1. ¿Kasa tü kojutükat maʼin wamüin?

TALATÜSÜ WAAʼIN weʼrüle süshajuushin nünülia Jeʼwaa sünain wanee piichi jee shiale sünain waneeirua kasa. Süka jamüin, kojutüin maʼin nia wamüin. Nnojotsü aküjülüin pütchi nüchiki Jeʼwaa wayuu maʼleekalia, wayaʼala neʼe wayakana aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa. Kojutüinjachi nia watuma süka waküjüliin pütchi nüchiki.

2. ¿Kasa waaʼinrajatka süka waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa?

² Süpüla anainjanain waya noʼuluʼu Jeʼwaa, nnojotsü anainjatüin neʼe waaʼin süka waküjüliin pütchi nüchiki. Waaʼinrüinjatü tü nüchekakat wapüleerua otta wayouktüinjatü tü kasa mojusükat (Roma 12:9). Anuu tü waaʼinrajatkat naashin Pablo: «Niyouktüinjatü tü kasa mojusükat chi wayuu achuntakai nünülia Jeʼwaa» (2 Timoteo 2:​19, NM). Süka waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa, ¿kasa waaʼinrajatka süpüla wayouktüinjatüin tü kasa mojusükat?

3, 4. ¿Jarat tü pütchi suluʼukat tü Wiwüliakat nnojotka nayaawatüin aaʼu na wayuukana? ¿Jamüsü nnojotka nayaawatüin saaʼu?

³ (Paashajeʼera 2 Timoteo 2:19. *) Sünain pütchikat tüü, nüküjüin  Pablo süchiki «tü nikirajakalü anain waya Maleiwa, tü makalü aka saaʼin sukuwaʼipa süikkalaaya wanee piichi». Eesü piamasü pütchi ashajuushi sünain. Tü palajatkat müsü shia: «Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa jaraliin na nümaajanakana». Tia suluʼujeejatü Números 16:5 (paashajeʼera tü palajatkat ekirajaaya). Tü wanee müsü mayaa: «Niyouktüinjatü tü kasa mojusükat chi wayuu achuntakai nünülia Jeʼwaa». Eeshii na wayuu nnojoliikana ayaawatüin saaʼu tia pütchikat. ¿Jamüsü nnojotka nayaawatüin saaʼu?

⁴ Sünain tü ashajuushikat süka Hebreo, nnojotsü nousütüin anain naya wayuukana tü wetsiikulo wanaawakat sümaa tü nümakat Pablo suluʼu 2 Timoteo 2:19. Nüshajüin Pablo wanee pütchi suluʼujee Números 16 süpülapünaa nüshajüin tü pütchi makat: «Niyouktüinjatü tü kasa mojusükat chi wayuu achuntakai nünülia Jeʼwaa». Aashajaasü tia pütchikat süchiki tü naainjakat Coré. ¿Wanaawasüche tia nüküjakat Pablo sümaa tü sümakat Números 16?

5-7. Püküja süchiki tü alatakat nükalioʼu Moisés, tü nüküjakalü achiki Pablo suluʼu 2 Timoteo 2:19. (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 14.)

⁵ Saashin tü Wiwüliakat Datán nümaa Abiram, na nüchonniikana Eliab, wanaawashii naya nümaa Coré, eʼrüshii wayumüin nümüin Moisés otta Aarón (Núm. 16:1-5). Nnojotsü nacheküin laülaain Moisés naaʼu otta nüneekünüin nutuma Maleiwa. Ayatüshiʼiya naya naʼaka na israeliitakana otta namojujeʼereein nanoula. Sütüjaanajatpa aaʼu jaraliin na anoujüshii shiimainkana, eesü wanee pütchi nuluwataaka anain Jeʼwaa.

