Pamangkot sang mga Pamatan-on

Ngaa Dapat Ko Atipanon ang Akon Kaugalingon?

Butangi sing ✔ ang mga butang nga gusto mo himuon.

◯ Magpaniwang

◯ Magpakinis sang panit

◯ Mangin mas mapagsik

◯ Mangin mas alisto

◯ Mapahaganhagan ang kabalaka

◯ Indi magpalaakig

◯ Madugangan ang kompiansa

SUBONG pamatan-on, may pila ka butang sa kabuhi nga indi ikaw ang nagpili—ang imo ginikanan, mga utod, kon diin ka nagaistar, kag iban pa. Pero, lain naman kon parte sa imo panglawas ang hambalan. Ang imo kapagros mahimo nga nagadepende sa lahi sang inyo pamilya ukon sa imo paagi sang pagkabuhi. *

Mahimo nga magsiling ka, ‘Bata pa ko katama para pamensaron ang akon kapagros!’ Sa banta mo, husto bala ini? Tan-awa ang listahan sa ibabaw. Pila ka bilog ang imo gintsekan? Mapati ka man ukon indi, importante gid nga maayo ang imo panglawas para malab-ot mo ang kada isa sa sini.

Siguro pareho kamo sang ginabatyag sang 17 anyos nga si Amber, * nga nagsiling, “Indi puede nga utan lang pirme akon kaunon!” Kon amo sini ang imo ginabatyag, indi magkabalaka. Indi man kinahanglan nga estriktuhan mo gid ang imo ginakaon, ukon mag-jogging sing tudotudo kada semana. Ang matuod, simple lang nga mga pagbag-o ang dapat mo himuon para mangin mas maayo ang imo hitsura, ang imo pamatyag, kag madamo ang imo mahimo. Tan-awon naton kon paano ini nahimo sang pila ka pamatan-on.

Husto nga Pagkaon, Mas Maayo nga Hitsura!

Ang Biblia nagsiling nga dapat haganhagan ang aton paggawi. ‘Indi ka magpalakaon,’ siling sang Hulubaton 23:20. (Ang Pulong sang Dios, APD) Sa masami, indi ini mahapos himuon.

● “Pirme ako nagutom pareho sang iban nga tin-edyer. Siling sang akon ginikanan, may hinuptanan kuno ako sa tiyan!”—Andrew, 15.

● “Indi man siguro malain ang pila ko nga ginakaon kay daw wala man ako sing malain nga ginabatyag.”—Danielle, 19.

 Dapat bala nga kontrolon mo pa gid ang imo kaugalingon kon parte sa pagkaon? Ari ang ginsiling sang iban nga pamatan-on nga nakabulig sa ila.

Pamatyagi ang imo tiyan. “Sang una, ginaisip ko gid ang kalori sang pagkaon,” siling sang 19 anyos nga si Julia, “pero subong basta busog na ako, nagauntat na ‘ko kaon.”

Likawi ang mga junk food. “Sang wala na ko nag-inom sing softdrinks,” siling sang 21 anyos nga si Peter, “nagmag-an ako sing lima ka kilo sa sulod lang sang isa ka bulan!”

Bag-uha ang indi maayo nga mga batasan sa pagkaon. “Ginatinguhaan ko nga indi na magpadugang kon nagakaon ako,” siling sang 19 anyos nga si Erin.

Sekreto Para Magmadinalag-on: Indi magpalipas sang gutom! Kon gutomgutom ka, mahimo nga damuon mo gid ang imo kaon.

Regular nga Ehersisyo, Maayo nga Pamatyag!

Ang Biblia nagsiling: ‘Ang paghanas sa lawas may kapuslanan.’ (1 Timoteo 4:8) Pero, madamo nga pamatan-on ang natamaran mag-ehersisyo.

● “Daw indi mapatihan nga madamo nga estudyante ang wala makapasar sa P.E. sang hayskul ako, bisan pa nga mahapos ini katama.—Richard, 21.

● “Ang iban nagasiling, ‘Ngaa magsagi ka dalagan sa gua kag magpainit asta nga pamalhason ka kag kapuyon kay puede mo man ini mahimo kon maghampang ka sang video game?’”—Ruth, 22.

Pagkabati mo pa lang bala sang tinaga nga “ehersisyo,” ginakapoy ka na? Kon amo, ari ang tatlo ka benepisyo kon regular ka nga mag-ehersisyo.

Benepisyo #1: Nagapabakod ini sang imo immune system. “Si Tatay pirme nagasiling, ‘Kon wala ka sing tion mag-ehersisyo, ginahatagan mo gid sing tion ang balatian,’” siling sang 19 anyos nga si Rachel.

Benepisyo #2. Ginapagua sini ang mga kemikal sa imo utok nga nagapakalma sa imo. “Manami gid nga ehersisyo ang pagdalagan kon madamo ako sing ginapamensar,” siling sang 16 anyos nga si Emily. “Nagapagsik ako kag naganami ang akon pamatyag.”

Benepisyo #3. Makalilipay ini. “Nanamian ako maggua,” siling sang 22 anyos nga si Ruth, “amo nga lakip sa akon ehersisyo ang hiking, swimming, snowboarding, kag pagbisikleta.”

