MOmbeibela mu notupa twomambo 66. Oyo ya tjangwa ape oure wozombura 1 600. “Embo raNdjambi,” poo Ombeibela, mu nombuze ya Mukuru.—1 Ovatesalonika 2:13.

Morupa ndwi matu katara ku imbi

•  Ouatjiri ohunga nOmbeibela

•  Hapo Ombeibela i hungira ohunga na iye?

•  Hapo Ombeibela ya rundururwa?

•  Omena raye tji ku nomatorokero omengi pekepeke wOmbeibela?

•  Owaṋi ngwa tya kutja ovikwaye mbi mavi kara mOmbeibela?

•  Hapo pe nomambo wOmbeibela nga pandjara?

•  Omuano wokumuna omatjangwa nomazeva mOmbeibela

•  Ondeto yomambo wOmbeibela

•   Ouṋe ngwa tjanga Ombeibela? Mukuru ongu ri omutjange wOmbeibela, posi ya wa ungurisa ovarumendu ape 40 pekepeke okuitjanga. Tjiva wovarumendu mba ya ri Moses, Ombara David, Mateus, Markus, Lukas, na Johanes. a Mukuru wa twa mo omeripura we mouripura wovatjange mbo kokutja ve tjange ombuze ye.—2 Timoteus 3:16.

   Otjotjihorera: Indu omuini wongetjefa tja raere omutjangerepo we okumutjangera ombuze, nu okuzambo e mu raere kutja nga tjange ye, ngunda omuini wongetjefa ongu ri omuini wombuze ndjo. Momuano tjingewo, nandarire kutja Mukuru wa ungurisa ovandu okutjanga ombuze ye, eye ongu u ri omutjange wOmbeibela.

•   Hapo embo ndi “Ombeibela” ri heya ye? Embo ndi “Ombeibela” ra za kembo rOtjigrike indi biblia, ndi heya “oumbo ouṱiṱi.” Kombunda yoruveze, embo ndi biblia ra uta okutjiukwa otja oumbo ouingi ouṱiṱi mbwa etwa kumwe okutjita Ombeibela.

•   Hapo Ombeibela ya tjangwa ruṋe? Ombeibela ya uta okutjangwa mombura ndji 1513 K.O.Z. nu ya manuka okutjangwa ozombura ape 1 600 kombunda yaindu tji ya za nokutjangwa, ape mombura ndji 98 O.Z.

•   Hapo Ombeibela oini i ri pi? Kape nomatjangwa omatenga oyeni wOmbeibela nge ri ko nai. Ihi omena rokutja ovatjange vOmbeibela va ungurisa oviungurisiwa mbya ri po oruveze ndwo mbi kurupa tjimanga, tjimuna o-papyrus nomikova. Posi ya ozonongo zomatjangwa za tjangurura omatjangwa kokutja ovandu ve kalese moruyaveze.

•   “Etestamente ekuru” ‘nEtestamente epe’ ri heya tjike? Orupa ndu isanewa “Etestamente ekuru” ru heya orupa rwOmbeibela ndwa tjangerwe mOtjiheberi. b Orwo wina ndu tjiukwa otja Omatjangwa wOtjiheberi. Indwi ndu isanewa “Etestamente epe” ru heya orupa ndwa tjangerwe mOtjigrike, ndu tjiukwa otja Omatjangwa wOtjigrike. Otupa atuyevari tji twa twa pewa pamwe, tu rira embo rimwe ndi isanewa kutja Omatjangwa Omayapuke. c

•   Ovikwaye mbi ri mOmbeibela? Otupa otuingi twOmbeibela mu nomakuruhungi, omatwako, omaprofetero, omiimbo, omaimburiro, notutuu.—Tara korupa ndwi “ Ondeto yomambo wOmbeibela.”

 Ombeibela ya uta nokukahurura ousupi ohunga nomuano eyuru nehi mu vya memwa i Mukuru Omunamasaayehe. Okupitira mOmbeibela, eye we ritjiukisa omuini ena re Jehova, nu u ṋanga ovandu kokutja ve mu tjiwe.—Epsalme 83:18, EEP.

