“¡PE KOLEKTÍVO ikatúma oho, péro pe chíno opytáta!”. Upéva la Alexandra ohendu vaʼekue oĩro guare peteĩ kolektívope. Upérõ haʼe oĩ kuri de viáhe Sudaméricape ha ohaʼarõ hína okrusa hag̃ua pe frontéra ótro paíspe. Upémarõ oguejy pe kolektívogui oikuaa hag̃ua mbaʼépa la oikóva, ha ohecha peteĩ mitãkariaʼy chíno apenaite oñeʼẽva kastellánope, haʼe oñehaʼã hína kuri oexplika peteĩ guárdiape mbaʼépa la oiko vaʼekue hese. Alexandra ningo testígo de Jehová, ha oñeʼẽkuaa avei chínope oho rupi umi rreunión ojejapóva upe idiómape, upémarõ heʼi haʼe ikatuha otradusi upe kuimbaʼe heʼíva.

Pe kuimbaʼe omombeʼu orekoha umi kuatia oñekotevẽva oiko hag̃ua upe paíspe, péro oñemondapa haguénte chugui umíva ha avei ipláta. Primerorã pe guárdia ndoroviaiete upéva ha osospecha voi Alexandra oguerahaha ótro paíspe umi héntepe, ovende térã omombaʼapo pohýi hag̃ua chupekuéra. Péro amo ipahápe pe guárdia oguerovia chupekuéra. Upéicharamo jepe, heʼi pe kuimbaʼépe opaga vaʼerãha peteĩ múlta ndaikuatiái haguére. Péro chugui ningo oñemondapa kuri ipláta, upémarõ Alexandra heʼi oipurukataha chupe 20 dólares. Pe kuimbaʼe oagradeseterei Alexándrape ha heʼi odevolvetaha chupe umi 20 dólar, ha hetave voi. Alexandra heʼi natekotevẽiha oñemyengovia chupe upe ojapo vaʼekue, síno ovyʼaha ikatu haguére oporopytyvõ, oikuaágui upéva oĩ porãha. Upéi oheja chupe heta puvlikasión bíblica ha omokyreʼỹ chupe ostudia hag̃ua la Biblia umi testígo de Jehovándi.

Ajépa opokoite ñanderehe jaikuaávo oĩha persóna imbaʼeporãva hapichándi, ndoikuaáiramo jepe chupe. Koʼã mbaʼe ningo ojapo persóna heta rrelihiongua ha umi ndorekóiva avei irrelihión. Péro, ¿ndépa reipytyvõne avei nde rapichápe nembaʼeporãgui reínte? Iñimportánte ko porandu pórke Jesús heʼi vaʼekue voi: “Javyʼaiteve ñameʼẽvo, ñandéve oñemeʼẽ rangue” (Hechos 20:35). Umi sientífiko jepe ohechakuaa ojapo porãha ñanderehe ñanembaʼeporãramo. Jahechamína mbaʼérepa.

Jahecháma haguéicha, ñanembaʼeporãramo javyʼáta katuete. Apóstol Pablo oskrivi vaʼekue Ñandejára ohayhuha “upe vyʼapópe omeʼẽvape”. Koʼápe Pablo omombeʼu umi kristiáno pyʼaporãme oipytyvõ hague iñermanokuérape oikotevẽrõ guare hikuái (2 Corintios 8:4; 9:7). Pablo ndeʼíri haʼekuéra ovyʼágui imbaʼeporãha, síno ovyʼaha hikuái imbaʼeporã rupi hapichándi.

Peteĩ estúdio ojapo vaʼekue umi sientífiko heʼi “ñanembaʼeporãramo omombaʼapoha peteĩ párte oĩva ñande serévrope ñanepytyvõva javyʼa hag̃ua, jajogueraha porã hag̃ua ótrondi ha ñañeñandu porã hag̃ua”. Ótra investigasión ojejapo vaʼekue katu heʼi “javyʼaveha ñameʼẽramo pláta ótrope, jagasta rangue ñandejehe”.

