•  Ngaa ginahilabtan ako sang akon mga ginikanan?

•  Ano ang puede mo himuon?

•  Ang ginasiling sang iban

 Siling sang imo ginikanan nabalaka lang sila sa imo. Pero para sa imo, ginahilabtan nila ang imo privacy. Halimbawa:

•   “Ginakuha ni Papa ang akon cell phone, ang akon password, kag ginabasa niya ang tanan ko nga message,” siling sang tin-edyer nga si Erin. “Kon mangakig ako, mapensar sia dayon nga may ginatago ako.”

•   Si Denise, nga mga bientehon ang edad, nagsiling nga ginausisa ni Mama niya ang bill sang iya cell phone. “Ginaisaisa niya ang kada number kag ginapamangkot ako kon kay sin-o ina number kag kon ano ang amon gin-istoryahan.”

•   Ang tin-edyer nga si Kayla nagsiling nga nabasa ni Mama niya ang isa sa iya mga diary. “Nasulat ko diri ang tanan ko nga ginabatyag, pati ang parte sa iya! Sugod sadto, wala na ’ko nag-diary.”

 Ang punto: Salabton ka sang imo mga ginikanan, kag indi mo makontrol kon paano nila ipatuman ang ila mga responsibilidad. Daw nasobrahan bala sila kon kaisa? Basi. Pero may mahimo ka para indi ka magbatyag nga daw ginahilabtan ka pirme.

 Indi magsekreto. Ang Biblia nagapalig-on sa aton nga “magkabuhi sing bunayag sa tanan nga butang.” (Hebreo 13:18) Tinguhai nga indi magsekreto sa imo mga ginikanan. Kon wala ka sing ginatago sa ila, mas hatagan ka nila sing privacy.

 Pamensari: Napamatud-an mo na bala sa ila nga masaligan ka? Wala mo bala ginasunod ang imo curfew? Wala mo bala ginapakilala ang imo mga abyan? Wala ka bala nagapanugid sang imo ginahimo?

“Kon kaisa, dapat ko pasundan ang gusto sang akon mga ginikanan. Wala ko ginasekreto sa ila ang mga nagakatabo sa akon. Ginasugid ko sa ila kon ano ang gusto nila mabal-an, gani ginasaligan nila ako kag ginahatagan sing privacy.”​—Delia.

 Indi magdali. Ang Biblia nagasiling: “Padayon nga pamatud-i kon ano kamo.” (2 Corinto 13:5) Kinahanglan sang tion para mapamatud-an mo nga masaligan ka, pero manami ang resulta kon tinguhaan mo nga himuon ini.

 Pamensari: Nakaagi man tin-edyer ang imo mga ginikanan. Sa banta mo, ano ang mabulig sini sa imo?

 “Siguro madumduman sang mga ginikanan ang ila mga sala sang una kag indi nila gusto nga mahimo man ini sang ila mga tin-edyer.”​—Daniel.

 Intiendiha ang imo mga ginikanan. Ibutang ang imo kaugalingon sa lugar sang imo mga ginikanan. Ang Biblia nagasiling nga ang maayo nga asawa ‘nagatatap sing maayo sang iya panimalay’ kag ang maayo nga amay nagapadaku sang iya kabataan “sa disiplina kag laygay ni Jehova.” (Hulubaton 31:27; Efeso 6:4) Para mahimo nila ini, kinahanglan mabal-an sang imo mga ginikanan ang imo mga ginahimo.

 Pamensari: Kon ikaw isa ka ginikanan kag nabal-an mo ang mga ginapanghimo sang mga tin-edyer, hatagan mo bala sing 100% nga privacy ang imo bata nga lalaki ukon babayi?

  “Kon tin-edyer ka, pamatyag mo ‘ginahilabtan’ sang imo mga ginikanan ang imo privacy. Pero subong nga adulto na ’ko, naintiendihan ko na kon ngaa kinahanglan himuon ina sang akon mga ginikanan. Ginapakita lang nila nga palangga nila ako.”​—James.