Dǒ nukún nǔ elɔ mɛ kpɔ́n: Ee Juli kpɔ́n nùkpɛ́n mɛ é ɔ, jǒ kɛɖɛ wɛ é mɔ. Mɛjitɔ́ tɔn lɛ kpo xɔ́ntɔn tɔn lɛ kpo tlɛ nɔ ɖɔ n’i ɖɔ “xákpoví” wɛ n’i có, é ɖɔ dó xomɛ ɖɔ: “Un ɖó na lunkpo.”

Ayisɔnmɔ ɔ, Juli lin bo na dó gǎn syɛnsyɛn bo na lunkpo kpɛɖé kpowun. Nǔ e é lin bo na wà kpowun é wɛ nyí ɖɔ é na ɖó éɖée xovɛ nú azǎn yɔywɛ ɖé . . .

Enyi a ɖò Juli sín tɛnmɛ ɔ, etɛ a ka na wà?

É nyla ɖɔ lee a cí é ni nɔ ɖu ayi mɛ nú we ǎ. Biblu tlɛ ɖɔ nyɔnu kpo sunnu kpo gègě sín xó bo ɖɔ lee ye cí é, ɖi Sala, Hlacɛli, Avigayilu, Jozɛfu, kpo Davidi kpo. Biblu ɖɔ ɖɔ nyɔnu e nɔ nyí Avicagi é “nyɔ́ ɖɛkpɛ tawun.”​—1 Axɔsu lɛ 1:4.

É ɖò mɔ̌ có, mɛ winnyawinnya gègě tíìn bɔ lee ye cí é nɔ dó azɔn ye. Enɛ sixu hɛn tagba gègě wá. Lin tamɛ dó xó elɔ lɛ wu:

• Dobanunǔ ɖé xlɛ́ ɖɔ ɖyɔvǐ 58 ɖò 100 jí nɔ ɖɔ ɖɔ emi kló dín, có ye mɛ 17 géé ɖò 100 jí jɛn ka cí mɔ̌.

• Ðò dobanunǔ ɖevo mɛ ɔ, nyɔnu 45 ɖò 100 jí lin ɖɔ emi kló dín, loɔ, ye ka ko yì bǎ lɔ ǎ.

• Hwenu e mɛ winnyawinnya ɖé lɛ nɔ ɖò biba na lunkpo wɛ é ɔ, ye nɔ jɛ mɔ nùmaɖuzɔn tɔn mɛ, é wɛ nyí ɖɔ ye nɔ ɖu nǔ alǒ ɖu nabi e na kpé ye é ǎ.

 Enyi a jɛ nùmaɖuzɔn sín wuntun lɛ mɔ jí alǒ a jɛ wuvɛ̌ ɖevo lɛ mɔ dó nùɖuɖu wu jí hǔn, ba alɔdo. Ðɔ xomɛ nú mɛjitɔ́ towe ɖé alǒ mɛxo e wu a ɖeji dó é ɖé. Biblu ɖɔ: “Xɔ́ntɔn zɔnjɛzɔnfɔ́n ɔ, è nɔ mɔ ɛ ɖò gudo hú nɔví.”​—Nùnywɛxó 18:24.

Nú è na ɖɔ nugbǒ ɔ, mɛ alɔkpa e è nyí ɖò xomɛ é wɛ na dɔn mɛ ɖevo lɛ alǒ gbɔ. Lin ta mɛ dó Abusalɔmu Axɔsu Davidi ví ɔ wu. Biblu ɖɔ:

“Mɛɖebǔ ɖò Izlayɛli tò ɔ mɛ bo nyɔ́ ɖɛkpɛ sɔ Abusalɔmu ǎ. . . . Blɔ̌ ɖebǔ ɖò wǔ tɔn ǎ.”​—2 Samuwɛli 14:25.

É ɖò mɔ̌ có, goyitɔ́ tawun wɛ nú dɔnkpɛvu enɛ, bo nyí nukúnkɛ́nnɔ, kpo mɛsaɖutɔ́ kpo! Enɛ wu ɔ, Biblu ɖɔ ɖagbe Abusalɔmu tɔn ǎ; é ɖɔ ɖɔ é nyí gbejimanɔtɔ́ e ma ɖó winnya ǎ é kpo wangbɛnumɛtɔ́ baɖabaɖa ɖé kpo.

Hwɛjijɔ ɖagbe wu wɛ Biblu ɖè wě elɔ lɛ xá mǐ nɛ:

“Mi sɔ́ ninɔmɛ yɔyɔ̌ ɔ dó; ninɔmɛ gbɛtɔ́ yɔyɔ̌ tɔn.”​—Kolosinu lɛ 3:10.

“Mi ma nú acɔ́ɖónú wěxo tɔn lɛ . . . wɛ mi na nɔ dó ba acɔ́ na ó. Loɔ, acɔ́ xomɛ tɔn wɛ mi na nɔ ba.”​—1 Piyɛ́ɛ 3:3, 4.

Nùɖé nyla ɖ’emɛ ɖɔ a ni sɔnǔ ganji bo nyɔ́ kpɔ́n ǎ, loɔ, gbɛtɔ́ alɔkpa e a nyí é ɖò taji hugǎn lee a cí é. Nukɔnmɛ ɔ, jijɔ ɖagbe towe lɛ na dɔn mɛ ɖevo lɛ hugǎn lanmɛ e a mɔ é alǒ ɖɛkpɛ towe. Ðyɔvǐ e nɔ nyí Phylicia é ɖɔ: “È sixu yawu ɖó ayi ɖɛkpɛ towe wu, loɔ, mɛ alɔkpa e a nyí ɖò xomɛ é kpo jujɔ ɖagbe e a ɖó lɛ é kpo wɛ mɛ lɛ na flín hugǎn.”

Lee a cí é nɔ ɖó akpɔ̀ nú we hwɛhwɛ wɛ à?

A ka ko lin bo na bló bójú alǒ xwedó tuto nùɖuɖu tɔn syɛnsyɛn ɖé bo na dó jla agbaza towe ɖó kpɔ́n à?

Enyi a kpéwú ɔ, etɛ a ka lin ɖɔ emi na ɖyɔ ɖò agbaza emitɔn wu? (Sɔ́ ɖò elɔ lɛ mɛ.)

• NUKÚN

• AWƆNTÍN

• ÐA

• AGBAZA

• WUNDAFÚN

• ANYǓ

Enyi ɛɛn wɛ nyí xósin towe nú nùkanbyɔ wè nukɔntɔn lɛ, lobɔ a sɔ́ nǔ atɔn alǒ hú mɔ̌ ɖò nùkanbyɔ atɔngɔ ɔ glɔ hǔn, lin tamɛ dó xó elɔ wu: Mɛ ɖevo lɛ nɔ ɖɔ nyanya towe sɔ lee hwiɖesu nɔ ɖɔ hwiɖée sín nǔ gbɔn é ǎ. É bɔwǔ bɔ ado na nɔ hu we zɛ xwé wu dó lee a cí é wu.​—1 Samuwɛli 16:7.