⁶ Müsü tia pütchikat: «Müshi Jeʼwaa nümüin Moisés: ‹Püma namüin na wayuukana: «¡Jüsünnaa yalejee suulia türa aʼwaajüleekat eere Coré, Datán nümaa Abiram!» ›. Süchikijee tia, nuʼunakalaka Moisés namaa na laülaashiikana eemüin Datán otta Abiram. Nümaka Moisés namüin na wayuukana: ‹Jüsünnaa yaajee suulia nepia wayuukana nalainnua, mojulaashii naya. Nnojo jipettüin kasa eeka eein namaʼana suulia namaayain jia›. Nasünnaamaataka nuulia Coré, Datán otta Abiram sümaa naʼwalakajaayaain namüin» (Núm. 16:23-27, NM). Ouktüshii mapa nutuma Jeʼwaa na eʼrüliikana wayumüin. Naya neʼe kataka oʼu na waneepiakana nümaa Jeʼwaa. Sükajee nasünnaain noulia na eʼrüliikana wayumüin, neeʼiyatüin sünain mojuin namüin tü kasa mojusükat.

⁷ Tü nüshajakat Pablo suluʼu 2 Timoteo 2:19 tü makat mayaa: «Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa jaraliin na nümaajanakana», niyuʼrala suluʼujee Números 16:⁠5. Otta tü pütchi makat: «Niyouktüinjatü tü kasa mojusükat chi wayuu achuntakai nünülia Jeʼwaa», niyuʼrala suluʼujee Números 16:23-27. Tia piamasükat pütchi sünainpünaasü tü alatakat nükalioʼu Moisés. ¿Kasa shikirajaka anain waya tia pütchikat? Nütüjaain saaʼu Jeʼwaa tü eekat suluʼu saaʼin wayuu otta niyaawata aaʼu jaraliin na waneepiakana nümaa.

8. ¿Jamüsü nnojoluinjatka anain neʼe waaʼin süka waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa otta naʼakain waya na anoujüshii shiimainkana?

⁸ Sükajee tü alatakat nükalioʼu Moisés, nüküjüin Pablo nümüin Timoteo naaʼinmajüinjatüin nukuwaʼipa nümaa Jeʼwaa. Nnojotsü anainjatüin neʼe waaʼin süka waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa otta naʼakain waya na anoujüshiikana. Wayouktüinjatü tü kasa mojusükat maʼaka naainjüin na waneepiakana nümaa Jeʼwaa nükalioʼu Moisés. ¿Kasa shikirajaka anain Timoteo tia pütchikat? ¿Kasa shikirajaka anain waya maaʼulu?

9. ¿Kasa alataka namüin na anoujüshiikana natuma na ekirajakana alawaa nükalioʼu Timoteo?

⁹ Süküjüin tü Wiwüliakat tü kasa mojusü nayouktüinjatkat na anoujüshiikana. Nüküjüin Pablo nümüin Timoteo nnojolinjachin nüʼülüjiraain sooʼopünaa pütchi neʼe otta nnojoluinjatüin kasajatüin nümüin tü  pütchi mojusü aashajaanakalü achiki (paashajeʼera 2 Timoteo 2:​14, 16, 23). Noʼutku na anoujüshii eejanakana nükalioʼu Timoteo, ekirajapuʼushii naya sünain alawaa. Eepuʼushii eekai naʼülüjiraain süchiirua pütchi nnojotka suluʼujeejatüin tü Wiwüliakat. Namojujüin nanoula na anoujüshii shiimainshiikana. Müshijeseʼe nümüin Pablo nümüin Timoteo: «Jalia pia suulia püʼülüjiraʼalaajüin sümaa wayuu eekai maaʼin saaʼin sünain aʼülüjaa».

10. ¿Kasa waaʼinrajatka wekirajüneere sünain alawaa?

