SALA cí te ɖò xɔ ɔ tɛntin, bo nɔ nyì nukún kpɔ́n nǔ e lɛlɛ̌ dó è lɛ é. Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n: Nyɔnu Gbadahweji Azíi tɔn tɔn ɖé ɖó nukún cɔɔn. Aluwɛ ɖé wɛ ka ɖò nukún tɔn ta à? É ka nyí mɔ̌ hǔn, nǔ e wu wɛ é ɖò wɛn. Nǔ gègě wɛ jɛ ɖò xwé enɛ gbè. É kpo asú vívɛ́ná tɔn Ablaxamu kpo ko nɔ awǎjijɛ mɛ ɖò finɛ nú xwè mɔkpan. * Ye wà nǔ ɖó kpɔ́ bo sɔ́ finɛ dó ɖó xwé yetɔn.

Ye nɔ Wúu, toxo nukúnɖeji ɖé wɛ bɔ alɔnuzɔwatɔ́ lɛ kpo ajɔ̌tɔ́ lɛ kpo gɔ́ mɛ. Enɛ wu ɔ, ye na ko ɖó nǔɖokan gègě. Amɔ̌, xwé Sala tɔn xɔ akwɛ n’i hú fí e é na bɛ́ nǔɖokan tɔn lɛ ɖó kpowun é. Finɛ wɛ é kpo asú tɔn kpo mɔ awǎjijɛ gègě kpo wuvɛ̌ gègě kpo ɖè. Finɛ wɛ ye xoɖɛ azɔn mɔkpan sɛ́dó Jehovah, Mawu e ye yí wǎn na é ɖè. Sala ɖó hwɛjijɔ e zɔ́n bɔ é na yí wǎn nú fí enɛ é gègě.

É ɖò mɔ̌ có, Sala ɖò gbesisɔmɛ bo na jó nǔ e ko má dó è lɛ é bǐ dó. É na ko ɖó xwè 60 mɔ̌ có, é na sɛ̀ tɛn yì fí e é ma tuùn ǎ lɛ é, lobo na zán gbɛ̀ e awovinú kpodo wuvɛ̌ mimɔ kpo gɔ́ é ɖé; nukúnɖiɖo ɖé ka ɖè ɖɔ é na lɛkɔ gbè ɖokpo ǎ. Etɛ ka sísɛ́ ɛ bɔ é bló huzuhuzu ɖaxó enɛ ɖò gbɛzán tɔn mɛ? Etɛ nùɖiɖi tɔn ka sixu kplɔ́n mǐ ɖò égbé?

Wúu wɛ Sala na ko sù ɖè. Égbé ɔ, aglingbigba kɛɖɛ wɛ kpó ɖò toxo enɛ mɛ. Amɔ̌, ɖò Sala sín hwenu ɔ, tɔjihun ajɔ̌tɔ́ lɛ tɔn lɛ wɛ nɔ gbɔn Eflati Tɔ̀ ɔ jí, bo nɔ hɛn ajɔ̌nú xɔ akwɛ lɛ sín fí línlín lɛ wá toxo hun nukún enɛ mɛ. Mɛ lɛ nɔ gɔ́ ali gɔndɔngɔ́ndɔ́n Wúu tɔn lɛ jí, tɔjihun lɛ nɔ ny’aglo yeɖée ɖò tɔjihunglintɛn lɛ, bɔ ajɔ̌nú e ye hɛn wá lɛ é nɔ gɔ́ axi lɛ mɛ. Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n hwenu e Sala ɖò susu wɛ ɖò toxo ɖaxó enɛ mɛ, kaka bo wá tuùn mɛ e ɖ’emɛ lɛ é gègě sín nyikɔ é. É ɖò wɛn ɖɔ ye lɔ na ko flín i, ɖó nyɔnu ɖé wɛ é nyí bo nyɔ́ ɖɛkpɛ bɔ é vɛ́ jlɛ́. É lɛ́ ɖó hɛnnumɔ gègě ɖò finɛ.

