Πώς Άρχισε η Ζωή;
Πώς θα συμπληρώνατε την ακόλουθη πρόταση;
Η ΖΩΗ ΠΡΟΗΛΘΕ ΑΠΟ . . .
ΕΞΕΛΙΞΗ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
Ορισμένοι ίσως συμπεραίνουν ότι ένα άτομο με επιστημονικό τρόπο σκέψης θα επέλεγε την «εξέλιξη» και κάποιος θρησκευόμενος θα επέλεγε τη «δημιουργία».
Αυτό όμως δεν αποτελεί κανόνα.
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι—περιλαμβανομένων και αρκετών επιστημόνων—αμφισβητούν την εγκυρότητα της θεωρίας της εξέλιξης.
Σκεφτείτε την περίπτωση του Τζέραρντ, ενός καθηγητή εντομολογίας ο οποίος διδάχτηκε την εξέλιξη στο πανεπιστήμιο. Ο ίδιος λέει: «Στις εξετάσεις, έδινα στους καθηγητές τις απαντήσεις που ήθελαν—αλλά δεν πίστευα κιόλας όσα είχα μάθει».
Γιατί ακόμα και άνθρωποι με επιστημονικό τρόπο σκέψης δυσκολεύονται να δεχτούν την εξέλιξη ως την εξήγηση για την προέλευση της ζωής; Για να πάρουμε απάντηση, ας εξετάσουμε δύο ερωτήματα που προβληματίζουν πολλούς ερευνητές: (1) Πώς ξεκίνησε η ζωή; και (2) Πώς αναπτύχθηκαν οι ζωντανοί οργανισμοί;
Πώς Ξεκίνησε η Ζωή;
ΤΙ ΛΕΝΕ ΜΕΡΙΚΟΙ. Η ζωή εμφανίστηκε αυτόματα από άβια ύλη.
ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Μολονότι σήμερα οι επιστήμονες έχουν περισσότερες γνώσεις από ποτέ σχετικά με τη χημική σύνθεση και τη μοριακή δομή της ζωής, δεν έχουν καταφέρει να ορίσουν με βεβαιότητα τι ακριβώς είναι η ζωή. Ένα μεγάλο χάσμα χωρίζει την άβια ύλη ακόμη και από το απλούστερο ζωντανό κύτταρο.
Οι επιστήμονες μπορούν να κάνουν μόνο εικασίες σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στη γη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Οι απόψεις τους σχετικά με το πού ξεκίνησε η ζωή διαφέρουν—για παράδειγμα, αν ξεκίνησε μέσα σε ένα ηφαίστειο ή κάτω από τον ωκεάνιο πυθμένα. Μια άλλη άποψη είναι ότι τα δομικά στοιχεία της ζωής σχηματίστηκαν αρχικά κάπου αλλού στο σύμπαν και έφτασαν εδώ ενσωματωμένα σε μετεωροειδή. Αλλά αυτό, αντί να δίνει απάντηση στο πώς άρχισε η ζωή, απλώς μεταθέτει το ζήτημα στα βάθη του διαστήματος.
Οι επιστήμονες κάνουν εικασίες σχετικά με την ύπαρξη κάποιων μορίων που αργότερα μετατράπηκαν στο γενετικό υλικό όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Υποτίθεται ότι αυτά τα μόρια είναι πιθανότερο να προκύψουν αυτόματα από αδρανή ύλη και είναι αυτοαντιγραφόμενα. Εντούτοις, ούτε η επιστήμη έχει βρει αποδεικτικά στοιχεία για το ότι τέτοια μόρια υπήρξαν κάποτε ούτε οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν οποιοδήποτε τέτοιο μόριο στο εργαστήριο.
Οι ζωντανοί οργανισμοί είναι μοναδικοί στον τρόπο με τον οποίο αποθηκεύουν και επεξεργάζονται πληροφορίες. Τα κύτταρα μεταβιβάζουν, μεταφράζουν και εκτελούν οδηγίες που περιέχονται μέσα στον γενετικό τους κώδικα. Κάποιοι επιστήμονες παρομοιάζουν τον γενετικό κώδικα με το λογισμικό ενός υπολογιστή και τη χημική δομή του κυττάρου με τα εξαρτήματά του. Η εξέλιξη, όμως, δεν μπορεί να εξηγήσει την πηγή αυτών των πληροφοριών.