Sekreto Para Magmadinalag-on: Maghatag sing bisan 20 minutos lang para sa ehersisyo tatlo ka beses kada semana. Pilia ang ehersisyo nga nanamian mo gid.

Maayo nga Tulog, Madamo sing Mahimo!

Ang Biblia nagsiling: “Maayo pa ang isa ka tapnay nga may kalinong sang sa duha ka tapnay nga may kabudlayan kag pagpanikasug sa hangin.” (Manugwali 4:6) Kon kulang ang imo tulog, indi ka makaobra sing maayo!

 ● “Kon kulang ang akon tulog, indi ko ka obra. Indi ako makakonsentrar!”—Rachel, 19.

● “Kon mag-alas dos na gani sa hapon, kapoy na gid ako kag daw matulugan bisan pa may ginaistorya ako!”—Kristine, 19.

Kulang ka bala sa tulog? Ari ang ginsiling sang pila ka pamatan-on kon ano ang nakabulig sa ila.

Indi magpulaw. “Ginatinguhaan ko gid nga magtulog sa husto nga oras,” siling sang 18 anyos nga si Catherine.

Untati ang pag-istoryahanay kon gab-i na. “Kon kaisa bisan gab-i na, ginatawgan ako gihapon kag ginateksan sang akon mga abyan,” siling sang 21 anyos nga si Richard, “pero subong ginabalibaran ko na sila kag nagatulog ako sing temprano.”

Maghimo sing iskedyul. “Sining karon lang,” siling sang 20 anyos nga si Jennifer, “naga-set ako sing oras kon san-o ako matulog ukon mabugtaw.”

Sekreto Para Magmadinalag-on: Tinguhai nga makatulog sing walo asta napulo ka oras kada gab-i.

Sa sining tatlo ka butang nga ginhambalan diri, diin ang kinahanglan mo hatagan sing atension?

◯ pagkaon ◯ ehersisyo ◯ tulog

Isulat sa ubos ang gusto mo himuon para mabuligan ka nga mag-uswag sa sina nga butang.

․․․․․

Madamo gid sing benepisyo kon himuon mo ang pila ka simple nga paagi sa pag-atipan sang imo kaugalingon. Dumduma, kon mapagros ka mabuligan ka sini nga mangin maayo ang imo hitsura, maayo ang imo pamatyag, kag madamo ka sing mahimo. Indi pareho sang iban nga butang, may mahimo ka kon parte sa imo kapagros. Ang 19 anyos nga si Erin nagsiling, “Ang imo kapagros nagadepende lang sa isa ka tawo—ikaw mismo.”

Ang dugang pa nga artikulo sang “Young People Ask” masapwan sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Mga Nota]

BINAGBINAGA INI

● Ngaa nagadugang ang imo kompiansa kon mapagros ka?

● Paano mo mapakita ang pagkamakatarunganon ukon pagkabalanse kon parte sa pag-atipan sang imo kaugalingon?—Filipos 4:5.

[Kahon/Mga Retrato sa pahina 13]

ANG GINASILING SANG IBAN NGA PAMATAN-ON

“Ang lawas sang tawo pareho sa salakyan —depende sa tag-iya ang pag-atipan sini. Amo ina ang rason kon ngaa nagaehersisyo ako.”

“Mas manamian ka mag-ehersisyo kon may upod ka kay indi mo gusto nga paslawon sia.”

“Kanami gid sang akon pamatyag kon mag-ehersisyo ako. Kag sang nakita ko nga maayo ang epekto sini, nagdugang ang akon kompiansa!”

[Mga Retrato]

Ethan

Briana

Emily

[Retrato sa pahina 14]

“Naghimo Ako Sing Pagbag-o”

“Bisan sang anom pa lang ako tuig, matulutambok na ako. Dayon, nangin batasan ko nga manguyamkuyam! Kag wala man ako sing hilig sa pisikal nga mga obra. Sang ulihi, natalupangdan ko na lang nga sobra na ako katambok, kag indi ko gid ini gusto. Nalainan ako sa akon hitsura kag pamatyag! Kon kaisa, nagadieta ako para magniwang, pero nagatambok man gihapon ako. Gani sang 15 anyos ako, naghimo ako sing pagbag-o. Gusto ko magpaniwang sa husto nga paagi para indi na ako magtambok liwat. Nagbakal ako sing libro parte sa pagkaon kag mga pamaagi sa pag-ehersisyo, kag ginsunod ko ini. Determinado ako nga padayunon ini bisan pa may panahon nga indi ko ini masunod. Epektibo gid ini! Sa sulod lamang sang isa ka tuig, 25 kilos ang nabuhin sa akon bug-at. Sa sulod sang duha ka tuig, wala na ako magtambok liwat. Daw indi ako makapati! Sa banta ko, nahimo ko ini indi lamang paagi sa pagdieta, kundi paagi sa paghimo sing mga pagbag-o kay narealisar ko ang benepisyo sini sa akon bug-os nga kabuhi.”—Catherine, 18.

[Retrato sa pahina 14]

Ang imo lawas pareho sang salakyan—maguba ini kon indi mo pag-atipanon