Biblu ɖexlɛ́ ɖɔ Sala ɖó nùɖiɖi ɖaxó; amɔ̌, é nyí vodun sun tɔn e mɛ gègě nɔ sɛ̀n ɖò Wúu é wɛ é ɖi nǔ na ǎ. È gbá atɔxwɛ ɖaxó ɖé nú vodun enɛ b’ɛ ɖò aga ɖéé ɖò toxo ɔ tɛntin. Amɔ̌, Jehovah Mawu nugbǒ ɔ wɛ Sala nɔ sɛ̀n. Biblu ɖɔ lee é ɖó nùɖiɖi gbɔn é ǎ. Ðó tɔ́ tɔn sɛ̀n vodun nú táan ɖé. Ðebǔ wɛ é na bo nyí ɔ, é da Ablaxamu, nya ɖé wɛ bo nyí mɛxo n’i nú xwè wǒ. * (Bǐbɛ̌mɛ 17:17) Nya enɛ wá huzu ‘tɔ́ nú mɛ e ɖi nǔ nú Mawu lɛ é bǐ.’ (Hlɔmanu lɛ 4:11) Ye hɛn alɔwliwli yetɔn lidǒ gbɔn sísí, xóɖɔɖókpɔ́ ɖagbe kpo jlǒ sísɔ́ dó ɖeɖɛ tagba syɛnsyɛn lɛ ɖó kpɔ́ kpo gblamɛ. Amɔ̌, ɖò taji hú bǐ ɔ, wanyiyi e ye ɖó nú Mawu yetɔn é wɛ dɔn ye ɖó bǔ.

Sala yí wǎn nú asú tɔn tawun, bɔ ye mɛ wè lɛ sá xwé yetɔn ɖó hɛnnumɔ yetɔn lɛ tɛntin ɖò Wúu.  Amɔ̌ zaan ɔ, nùɖé jɛ akɔ́n jí nú ye. Biblu ɖɔ nú mǐ ɖɔ Sala ɔ, “wɛnsinɔ wɛ; é jì vǐ ɖě ǎ.” (Bǐbɛ̌mɛ 11:30) Ðò aca yetɔn mɛ hwe enɛ nu ɔ, ninɔmɛ Sala tɔn vɛwǔ tawun. Amɔ̌, é nɔ gbeji nú Mawu tɔn kpo asú tɔn kpo. Ataví-ylɔ-ví Ablaxamu tɔn Lɔti wá cí vǐ ɖɔhun nú ye. Ye ɖò vivo mɛ ganji, kaka jɛ hwenu e nǔ lɛ bǐ huzu é.

Ablaxamu wá Sala gɔ́n kpo akpàkpà sɔ́ mɛ ɖaxó kpo. É sixu ɖi nǔ e é sè tlolo é ǎ. Mawu e ye nɔ sɛ̀n é wɛ ɖɔ xó n’i tlolo, bo tlɛ lɛ́ tɔ́n dó jǐ tɔn, gbɔn wɛnsagun ɖé gblamɛ! Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n: Sala ɖò asú tɔn kpɔ́n wɛ kpo nukún tɔn ɖagbeɖagbe lɛ kpo bo ɖò gbigbɔ́ wɛ, bo kanbyɔ ɛ ɖɔ: “Etɛ é ka ɖɔ nú we? Kɛnklɛn ɖɔ nú mì!” Bɔya Ablaxamu na ko jinjɔn ayǐ hwɛ̌, bá dó mɔ éɖée mɛ; enɛ gudo ɔ, é ɖɔ nǔ e Jehovah ɖɔ é n’i: “Tɔ́n sín tò towe mɛ; tɔ́n sín hɛnnumɔ towe lɛ mɛ, bo yì tò e un na xlɛ́ we ɔ mɛ.” (Mɛsɛ́dó 7:2, 3) Ee akpàkpà e ɖò ye sɔ́ wɛ é hwíhwɛ́ gudo é ɔ, ye lin tamɛ kpɔ́n dó azɔ̌ e zɔ́n ye wɛ Jehovah ɖè gbɔn mɔ̌ é jí. Ye ɖó na jó gbɛ̀ vivo tɔn e zán wɛ ye ɖè é dó bo na jɛ gbějagběja gbɔn jí! Nɛ̌ Sala ka na wà nǔ gbɔn? É ɖò wɛn ɖɔ Ablaxamu kpɔ́n ɛ tlitli. É ka na nɔ gudo tɔn ɖò huzuhuzu ɖaxó enɛ e byɔ gbɛzán yetɔn mɛ é mɛ à?

