Nagapungko sia sa duta, ang iya lawas puno sang mga hubag, ukon sang grabe nga uyapos. Imadyina ini nga tawo nga nagaduko, huyhoy ang abaga, nagaisahanon, kag daw indi na makatiknol bisan magtabog na lang sang mga langaw nga nagahapon sa iya. Samtang nagalumpiga sia sa mga abo nga nagapakita sang iya paglalaw, ginakalot niya sang buka nga kolon ang iya mga hubag. Damo na gid ang nadula sa iya. Ginbiyaan na sia sang iya mga abyan, kaingod, kag mga paryente. Ginakadlawan sia sang mga tawo, bisan sang mga bata. Kag nagapati sia nga ginbiyaan man sia sang iya Dios nga si Jehova, pero nagsala sia.—Job 2:8; 19:18, 22.

 Sia si Job. Ang Dios nagsiling parte sa iya: “Wala sing kaangay sa iya sa duta.” (Job 1:8) Ginatos ka tuig sang ulihi, ginakabig gihapon ni Jehova si Job nga isa sa pinakamatarong nga mga tawo nga nagkabuhi.—Ezequiel 14:14, 20.

 May ginaatubang ka man bala nga problema kag kabudlayan? Mahimo mapaumpawan ka gid sang istorya ni Job. Makabulig man ini sa imo nga mas maintiendihan ang isa ka kinaiya nga kinahanglan sang tagsa ka matutom nga alagad sang Dios—ang integridad. Ginapakita sang mga tawo ang integridad kon bug-os gid ang ila debosyon sa Dios amo nga padayon nila nga ginahimo ang iya kabubut-on bisan pa may mga kabudlayan. Tun-an naton ang natabo kay Job.

 Ginapatihan nga sang napatay na si Job, ginsulat sang matutom nga tawo nga si Moises ang istorya sang kabuhi ni Job. Paagi sa paggiya sang Dios, nasugid ni Moises indi lamang ang mga natabo kay Job sa duta kundi pati ang pila ka hitabo sa langit sina nga panahon.

 Sa umpisa sang istorya, malipayon kag kontento si Job sa iya kabuhi. Manggaranon sia, kilala, kag ginarespeto sa bilog nga lugar sang Uz—nga mahimo amo ang naaminhan nga Arabia. Maalwan sia sa mga pigado kag ginaamligan niya ang mga wala sing ikasarang sa pag-amlig sa ila kaugalingon. Si Job kag ang iya asawa may napulo ka kabataan. Labaw sa tanan, importante gid para kay Job ang iya kaangtanan sa iya Dios. Ginatinguhaan gid niya nga mapalipay si Jehova pareho sa ginhimo sang iya mga paryente nga sanday Abraham, Isaac, Jacob, kag Jose. Pareho sa sining mga patriarka, si Job amo ang nagtindog nga saserdote para sa iya pamilya, amo nga regular sia nga nagadulot sing mga halad para sa iya kabataan.—Job 1:1-5; 31:16-22.

 Pero, gulpi lang nagsaylo ang eksena. Mabasa naton ang nagakatabo sa langit, kag natun-an naton ang mga butang nga wala nabal-an ni Job. Ang matutom nga mga anghel ni Jehova nagatipon sa iya atubangan, kag nagsulod ang rebelde nga anghel nga si Satanas. Nahibaluan ni Jehova nga ginapakamalaut ni Satanas ang matarong nga si Job, gani gin-istorya sang Dios si Satanas, kag ginsambit ang dalayawon nga integridad ni Job. Si Satanas matigdas nga nagsabat: “Nahadlok bala si Job sa Dios sa wala sing rason? Indi bala nga ginaamligan mo sia kag ang iya panimalay kag ang tanan nga yara sa iya?” Naugot gid si Satanas sa mga tawo nga may integridad. Kay kon ginapakita nila ang bug-os nga debosyon kay Jehova nga Dios, ginapamatud-an nila nga si Satanas isa ka traidor nga wala gid sing gugma sa tanan. Gani, ginarason ni Satanas nga nagaalagad lang si Job sa Dios bangod sa mga kaayuhan nga nabaton sini. Suno kay Satanas, kon madula ini tanan, sikwayon ni Job si Jehova!—Job 1:6-11.