Τα πρωτεϊνικά μόρια είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του κυττάρου. Ένα τυπικό πρωτεϊνικό μόριο αποτελείται από εκατοντάδες αμινοξέα συνδεδεμένα μεταξύ τους σε μια συγκεκριμένη ακολουθία. Επιπρόσθετα, για να είναι χρήσιμο το πρωτεϊνικό μόριο, πρέπει να διπλωθεί σε ένα συγκεκριμένο τρισδιάστατο σχήμα. Ορισμένοι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι οι πιθανότητες να σχηματιστεί αυτόματα έστω και ένα πρωτεϊνικό μόριο είναι απειροελάχιστες. Ο φυσικός Πολ Ντέιβις γράφει: «Εφόσον για τη λειτουργία ενός κυττάρου απαιτούνται χιλιάδες διαφορετικές πρωτεΐνες, δεν είναι λογικό να υποθέσουμε ότι σχηματίστηκαν εντελώς τυχαία».
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ. Ύστερα από δεκαετίες ερευνών σε όλα σχεδόν τα επιστημονικά πεδία, εξακολουθεί να ισχύει το γεγονός ότι η ζωή προκύπτει μόνο από προϋπάρχουσα ζωή.
Πώς Αναπτύχθηκαν οι Ζωντανοί Οργανισμοί;
ΤΙ ΛΕΝΕ ΜΕΡΙΚΟΙ. Ο πρώτος ζωντανός οργανισμός εξελίχθηκε σταδιακά σε μια ποικιλία ζωντανών οργανισμών, περιλαμβανομένων και των ανθρώπων, μέσα από μια διαδικασία τυχαίων μεταλλάξεων και φυσικής επιλογής.
ΓΙΑΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Ορισμένα κύτταρα είναι πιο πολύπλοκα από άλλα. Σύμφωνα με κάποιο σύγγραμμα, ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαν τα απλούστερα κύτταρα να εξελιχθούν σε πιο πολύπλοκα «αξιολογείται συχνά ως το δεύτερο κατά σειρά σπουδαιότητας μυστήριο της εξέλιξης, μετά την προέλευση της ζωής».
Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει μέσα σε κάθε κύτταρο περίπλοκες μοριακές μηχανές αποτελούμενες από πρωτεϊνικά μόρια τα οποία συνεργάζονται για να επιτελέσουν πολυσύνθετες εργασίες. Σε αυτές τις εργασίες περιλαμβάνεται η μεταφορά θρεπτικών ουσιών και η μετατροπή τους σε ενέργεια, η επιδιόρθωση τμημάτων του κυττάρου και η μεταβίβαση μηνυμάτων σε όλο το κύτταρο. Θα μπορούσαν οι τυχαίες μεταλλάξεις και η φυσική επιλογή να ευθύνονται για τη συναρμολόγηση και τη λειτουργία τέτοιων περίπλοκων συστατικών; Πολλοί δυσκολεύονται να αποδεχτούν αυτή την ιδέα.
Τόσο τα ζώα όσο και οι άνθρωποι αναπτύσσονται από ένα μόνο γονιμοποιημένο ωάριο. Μέσα στο έμβρυο, τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται και τελικά εξειδικεύονται, καθώς διαφοροποιούνται όσον αφορά το σχήμα και τη λειτουργία τους ώστε να διαμορφώσουν τα ξεχωριστά μέρη του σώματος. Η εξέλιξη δεν μπορεί να εξηγήσει πώς το καθένα από τα κύτταρα «γνωρίζει» ποιον ρόλο πρέπει να αναλάβει και πού πρέπει να μετακινηθεί μέσα στον οργανισμό.