Nǔ e kpannukɔn Sala é sixu nyí nǔ yɔyɔ̌ nú mǐ. Mǐ sixu ɖɔ, ‘Mawu zɔ́n nǔ mɔhun ɖě mì alǒ mɛ e un da é kpɔ́n ǎ!’ É ɖò mɔ̌ có, ninɔmɛ mɔhun ɖé ka nɔ kpannukɔn mǐ mɛ bǐ à cé? Gbɛ̀ e mɛ mǐ ɖè é yí wǎn nú nǔ agbaza tɔn lɛ, bo sixu byɔ mǐ ɖɔ vivomɛninɔ mǐɖesunɔ tɔn, nǔɖokan mǐtɔn lɛ, alǒ nǔ e na zɔ́n bɔ ayi mǐtɔn na j’ayǐ lɛ é ni mya nukún nú mǐ hú nǔ bǐ. Amɔ̌, nǔ vo wɛ Biblu byɔ mǐ ɖɔ mǐ ni wà: nǔ gbigbɔ tɔn lɛ ni mya nukún nú mǐ jɛ nukɔn, bonu xomɛ Mawu tɔn hinhɛn hun ni mya nukún nú mǐ hú mǐɖesunɔ tɔn hinhɛn hun. (Matie 6:33) Hwenu e mǐ na ɖò nǔ e Sala wà é gbéjé kpɔ́n wɛ é ɔ, mǐ sixu kanbyɔ mǐɖée ɖɔ, ‘Etɛ nyɛ ka na wà?’

Hwenu e Sala ɖò agban dó wɛ é ɔ, é nɔ kanbyɔ éɖée ɖɔ etɛ emi ka na sɔ́, etɛ emi ka na jó dó à jí. É sixu hɛn agban e tócí lɛ kpo lakunmi lɛ kpo ma sixu hɛn ǎ é ǎ, mɔ̌ jɛn é ma sixu hɛn nǔ ɖebǔ e ma na nyɔ́ zán nú ye hwenu e ye na ɖò yiyi wɛ é ǎ é nɛ. É ɖò wɛn ɖɔ ye ɖó na sà nǔɖokan yetɔn lɛ gègě alǒ na mɛ. Yiyi ɔ na zɔ́n bɔ Sala na lɛ́ jì nǔ ɖevo lɛ sín ya, é wɛ nyí ɖɔ axi alǒ cɔ́fu ɖěɖee mɛ é nɔ yawu yì blewun bo nɔ xɔ jinukún, lan, atín sínsɛ́n, avɔ, kpo nǔ ɖevo lɛ kpo é bǐ na gló.

Vlafo é na ko lɛ́ vɛwǔ nú Sala bɔ é na jó xwé tɔn dó. Enyi é cí lee xwé e ɖò Wúu lɛ é gègě ɖè bɔ dobanúnǔtɔ́ lɛ xlɛ́ é ɖɔhun hǔn, nǔ gègě wɛ Sala jó dó nɛ. Ðé lɛ ɖò xwé enɛ lɛ mɛ bo nɔ ɖó xɔnɔnɔ mɔkpan, gɔ́ nú sìn e è dɔn gbɔn dò glɔ lɛ é kpo pɔ́npi lɛ kpo. È tlɛ nɔ gbá xɔ kpaà lɛ syɛnsyɛn, dǒ lɛ nɔ syɛn ganji bɔ è sixu sú hɔn lɛ kpo cávi kpo.  Goxɔ ɖé ka sixu cyɔn alɔ mɛ jí ɖò ajotɔ́ lɛ sí mɔ̌ à? Alǒ bo sixu zɔ́n bɔ kinnikinni, kpɔ̀, lɔnmɔ, kpo hla kpo e tíìn tawun ɖò Biblu sín táan mɛ hwenɛnu é na kpé mɛ wu ǎ à?

