Πώς να Είστε Καλός Πατέρας

«Πατέρες, μην εξοργίζετε τα παιδιά σας, για να μην αποκαρδιώνονται».​—Κολοσσαείς 3:21.

ΠΩΣ μπορεί ένας πατέρας να μην εξοργίζει τα παιδιά του; Είναι ζωτικό να αναγνωρίσει τη σπουδαιότητα του ρόλου του ως πατέρα. «Η πατρότητα αποδεικνύεται περίπλοκο και μοναδικό φαινόμενο με τεράστιο αντίκτυπο στη συναισθηματική και στη διανοητική ανάπτυξη των παιδιών», λέει κάποιο περιοδικό που ασχολείται με την ψυχική υγεία.

Ποιος είναι ο ρόλος του πατέρα; Σε πολλές οικογένειες, ο πατέρας θεωρείται πρωταρχικά ως το πρόσωπο που παρέχει διαπαιδαγώγηση. Πολλές είναι οι μητέρες που έχουν πει σε ένα άτακτο παιδί: “Περίμενε να γυρίσει ο πατέρας σου και θα δεις!” Ασφαλώς, τα παιδιά χρειάζονται ισορροπημένη διαπαιδαγώγηση και κάποια δόση σταθερότητας για να γίνουν συγκροτημένοι ενήλικοι. Το να είναι όμως κάποιος καλός πατέρας περιλαμβάνει περισσότερα πράγματα.

Δυστυχώς, δεν είχαν όλοι οι πατέρες κάποιο καλό πρότυπο που θα μπορούσε να τους βοηθήσει. Μερικοί άντρες μεγάλωσαν χωρίς πατέρα στο σπίτι. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, άντρες οι οποίοι ανατράφηκαν από έναν άκαμπτο, αυστηρό πατέρα ίσως έχουν την τάση να συμπεριφέρονται στα παιδιά τους με τον ίδιο τρόπο. Πώς μπορεί ένας τέτοιος πατέρας να ξεφύγει από αυτό το καλούπι και να βελτιώσει τις ικανότητές του ως γονέας;

Υπάρχει μια πηγή πρακτικών και αξιόπιστων συμβουλών σχετικά με το πώς να είναι κάποιος καλός πατέρας. Η Αγία Γραφή περιέχει τις καλύτερες συμβουλές για την οικογενειακή ζωή. Οι συμβουλές της δεν είναι απλώς θεωρητικές, και η καθοδήγησή της δεν αποβαίνει ποτέ επιζήμια. Οι συμβουλές της Γραφής αντανακλούν τη σοφία Εκείνου που ενέπνευσε τη συγγραφή της, του Ιεχωβά Θεού, ο οποίος είναι ο Πρωτουργός της οικογενειακής ζωής. (Εφεσίους 3:14, 15) Αν είστε πατέρας, θα ήταν καλό να εξετάσετε τι έχει να πει η Γραφή για το ρόλο σας ως γονέα. a

Το να είστε καλός πατέρας είναι σημαντικό, όχι μόνο για τη σωματική και τη συναισθηματική ευεξία των παιδιών σας, αλλά επίσης για την πνευματική τους ευημερία. Μάλιστα, το παιδί που έχει πολύ στοργική και στενή σχέση με τον πατέρα του ίσως το βρει ευκολότερο να αναπτύξει στενή και εγκάρδια σχέση με τον Θεό. Άλλωστε, η Γραφή δείχνει ότι, κατά μία έννοια, ο Ιεχωβά, ο Δημιουργός μας, είναι Πατέρας για εμάς. (Ησαΐας 64:8) Ας δούμε τώρα έξι πράγματα που χρειάζονται τα παιδιά από τον πατέρα τους. Σε κάθε περίπτωση, θα εξετάσουμε πώς μπορεί η εφαρμογή των Γραφικών αρχών να βοηθήσει τον πατέρα να ικανοποιήσει αυτές τις ανάγκες.