Heta vése ñanembaʼeporãseve peteĩ ñande rapichándi péro ndaikatuvéima ñanemboriahu rupi. Upéicharõ jepe, entéronte ikatu ñameʼẽ vyʼapópe. Péro natekotevẽi ningo tuichaiterei pe ñameʼẽva, síno la iñimportánteva jajapo upéva pyʼaporãme. Peteĩ testígo de Jehová omondo  ikontrivusión umi oskrivívape ko rrevísta ha hendive peteĩ nóta heʼíva: “Heta tiémpore michĩmínte kuri ikatu amoĩ che kontrivusión pe Salón del Réinope, péro Jehová ningo hetaitereive omeʼẽ chéve upe che ameʼẽ vaʼekuégui chupe [...]. Aagradeseterei ikatu haguére ameʼẽ peẽme ko rregálo, upéva chemoñeñandu porãiterei”.

Péro ndahaʼéi pláta añónte ikatúva ñameʼẽ jahechauka hag̃ua ñanembaʼeporãha. Ikatu hína jahechauka upéva heta hendáicha.

La Biblia heʼi: “Peteĩ persóna ivuénoramo, haʼe voi oñevenefisia, péro umi iñañáva ojeperhudika ijupe voi” (Proverbios 11:17, TNM). Umi persóna ivuénova ningo imbaʼeporã hapichándi. Haʼekuéra omeʼẽ opa mbaʼe ikatúva, por ehémplo itiémpo, imbaretekue ha hetave mbaʼe. Ojapóvo koʼã mbaʼe, oipytyvõ chupekuéra heta hendáicha, umíva apytépe hesãive hag̃ua.

Umi sientífiko ohechakuaa umi ojeofreséva oipytyvõ hag̃ua hapichápe, menove hasyha ha menove oñedeprimiha. Por ehémplo, umi orekóvape SIDA térã esclerosis múltiple tuichaiterei avei oipytyvõ imbaʼeporãramo. Ojehechakuaa avei umi alkoóliko oñehaʼãva hína ojerrekupera, imbaʼeporãramo ótrondi menove oñedeprimiha, ha ikatuha oipytyvõ chupekuéra ponovéma hag̃ua hoʼa upe vísiope.

Péro, ¿mbaʼérepa ñañeñandu porãve jepi ñanembaʼeporãramo ótrondi? Pórke ñanembaʼerechakuaa ha jaiporiahuverekóramo ñande rapichápe, saʼive ñapensáta umi mbaʼe ikatúvare ñanemoñeñandu vai. Avei ñanepytyvõ pono ojupipa ñane presión ha ani hag̃ua jajepyʼapyeterei oĩvare. Ha umi omanóva chugui hembireko térã iména pyaʼeve ojerrekupera oipytyvõramo ótrope.

Jahechaháicha, ñanembaʼeporãramo ojapo porãiterei ñanderehe.

Jesús omokyreʼỹ idisipulokuérape imbaʼeporã hag̃ua heʼívo: “Pendepojera memékena pende rapichándi ha oñemyengoviáta peẽme, ojehykuavóta pende ao ruguáipe hetaiterei mbaʼe, ha ijave hag̃ua ojejopy ha oñemonguʼéta, ikatu hag̃uáicha henyhẽ chovi. Cháke pe medída peiporúva pende rapicháre ojeporúta penderehe avei” (Lucas 6:38). Ñanembaʼeporãramo ñande rapichándi katuete oagradeséta ñandéve hikuái, ha upéi haʼekuéra voi imbaʼeporãvéta ótrondi. Upéicharõ jaʼekuaa pe mbaʼeporã ñanemokyreʼỹha ñañopytyvõmba hag̃ua ha jajogueraha porãve hag̃ua ñande rapichándi.

Umi sientífiko ostudiáva mbaʼéichapa umi persóna ojogueraha hapichándi, ohechakuaa “umi imbaʼeporã meméva omomyiha jepi avei ótrope ojapo hag̃ua upéva”. Térã “jaleévo mbaʼéichapa umi hénte imbaʼeporã ótrondi, upévante voi ñanemomýima ñanembaʼeporã hag̃ua avei”. Peteĩ investigasión ojejapo vaʼekue ohechauka “ñande ikatuha ñamomýi hetaiterei héntepe imbaʼeporã hag̃ua avei, ndajaikuaáiramo jepe chupekuéra”. Upéicharõ, ñanembaʼeporã rupi peteĩ persónandi ikatu omomýi hetápe ojapo hag̃ua la mísma kósa, ha péicha peteĩ várrio kompletoite voi ikatu imbaʼeporã  hína. ¡Katuete ningo entéronte jaikoséta peichagua lugárpe! Añetehápe heta mbaʼe porã jahupyty ñanembaʼeporãramo.