 Wala gid kabalo si Job nga ginhatagan sia ni Jehova sing isa ka daku nga pribilehiyo: Pamatud-an nga nagsala si Satanas. Ginpasugtan si Satanas nga kuhaon ang tanan nga yara kay Job. Pero wala sia ginpasugtan nga halitan si Job. Gani ginsugdan ni Satanas ang iya pagpamintas. Sa isa lang ka adlaw, sunodsunod nga trahedya ang naagyan ni Job. Ginbalitaan sia nga ang iya kasapatan—una ang iya mga baka kag mga asno, sunod ang iya mga karnero, kag dayon ang iya mga kamelyo—gulpi lang nagkalamatay. Malain pa gid kay pati ang mga manugbantay sini nga kasapatan nagkalamatay man. Sa isa ka grupo sini nga kasapatan, ginbalita kay Job nga ang kabangdanan sang pagkalamatay amo ang “kalayo sang Dios” nga mahimo kilat. Antes pa maintiendihan ni Job ang natabo, nga may mga tinawo sia nga napatay kag nadula na ang iya mga propiedad, may pinakamasakit pa gid nga balita. Ang iya napulo ka kabataan nagatipon sa balay sang ila kamagulangan sang gulpi lang nag-abot ang mamadlos nga hangin kag ginhuyop ang balay, amo nga narumpagan sini ang iya kabataan kag napatay tanan!—Job 1:12-19.

 Kabudlay gid, ukon imposible pa gani nga maimadyin ang ginbatyag ni Job. Gingisi niya ang iya panapton, gin-utdan ang iya buhok sa ulo, kag naghapa sia sa duta. Nagsiling si Job nga Dios ang naghatag sang tanan kag ang Dios man ang nagkuha sini. Kay man, ginpadihutan gid ni Satanas para maggua nga sa Dios naghalin ang tanan nga trahedya nga natabo. Pero, wala gid ginsikway ni Job ang iya Dios pareho sa ginsiling ni Satanas. Kundi, si Job nagsiling: “Padayon nga dayawon ang ngalan ni Jehova.”—Job 1:20-22.

 Naakig gid si Satanas, kag may masunod pa sia nga himuon. Nag-atubang sia liwat kay Jehova samtang nagatipon ang mga anghel. Sa liwat, gindayaw ni Jehova ang integridad nga ginpakita ni Job, bisan pa sa mga pag-atake ni Satanas. Si Satanas nagsabat: “Panit sa panit. Ihatag sang tawo ang tanan nga yara sa iya tungod sa iya kabuhi. Apang untaya ang imo kamot kag haliti ang iya tul-an kag unod, kag pat-od gid nga sikwayon ka niya.” Sigurado gid si Satanas nga kon magbalatian sing grabe si Job, sikwayon na niya ang Dios. Bug-os gid ang pagsalig ni Jehova kay Job, gani ginpasugtan niya si Satanas nga pamasakiton si Job—basta indi niya ini pagpatyon.—Job 2:1-6.

 Wala madugay, natabo kay Job ang nabasa naton sa una nga parapo. Imadyina ang iya makaluluoy nga asawa. Grabe na ang iya kalisod sa pagkadula sang iya napulo ka kabataan, kag subong makita niya ang iya bana nga wala sing mahimo kag nagaantos sa kasakit! Bangod sini, nagsiling sia: “Ginahuptan mo pa bala gihapon ang imo integridad? Pakamalauta ang Dios kag mapatay!” Sa normal nga mga sitwasyon, indi gid ini pag-ihambal sang asawa ni Job nga ginahigugma gid niya. Gani nagsiling lang si Job nga ang iya asawa nagahambal pareho sang isa ka buangbuang. Pero, wala gid ginsikway ni Job ang Dios. Wala gid sia makasala.—Job 2:7-10.