 1 Τα Παιδιά Χρειάζονται την Αγάπη του Πατέρα Τους

Ο Ιεχωβά θέτει το τέλειο παράδειγμα ως Πατέρας. Περιγράφοντας πώς νιώθει ο Θεός για τον Ιησού, τον πρωτότοκο Γιο του, η Αγία Γραφή λέει: «Ο Πατέρας αγαπάει τον Γιο». (Ιωάννης 3:35· Κολοσσαείς 1:15) Σε περισσότερες από μία περιπτώσεις, ο Ιεχωβά εξέφρασε την αγάπη του και την επιδοκιμασία του για τον Γιο του. Όταν ο Ιησούς βαφτίστηκε, ο Ιεχωβά μίλησε από τον ουρανό, λέγοντας: «Εσύ είσαι ο Γιος μου ο αγαπητός· σε έχω επιδοκιμάσει». (Λουκάς 3:22) Ο Ιησούς δεν αμφέβαλλε ποτέ για την αγάπη του Πατέρα του. Τι μπορεί να μάθει ένας ανθρώπινος πατέρας από το παράδειγμα του Θεού;

Ποτέ μη διστάζετε να λέτε στα παιδιά σας ότι τα αγαπάτε. Ο Κέλβιν, πατέρας πέντε παιδιών, αναφέρει: «Προσπαθώ πάντα να εκφράζω την αγάπη μου για τα παιδιά μου, όχι μόνο λέγοντάς τους ότι τα αγαπώ, αλλά επίσης δείχνοντας προσωπικό ενδιαφέρον για καθένα από αυτά. Τους άλλαζα και εγώ πάνες και τα έκανα μπάνιο». Επιπρόσθετα, τα παιδιά σας χρειάζεται να ξέρουν ότι έχουν την επιδοκιμασία σας. Γι’ αυτό, μην είστε υπερβολικά επικριτικοί, διορθώνοντάς τα συνεχώς. Αντίθετα, να δίνετε έπαινο γενναιόδωρα. Ο Ντονιζέτι, ο οποίος έχει δύο κορίτσια εφηβικής ηλικίας, συστήνει: «Ο πατέρας πρέπει να αναζητά επισταμένα ευκαιρίες για να επαινεί τα παιδιά του». Αν τα παιδιά σας γνωρίζουν ότι τα επιδοκιμάζετε, αυτό μπορεί να τα βοηθήσει να έχουν υγιές αίσθημα αυτοεκτίμησης. Κάτι τέτοιο, με τη σειρά του, μπορεί να τα βοηθήσει να πλησιάσουν περισσότερο τον Θεό.

2 Τα Παιδιά Χρειάζονται Θετικό Παράδειγμα

Ο Ιησούς μπορεί να κάνει «μόνο ό,τι βλέπει να κάνει ο Πατέρας», λέει το εδάφιο Ιωάννης 5:19. Προσέξτε ότι το εδάφιο λέει πως ο Ιησούς έβλεπε και έπραττε ό,τι “έκανε” ο Πατέρας του. Τα παιδιά θα κάνουν συνήθως το ίδιο. Παραδείγματος χάρη, αν ο πατέρας συμπεριφέρεται στη σύζυγό του με σεβασμό και αξιοπρέπεια, το πιθανότερο είναι ότι ο γιος του, όταν μεγαλώσει, θα συμπεριφέρεται στις γυναίκες με αξιοπρέπεια και σεβασμό. Δεν επηρεάζεται μόνο η στάση των αγοριών από το παράδειγμα του πατέρα τους, αλλά και οι απόψεις των κοριτσιών για τους άντρες μπορεί να διαμορφωθούν από το παράδειγμα του πατέρα τους.