Οι επιστήμονες συνειδητοποιούν πλέον ότι, για να εξελιχθεί ένα είδος ζώου σε κάποιο άλλο, οι όποιες αλλαγές θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν εντός του κυττάρου, σε μοριακό επίπεδο. Εφόσον οι επιστήμονες αδυνατούν να καταδείξουν πώς μπορεί η εξέλιξη να παραγάγει ακόμα και το «απλούστερο» κύτταρο, είναι άραγε λογικό να αποδίδονται στις τυχαίες μεταλλάξεις και στη φυσική επιλογή τα διαφορετικά είδη ζώων του πλανήτη μας; Αναφορικά με τη δομή των ζώων, ο καθηγητής βιολογικών επιστημών Μάικλ Μπίχι επισημαίνει ότι, ενώ η έρευνα «έχει αποκαλύψει απροσδόκητη, εκπληκτική πολυπλοκότητα, δεν έχει υπάρξει καμιά απολύτως πρόοδος στην κατανόηση του πώς αυτή η πολυπλοκότητα θα μπορούσε να εξελιχθεί από διαδικασίες στερούμενες νοημοσύνης».
Τα ανθρώπινα όντα έχουν συνειδητότητα και επίγνωση του εαυτού τους, μπορούν να σκέφτονται και να κάνουν λογικούς συλλογισμούς, και διαθέτουν ηθικές ιδιότητες όπως η γενναιοδωρία, η αυτοθυσία και η αίσθηση του σωστού και του λάθους. Οι τυχαίες μεταλλάξεις και η φυσική επιλογή δεν μπορούν να εξηγήσουν την ύπαρξη αυτών των μοναδικών ιδιοτήτων της ανθρώπινης διάνοιας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ. Αν και πολλοί επιμένουν ότι η εξελικτική προέλευση της ζωής είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός, άλλοι δεν ικανοποιούνται από τις απαντήσεις που δίνει η εξέλιξη σχετικά με το πώς άρχισε και αναπτύχθηκε η ζωή.
Μια Απάντηση που Αξίζει να Εξετάσετε
Έχοντας εξετάσει τα αποδεικτικά στοιχεία, πολλοί άνθρωποι συμπεραίνουν ότι η ζωή είναι προϊόν ανώτερης νοημοσύνης. Σκεφτείτε το παράδειγμα του Άντονι Φλιου, ενός καθηγητή φιλοσοφίας, ο οποίος κάποτε υπήρξε κορυφαίος υπέρμαχος του αθεϊσμού. Όταν απέκτησε γνώση γύρω από τη συγκλονιστική πολυπλοκότητα της ζωής και τους φυσικούς νόμους του σύμπαντος, άλλαξε την άποψή του. Παραπέμποντας στη συλλογιστική κάποιων αρχαίων φιλοσόφων, έγραψε: «Πρέπει να ακολουθούμε τις αποδείξεις όπου και αν μας οδηγούν». Για τον καθηγητή Φλιου, τα αποδεικτικά στοιχεία έστρεφαν την προσοχή στην ύπαρξη ενός Δημιουργού.
Ο Τζέραρντ, ο οποίος αναφέρθηκε στην αρχή αυτού του άρθρου, κατέληξε σε παρόμοιο συμπέρασμα. Παρά την ανώτερη μόρφωσή του και τη σταδιοδρομία του στην εντομολογία, δήλωσε: «Δεν βρήκα καμιά απόδειξη για το ότι η ζωή εμφανίστηκε αυτόματα από άβια ύλη. Η τάξη και η πολυπλοκότητα των ζωντανών οργανισμών με έπεισαν για την ύπαρξη ενός Οργανωτή και Σχεδιαστή».
Όπως κάποιος μπορεί να γνωρίσει έναν καλλιτέχνη εξετάζοντας το έργο του, έτσι και ο Τζέραρντ μπόρεσε να διακρίνει τις ιδιότητες του Δημιουργού μελετώντας τον φυσικό κόσμο. Επίσης, αφιέρωσε χρόνο για να εξετάσει ένα βιβλίο που αποδίδεται στον Δημιουργό—την Αγία Γραφή. (2 Τιμόθεο 3:16) Εκεί βρήκε επαρκείς απαντήσεις για το παρελθόν της ανθρωπότητας καθώς και πρακτικές λύσεις για τα προβλήματα του κόσμου σήμερα. Έτσι λοιπόν, πείστηκε ότι και η Γραφή είναι προϊόν μιας ανώτερης διάνοιας.
Όπως διαπίστωσε ο Τζέραρντ, αξίζει να εξετάσει κανείς τις απαντήσεις της Γραφής. Σας παροτρύνουμε να το δοκιμάσετε και εσείς προσωπικά.