Bɔ hɛnnumɔ Sala tɔn e na jó dó wɛ é ɖè lɛ é ka ló? Gbeɖiɖe Mawu tɔn e ɖɔ “tɔ́n sín tò towe mɛ; tɔ́n sín hɛnnumɔ towe lɛ mɛ” é xwixwedó na ko vɛwǔ nú Sala tawun. Nyɔnu ɖé wɛ bo nyɔ́ xomɛ tawun, é sixu ko ɖó nɔví sunnu lɛ kpo nɔví nyɔnu lɛ kpo; nɔví tɔn lɛ sín vǐ lɛ, nafí tɔn lɛ, nagán tɔn lɛ, ataví tɔn lɛ kpo atagán tɔn lɛ kpo lɔ sixu ko ɖò finɛ b’ɛ yí wǎn nú ye tawun, bɔ vlafo é sɔ́ na mɔ ye gbeɖé ǎ. É ɖò mɔ̌ có, ayihɔngbe ayihɔngbe ɔ, Sala nɔ kpɔ́n nukɔn sɛ́dó kpo adɔgbigbo kpo, bo ɖò nǔ sɔ́ wɛ bá yì.

Wuvɛ̌ lɛ ɖò finɛ có, Sala d’agban bo ɖò gbesisɔmɛ bo na yì ɖò gbè ɔ gbè pɛ́pɛ́pɛ́. Tɛlaxi e nyí xwédo ɔ sín tɔ́gbó é sín xwè na ko yì afɔɖé mɔ̌ có, é ka xwedó Ablaxamu kpo Sala kpo. (Bǐbɛ̌mɛ 11:31) É ɖò wɛn ɖɔ, Sala ɖó na wà nǔ gègě bá dó kpé nukún dó mɛjitɔ́ tɔn mɛxomɔ enɛ wu. Lɔti lɔ na xwedó ye hwenu e ye ɖò tónú sè nú Jehovah wɛ bo “gosin Kaludéenu lɛ tomɛ” é.​—Mɛsɛ́dó 7:4.

Ye mlɛ́ Eflati Tɔ̀ ɔ bo tó yì jɛ agban ɖó Haláani hwɛ̌; é ɖò kilomɛtlu 960 mɔ̌ ɖò totaligbé-gbadahweji. Xwédo ɔ nɔ Haláani nú táan ɖé. Tɛlaxi na ko wlí azɔn ɖò finɛ, bo sɔ́ sixu yì nukɔn hú mɔ̌ ǎ. Xwédo ɔ nɔ finɛ kaka jɛ hwenu e é ɖó xwè 205 bo kú é. Ðò hweɖenu cobɔ ye na lɛ́ ɖido ɔ, Jehovah lɛ́vɔ ɖɔ nú Ablaxamu ɖɔ é ni gosin tò enɛ mɛ bo yì tò e emi na xlɛ́ ɛ é mɛ. Ðò dìn tɔn ɔ mɛ ɔ, Mawu dó akpàkpà sɔ́ mɛ sín akpá elɔ gɔ́ na: “Un na zé we dó bló akɔta ɖaxó ɖokpo na.” (Bǐbɛ̌mɛ 12:2-4) Amɔ̌, hwenu e ye gosin Haláani é ɔ, Ablaxamu ko ɖó xwè 75, bɔ Sala ko ɖó xwè 65, ye ka ɖó vǐ ɖě ǎ. Nɛ̌ Ablaxamu ka sixu dó akɔta ɖé sín kún gbɔn? Asì ɖevo wɛ é ka na da à? Asì gègě dídá nyí aca ɖé bo gbakpé hwenɛnu, enɛ wu ɔ, Sala sixu ko nɔ lin nǔ kpɔ́n dó nǔ enɛ jí hwɛhwɛ.