¹⁰ Eesü süpüla eein wayuu eekai shikirajüin sünain alawaa naʼaka na anoujüshiikana, nnojoliipejeʼe wainmain naya. Wekirajüneere sünain alawaa, wayouktamaatüinjatü, jaʼitairü jalejeekualüin maʼin shia. Nnojoishii waya peʼipaainjanain namaa na ekirajüliikana sünain alawaa, nnojoishii waya yootiraainjanain namaa suluʼu Internet otta eere noutkajaain. Eesü süntüle suluʼu wekii wakaaliinjeein naya. Waainjüle tia, nnojoleena waya jaa müin sümüin tü pütchi wekirajaaitpakalü anain. Nnojoluinjatü kasajatüin wamüin tia alawaakat, wayouktüinjatü shia.

11. (1) ¿Kasa tü eekat süpüla nüʼülüjiraain anainjee na anoujüshiikana? (2) ¿Kasa naaʼinrajatka na laülaashiikana süpüla nnojoluinjatüin eein aʼülüjirawaa?

¹¹ Eesü waneeirua kasa nnojotka anajiraain atuma na anoujüshiikana. Eeshii eekai naʼülüjiraain sünainjee waneejatüin tü namakat süchiki tü kasa anajünakat otta tü ashaittünakat. Eere wanee wawala eʼikeʼeraka na wawalayuukana sünain anajaa jee ashaittaa wanee kasa mojuka saashin tü Wiwüliakat, nnojotsü nooʼulaainjatüin tia na laülaashiikana suulia neʼe naʼülüjiraain nümaa chi wawalakai (Sal. 11:5; Éf. 5:3-5). Nnojotpejeʼe shiainjatüin naaʼinrüin tü anakat saaʼin namüin. Shia naaʼinrüinjatka tü aküjünakat namüin na laülaashiikana, tü makat mayaa: «Maa aka wane anneetpüʼü sünain naaʼinmajüin tü naʼanneetsekat, meeria jukuaippa sünain jaaʼinmajüin na anoujashii eʼitaaushikana jajapuluʼu nütüma Maleiwa [...]. Nnojo jülanaain maʼi sünain aluwatawaa na juwalayuukana, shia jaaʼinra tü anasükat waneepia noʼupala süpüla nashatüinjatüin tü jukuaippakat» (1 Ped. 5:​2, 3; paashajeʼera 2 Corinto 1:24 *).

12, 13. (1) ¿Jamüsü nanüiki na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa süchiki tü kasa wanajüinjatkat otta tü washaittüinjatkat? (2) ¿Jarat tü pütchi jülüjüinjatkat waaʼin süpülapünaa waneeküin tü kasa wanajüinjatkat otta tü washaittüinjatkat? (3) ¿Kasa amaa sükaaliinjaka anain waya tü pütchi aküjünakat suluʼu pütchi 12?

¹² Na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa nnojotsü naküjüin wamüin jaralüin tü peliikula nnojoluinjatkat wanajüin, tü kasa nnojoluinjatkat washaittüin, tü muusika nnojoluinjatkat waapajüin otta tü karaloukta nnojoluinjatkat waashajeʼerüin. Nnojotsü naküjüin wamüin süka süküjüin tü Wiwüliakat laülaainjatüin waaʼin sünain anoujaa, eejüinjatüin waaʼin waneepia sünain tü anasükat süpüla waaʼinrüinjatüin shia jee sünain tü mojusükat süpüla wayouktüinjatüin shia (Heb. 5:14). Wainma pütchi eeka suluʼu tü Wiwüliakat akaaliinjeenaka waya süpüla waneeküinjatüin tü kasa washaittüinjatkat jee tü wanajüinjatkat. Tü waainjüinjatkat shia tü nüchekakat chi Senyotkai wapüleerua (Éf. 5:10). Süküjüin tü Wiwüliakat namüin na laülaakana saaʼu napüshi nnojoluinjatüin nooʼulaain nanajüin jee nashaittüin kasa mojusü na napüshikana (1 Cor. 11:3; Éf. 6:1-4). *

