NAGAGINHAWA si Jose sing madalom sa mapaang nga hangin kag napanimahuan niya ang kahamot sang bulak sang lotus kag iban pa nga tanom sa tubig. Gindala sia sang guban sang mga negosyante nga nagalakbay pakadto sa manubo nga kapatagan sang Nilo. Imadyina ang mga lalaki nga nagaubay sa ila mga kamelyo sa pangpang sang suba pakadto sa isa pa ka banwa sang Egipto, nga kon kaisa makasugata pa gani sila sang tulabong ukon ibis nga gulpi lang malupad. Nadumduman ni Jose ang iya puluy-an sa kabukiran sang Hebron, ginatos ka kilometro ang kalayuon; tuhay gid ang iya nahamtangan subong.

Imadyina ang mga amu nga nagaginahod sa ibabaw sang mga date nga palma kag higuera. Indi maintiendihan ni Jose ang ginahambal sang mga tawo nga ila maagyan. Ayhan ginatinguhaan niya nga mahangpan ini bisan diutay lang. Maayo nga tun-an niya ini kay nabatyagan niya nga daw indi na gid sia makapauli.

Pamatan-on pa lang si Jose—mga 17 ukon 18 anyos—pero nakaatubang na sia sang mga pagtilaw nga mahimo indi gani masarangan sang hamtong na nga mga lalaki. Nahisa sa iya ang iya mga utod kay paborito gid sia sang ila amay, amo nga diutayan lang nila sia patyon. Pero maayo lang gani kay ginbaligya lang sia sa mga negosyante. (Genesis 37:2, 5, 18-28) Sa tapos sang sinemana nga paglakbay, mahimo nga nalipay gid ang mga negosyante kay lapit na lang sila sa siudad kag mabaligya na nila si Jose kag ang ila malahalon nga mga produkto. Ano ang ginhimo ni Jose para indi sia maluyahan sing buot kag masubuan? Kag ano man ang aton himuon subong para indi mapaluya sang mga kabudlayan kag kapaslawan ang aton pagtuo? Madamo gid kita sing matun-an kay Jose.

“Karon si Jose gindala padulhog sa Egipto, kag ginbakal sia ni Potifar, manugdumala ni Faraon, ang pangolo sang mga bantay, nga Egiptohanon, sa kamut sang mga Ismaelnon nga nagdala sa iya didto.” (Genesis 39:1) Ginabuligan kita sang rekord sa Biblia nga maimadyin ang kahuy-anan sang pamatan-on sang ginbaligya sia liwat. Daw pagkabutang lang sia! Maimadyin naton si Jose nga nagasunod sa iya bag-o nga agalon nga isa ka opisyal sang Egipto. Nag-agi sila sa mga dalan sang siudad, nga may mga balaligyaan kag madamo sing tawo, pakadto sa bag-o nga puluy-an ni Jose.

Puluy-an! Lain gid ini sa iya ginatawag nga puluy-an. Nagdaku sia sa isa ka pamilya nga masami nagasaylosaylo, nagapuyo sa mga tolda kag may ginasagod nga mga karnero. Si Potifar naman nga iya agalon, manggaranon nga Egiptohanon nga nagapuyo sa elegante kag napintahan nga balay. Suno sa mga arkeologo, ang mga taga-Egipto sadto nanamian sang mga hardin nga may madabong nga mga kahoy kag mga punong nga ginatubuan sang mga papiro, lotus, kag iban pa nga tanom sa tubig. Ang iban nga balay napalibutan sang mga hardin, may mga balkonahe para magpahangin-hangin, kag dalagku nga bintana para sa bentilasyon,  kag may madamo nga kuarto, lakip ang isa ka daku nga kalan-an kag kuarto para sa mga ulipon.

Nanamian bala sa sini si Jose? Wala. Mahimo gani nga nasubuan sia. Bag-o sa iya ang lenguahe sang mga taga-Egipto, ang ila pamayo kag pamustura, kag labi na gid ang ila relihion. Nagasimba sila sa madamo gid nga diosdios, nagapakigbahin sa espiritismo kag madyik, kag nanamian gid sila sa paghibalo parte sa patay kag sa kabuhi sa tapos sang kamatayon. Pero may isa ka butang nga nagbulig kay Jose para indi gid sia masubuan. Ang rekord sa Biblia nagasugid sa aton: “Ang GINOO nag-upud kay Jose.” (Genesis 39:2) Pat-od gid nga ginbubo ni Jose ang iya tagipusuon sa Dios. Ang Biblia nagasiling nga “ang GINOO malapit sa tanan nga nagapanawag sa iya.” (Salmo 145:18) Paano nagpalapit si Jose sa iya Dios?

Ang pamatan-on wala naluyahan sing buot, sa baylo nagpokus sia sa iya mga hilikuton tubtob sa iya masarangan. Gani ginpakamaayo sia ni Jehova kag ginkahamut-an man sia sang iya agalon. Natalupangdan ni Potifar nga ang iya ulipon ginapakamaayo ni Jehova, ang Dios sang katawhan ni Jose, kag nagpauswag man ini sa iya panimalay. Nagdugang pa gid ang pagsalig ni Potifar sa iya amo nga gintugyan sa iya ang tanan.—Genesis 39:3-6.