 Kabalo ka bala nga nadalahig ka sa sining masubo kag matuod nga istorya? Talupangda nga ang ginaakusahan ni Satanas indi lamang si Job, kundi ang tanan nga tawo. Nagsiling sia: “Ihatag sang tawo ang tanan nga yara sa iya tungod sa iya kabuhi.” Buot silingon, nagapati si Satanas nga imposible para sa kay bisan sin-o sa aton nga magpabilin nga matutom sa Dios. Suno sa iya, indi matuod ang imo gugma sa Dios, nga sikwayon mo ang Dios kon ara ka sa mabudlay nga sitwasyon. Ginapagua ni Satanas nga maiyaiyahon ka man, pareho sa iya. Gusto mo bala pamatud-an nga nagsala si Satanas? Ang kada isa sa aton may pribilehiyo nga himuon ina. (Hulubaton 27:11) Tan-awon naton ang masunod nga natabo kay Job.

 Nabalitaan sang tatlo ka lalaki nga nakakilala kay Job—gintawag sila sang Biblia nga mga abyan ukon kilala—ang mga trahedya nga nag-abot sa iya, gani nagkadto sila para paumpawan sia. Sang nalantawan nila sia sa malayo, wala nila sia makilala. Nagaantos sia sa kasakit kag nag-itom ang iya panit bangod sa iya balatian, amo nga lain na gid ang iya hitsura. Ang tatlo ka lalaki—sanday Elifaz, Bildad, kag Zofar—nagpakitakita nga kuno abi nasubuan gid sila sa pag-antos ni Job, gani naghibi sila sing mabaskog kag nagsabwag sing yab-ok sa ila ulo. Dayon, naglumpiga sila sa duta upod kay Job, kag wala sila sing ginhambal. Sa sulod sang isa ka semana, naglumpiga sila didto, adlaw kag gab-i, nga wala gid nagapakighambal sa iya. Ang ila paghipos wala nagakahulugan nga gusto nila paumpawan si Job, kundi wala gid sila sing interes sa iya kay wala man lang gani nila sia ginpamangkot kon kamusta na sia. Ang nabal-an lang nila amo nga grabe gid ang kasakit ni Job.—Job 2:11-13; 30:30.

 Sang ulihi, si Job na mismo ang una nga nakig-istorya sa ila. Ginpakita ni Job kon daw ano ang iya pag-antos paagi sa pagpakamalaut sang adlaw nga natawo sia. Kag ginhambal niya ang isa sa panguna nga mga rason sang iya kasakit. Nagapati sia nga naghalin ini tanan sa Dios! (Job 3:1, 2, 23) Bisan pa mabakod gihapon ang pagtuo ni Job, maathag nga nagakinahanglan sia sing paumpaw. Pero sang naghambal na ining iya mga kakilala, narealisar ni Job nga mas maayo pa sang nagahipos lang sila.—Job 13:5.

 Si Elifaz, nga mahimo amo ang pinakamagulang sa ila tanan kag mas magulang kay Job, amo ang una nga naghambal. Sang ulihi, naghambal man ang duha. Gani masiling naton nga ining duha nagasunodsunod lang kay Elifaz. Ang iban sa ginapanghambal sining mga lalaki daw indi man malain, kay ginhambal man lang nila ang pila ka butang parte sa Dios nga daw matuod man, pareho abi nga ang Dios kuno mataas, nagasilot sa malain, kag nagapadya sa maayo. Pero halin sa umpisa, makita sa ila mga tinaga nga wala gid sila sing kaayo kay Job. Nangatarungan si Elifaz nga kon ang Dios maayo kag nagasilot sa nagahimo sing malain, kag kon maathag nga ginasilutan si Job, ano ang matuod? Indi ayhan nga may ginhimo nga malain si Job?—Job 4:1, 7, 8; 5:3-6.

