TO OJLẸ Biblu tọn mẹ, họ̀nkọnsi de nọ deanana whédo kavi nutindo mẹdevo tọn. To whedelẹnu, hogbe Heblugbe po Glẹkigbe po tọn he yin lilẹdo “họ̀nkọnsi” nọ dlẹnalọdo nugopọntọ kavi anadenanutọ whédo de tọn.

To whenue visunnu tọgbo Jakọbu tọn he nọ yin Josẹfu yin kanlinmọ de to Egipti, ewọ lẹzun họ̀nkọnsi do whédo klunọ etọn tọn ji. Na nugbo tọn, klunọ etọn Egiptinu lọ “de Josẹfu nado nọ penukundo nutindo etọn lẹpo go.” (Jen. 39:2-6) To nukọn mẹ, whenue Josẹfu lọsu lẹzun gandutọ huhlọnnọ de to Egipti, e de họ̀nkọnsi de do whédo etọn titi ji.—Jen. 44:4.

To azán Jesu tọn gbè, aigbanọ lẹ nọ saba nọ tòdaho he dẹn do fie ogle yetọn lẹ tin te lẹ mẹ. Enẹwutu, aigbanọ lọ lẹ nọ de họ̀nkọnsi lẹ nado deanana nuhe pakanọ he nọ wazọ́n to ogle enẹlẹ mẹ lẹ nọ wà to azán dopodopo ji.

Mẹnu wẹ nọ pegan na họ̀nkọnsi-zọ́n? Wekantọ Lomunu owhe kanweko tintan tọn he nọ yin Columella na ayinamẹ dọ, afanumẹ he yin dide taidi nugopọntọ kavi họ̀nkọnsi de dona yin “mẹde he ko plọn nado nọ wazọ́n lọ ganji.” Ewọ na yin mẹde he “nọ hẹn ẹn diun dọ azọ́nwatọ lẹ wazọ́n lọ, ṣigba ewọ ma dona yin kanylantọ.” Wekantọ lọ yidogọ dọmọ: “Gbọnvona onú devo depope, ewọ sọ dona jẹ nubiọtomẹsi ehe kọ̀n—e ma dona nọ lẹndọ emi ko yọ́n nuhe e ma yọnẹn lẹ, podọ e dona nọ to jejeji to whepoponu nado plọnnu.”

Ohó Jiwheyẹwhe tọn yí apajlẹ họ̀nkọnsi de tọn zan nado basi zẹẹmẹ azọ́n he nọ yin wiwà to agun Klistiani tọn mẹ delẹ tọn. Di dohia, apọsteli Pita na tuli Klistiani lẹ nado nọ yí nugopipe he Jiwheyẹwhe na yé lẹ zan “nado yilizọn na ode awetọ taidi họ̀nkọnsi dagbe nukundagbe majẹhẹ Jiwheyẹwhe tọn.”—1 Pita 4:10.

Jesu lọsu donù họ̀nkọnsi de go to apajlẹ he e na to Luku 16:1-8 mẹ. Humọ, to dọdai Jesu tọn gando ohia tintin tofi etọn taidi Ahọlu tọn go mẹ, ewọ hẹn hodotọ etọn lẹ deji dọ emi na de “afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ” de, kavi “họ̀nkọnsi nugbonọ” de. Azọ́n titengbe he yin didena họ̀nkọnsi enẹ wẹ nado nọ wleawuna núdùdù gbigbọmẹ tọn to gbesisọ mẹ na hodotọ Klisti tọn lẹ to ojlẹ opodo tọn mẹ. (Mat. 24:45-47; Luku 12:42) Họ̀nkọnsi nugbonọ lọ nọ wleawuna owe he nọ hẹn yise mítọn lodo lẹ, bosọ nọ hẹn yé tin-to-aimẹ lẹdo aihọn pé, podọ homẹ mítọn hùn nado tin to mẹhe nọ mọaleyi sọn owe ehelẹ mẹ lẹ mẹ.