¹³ Tü pütchi wekirajaaitpakalü anain sükaaliinjeena waya süpüla anainjatüin  tü kuluulu washeʼinjatkat otta waneeirua kasa sünainpünaaka wakuwaʼipa. Eeshii eekai naʼülüjiraain sünainjee waneejatüin tü namakat süchiki tü kuluulu anakat süpüla nasheʼinjatüin, tü sukuwaʼipainjatkat neküin otta waneeirua kasa sünainpünaaka nakuwaʼipa. Nnojorüle mojuin tia saashin tü Wiwüliakat, nnojoliinjana waya aʼülüjiraakuʼu müin süchiirua. Süka jamüin, nnojolinjachin atkaain chi nüchepchiakai Maleiwa (2 Tim. 2:24).

14. ¿Kasa nüküjaka achiki Pablo süpüla nnojoliinjanain waʼaleewajaain namaa na aaʼinrakana tü kasa mojusükat?

¹⁴ ¿Kasa amaa naaʼinrajatka wanee anoujüshi süpüla niyouktüinjatüin tü kasa mojusükat? Nnojolinjachi aʼaleewajaain nia namaa na aaʼinrakana tü kasa mojusükat. Süchikijee nüküjüin Pablo süchiki «tü nikirajakalü anain waya Maleiwa, tü makalü aka saaʼin sukuwaʼipa süikkalaaya wanee piichi», nüküjüin süchiki wanee piichi miyoʼu, nnojotka kaluʼuin neʼe iita akumajuushi süka ooro otta pülaata, kaluʼusü shia iita akumajuushi süka wunuʼu otta pootshi. Süpüshi tia iitakalüirua eesü tü akumajünakat süpüla kojutüinjatüin otta mojutüinjatüin shia (2 Tim. 2:​20, 21). Sükajee tia pütchikat, nüküjüin wamüin wattaluʼuinjanain waya suulia tü iita akumajünakat süpüla mojutüinjatüin shia.

15, 16. ¿Kasa nikirajaka anain waya Pablo süchiki tü piichi naashajaakalü achiki?

¹⁵ ¿Kasa kayaawaseka nutuma Pablo tü piichi miyoʼukat otta tü iita suluʼukat? Tü piichi miyoʼukat naya napüshuaʼa na anoujüshiikana otta tü iita suluʼukat naya na anoujüshiikana waneʼewai nakua. Jamüsüjaʼa wanee iita eesü süpüla yarüttüin shia müleka shiʼyotuule wanee kasa saaʼu. Makalaka kapülajanain sümüiwaʼa tü iita wulesükat suulia tü yarüttüsükat.

¹⁶ Jamüshijaʼa wanee anoujüshi eekai wulein nukuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa, nnojoishi nia aleewainjachin nümaa chi anoujüshi macheʼekai sünain aainjaa tü kasa mojukat  saashin tü Wiwüliakat ( paashajeʼera 1 Corinto 15:33 *). Nnojorüle aleewainjanain waya nümaa wanee wawala eekai macheʼein sünain aaʼinraa tü kasa mojusükat, yaaʼaleekajaʼa aleeweemateein waya nümaa chi nnojoikai wawalain, chi eekai «kachiiruain naaʼin tü washirüükat, [...] eekai moonooloin sümaa nanüiki nashi je nei, [...] eekai mojutüin Maleiwa natüma [...], eekai mojuin nanüiki sujuuna wayuu, eekai maaʼin naaʼin sümaa jashiee, je eekai nayouktüin tü anasükat je [otta] eekai shaitteein waneepia saaʼu maalin Maleiwa napüla» (2 Tim. 3:1-5).

17. ¿Kasa naainjaka na israeliita waneepiakana nümaa Jeʼwaa süpüla nayouktüin tü kasa mojusükat?