Ðebǔ wɛ é na bo nyí gbɔn ɔ, ye gosin Haláani bo ɖido nukɔn. Amɔ̌, ɖǒ ayi mɛ e kpo ye kpo zɔn dìn lɛ é wu. Tan ɔ ɖɔ nú mǐ ɖɔ Ablaxamu sín xwédo bɛ́ dɔkun yetɔn lɛ kpo “mɛsɛntɔ́ e [ye] xɔ ɖò Haláani lɛ” é kpo bo yì. (Bǐbɛ̌mɛ 12:5) Ablaxamu kpo Sala kpo na ko má nùɖiɖi yetɔn xá mɛ ɖěɖee jló na ɖótó ye lɛ é. Amɔ̌, Jwifu hwexónu tɔn ɖé lɛ tinmɛ ɖɔ mɛ e xó wemafɔ enɛ ɖɔ lɛ é sixu ko lɛ́ nyí kosi ɖěɖee wá gɔ́ nú Ablaxamu kpo Sala kpo ɖò Jehovah sinsɛn mɛ lɛ é. Enyi mɔ̌ hǔn, é ɖò wɛn ɖɔ nùɖiɖi ɖaxó e Sala ɖó é na ko d’alɔ mɛ ɖevo lɛ tawun, hwenu e é ɖò xó ɖɔ nú ye dó Mawu tɔn kpo nukúnɖiɖo tɔn kpo wu wɛ é. Tamɛ linlin dó nǔ enɛ jí na d’alɔ mǐ tawun, ɖó táan e mɛ nùɖiɖi kpo nukúnɖiɖo kpo hán tawun é wɛ mǐ ɖè. Enyi a kplɔ́n nǔ ɖagbe ɖé ɖò Biblu mɛ ɔ, a ka na sixu má xá mɛ ɖevo à?

Ee ye d’asá Eflati Tɔ̀ ɔ ɖò 14 Nisáan, 1943 J.H.M. mɔ̌ gudo é ɔ, ye tunta tofɔligbé fí e Jehovah d’akpá tɔn nú ye é. (Tíntɔ́n 12:40, 41) Dǒ nukún mɛ bo kpɔ́n hwenu e Sala nɔ kpɔ́n nǔ lɛlɛ̌ dó éɖée lobo nɔ kpɔ́n ɖɛkpɛ ayǐ ɔ jí tɔn, lee é ɖó sinmɛ vovo gbɔn é kpo lee finɛ nyɔ́ nɔ sɔ́ é kpo sɛ́dó. Jehovah lɛ́vɔ sɔ́ éɖée xlɛ́ Ablaxamu ɖò malin-malin dó atín ɖaxó Mɔlée tɔn ɖěɖee ɖò Sikɛmu kpá lɛ é bo ɖɔ: “Un na na tò elɔ kúnkan towe.” Xókwin “kúnkan” ɔ na ko ɖó tinmɛ nú Ablaxamu tawun! É ɖò wɛn ɖɔ é na ko flín jikpá Edɛni tɔn sɛ́dó, finɛ wɛ Jehovah ko d’akpá ɖè ɖɔ kúnkan ɖé na sú kún dó nú Satáan. Jehovah ko ɖɔ nú Ablaxamu ɖɔ akɔta e na gosin kún tɔn mɛ é na hun nyɔna lɛ sín ali nú gbɛtɔ́ lɛ bǐ ɖò ayikúngban jí.—Bǐbɛ̌mɛ 3:15; 12:2, 3, 6, 7.

