Eǒ, Biblu kplɔ́n mɛ ɖɔ ayikúngban ɔ cí faɖaɖa ǎ. a Biblu nyí nǔnywɛ xwitixwiti sín wema ɖé ǎ. Hwe ɖokpo ɔ nu ɔ, nǔ ɖebǔ ɖò Biblu mɛ bo jɛ agɔ dó nǔnywɛ xwitixwiti sín nǔ ɖěɖee kúnnuɖenú ɖexlɛ́ lɛ é ǎ. Nǔ e Biblu ɖɔ lɛ é “na nɔte kaka sɔyi, ɖó ye nyí nǔgbo.”—Ðɛhan 111:8.

•  Etɛ ka nyí tinmɛ “wɛkɛzo ɛnɛ lɛ” e xó Biblu ɖɔ é tɔn?

•  Tɛ́n e Awoví tɛ́n Jezu kpɔ́n é ka lo?

 Xógbe “wɛkɛzo ɛnɛ lɛ” kpo “sín fí e ayikúngban bɛ́sín ɔ kaka yì fí e é kponu ɖó é” kpo e Biblu zán é ɔ, è ɖó na sɔ́ ɖó blǔju mɔ̌, cí nǔ ɖɔ ayikúngban ɔ ɖó zwe ɛnɛ alǒ ɖó fifónu ǎ. (Ezayíi 11:12; Jɔbu 37:3) É nyɔ́ wà ɔ, ayikúngban ɔ blebu dó gesí wɛ xógbe enɛ lɛ ɖè. Ali ɖokpo ɔ nu wɛ Biblu lɛ́ zán xógbe “gosin zǎnzǎnhweji, kpodo gbadahweji kpan, bo na gosin totaligbé kpodo tofɔligbé kpan” ɖè.—Luki 13:29.

 É cí ɖɔ xókwín Ebléegbe tɔn e è lilɛ dó “zo” alǒ “kponu” é nyí wlɛnwín xóɖiɖɔ tɔn ɖé bo jinjɔn xógbe “awa lɛ” jí. Sɔgbe kpo wema ɖé kpo ɔ, “ɖó xɛ ɖé nɔ zán awa tɔn dó cyɔn vǐ tɔn lɛ wutu ɔ, è nɔ zán [xókwín Ebléegbe tɔn enɛ] dó tinmɛ fifónu nǔ ɖebǔ e vlɔ́n é tɔn na.” (The International Standard Bible Encyclopedia) Alɔdlɛndónǔ ɖokpo enɛ ɔ ɖɔ gɔ́ na ɖɔ ɖò Jɔbu 37:3 kpo Ezayíi 11:12 kpo mɛ ɔ, “tinmɛ xókwín ɔ tɔn wɛ nyí vivɔnu, dogbó, alǒ tó ayikúngban ɔ tɔn lɛ.” b

 Bo na dó tɛ́n Jezu kpɔ́n ɔ, “Awoví . . . kplá ɛ yì só ɖé jí; só ɔ yì jǐ ɖesu; é xlɛ́ ɛ axɔsuɖuto gbɛmɛ fí tɔn lɛ, kpodo dɔkun yetɔn lɛ kpan.” (Matie 4:8) Mɛɖé lɛ ɖɔ ɖɔ tan Biblu tɔn enɛ kplɔ́n mɛ ɖɔ è sixu nɔ fí e ɖò faɖaɖa ɖò ayikúngban ɔ jí é ɖé bo mɔ gbɛ̀ ɔ bǐ sɛ́dó. Amɔ̌, é cí ɖɔ xógbe “só ɖé jí” e ɖò tan elɔ mɛ é kún nyí nɔtɛn tawun ɖé lě ó ɖɔhun. Mǐ ni ɖɔ xó dó nǔ e wu gbeta enɛ dó sɔgbe é ɖé lɛ jí.

•   Só ɖě ɖò ayikúngban ɔ jí bɔ è na nɔ jí bo mɔ axɔsuɖuto gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ bǐ ǎ.

•   É nyí axɔsuɖuto lɛ bǐ wɛ Awoví xlɛ́ Jezu kpowun ǎ, loɔ, é lɛ́ xlɛ́ ɛ “dɔkun yetɔn lɛ.” È sixu mɔ gǒflɛ́mɛ enɛ lɛ sɛ́dó sín fí línlín ɖé ǎ, enɛ wu ɔ, é cí ɖɔ Awoví zán nǔmimɔ ɖé dó xlɛ́ nǔ enɛ lɛ Jezu wɛ ɖɔhun. È sixu sɔ́ jlɛ́ dó lee mɛɖé nɔ zán macinu e nɔ wún yɛ kɔn nyi dǒ wu é dó xlɛ́ nɔtɛn ayikúngban ɔ tɔn vovo sín fɔtóo lɛ mɛɖé é ɖɔhun.

•   Tan enɛ ɖokpo ɔ e ɖò Luki 4:5 mɛ é ɖɔ ɖɔ “nukúnxwixwe ɖokpo mɛ ɔ, é xlɛ́ ɛ axɔsuɖuto gbɛmɛ fí tɔn lɛ bǐ.” Nukún e ɖò gbɛtɔ́ sín ta wu é ɖě sixu kpé nǔ enɛ wu ǎ. Enɛ xlɛ́ ɖɔ wlɛnwín ɖevo wɛ Awoví zán dó tɛ́n Jezu kpɔ́n ɖò ali enɛ nu, é nyí é xlɛ́ ɛ nǔ lɛ bɔ nukún tɔn mɔ lě wɛ ǎ.