Μήπως τα παιδιά σας δυσκολεύονται να ζητούν συγνώμη; Και πάλι, το παράδειγμα είναι σημαντικό. Ο Κέλβιν θυμάται ότι κάποτε δύο από τα αγόρια του έσπασαν μια ακριβή φωτογραφική μηχανή. Εκείνος θύμωσε τόσο πολύ ώστε χτύπησε δυνατά ένα ξύλινο τραπέζι και το έσπασε στα δύο. Στη συνέχεια ένιωσε πολύ άσχημα και ζήτησε συγνώμη από όλους, περιλαμβανομένης και της συζύγου του, επειδή έχασε την ψυχραιμία του. Ο ίδιος πιστεύει πως η συγνώμη του άσκησε θετική επίδραση στα παιδιά του, καθώς αυτά δεν δυσκολεύονται καθόλου να ζητούν συγνώμη.

3 Τα Παιδιά Χρειάζονται Ευτυχισμένο Περιβάλλον

Ο Ιεχωβά είναι “ευτυχισμένος Θεός”. (1 Τιμόθεο 1:11) Δεν προκαλεί έκπληξη το ότι ο Γιος του, ο Ιησούς, ένιωθε μεγάλη χαρά όταν ήταν μαζί με τον Πατέρα του. Το εδάφιο Παροιμίες 8:30 ρίχνει φως στη  σχέση μεταξύ του Ιησού και του Πατέρα του: «Βρισκόμουν δίπλα [στον Πατέρα] ως δεξιοτέχνης εργάτης, . . . ευφραινόμουν [«χαιρόμουν», Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα[] πάντοτε ενώπιόν του». Τι θερμή σχέση υπήρχε μεταξύ του Πατέρα και του Γιου!

Τα παιδιά σας χρειάζονται ευτυχισμένο περιβάλλον. Αφιερώνοντας χρόνο για να παίζετε με τα παιδιά σας, μπορείτε να συντελέσετε στη δημιουργία ενός τέτοιου περιβάλλοντος. Το παιχνίδι βοηθάει τους γονείς και τα παιδιά να δεθούν μεταξύ τους. Ο Φέλιξ συμφωνεί με αυτό. Έχει έναν γιο εφηβικής ηλικίας και λέει: «Το ότι ξεχωρίζω χρόνο για αναψυχή με το γιο μου είναι πολύ σημαντικό για τη σχέση μας. Παίζουμε διάφορα παιχνίδια μαζί, κάνουμε παρέα με φίλους και πηγαίνουμε σε ωραία μέρη. Αυτό έχει ενισχύσει το αίσθημα της οικογενειακής συντροφικότητας».

4 Τα Παιδιά Έχουν Ανάγκη να Διδάσκονται Πνευματικές Αξίες

Ο Ιησούς διδάχτηκε από τον Πατέρα του. Μπορούσε, επομένως, να πει: «Τα πράγματα που άκουσα από αυτόν [τον Πατέρα], αυτά λέω στον κόσμο». (Ιωάννης 8:26) Στα μάτια του Θεού, ο πατέρας είναι υπεύθυνος για την ηθική και την πνευματική εκπαίδευση των παιδιών του. Μία από τις ευθύνες σας ως πατέρα είναι να ενσταλάξετε ορθές αρχές στην καρδιά των παιδιών σας. Αυτού του είδους η εκπαίδευση πρέπει να αρχίζει από μικρή ηλικία. (2 Τιμόθεο 3:14, 15) Ο Φέλιξ άρχισε να διαβάζει Βιβλικές ιστορίες στο γιο του όταν αυτός ήταν ακόμη μικρός. Χρησιμοποιούσε ζωηρές, ενδιαφέρουσες ιστορίες, περιλαμβανομένων και αυτών που βρίσκονται στο Βιβλίο μου με τις Βιβλικές Ιστορίες. b Καθώς μεγάλωνε ο γιος του, ο Φέλιξ επέλεγε άλλα Γραφικά έντυπα που ήταν κατάλληλα για την ηλικία του γιου του.

