1, 2. (a) Ngaa indi malipayon si Ana samtang nagahimos para sa paglakbay? (b) Ano ang matun-an naton sa sugilanon ni Ana?

INDI gusto ni Ana nga madumduman ang iya mga problema. Gani ginalingaw niya ang iya kaugalingon sa paghimos sang iya mga dalal-on. Kada tuig, ginadala sang iya bana nga si Elcana ang bilog nga pamilya para magsimba sa tabernakulo sa Shilo. Gusto ni Jehova nga mangin makalilipay ini nga okasyon. (Basaha ang Deuteronomio 16:15.) Halin sang gamay pa si Ana, nasadyahan gid sia sa sini nga mga kapiestahan. Pero sining karon lang, wala na.

² Palangga gid ni Elcana si Ana. Ugaling may ikaduha sia nga asawa nga nagahingabot gid kay Ana. Sia si Penina. Ginagamit niya ang mga kapiestahan para pabudlayan pa gid si Ana. Sa ano nga mga paagi? Kag paano nakabulig kay Ana ang iya pagtuo kay Jehova nga mabatas ang iya tama kabudlay nga sitwasyon? Kon nagaatubang ka sing mga kabudlayan kag daw madula na ang imo kalipay, makabulig gid sa imo ang sugilanon ni Ana.

3, 4. Ano ang duha ka mabug-at nga problema nga ginaatubang ni Ana, kag ngaa mabudlay gid ini?

³ Suno sa Biblia, may duha ka mabug-at nga problema si Ana. Una, ang iya bana may ikaduha nga asawa nga nainit gid sa iya. Ikaduha, baw-as sia. Mabudlay ini para sa isa ka asawa nga nagahandum nga makabata. Pero mas masakit pa gid ini sang panahon ni Ana. Ngaa? Sa ila kultura, isa gid ka kahuy-anan kon indi ka makabata kay wala sing magapadayon sa ngalan sang imo pamilya. Sa una niya nga problema, medyo may mahimo pa sia. Pero sa ikaduha, wala na gid.

⁴ Indi man gid tani amo sina kabudlay ang problema ni Ana kon indi tungod kay Penina. Ginapakita sini nga indi maayo ang poligamya. Kinaandan na nga nagahinisaay ukon nagailinaway ang mga asawa kag nagahatag ini sa ila sing kasakit. Indi amo sini  ang gusto sang Dios sang gintuga niya ang una nga mag-asawa. (Gen. 2:24) Ginapakita sang Biblia nga indi maayo ang poligamya. Ginapamatud-an ini sang natabo sa panimalay ni Elcana.

5. Ngaa gusto paantuson ni Penina si Ana, kag paano niya ini ginhimo?

⁵ Mas palangga gid ni Elcana si Ana. Suno sa pagpati sang mga Judiyo, si Ana ang una niya nga ginpangasawa kag pagligad sang pila ka tuig, si Penina. Nahisa gid si Penina kay Ana, gani ginapangitaan niya pirme sing paagi nga paantuson ini. Makabata si Penina, pero si Ana indi. Nagasinunodsunod lang ang bata ni Penina kag kada magbata sia, daw nagapabugal na gid sia. Sa baylo nga maluoy, ginapahisa pa gid niya si Ana. Ang Biblia nagsiling nga ginapaantos ni Penina si Ana paagi “sa pagpaugtas sa iya.” (1 Sam. 1:6) Ginahungod gid ni Penina nga paugtason si Ana kag sakiton ang iya balatyagon.

6, 7. (a) Bisan pa ginpaumpawan sia ni Elcana, ngaa wala ginsugid sing bug-os ni Ana ang tanan nga nagakatabo? (b) Ang pagkabaw-as bala ni Ana nagapakita nga wala nahamuot si Jehova sa iya? Ipaathag. (Tan-awa ang footnote.)

⁶ Nanamian gid si Penina kon maglakbay sila sa Shilo kada tuig kay mapaugtas gid niya si Ana. Ginapartidahan ni Elcana ang ‘tanan niya nga anak nga lalaki kag anak nga babayi’ kay Penina sing inughalad kay Jehova. Pero, pinasahi nga parte ang ginhatag niya sa iya pinalangga nga si Ana. Gani, ginpakahuy-an sang nagapangimon nga si Penina si Ana kag ginpahanumdom sa iya nga baw-as sia amo nga naghilibion si Ana kag wala na sing gana nga magkaon. Natalupangdan ni Elcana nga naglalain ang iya pinalangga nga si Ana kag wala na nagkaon, gani namangkot sia: “Ana, ngaa bala nagahibi ka? Kag ngaa bala wala ka nagakaon? Kag ngaa bala nagakasubu ang imo tagiposoon? Indi bala ako labi pa sa imo sang sa napulo ka anak nga lalaki?”—1 Sam. 1:4-8.