Takus gid ilugon si Jose sang mga pamatan-on nga nagaalagad sa Dios subong. Halimbawa, kon sa eskwelahan, may mga tion nga nagabatyag sila nga tuhay, kay napalibutan sila sang mga nanamian sa espiritismo kag wala sing paglaum. Kon ara ka sa sina nga kahimtangan, dumduma nga si Jehova wala nagabag-o. (Santiago 1:17) Nahamuot sia gihapon sa mga mainunungon kag nagapanikasog nga pahamut-an sia. Ginapakamaayo niya sila sing bugana, kag pat-od nga pakamaayuhon ka man niya.

Ang rekord nagasugid sa aton nga nagahamtong na si Jose. Nagdaku sia nga mabukod kag guapo. Gani nagapadulong sa iya ang katalagman, kay man ang pisikal nga katahom sa masami nagaresulta sang indi nagakaigo nga atension.

Ginapabaloran ni Jose ang pagkamainunungon pero wala ini ginapabaloran sang asawa ni Potifar. Mabasa naton: “Ang asawa sang iya agalon nagpalanat sang iya mga mata kay Jose, kag nagsiling, ‘Hulid ka sa akon.’” (Genesis 39:7) Nasulay bala si Jose sa pangganyat sining pagano nga babayi? Wala kita sing mabasa sa Biblia nga wala sia nagabatyag sang handum nga kinaandan sa mga pamatan-on nga lalaki ukon nga ining asawa sang manggaranon kag impluwensiado nga opisyal  sang korte indi matahom. Mangatarungan bala si Jose nga indi man ini mahibaluan sang iya agalon? Masulay bala sia sa materyal nga mga bentaha nga mahimo itanyag sa iya sining imoral nga relasyon?

Wala kita kahibalo kon ano gid man ang ginahunahuna ni Jose. Pero maathag gid kon ano ang ara sa iya tagipusuon. Makita ini sa iya sabat: “Yari karon, ang akon agalon wala sing kabalaka sa bisan ano sa balay, kag ginbutang niya sa akon kamut ang tanan nga iya; indi sia labi pa ka kadaku sa akon sa sining balay; kag wala sia sing bisan anong butang nga gindumili sa akon kondi ikaw, bangud nga ikaw asawa niya; paano bala niyan nga makahimo ako sining daku nga pagkamalaut, kag magpakasala batok sa Dios?” (Genesis 39:8, 9) Imadyina ang malig-on nga paghambal sang pamatan-on sina nga mga tinaga. Nangil-ad sia bisan sa paghunahuna pa lang nga himuon ini. Ngaa?

Pareho sang ginsiling ni Jose, ginasaligan sia sang iya agalon. Gintugyan ni Potifar ang iya bug-os nga panimalay kay Jose, magluwas lang sa iya asawa. Paano ni Jose luiban ina nga pagsalig? Ginkangil-aran gid niya ini. Pero may mas madalom pa gid nga rason: indi niya gusto nga makasala sa iya Dios, si Jehova. Nakatuon si Jose sa iya ginikanan parte sa pagtamod sang Dios sa pag-asawahay kag pagkamainunungon. Si Jehova ang nagtukod sang pag-asawahay kag ginpahibalo niya ang iya ginabatyag parte sa sini. Ang lalaki kag babayi magahiusa kag “mangin-isa sila ka unud.” (Genesis 2:24) Ang tanan nga maglapas sini makabaton sang kaakig sang Dios. Halimbawa, ang mga lalaki nga luyag magpasilabot sa asawa ni Abraham nga lola sa tuhod ni Jose, kag sa asawa ni Isaac nga lola niya, diutayan lang mapahamak. (Genesis 20:1-3; 26:7-11) Natun-an niya ini sing maayo kag luyag niya sundon ini.

Wala naluyagan sang asawa ni Potifar ang iya nabatian. Hunahunaa bala nga pangindian ka sang isa ka ulipon, kag nagkabig sa tanyag niya nga “daku nga pagkamalaut”! Walay sapayan sina, nagpamilit sia. Mahimo natandog ang iya bugal kag determinado sia nga ang indi ni Jose mangin huo. Nagpakita sia sang espiritu nga pareho kay Satanas sang ginsulay niya si Jesus. Napaslawan man si Satanas, pero imbes nga mag-untat, naghulat sia “tubtob nga may kahigayunan sia liwat.” (Lucas 4:13) Gani ang mga matutom dapat mangin determinado kag malig-on. Amo sina ang ginhimo ni Jose. Bisan pa nagakatabo ini “adlawadlaw,” wala gid sia nalingkang. Mabasa naton: “Wala niya sia pagpamatii.” (Genesis 39:10) Pero ang asawa ni Potifar wala gid nagpangampo.

Gintaymingan niya nga wala ang iya mga ulipon sa balay. Nahibaluan niya nga masulod si Jose para mag-obra. Pagsulod ni Jose, gintinguhaan niya nga sulayon ini. Ginsabnit niya ang panapton ni Jose kag nagsiling: “Hulid ka sa akon”! Nagpanginpadlos sia kag ginbutong niya ang iya panapton, pero wala gid niya ini nakuha. Dayon nalagyo sia!—Genesis 39:11, 12.

