1, 2. Ania ti nangibilangan ti maysa nga agdaldaliasat a manangaywan kadagiti matalek a karakter iti Biblia, ken apay a maibagatayo nagsayaatda a gagayyem?

“DINAKAMATNA dagiti karakter ti Biblia a kasla nabayagen a gagayyemna.” Dayta ti kinuna ti maysa a Kristiano a babai kalpasan a nangngegna ti palawag ti maysa a nataenganen nga agdaldaliasat a manangaywan. Umiso unay dayta a panangiladawan gapu ta pinulpullon a tawen nga inad-adal ken insursurona ti Sao ti Dios—nga arigna nabayagen a gagayyemna dagiti lallaki ken babbai a nabileg ti pammatina a nadakamat iti Biblia.

² Saan kadi a nagsasayaat a gagayyem ti adu a karakter iti Biblia? Kasta kadi ti kinaagpaysoda kenka? Iladawam no ania ti mariknam no kaduam ken kasarsaritam ida, ken adda gundawaymo a mangam-ammo kadagiti lallaki ken babbai a kas kada Noe, Abraham, Ruth, Elias, ken Ester. Dakkel la ketdi ti impluensiada iti biagmo—dagiti nagpateg a balakad ken pammaregtada kenka!—Basaem ti Proverbio 13:20.

3. (a) Kasanotayo a magunggonaan kadagiti nadakamat iti Biblia a lallaki ken babbai a nabileg ti pammatida? (b) Ania dagiti saludsod nga usigentayo?

³ Siempre, matungpalto laeng dayta a makagunggona a relasion inton mapagungar “dagiti nalinteg.” (Ara. 24:15) Ngem uray itan magunggonaantayo maipapan kadagiti lallaki ken babbai a nabileg ti pammatida a nadakamat iti Biblia. Kasano? Nagsayaat ti balakad ni apostol Pablo idi kinunana: “Agbalin a tumutulad kadagidiay a babaen ti pammati ken kinaanus tawidenda dagiti kari.” (Heb. 6:12) Bayat nga adalentayo ti maipapan kadagiti lallaki ken babbai nga addaan nabileg a pammati, usigentayo ti sumagmamano a saludsod nga ipalagip ti sasao ni Pablo: Ania ti pammati, ken apay a kasapulantayo dayta? Kasanotayo a matulad ti pammati dagiti matalek a tattao a nadakamat iti Biblia?

4. Ania ti mabalin a panunoten dagiti tattao maipapan iti pammati, ken apay a nagkamalida?

⁴ Ti pammati ket makaay-ayo a galad. Dayta ket impateg unay dagiti lallaki ken babbai nga adalentayo iti daytoy a publikasion. Adu a tao ita ti saan a mangipateg iti pammati, nga ipapanda a basta panamati lattan uray awan ti pudno ken nabileg nga ebidensia. Ngem nagkamalida. Ti pudno a pammati ket saan a basta panamati nga awan nakaibasaranna;  saan met a naibatay laeng iti rikna. Napeggad ti basta mamati lattan. Ti rikna ket mabalin a temporario laeng ken mabalin a saan nga umdas ti basta mamati nga adda Dios, ta uray ‘dagiti sairo mamati ken agpigergerda.’—Sant. 2:19.

5, 6. (a) Ania a dua a banag a di makita ti nakaipamaysaan ti pammatitayo? (b) Kasano katibker ti pammatitayo? Ilawlawagmo.

⁵ Ti pudno a pammati ket saan laeng a basta panamati. Lagipem ti panangdepinar ti Biblia iti dayta. (Basaem ti Hebreo 11:1.) Kinuna ni Pablo a ti pammati ket naipamaysa iti dua a banag a ditay makita. Umuna, mamatitayo kadagiti kinapudno nupay “saan a makita” kas iti kasasaad iti langlangit—ni Jehova a Dios, ti Anakna, wenno ti Pagarian nga agturturayen idiay langit. Maikadua, mamatitayo kadagiti “bambanag nga in-inanamaen”—dagiti pasamak a di pay natungpal kas iti baro a lubong a dandanin iyeg ti Pagarian ti Dios. Kayat kadi a sawen dayta a ti pammatitayo kadagita a kinapudno ken ti bambanag nga inanamaentayo ket awan nakaibatayanna?