Ο Ντονιζέτι λέει: «Είναι πραγματική πρόκληση το να κάνεις την οικογενειακή Γραφική μελέτη απολαυστική. Είναι σημαντικό να δείχνουν οι γονείς εκτίμηση για τα πνευματικά πράγματα, εφόσον τα παιδιά παρατηρούν αμέσως τις ασυνέπειες». Ο Κάρλος, ο οποίος έχει τρεις γιους, σχολιάζει: «Μαζευόμαστε μια φορά την εβδομάδα και μιλάμε για τις ανάγκες της οικογένειας. Κάθε μέλος της οικογένειας έχει την ευκαιρία να επιλέξει τι θα συζητήσουμε». Ο Κέλβιν επιδίωκε πάντοτε να μιλάει στα παιδιά του για τον Θεό οπουδήποτε βρίσκονταν και οτιδήποτε έκαναν. Αυτό μας θυμίζει τα λόγια του Μωυσή: «Αυτά τα λόγια τα οποία σε προστάζω σήμερα πρέπει να είναι στην καρδιά σου· και πρέπει να τα ενσταλάζεις στους γιους σου και να μιλάς για αυτά όταν κάθεσαι στο σπίτι σου και όταν περπατάς στο δρόμο και όταν ξαπλώνεις και όταν σηκώνεσαι».​—Δευτερονόμιο 6:6, 7.

5 Τα Παιδιά Χρειάζονται Διαπαιδαγώγηση

Τα παιδιά χρειάζονται διαπαιδαγώγηση ώστε μεγαλώνοντας να γίνουν παραγωγικοί και υπεύθυνοι ενήλικοι. Μερικοί γονείς φαίνεται να νομίζουν πως η διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους συνεπάγεται μεγάλη αυστηρότητα, όπως σκληρές απειλές ή ταπεινωτικές προσβολές. Η Γραφή, όμως, δεν συνδέει τη γονική διαπαιδαγώγηση με τη σκληρότητα. Αντίθετα, οι γονείς πρέπει να παρέχουν διαπαιδαγώγηση με αγάπη, όπως ο Ιεχωβά. (Εβραίους 12:4-11) Η Γραφή λέει: «Πατέρες, μην παροξύνετε τα παιδιά σας, αλλά να τα ανατρέφετε με τη διαπαιδαγώγηση και τη νουθεσία του Ιεχωβά».​—Εφεσίους 6:4.

 Μερικές φορές, μπορεί να είναι απαραίτητη η τιμωρία. Το παιδί, όμως, πρέπει να καταλαβαίνει γιατί τιμωρείται. Η γονική διαπαιδαγώγηση δεν πρέπει να αφήνει ποτέ στο παιδί την αίσθηση της απόρριψης. Η Γραφή δεν επικροτεί τους άγριους ξυλοδαρμούς, οι οποίοι μπορεί ακόμη και να τραυματίσουν το παιδί. (Παροιμίες 16:32) Ο Κέλβιν σχολιάζει: «Όποτε χρειαζόταν να διορθώσω τα παιδιά μου για σοβαρά ζητήματα, προσπαθούσα πάντοτε να καταστήσω σαφές πως το κίνητρό μου για τη διόρθωση που τους έδινα ήταν η αγάπη μου για αυτά».