Magapahanumdom ini sa aton sa laygay ni apostol Pablo: “Palagyo kamo gikan sa pagpakighilawas.” (1 Corinto 6:18) Isa gid ka maayo nga halimbawa si Jose sa tanan nga matuod nga Cristiano! Napalibutan kita sang mga tawo nga wala nagatuman sa kasuguan sang Dios sa moral, pero indi buot silingon nga magpadala kita sa ila malain nga impluwensia. Bisan ano pa ang matabo, dapat gid kita maglikaw.

Sa bahin ni Jose, malain gid ang natabo. Luyag sang asawa ni Potifar nga magtimalos. Gani nagsinggit sia kag nangayo sing bulig sa mga ulipon nga magkadto sa balay. Ginpasibangdan niya si Jose nga luguson kuntani sia pero nalagyo ini sang nagsinggit sia. Gintago niya ang ebidensia nga panapton kag ginhulat ang iya bana. Sang nag-abot si Potifar, ginsugid niya ang amo gihapon nga kabutigan kag ginbasol ang iya bana sa pagdala sini nga dumuluong sa ila balay. Ano ang reaksion ni Potifar? Mabasa naton: “Nagdabdab ang iya kasingkal”! Ginpapriso niya si Jose.—Genesis 39:13-20.

Wala kita kahibalo kon ano ang hitsura sang mga prisuhan sa Egipto sadto. Natukiban sang mga arkeologo ini nga lugar—dalagku nga mga tinukod nga pareho sang pamakod nga may mga selda kag bartolina. Ginlaragway ini sang ulihi ni Jose nga madulom kag masubo nga lugar. (Genesis 40:15) Sa libro sang Salmo, natun-an naton nga  si Jose padayon nga ginpaantos: “Ginkadenahan ang iya mga tiil kag ginbutangan sang salsalon ang iya liog.” (Salmo 105:17, 18, Ang Pulong sang Dios) Ang mga Egiptohanon masami nga nagabaklid sa mga priso; ang iban ginabutangan sang salsalon sa liog. Tuman gid ang pag-antos ni Jose bisan pa wala sia sing sala!

Indi lamang ini temporaryo nga pag-antos. Ang rekord nagasiling nga si Jose nagpabilin sa prisuhan. Tinuig sia nga napriso sa sinang makangilidlis nga duog! * Kag wala sia kabalo kon makagua pa sia. Samtang nagadugay, paano niya atubangon ang pagluya sing buot kag pagkadula sang paglaum?

Ang rekord nagasabat: “Ang GINOO kaupud kay Jose kag nagpakita sing malig-on nga paghigugma sa iya.” (Genesis 39:21) Wala sing pader, kadena, ukon bartolina sang prisuhan ang makapugong sa gugma ni Jehova sa iya mga alagad. (Roma 8:38, 39) Maimadyin naton si Jose nga nagabubo sang kalain sang buot sa iya mahigugmaon nga Amay sa langit kag nabaton dayon niya ang kalinong sa panghunahuna nga ang makahatag lang amo “ang Dios nga may bug-os nga paglugpay.” (2 Corinto 1:3, 4; Filipos 4:6, 7) Ano pa gid ang ginhimo ni Jehova sa iya? Mabasa naton nga padayon sia nga “nagpahamuut sa . . . itololok sang manugbantay sang bilanggoan.”

Ang mga priso ginhatagan sang ulubrahon, kag ginpakamaayo liwat ni Jehova si Jose. Ginhimo niya ang iya bug-os nga masarangan sa tanan nga ginpaobra sa iya kag nagsalig sia nga buligan ni Jehova. Bangod sa pagpakamaayo ni Jehova, nabaton niya ang pagsalig kag pagtahod pareho sang ara sia sa panimalay ni Potifar. Mabasa naton: “Kag ang manugbantay sang bilanggoan nagtugyan sa kamut ni Jose sang tanan nga mga binilanggo nga yadto sa bilanggoan; kag ang bisan anong ginhimo didto, sia amo ang manughimo sini; wala nagatatap ang manugbantay sang bilanggoan sang bisan anong butang nga yara sa kamut ni Jose bangud nga ang GINOO kaupud niya; kag ang bisan ano nga iya ginhimo, ang GINOO nagpauswag sini.” (Genesis 39:22, 23) Makapaumpaw gid para kay Jose ang pagsakdag ni Jehova sa iya!

Mahimo nga makaatubang kita sang madamo nga kabudlayan ukon inhustisya, pero makabulig sa aton ang pagtuo nga ginpakita ni Jose. Kon mangin malapit kita kay Jehova sa pangamuyo, mangin mainunungon sa iya mga sugo, kag manikasog sa paghimo kon ano ang kalahamut-an sa iya, pakamaayuhon niya kita. Sa iya kahimtangan, ginpakamaayo gid sia ni Jehova nga mabasa naton sa palaabuton nga mga artikulo sini nga serye.