⁶ Saan! Inlawlawag ni Pablo a ti pudno a pammati ket natibker ti nakaibatayanna. Idi kinunana a ti pammati ket “sigurado a panangsegga,” inusarna ti sasao a mabalin met nga iyaplikar iti “titulo.” Panunotem nga adda tao a mangted kenka iti balay. Mabalin nga itedna kenka ti titulo sa kunana, “Daytoy ti baro a balaymo.” Siempre, saanna a kayat a sawen a pagnaedam dayta a papel; kaipapanan dayta a ti legal a dokumento ket nabileg a pammaneknek a kukuam ti balay. Kasta met, makakombinsir ken nabileg ti ebidensia ta katupag dayta a mismo ti pammatitayo.

7. Ania ti ramanen ti pudno a pammati?

⁷ Gapuna, ti pudno a pammati ramanenna ti panagtalek a naibatay iti napalabas a kapadasan ken natibker a pangibatayan a silalawag a naipamaysa ken Jehova a Dios. Kaipapanan dayta a makitatayo ti naayat a nailangitan nga Amatayo ken agtalek a sigurado a tungpalenna ti amin nga inkarina. Ngem saan laeng a dayta ti ramanen ti pudno a pammati. Kas iti sibibiag a parsua, masapul a mataraonan ti pammati tapno agbiag. Masapul a maipakita dayta babaen ti aramid ta no saan matay.—Sant. 2:26.

8. Apay a nagpateg ti pammati?

⁸ Apay a napateg ti pammati? Nangted ni Pablo iti makakombinsir a sungbat. (Basaem ti Hebreo 11:6.) No awan pammatitayo, ditay makaadani ken maay-ayo ni Jehova. Gapuna, nagpateg ti pammati tapno matungpaltayo ti kapatgan ken katan-okan a panggep ti kaadda dagiti intelihente a parsua: ti agbalin a nasinged ken idaydayawtayo ti nailangitan nga Amatayo a ni Jehova.

9. Kasano nga impakita ni Jehova nga ammona a kasapulantayo ti pammati?

⁹ Ammo ni Jehova a kasapulantayo ti  pammati, isu a nangted kadagiti pagarigan a mangisuro kadatayo no kasano a mapabileg ken maipakitatayo ti pammati. Impaayanna ti kongregasion Kristiano kadagiti mapagulidanan a matalek a lallaki a mangidaulo. Kuna ti Biblia: “Tuladenyo ti pammatida.” (Heb. 13:7) Ken saan la a dayta. Dinakamat ni Pablo ti ‘dakkel nga ulep dagiti saksi,’ lallaki ken babbai idi un-unana a nangipaay iti nagsayaat a pagwadan iti nabileg a pammati. (Heb. 12:1) Malaksid kadagiti dinakamat ni Pablo iti Hebreo kapitulo 11, adu pay dagiti matalek nga adipen ti Dios. Ti Biblia ket naglaon iti adu ken pudno a salaysay maipapan kadagiti lallaki ken babbai, agtutubo ken nataengan a nagduduma ti kasasaadda. Nagbiag dagitoy nga addaan nabileg a pammati a makatulong kadatayo nga agbiag iti panawen nga adu ti awanan iti pammati.

10. Kasano a makatulong kadatayo ti personal a panagadal tapno matuladtayo dagiti matalek a lallaki ken babbai a nadakamat iti Biblia?

¹⁰ Dimo matulad ti maysa a tao malaksid no umuna a paliiwem a naimbag. Bayat a basbasaem daytoy a publikasion, mapaliiwmo nga adu a panagsirarak ti naaramid tapno makasursuroka kadagiti lallaki ken babbai nga addaan nabileg a pammati. Nagsayaat no tuladem ida ken mangaramidka iti kanayonan a panagsukimat. Iti personal a panagadalmo, usarem nga agsukimat iti Biblia dagiti adda kenka a katulongan iti panagadal. Bayat nga ut-utobem ti naadalmo, iladawam ti lugar ken kasasaad a nadakamat iti salaysay ti Biblia. Ipapanmo nga addaka sadiay, mangmangngegmo ti uni, ken maang-angotmo dagiti ayamuom. Kangrunaanna, riknaem ti marikrikna dagiti tattao sadiay. No makipagriknaka kadagiti matalek a lallaki ken babbai, agbalinda a napaypayso kenka ken maam-ammom ida a naimbag—agbalinda pay ketdi a kasla nasinged a gagayyemmo.