 Siempre, wala ginbaton ni Job ina nga pangatarungan. Ginsikway niya ini. (Job 6:25) Pero ining tatlo ka manuglugpay nangin kumbinsido pa gid nga may ginatago nga sala si Job; nga may ginhimo gid sia nga malain nga amo ang rason sang iya mga pag-antos. Nagsiling si Elifaz nga si Job makahas, malaut, kag wala sing kahadlok sa Dios. (Job 15:4, 7-9, 20-24; 22:6-11) Ginsilingan ni Zofar si Job nga untatan ang iya mga kalainan kag ang iya pagpangalipay sa sala. (Job 11:2, 3, 14; 20:5, 12, 13) Kag grabe gid kasakit sang mga tinaga ni Bildad. Nagsiling sia nga ang mga anak ni Job posible nga may nahimo nga sala, amo nga nagakabagay lang nga napatay sila!—Job 8:4, 13.

 May mas malala pa gid nga ginhimo ining mga lalaki. Ginduhaduhaan nila indi lamang ang integridad ni Job, kundi ginpagua pa nila nga wala sing pulos ang pagpakita sing integridad. Sa umpisa sang pinamulong ni Elifaz, ginsugid niya ang iya makahaladlok nga eksperiensia sa indi makita nga espiritu. Ang natun-an ni Elifaz sa sining pagpakig-angot sa malaut nga espiritu makaguba sang pagtuo: Ang Dios ‘wala sing pagsalig sa iya mga alagad, kag ginasumbong niya ang iya mga anghel.’ Kon matuod ini, buot silingon indi gid mapahalipay sang mga tawo ang Dios. Sang ulihi, nagsiling si Bildad nga indi importante sa Dios ang integridad ni Job, pareho nga indi importante ang integridad sang isa ka ulod!—Job 4:12-18; 15:15; 22:2, 3; 25:4-6.

 Nakaagi ka na man bala nga naghatag sing paumpaw sa isa nga grabe ang kasakit? Indi ini mahapos. Pero daku gid ang aton matun-an sa sining indi maalamon nga mga kakilala ni Job—ilabi na parte sa kon ano ang indi naton pag-ihambal. Ining tatlo ka lalaki madamo sing ginhambal nga daw insakto man kag matarong pamatian, pero wala gid gani nila gintawag si Job sa iya ngalan. Wala nila gindumdom ang kasakit nga ginabatyag ni Job kag wala man nila sia ginpakitaan sing kaayo. a Gani kon may kakilala ka nga ginasubuan, ipakita ang pagpalangga, pag-ulikid, kag kaayo sa iya. Buligi sia nga mapabakod ang iya pagtuo kag palig-una sia, buligi sia nga magsalig sa Dios kag sa Iya daku nga kaayo, kaluoy, kag katarungan. Amo gid sina ang himuon ni Job para sa iya mga kakilala kon sia ang ara sa lugar nila. (Job 16:4, 5) Pero, ano ang reaksion ni Job sa ila wala untat nga pagduhaduha sa iya integridad?

 Sang magsugod ini nga debate, grabe na ang kasubo sang makaluluoy nga si Job. Sang primero, ginbaton niya nga nagahambal sia nga “wala nagahunahuna sing maayo” kag daw pareho sa “ginahambal sang desperado nga tawo.” (Job 6:3, 26) Kag naintiendihan naton kon ngaa. Mabatyagan sa iya mga pulong ang iya kasubo. Makita man sa sini nga wala niya mahangpan ang nagakatabo. Ang trahedya nga naagihan niya kag sang iya pamilya hinali kaayo kag daw paagi sa gahom, amo nga nagpati si Job nga halin ini kay Jehova. May importante nga mga hitabo nga wala nabal-an ni Job, gani ang iban niya nga pangatarungan haumhaum lamang.