É ɖò mɔ̌ có, xwédo ɔ gɔn wuvɛ̌ gbɛmɛ tɔn lɛ mɔ ǎ. Adɔ tɔ́n ɖò Kanáa, bɔ Ablaxamu wá gbeta ɔ kɔn bo na kplá xwédo tɔn yì Ejipu ɖò tofɔligbé. Amɔ̌, é mɔ awovinú e na jɛ ɖò xá enɛ mɛ é ɖé sɛ́dó. Enɛ wu ɔ, é ɖɔ nú Sala ɖɔ: “Ðǒtó mì, un tuùn ɖɔ a nyɔ́ ɖɛkpɛ; Ejipunu lɛ mɔ we ɔ, ye na ɖɔ hwi wɛ nyí asì ce, bo na hu mì, lobo ka na yí we. Enyi ye ɖɔ mɔ̌ hǔn, kɛnklɛn ɖɔ nú ye ɖɔ nɔví ce wɛ a nyí, bonu ye na kpé nukún dó wǔ ce ganji ɖó hwɛ wu; enɛ ɔ, é na sín hwɛ wu bɔ un na gán.” (Bǐbɛ̌mɛ 12:10-13) Etɛwu Ablaxamu ka byɔ nǔ bunɔ mɔhun?

Ablaxamu nyí adingbannɔ alǒ xɛsinɔ lee akɔwé ɖé lɛ ɖɔ gbɔn é ǎ. Nugbǒ ɔ, tɔ́ví tɔn wɛ Sala nyí. Nǔ e Ablaxamu byɔ é sɔgbe tawun. Ablaxamu kpo  Sala kpo tuùn ɖɔ nùɖé kún sɔ́ ɖò taji hú linlin Mawu tɔn e ɖɔ ɖɔ kúnkan bunɔ ɖé kpo akɔta ɖé kpo na gbɔn Ablaxamu jí é ó, enɛ wu ɔ, ganjininɔ Ablaxamu tɔn wá huzu nǔ taji hú nǔ bǐ nú ye. Hú mɔ̌ ɔ, dobanunǔ dokunkun tɔn sín kúnnuɖenú lɛ xlɛ́ ɖɔ mɛ e ɖò acɛ kpa wɛ ɖò Ejipu lɛ é nɔ yawu yí sunnu ɖé sín asì bo nɔ hu asú tɔn. Enɛ wu ɔ, Ablaxamu wà nǔ kpo nùnywɛ kpo, bɔ Sala hwíhwɛ́ éɖée bo ɖó gbè kpɔ́ xá ɛ.

É na nɔ zaan é ɔ, nǔ e jɛ lɛ é xlɛ́ ɖɔ nǔ e ɖò ado hu nú Ablaxamu wɛ lɛ é sɔgbe, ɖó gǎnhɔnyitɔ́ Falawɔ́ɔn tɔn ɖé lɛ ɖó ayi Sala sín ɖɛkpɛ wu. Kpo xwè e ɖò ta tɔn é kpo ɔ, nùɖé wɛ bo jiwǔ tawun. Ye yì ɖó gbè nú Falawɔ́ɔn, b’ɛ ɖegbe ɖɔ è ni kplá nyɔnu ɔ wá nú emi! É na vɛwǔ bɔ è na mɔ nǔ jɛ adohu adohu Ablaxamu tɔn, alǒ xɛsi e ɖó na ko ɖi Sala é wu. Amɔ̌, é cí ɖɔ è kún wà nǔ xá ɛ kannumɔ ɖé ɖɔhun ó, loɔ, è yí i jonɔ nukúnɖeji ɖé ɖɔhun. Boya Falawɔ́ɔn kàn ayixa bo na dó ɖɔ xó n’i, lobo na lɛ́ sɔ́ dɔkun tɔn lɛ dó gbà nukúnmɛ n’i, bɔ enɛ gudo ɔ, é na ɖɔ kpo Ablaxamu kpo b’ɛ na huzu asì tɔn.​—Bǐbɛ̌mɛ 12:14-16.