⁷ Naintiendihan ni Elcana nga nagapangasubo si Ana bangod indi sia makabata. Kag sigurado nga nalipay si Ana sa ginsiling sang iya bana. * Pero wala man sing may ginsiling si Elcana parte sa ginahimo ni Penina, kag indi man mabasa sa Biblia nga ginsugiran sia ni Ana parte sini. Mahimo namensar si Ana nga magalala lang ang sitwasyon kon isugid pa niya ini. Isa pa, may mahimo gid bala si Elcana sa iya sitwasyon? Indi ayhan nga maakig pa gid sa iya si Penina ukon basi pulihan  pa sia sang kabataan kag mga suluguon sini? Mahimo magbatyag lang si Ana nga daw ginsikway sa iya mismo panimalay.

8. Kon ginapakig-angutan ka sing indi makatarunganon, ngaa makapaumpaw nga dumdumon nga si Jehova amo ang Dios sang katarungan?

⁸ Nahibaluan man ni Elcana ang tanan nga ginapanghimo ni Penina ukon wala, nakita ini tanan ni Jehova nga Dios. Ini nga sugilanon ginsulat sa Biblia para paandaman ang mga nagadumot kag mahisaon. Ginapaumpawan man sini ang mga mabuot, pareho ni Ana, nga tadlungon sang Dios sang katarungan ang mga butang sa iya kaugalingon nga tion kag pamaagi. (Basaha ang Deuteronomio 32:4.) Mahimo nga nahibaluan gid ini ni Ana, kay nangayo sia sing bulig kay Jehova.

9. Ano ang matun-an naton sa kahanda ni Ana sa paglakbay sa Shilo bisan pa nahibaluan niya ang himuon sa iya ni Penina?

⁹ Kaagahon pa lang nagasinakuay na sila. Nagahanda ang tanan sa ila paglakbay, pati na ang mga kabataan. Magalakbay sila sing sobra 30 kilometros pakadto sa Shilo, nga nagaagi sa mga bakulod sang Efraim. * Mga isa ukon duha ka adlaw ini nga lalakton. Nahibaluan gid ni Ana kon ano naman ang himuon ni Penina pero wala gid sia nagpabilin sa ila puluy-an. Nagpakita sia sing maayo nga halimbawa sa mga sumilimba sang Dios subong. Indi gid maayo nga magpaapekto kita sa malain nga ginahimo sang iban. Kon mag-untat kita sa pag-alagad sa Dios bangod sa ila, indi naton mabaton ang mga pagpalig-on nga makabulig tani sa aton nga magpadayon.

10, 11. (a) Ngaa nagkadto dayon si Ana sa tabernakulo? (b) Paano ginpautwas ni Ana ang iya ginabatyag sa iya Amay sa langit paagi sa pangamuyo?

¹⁰ Pagkatapos sang isa ka adlaw nga pagpanglakaton sa kabukiran, lapit na lang ang bilog nga pamilya sa Shilo. Daw nagatungtong ini sa isa ka bakulod nga ginapalibutan sang mas matag-as nga mga bakulod. Samtang nagalapit na sila, mahimo ginapamensar gid ni Ana ang iya ipangamuyo kay Jehova. Pag-abot nila, nagkaon dayon ang bilog nga pamilya. Pagkatapos ni Ana kaon, naghalin sia dayon kag nagkadto sa tabernakulo ni Jehova. Ang Mataas nga Saserdote nga si Eli nagapungko malapit sa haligi sang puertahan pero wala sia matalupangdi ni Ana. Ang ginapanumdom lang ni Ana amo nga makaistorya sia sa Dios sa sini nga tabernakulo kay nagasalig sia nga pamatian sia diri. Nagapati man sia nga ang makaintiende lang gid sa iya sitwasyon amo ang iya  Amay sa langit. Daw mabuka ang dughan niya amo nga naghilibion sia.

¹¹ Nagapalangurog ang lawas ni Ana samtang nagahilibion nga nagaistorya kay Jehova. Nagakutibkutib ang iya bibig samtang nagapanugiron sang tanan niya nga ginabatyag. Kalawig sang iya pangamuyo kay ginpautwas niya sa iya Amay ang iya kalain sang buot. Pero, wala lang sia nangayo sa Dios nga tumanon ang iya handum nga makabata kundi gusto man niya nga may mahatag sia sa Dios. Gani nagsaad sia nga kon makabata sia sing lalaki, ihalad niya ini para mag-alagad kay Jehova.—1 Sam. 1:9-11.