 Ombeibela i kahurura omuano ena ra Mukuru mu ra zunḓwa, nu wina i raisa omuano eye mu ma kakohorora ena re.

 Ombeibela i raisa ondando ya Mukuru kovandu na kombanda yehi. Oyo i raisa omuano Mukuru mu ma kaisa po oviṋa avihe mbi eta omauzeu kovandu moruyaveze.

 Ombeibela i yandja ondunge ndji ri yo mehupo reyuva arihe, ndji mai kamburire mo ovihorera mbi:

•   Okukara noupanga ouwa. “Avihe mbi mamu vanga kutja ovakweṋu ve tjite ku eṋe, eṋe wina nga rire mbi mwa tjiti ku wo.”—Mateus 7:12.

   Mari hee kutja : Eṱe matu sokutjinda varwe momuano mbu matu vanga okutjindwa.

•   Okutjinda mombameno. “Amu rikende neyuva ramuhuka, oro tjinga ari nomerikendero waro orini.”—Mateus 6:34.

   Mari hee kutja: Pendje nokurikenda tjinene ohunga noviṋa mbi mavi tjitwa moruyaveze, onawa okuripurira komauzeu ngu tu na wo nai.

•   Okuyorokera orukupo oruwa. “Omurumendu auhe nga suvere omukazendu we otja tje risuvera omuini, nomukazendu auhe nga yozike omurumendu we.”—Ovaefese 5:33.

   Mari hee kutja: Orusuvero nondengero oviṋa mbi eta orukupo oruwa rwondoṋeno.

 Kako. Ovanongonone va sasaneka omatjangwa omakuru nga tjangerwe neke ku nOmbeibela ndji tu ungurisa ndino, nu va muna kutja ombuze yOmbeibela oini kaya runduruka. Mukuru u vanga kutja ombuze ye i lesewe nokuzuvakwa, nu eye wa tjita kutja ai ha rundururwa. d—Jesaja 40:8.

 Ovalese ovengi kave zuu omaraka wOmbeibela, tjimuna Otjigrike nOtjiheberi. Nungwari Ombeibela i “nombuze ombwa . . . komihoko avihe na komaraka aehe na koviwaṋa avihe.” (Omavandururiro 14:6) Mena ranao, ovandu aave hepa omatorokero wOmbeibela meraka ndi mave zuu, kokutja ve lese nokuzuva nawa ombuze ya Mukuru.

 Pe nomiano vitatu vyomatorokero wOmbeibela:

•   Omatorokero wembo kembo ye toroka omambo tji ye ri.

•   Omatorokero womaheero ye ungurisa omambo ngu maye kuramene po omaheero oyeni.

•   Omatorokero wokurundurura ombuze kutja i pose nawa kovalese ye rundurura ombuze okutjita kutja i tjate kovalese. Posi ya, povikando tjiva ye rundurura omaheero womatjangwa.

 Ombeibela ndja torokwa nawa i kondja okuhitasana nawa ku nomatorokero nga torokwa embo kembo, posi ya wina i ungurisa eraka ovandu ndi ve hungira aruhe. Momuano mbwo, ombuze ya Mukuru i zuvakwa nawa kovandu. e

 Otjomutjange wOmbeibela, Mukuru ongwa tya kutja ovikwaye mbi mavi sokukara mOmbeibela. “Rutenga Ndjambi wa yandja embo re kOvajuda,” pu mape hee kutja eye wa ungurisa otjiwaṋa tja Israel otjikuru kokutja ve tjange Omatjangwa wOtjiheberi.—Ovaroma 3:2.

 Kako. Ombeibela ombomba nu kape nomambo “nga pandjara.” Tjiva mape ya ave tja pe nomambo omakuru nga pandjara, nge sokukara mOmbeibela. f Posi ya Ombeibela i raisa nawa kutja kape notjiṋa tji tja pandjara. (2 Timoteus 1:13) Omambo wOmbeibela ye hitasana nawa. Omambo tjiva ovandu ngu ve tja ye sokukara mOmbeibela, kaye i kumwe nomambo warwe nge ri mOmbeibela. g