Peteĩ mbaʼe oiko vaʼekue Florida, Estados Unídospe ohechauka porã mbaʼépa ojehupyty ñanembaʼeporãramo. Upépe ningo oiko vaʼekue peteĩ torménta ivaietereíva, ha peteĩ grúpo de testígo de Jehová oñekuaveʼẽ oipytyvõ hag̃ua upe lugárpe. Ohaʼarõ aja og̃uahẽ chupekuéra umi materiál omyatyrõ hag̃ua peteĩ óga, ohechakuaa hikuái peteĩ vesíno portón oñembyai hague. Upémarõ haʼekuéra oñekuaveʼẽ oipytyvõ hag̃ua upe vesínope. Tiémpo rire ko karai omondo peteĩ kárta pe Central Mundial de los testigos de Jehovápe ha heʼi: “Aagradeseterei ningo chepytyvõ haguére. Koʼág̃a peve ndaikuaáitiva persóna peichaite peve ikalidáva haʼekuéraicha”. Ha omombaʼeterei rupi ojejapo vaʼekue hesehápe, omeʼẽ peteĩ donasión ikatu hag̃uáicha umi Testígo osegi oipytyvõ umi héntepe.

Peteĩ investigasión rupive umi sientífiko ohechakuaa “entéro yvypóra ñagueronaseha voi pe ñaipytyvõse ótrope”. Heʼi avei “umi mitã noñeʼẽiva gueteri jepe imbaʼeporãmaha”. ¿Mbaʼérepa? La Biblia heʼi Ñandejára ñandeapo hague “ijoguaháramo”, upéva heʼise ñande jarekoha umi kualida Ñandejára orekóva (Génesis 1:27, TNM).

Jehová ningo oreko heta kualida jahecharamóva, ha umíva apytépe pe mbaʼeporã. Haʼe ningo omeʼẽmbaite ñandéve opa mbaʼe ñaikotevẽva jaikove ha javyʼa hag̃ua (Hechos 14:17; 17:26-28). Ha ñande jastudiáramo Iñeʼẽ la Biblia jaikuaa porãvéta chupe ha umi mbaʼe ojapótava ñanderehehápe. La Biblia ohechauka avei mbaʼépa Ñandejára ojapo vaʼekue ikatu hag̃uáicha javyʼa amo gotyove (1 Juan 4:9, 10). * Jehovágui ningo ou pe mbaʼeporã ha ñandeapo voi ijoguaháramo, upévare jaʼekuaa ñahaʼangáramo chupe ou porãtaha ñandéve ha haʼe katuete ñandeguerohorýta (Hebreos 13:16).

¿Nemanduʼa Alexándrare, pe ñamensiona vaʼekue oñepyrũvo ko artíkulo? ¿Mbaʼépa oiko raʼe chugui upe rire? Peteĩ pasahéro oĩ vaʼekue hendive pe kolektívope heʼi chupe omombo rei hague ipláta. Péro pe mitãkariaʼy haʼe oipytyvõ vaʼekue oñemoĩ en kontákto iñamigokuérandi oikóva pe siuda pe kolektívo opytatahápe, ha upépe haʼekuéra odevolve Alexándrape ipláta. Avei pe mitãkariaʼy oñepyrũ ostudia la Biblia heʼi haguéicha chupe Alexandra. Tres mése upe rire, Perúpe ojejapo peteĩ asambléa idióma chínope ha upépe ojotopa jey hikuái. Ha ohechauka hag̃ua oagradesetereiha Alexandra ojapo vaʼekue hese, oinvita chupe ha umi oho vaʼekue guive hendive asambleahápe okaru hag̃ua irrestaurántepe.

Jahechaháicha, ñanembovyʼaiterei ningo ñanembaʼeporã ha ñaipytyvõramo ñande rapichakuérape. Ha iporãveha, jajapóvo upéva ñaipytyvõ heta persónape oikuaa hag̃ua Ñandejára Jehová imbaʼeporãitévape (Santiago 1:17). ¡Ajépa hetaite mbaʼe porã jahupyty ñanembaʼeporãramo ñande rapichakuérandi!