11, 12. (a) Kasano nga agbalinka a nasingsinged kada Abram ken Sarai? (b) Kasano a magunggonaanka iti ulidan da Anna, Elias, ken Samuel?

¹¹ No pudno a maam-ammom ida, sigurado a kayatmo ida a tuladen. Kas pagarigan, pampanunotem ti baro a pribilehio. Babaen ti organisasion ni Jehova, nalabit naawiska a mangpalawa iti ministeriom, umakar iti teritoria nga agkasapulan unay iti ad-adu a mangaskasaba, wenno makiddaw kenka a padasem ti dimo nakairuaman a pamay-an ti panangasaba. Bayat nga ut-utobem ken ikarkararagmo dayta, makatulong kadi no utobem ti ulidan ni Abram? Sidadaanda ken Sarai a nangpanaw iti nanam-ay a panagbiag idiay Ur ket kas resultana, nabendisionanda. No tuladem ti inaramidda, sigurado a maam-ammom ida a naimbag.

 ¹² Ngem kasano ngay no saan a nasayaat ti pannakilangenda kenka ket naupayka—ken dimo payen kayat ti makigimong? No utobem ti ulidan ni Anna ken ti napagballigianna a panangrurod ni Penina, makatulong dayta kenka a makaaramid iti umiso a desision—ken arigna nagbalin ni Anna a nasinged a gayyemmo. Kasta met, no mariknam nga awan serserbim, mabalin a sumingedka ken Elias no adalem ti kasasaadna idi ken ti panangliwliwa kenkuana ni Jehova. Dagiti agtutubo a maipaspasango kadagiti immoral a panangpilit dagiti kaeskuelaanda, mabalin a sumingedda ken Samuel no adalenda no kasano a nadaeranna ti dakes nga impluensia dagiti annak ni Eli iti tabernakulo.

13. Kayat kadi a sawen a saanka a napateg no tuladem ti pammati ti maysa a karakter ti Biblia? Ilawlawagmo.

¹³ Ti kadi panangtulad iti pammati dagita a karakter ti Biblia kayatna a sawen a saan unay a napateg ti pammatim ken Jehova? Saan! Laglagipem a parparegtaennatayo ti Sao ni Jehova a tuladentayo dagiti adipen ti Dios a nabileg ti pammatida. (1 Cor. 4:16; 11:1; 2 Tes. 3:7, 9) Maysa pay, dadduma kadagiti karakter ti Biblia nga adalentayo ditoy ket tinuladda met dagiti matalek nga adipen ti Dios nga immun-una kadakuada. Kas pagarigan, mabasatayo iti Kapitulo 17 iti daytoy a libro a kinotar ni Maria ti sasao ni Anna, nalawag a nagbalin a pagwadanna. Kayat kadi a sawen dayta a saan a napateg ti pammati ni Maria? Saan! Imbes ketdi, nakatulong ken Maria ti ulidan ni Anna a maaddaan iti nabileg a pammati ken maaddaan iti nasayaat a nagan iti imatang ni Jehova a Dios.

14, 15. Ania ti sumagmamano a paset daytoy a libro, ken kasanotayo a mausar a naimbag dagita?

¹⁴ Nadisenio daytoy a libro tapno mapabileg ti pammatim. Dagiti agsasaruno a kapitulo ket naurnong a naggapu kadagiti artikulo a naipablaaken iti “Tuladenyo ti Pammatida” a ruar Ti Pagwanawanan manipud 2008 agingga iti 2013. Ngem adda dagiti baro a material a nainayon. Adda dagiti saludsod a makatulong kadatayo iti panagadal ken panangyaplikar iti dayta. Adu dagiti napintas a ladawan ken detalyado nga ilustrasion a nausar iti daytoy a libro. Kasta met, napadakkel ken napasayaat dagiti dati a ladawan. Adda met makatulong a paset a kas iti time line ken mapa. Nadisenio ti libro a Tuladenyo ti Pammatida para iti personal a panagadal, kasta met ti panagadal ti pamilia ken kongregasion. Mabalin a kayat met ti adu a pamilia ti agkakaduada a mangbasa kadagitoy a salaysay.

¹⁵ Makatulong koma kenka daytoy a libro tapno matuladmo ti pammati dagiti nasungdo nga adipen ni Jehova. Mapabileg koma ti pammatim bayat a sumingsingedka iti nailangitan nga Amam a ni Jehova!