¹⁷ Süküjüin tü Wiwüliakat nasünnaamaatüin na israeliitakana wanaa sümaa naluwataanüin sünain asünnawaa suulia nipia Coré, Datán nümaa Abiram (Núm. 16:​24, 27). Nnojoishii naya kamaʼakuʼu müin. Naainjamaatüin tü nümakat Moisés namüin. Müsü tü Wiwüliakat: «Nasünnaamaataka [...] sümaa naʼwalakajaayaain namüin». Na waneepiakana nümaa Jeʼwaa, oonooshii naya süka süpüshuaʼa naaʼin sünain tü pütchikat. Neeʼiyatüin sünain niain Jeʼwaa noʼunaka amaa otta nayouktüin tü kasa mojusükat. ¿Kasa shikirajaka anain waya tia?

18. ¿Kasapülajatü tü pütchi nüküjakat Pablo nümüin Timoteo?

¹⁸ Nnojoishii kamaʼakuʼu müinjanain waya süpüla wayouktüinjatüin tü kasa mojusükat. Wayouktamaatüinjatü shia süpüla anainjatüin wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa. Shiaʼaya naainjüinjatka Timoteo tia naashin Pablo. Müshi nia nümüin: «[Piyoukta] tü kasa mojusü keejiakat namüin na jimaʼalii manoujüinkana» (2 Tim. 2:22). Mayaapejeʼe sülatüin suulia apünüin shikii nuuyase Timoteo wanaa sümaa nüküjüin Pablo tia nümüin, niyouktamaatüinjatü tü kasa mojusükat. Müsia tü nümakat Jesuu süchiki tia. Müshi nia: «Jalia pia suulia kaainjalaa sükajee tü kasa piʼrakat. Anasüje neʼe shiale amüloulin puulia waneesia poʼu» (Mat. 18:9). Na anoujüshii oonookana maaʼulu sümaa tia pütchikat, nnojoishii kamaʼakuʼu müin naya, nayouktamaatüin tü kasa mojusükat.

19. ¿Kasa naainjaka waneeinnua wawalayuu süpüla naaʼinmajüin nakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa?

¹⁹ Eeshii wawalayuu eekai nnojoliin nasüin yootchon awarianta süka nasüliipuʼuin namaiwa. Eeshii eekai nnojoluin nanajüin jee nashaittüin wanee kasa. Mayaapejeʼe nnojoluin mojuin tia, nnojotsü naaʼinrüin shia süpüla nnojoluinjatüin süntalaa sümüin kasa mojusü nekiiruʼu (Sal. 101:3). Eeshi wanee wayuu oʼunapuʼushi sünain yonna nnojoliiwaʼaya nunoujüin. Aainjünapuʼusü kasa yarüttüsü sünain tia yonnakat. Nnojoluichipa nia sünainpünaain yonna maaʼulu, jaʼitaichi oʼunejaanüin sünain tü yonna naainjakat na wawalayuukana. Naainjüin tia suulia sujutuʼulaa sümüin suluʼu naaʼin tü kasa mojusü naainjapuʼukat. Nnojotsü apülajünaleein noulia na anoujüshiikana nnojoliinjanain nasüin yootchon wiino, nayonnojüin otta naainjüin waneeirua kasa nnojotka mojuin. Akatsaʼa waaʼinmajüinjatüin wakuwaʼipa suulia sumojujaain noʼuluʼu Jeʼwaa.

20. Mayaapejeʼe kapüleein wamüin wayouktüin tü kasa mojusükat, ¿kasa tü anakalü atuma waaʼin?

²⁰ Süka waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa, kojutüinjachi nia watuma otta wayouktüinjatü tü kasa mojusükat (Roma 12:9). Eesü kapüleere wamüin tia. Akatsaʼa anain waaʼin sutuma watüjaain saaʼu alin nüpüla Jeʼwaa «na nümaajanakana» otta na oonookana sümaa tü nümakat (2 Tim. 2:​19, NM; paashajeʼera 2 Crónicas 16:91 *).