 Pero, malig-on kag mabakod ang pagtuo ni Job. Ang iya pagtuo maathag sa iya mga ginsiling sa sinang malawig nga debate—mga tinaga nga matuod, matahom, kag makapalig-on asta sa aton subong. Sang ginhambal niya ang dalayawon nga pagpanuga, ginlaragway niya ang mga butang nga indi mabal-an sang tawo kon wala ini ginpahayag sang Dios sa iya. Halimbawa, nagsiling sia nga “ginabitay [ni Jehova] ang duta sa wala,” nga isa ka kamatuoran nga nadiskobrehan lamang sang mga scientist pagligad pa sang ginatos ka tuig. b (Job 26:7) Kag sang ginhambal ni Job ang iya mismo paglaum, ginpakita niya ang iya pagsalig sa paglaum nga pareho man sa ginalauman sang iban nga matutom nga tawo. Nagapati si Job nga kon mapatay gid man sia, dumdumon sia sang Dios, handumon sang Dios, kag sa ulihi pagabanhawon.—Job 14:13-15; Hebreo 11:17-19, 35.

 Kamusta naman ang isyu parte sa integridad? Ginarason gid ni Elifaz kag sang iya duha ka abyan nga indi importante sa Dios ang integridad sang tawo. Ginbaton bala ni Job ining malaut nga ideya? Wala! Nanindugan si Job nga importante para sa Dios ang integridad. May pagsalig sia nga nagsiling parte kay Jehova: “Mahibaluan niya ang akon integridad.” (Job 31:6) Dugang pa, maathag kay Job nga ang sayop nga pangatarungan sang mga magalugpay kuntani sa iya, sa pagkamatuod, pagduhaduha sa iya integridad. Bangod sini, ginpahayag ni Job ang iya pinakamalawig nga mga pulong, nga nagpahipos sa sining tatlo ka lalaki.

 Nahangpan ni Job nga ang integridad dapat makita sa adlaw-adlaw nga kabuhi. Gani, ginpaathag niya kon paano niya ini ginpakita sa tanan niya nga ginahimo. Halimbawa, ginlikawan niya ang tanan nga porma sang pagsimba sa diosdios; ginpakitaan niya sing kaayo kag dignidad ang iban; nagpabilin sia nga matinlo sa moral, nga ginpabaloran ang iya relasyon sa iya asawa; kag labaw sa tanan, padayon sia nga nangin mainunungon sa lamang matuod nga Dios, si Jehova. Gani bug-os tagipusuon nga makasiling si Job: “Tubtob mapatay ako, indi ko pag-isikway ang akon integridad!”—Job 27:5; 31:1, 2, 9-11, 16-18, 26-28.

 Pareho kay Job, importante man bala sa imo ang integridad? Mahimo nga pirme naton ini ginahambal, pero naintiendihan ni Job nga ang integridad dapat gid makita sa aton ginahimo. Mapakita naton ang aton bug-os tagipusuon nga debosyon sa Dios paagi sa pagtuman sa iya kag paghimo sang matarong sa iya pagtamod adlaw-adlaw, bisan pa makaatubang kita sing kabudlayan. Kon himuon naton ina, sigurado gid nga mapahalipay naton si Jehova kag mapaakig ang iya kaaway nga si Satanas, pareho sa ginhimo ni Job sadto. Amo ini ang pinakamaayo nga paagi para mailog naton ang pagtuo ni Job!

 Pero wala pa matapos ang istorya ni Job. Nangin indi balanse si Job, kag nagpokus sia sa pagdepensa sa iya pagkamatarong amo nga nalipatan niya nga pangapinan ang Dios. Dapat sia tadlungon kag buligan nga makita ang mga butang base sa pagtamod sang Dios. Kag padayon pa sia nagaantos sang kasakit kag kasubo, kag nagakinahanglan gid sang matuod nga paumpaw. Ano ang himuon ni Jehova para sa sining tawo nga may pagtuo kag integridad? Ini nga pamangkot sabton sa masunod nga artikulo.