12. Pareho sa ginapakita sang halimbawa ni Ana, ano ang dapat naton dumdumon kon nagapangamuyo?

¹² Isa gid ka maayo nga halimbawa para sa tanan nga alagad sang Dios ang pagpangamuyo ni Ana. Ginaagda kita ni Jehova nga magpalapit sa iya kag ipabutyag ang tanan naton nga ginabatyag pareho sa isa ka bata nga nagasalig sa iya mapinalanggaon nga ginikanan. (Basaha ang Salmo 62:8; 1 Tesalonica 5:17.) Si apostol Pedro gin-inspirar sa pagsulat sining makapaumpaw nga mga pulong parte sa pagpangamuyo kay Jehova: ‘Itugyan ninyo sa iya ang tanan ninyo nga kabalaka, bangod nagaulikid sia sa inyo.’—1 Ped. 5:7.

13, 14. (a) Ano ang ginpasibangod ni Eli kay Ana kag ngaa? (b) Paano ginapakita sang sabat ni Ana kay Eli ang dalayawon nga halimbawa sang pagtuo?

¹³ Pero ang mga tawo indi pareho kay Jehova nga nakaintiende pirme sa aton ginabatyag. Samtang nagahilibion kag nagapangamuyo si Ana, nakibot sia kay may naghambal. Ginaobserbahan gali sia sang mataas nga saserdote nga si Eli. Ginpamangkot niya si Ana: “Tubtub pa bala san-o hobog ka? Isikway sa imo ang imo alak.” Nakita ni Eli nga nagakutibkutib si Ana, naganguyngoy, kag nagapangasubo. Imbes nga mamangkot kon ano ang problema, namensar sia dayon nga hubog ini.—1 Sam. 1:12-14.

¹⁴ Sigurado nga nasakitan gid si Ana kay magluwas nga ginasubuan na sia ginpasibangdan pa sia sang isa ka tawo nga ginarespeto gid niya. Sa liwat, nagpakita naman sia sing dalayawon nga halimbawa para sa aton. Bangod sa iya pagtuo, wala sia nagpaapekto sa kaluyahon sang iban ukon nag-untat sa pag-alagad kay Jehova. Ginpaathagan niya si Eli sing matinahuron. Narealisar ni Eli nga may sala sia amo nga malulo niya nga ginsilingan si Ana: “Lakat ka sa paghidait, kag ang Dios sang Israel maghatag sa imo sang imo pangabay nga ginpangayo mo sa iya.”—1 Sam. 1:15-17.

15, 16. (a) Ano ang epekto kay Ana sang mapautwas niya ang iya ginabatyag kay Jehova kag makasimba sa iya? (b) Paano naton mailog ang halimbawa ni Ana kon ginaluyahan kita sing buot?

¹⁵ Ano ang epekto kay Ana sang mapautwas niya ang iya  ginabatyag kay Jehova kag makasimba sa iya? Ang Biblia nagsiling: “Naglakat ang babayi kag nagkaon, kag ang iya nawung indi na masubu.” (1 Sam. 1:18) Naumpawan gid si Ana. Daw pareho lang nga ginsaylo niya ang iya mabug-at nga problema sa abaga sang isa nga mas mabakod kag mas makusog sangsa iya, ang iya Amay sa langit. (Basaha ang Salmo 55:22.) May problema bala nga indi masarangan ni Jehova? Wala gid!

¹⁶ Kon ginabug-atan kita, ginabudlayan, ukon ginasubuan, sundon naton ang halimbawa ni Ana nga nagpakig-istorya sa Isa nga ginatawag sang Biblia nga “nagapamati sang pangamuyo.” (Sal. 65:2) Kon may pagtuo kita, indi na kita masubuan kundi mabatyagan naton “ang paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga panghunahuna.”—Fil. 4:6, 7.

17, 18. (a) Paano ginsuportahan ni Elcana ang panumpa ni Ana? (b) Ano ang indi na puede himuon ni Penina kay Ana?

¹⁷ Pagkaaga, nagbalik sanday Ana kag Elcana sa tabernakulo. Mahimo nga ginsugiran niya si Elcana sa ginpangayo kag ginsaad niya kay Jehova. Sa Mosaikong Kasuguan, may kinamatarong ang bana nga kanselahon ang ginsumpa sang iya asawa kon wala sia ginpahibalo sini. (Num. 30:10-15) Pero wala ini ginhimo ni Elcana. Antes sila magpauli, nagsimba sila anay ni Ana kay Jehova sa tabernakulo.

