αυτά τα πράγματα, γιατί κάνοντάς το αυτό θα σώσεις και τον εαυτό σου και αυτούς που σε ακούν». (1 Τιμόθεο 4:15, 16) Ναι, τα λόγια και οι πράξεις μας μπορούν να ασκήσουν βαθιά επίδραση στους άλλους.

Ασφαλώς, έχουμε πολλούς λόγους να ασχολούμαστε με βαθιές, περιεκτικές σκέψεις για σημαντικά πράγματα. Είναι ζωτικό να συλλογιζόμαστε τις εμπειρίες του παρελθόντος, να στοχαζόμαστε τα τρέχοντα ζητήματα και με περίσκεψη να αναλογιζόμαστε το μέλλον μας. Αλλά πάνω από όλα, ο στοχασμός θα μας φέρει τη μεγαλύτερη διαφώτιση αν οι σκέψεις μας επικεντρώνονται στη σοφία του Δημιουργού μας, του Ιεχωβά Θεού.

[Εικόνα στη σελίδα 20]

«Ο Σκεπτόμενος», του Ροντέν