Dǒ nukún mɛ kpɔ́n ɖɔ Sala ɖò hɔnmɛ ɔ sín flɛtɛli ɖé nu, alǒ sín agba ɖé jí bo ɖò Ejipu tò ɔ sín tanu kpɔ́n sɛ́dó wɛ. Dìn e é lɛ́vɔ wá ɖò xɔ e è gbá kpodo bliki kpo é mɛ, bɔ nùɖuɖu ɖagbe lɛ ɖò nukɔn tɔn é ɔ, nɛ̌ é ka cí n’i? Gbɛ̀ fɛɛ mɛ ninɔ tɔn, vlafo ee tlɛ nyɔ́ tawun hú Wúu tɔn e é tuùn é ka gbà tamɛ n’i wɛ à? Enyi é ko ba na jó Ablaxamu dó bo huzu Falawɔ́ɔn enɛ sín asì wɛ ɔ, kpɔ́n lee é na ko víví nú Satáan sɔ́ é! Amɔ̌ Sala wà nǔ mɔhun ɖé ǎ. É nɔ gbeji nú asú tɔn, nú alɔwliwli tɔn, bo lɛ́ nɔ nú Mawu tɔn. Enyi mɛ e wlí alɔ ɖò gbɛ̀ nùblibliwiwa tɔn égbé tɔn mɛ lɛ é ɖokpo ɖokpo nɔ ɖè gbejininɔ mɔhun xlɛ́ ɔ, kpɔ́n lee é na nyɔ́ sɔ́ é! A ka sixu xwedó kpɔ́ndéwú gbejininɔ tɔn Sala tɔn, hwenu e a ɖò nǔ wà xá mɛ vívɛ́ná towe lɛ kpo xɔ́ntɔn towe lɛ kpo wɛ é à?

Jehovah byɔ xó ɔ mɛ, bo sɛ́ azɔn baɖabaɖa ɖé lɛ dó Falawɔ́ɔn kpo xwédo tɔn kpo dó cyɔn alɔ nyɔnu vívɛ́ná enɛ jí. Hwenu e Falawɔ́ɔn sè ɖɔ Ablaxamu sì wɛ nú Sala é ɔ, é lɛkɔ n’i sɛ́dó asú tɔn gɔ́n, bo ɖɔ nú xwédo ɔ bǐ ɖɔ ye ni gosin Ejipu. (Bǐbɛ̌mɛ 12:17-20) Hwenu e Ablaxamu lɛ́vɔ mɔ asì vívɛ́ná tɔn é ɔ, kpɔ́n lee é na ko víví n’i sɔ́ é! Flín ɖɔ é ko ɖɔ n’i ɖ’ayǐ kpo wanyiyi kpo ɖɔ: “Un tuùn ɖɔ a nyɔ́ ɖɛkpɛ.” Amɔ̌, ɖɛkpɛ Sala tɔn alɔkpa ɖevo lɛ́ dɔn ɛ tawun, ɖɛkpɛ ɖé wɛ bo hugǎn ee é nyɔ́ ɖò nukúnta é. Sala nyɔ́ ɖɛkpɛ xomɛ tɔn nugbǒ ɔ, ɖɛkpɛ enɛ wɛ nɔ xɔ akwɛ ɖò Jehovah nukúnmɛ. (1 Piyɛ́ɛ 3:1-5) Ðɛkpɛ mɔhun wɛ mǐ bǐ sixu tɛnkpɔn bo nyɔ́. Enyi mǐ nɔ sɔ́ gbigbɔ sín nǔ lɛ ɖó tɛn nukɔntɔn ɔ mɛ, bo nɔ tɛnkpɔn bo nɔ má nǔ e mǐ tuùn dó Mawu wu lɛ é xá mɛ ɖevo lɛ, bo nɔ lɛ́ jɛhun dó nugbodòdó Mawu tɔn e kúnkplá walɔ ɖagbe lɛ é jí ɖò mɛtɛnkpɔn lɛ nukɔn kpo gbejininɔ kpo ɔ, mǐ na ɖi nǔ Sala ɖɔhun.