¹⁸ San-o narealisar ni Penina nga indi na niya mapaakig si Ana? Wala ini ginsugid sa aton sang Kasulatan, pero ang ekspresyon nga “indi na masubu” nagapakita nga sugod sadto nangin malipayon na si Ana. Sang ulihi, narealisar ni Penina nga indi na niya mapaakig si Ana. Wala na dayon ginsambit pa sa Biblia ang ngalan ni Penina.

19. Ano nga pagpakamaayo ang nabaton ni Ana, kag paano niya ginpakita ang pagpasalamat sa naghatag sini?

¹⁹ Pagligad sang pila ka bulan, nangin malipayon pa gid si Ana. Ngaa? Kay nagbusong sia! Bisan grabe ang iya kalipay, wala gid niya ginkalimtan ang naghatag sini nga pagpakamaayo. Sang nakabata na sia, ginngalanan niya ini nga Samuel, buot silingon “Ngalan sang Dios” bangod sa pagtawag niya anay sa balaan nga ngalan. Sa sina nga tuig, wala sia nag-upod kay Elcana kag sa bilog nga pamilya sa pagkadto sa Shilo. Nagpabilin sia sa iya balay sa sulod sang tatlo ka tuig upod kay Samuel asta nga nalutas ini. Dayon, ginhanda niya ang iya kaugalingon sa adlaw nga dal-on na niya ang iya pinalangga nga bata sa templo.

20. Paano gintuman nanday Ana kag Elcana ang saad nila kay Jehova?

 ²⁰ Indi gid mahapos ang ila pagbulagay. Siempre, kabalo si Ana nga atipanon gid sing maayo si Samuel sa Shilo sang pila ka babayi nga nagaalagad sa tabernakulo. Pero bata pa gid sia kaayo. Kag sin-o bala nga iloy ang indi gusto nga makaupod ang iya bata? Pero, malipayon nga gindala nanday Ana kag Elcana si Samuel sa Shilo. Pag-abot nila, naghalad sila sa balay sang Dios. Dayon gindala nila si Samuel kay Eli, kag ginpahanumdom sia sang ginsaad ni Ana mga tatlo ka tuig na ang nagligad.

21. Paano ginpakita sang pangamuyo ni Ana kay Jehova ang iya mabakod nga pagtuo? (Tan-awa man ang kahon nga “ Duha ka Talalupangdon nga Pangamuyo.”)

²¹ Dayon nangamuyo si Ana. Ini nga pangamuyo ginpasulat gid sang Dios sa iya inspirado nga Pulong. Samtang ginabasa mo ang iya pangamuyo sa 1 Samuel 2:1-10, mabatyagan mo gid ang iya mabakod nga pagtuo. Gindayaw niya ang gahom ni Jehova kag ang iya indi matupungan nga ikasarang nga paubson ang bugalon, pakamaayuhon ang ginapigos, kag kuhaon ang kabuhi ukon luwason ini sa kamatayon. Gindayaw niya ang iya Amay bangod sa iya pinasahi nga pagkabalaan, hustisya, kag katutom. Amo nga nakasiling gid si Ana: “Wala na sing igang kaangay sang amon Dios.” Si Jehova masaligan gid kag wala nagabag-o. Dalangpan sia sang tanan nga ginapigos kag ginasimusimo nga nagapangayo sa iya sing bulig.

22, 23. (a) Ngaa makasiguro kita nga palangga si Samuel sang iya mga ginikanan? (b) Paano pa ginpakamaayo ni Jehova si Ana?

²² Ginpakamaayo gid si Samuel kay ang iya iloy puno gid sing pagtuo kay Jehova. Bisan pa nahidlaw gid sia sa iya iloy, wala gid sia nagbatyag nga ginpabay-an. Kada tuig, nagakadto si Ana sa Shilo kag  ginadal-an sia sang panapton nga wala sing pako para gamiton niya sa pag-alagad sa tabernakulo. Si Ana mismo ang nagtahi sini. (Basaha ang 1 Samuel 2:19.) Mahanduraw naton nga ginapasuksok niya ini kay Samuel kag nagayuhumyuhum gid sia samtang ginapalig-on niya ang iya bata. Ginpakamaayo gid si Samuel sing maayo nga iloy kag nangin pagpakamaayo man sia sa iya mga ginikanan kag sa bug-os nga Israel.

²³ Wala gid ginkalimtan ni Jehova si Ana. Sang ulihi, ginpakamaayo pa gid sia kay nadugangan pa gid sing lima ang ila bata ni Elcana. (1 Sam. 2:21) Pero, ang pinakadaku nga pagpakamaayo ni Ana amo ang iya suod nga kaangtanan sa iya Amay nga si Jehova, nga nagbakod pa gid sa pagligad sang mga tinuig. Kabay nga magasuod ka man kay Jehova samtang ginailog mo ang pagtuo ni Ana.