6 Τα Παιδιά Χρειάζονται Προστασία

Τα παιδιά χρειάζονται προστασία από επιβλαβείς επιρροές και ενδεχομένως επιζήμιες συναναστροφές. Δυστυχώς, υπάρχουν «πονηροί άνθρωποι» σε αυτόν τον κόσμο που έχουν ως στόχο τους το να εκμεταλλεύονται αθώα παιδιά. (2 Τιμόθεο 3:1-5, 13) Πώς μπορείτε να προστατέψετε τα παιδιά σας; Η Γραφή προσφέρει την εξής σοφή συμβουλή: «Οξυδερκής είναι αυτός που βλέπει τη συμφορά και κρύβεται, αλλά οι άπειροι προχωρούν και πρέπει να υποστούν την ποινή». (Παροιμίες 22:3) Για να προφυλάξετε τα παιδιά σας από τη συμφορά, πρέπει να είστε άγρυπνοι ως προς τους κινδύνους. Να αναμένετε καταστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προβλήματα, και να παίρνετε κατάλληλα προληπτικά μέτρα. Παραδείγματος χάρη, αν αφήνετε τα παιδιά σας να έχουν πρόσβαση στο Ιντερνέτ, να βεβαιώνεστε ότι γνωρίζουν πώς να το χρησιμοποιούν με ασφάλεια. Ίσως είναι καλύτερα να έχετε το κομπιούτερ σε κοινόχρηστο χώρο όπου μπορείτε να ελέγχετε εύκολα τη χρήση του.

Ο πατέρας χρειάζεται να προετοιμάζει και να εκπαιδεύει τα παιδιά του για τους πιθανούς κινδύνους σε αυτόν τον πρόστυχο κόσμο. Ξέρουν τα παιδιά σας τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που κάποιος προσπαθήσει να τα εκμεταλλευτεί όταν δεν είστε εσείς μπροστά; c Τα παιδιά σας χρειάζεται να γνωρίζουν την κατάλληλη και την ακατάλληλη χρήση των απόκρυφων μερών του σώματός τους. Ο Κέλβιν σχολιάζει: «Ποτέ δεν άφησα αυτή την εκπαίδευση σε άλλους, ούτε καν στους δασκάλους τους. Θεωρούσα προσωπική μου ευθύνη το να διδάξω τα παιδιά μου σχετικά με το σεξ και τον κίνδυνο των παιδεραστών». Όλα τα παιδιά του έφτασαν με ασφάλεια στην ενηλικίωση και τώρα έχουν ευτυχισμένους γάμους.

Να Επιζητείτε τη Βοήθεια του Θεού

Το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να δώσει ένας πατέρας στα παιδιά του είναι να τα βοηθήσει να αναπτύξουν στερεή προσωπική σχέση με τον Θεό. Το παράδειγμα του πατέρα είναι πρώτιστης σπουδαιότητας. Ο Ντονιζέτι αναφέρει: «Οι πατέρες χρειάζεται να δείχνουν πόσο πολύτιμη θεωρούν τη δική τους σχέση με τον Θεό. Αυτό πρέπει να γίνεται ιδιαίτερα σαφές όταν αντιμετωπίζουν προσωπικά προβλήματα ή δυσκολίες. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο πατέρας δείχνει πόσο βαθιά εμπιστεύεται στον Ιεχωβά. Η οικογενειακή προσευχή, με επανειλημμένες εκφράσεις εκτίμησης προς τον Θεό για την αγαθότητά Του, θα διδάξει στα παιδιά πόσο σημαντικό είναι να έχουν Φίλο τους τον Θεό».

Τι συμβάλλει, λοιπόν, καθοριστικά στο να είναι κάποιος καλός πατέρας; Να επιζητείτε τις συμβουλές εκείνου που ξέρει καλύτερα από όλους πώς πρέπει να ανατρέφονται τα παιδιά​—του Ιεχωβά Θεού. Αν εκπαιδεύετε τα παιδιά σας σύμφωνα με την καθοδήγηση του Λόγου του Θεού, μπορεί κάλλιστα να δείτε τα αποτελέσματα που περιγράφονται στο εδάφιο Παροιμίες 22:6: «Ακόμη και όταν γεράσει δεν θα απομακρυνθεί από αυτήν».

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 19]

Ο πατέρας χρειάζεται να είναι θετικό παράδειγμα για τα παιδιά του

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Ο πατέρας πρέπει να ικανοποιεί τις πνευματικές ανάγκες των παιδιών του

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Τα παιδιά χρειάζονται στοργική διαπαιδαγώγηση