Ania ti Kararua?
Sungbat ti Biblia
Ti Hebreo a sao a neʹphesh ken ti Griego a sao a psy·kheʹ ket naipatarus iti Biblia kas “kararua.” Ti Hebreo a sao literal a kaipapananna ti “agang-anges a parsua,” ket ti Griego a sao kaipapananna met ti “sibibiag a parsua.” a Ngarud, ti kararua isu ti sibibiag a parsua. Saan a banag dayta nga adda iti uneg ti bagi nga agtultuloy a sibibiag kalpasan a matay ti tao. Usigem no kasano nga ipakita ti Biblia a ti kararua ket isu ti tao a mismo:
Idi pinarsua ni Jehova a Dios ti umuna a tao a ni Adan, kuna ti Biblia a ti “tao nagbalin a kararua a sibibiag.” (Genesis 2:7, Ti Biblia) Saan a naparsua ni Adan nga addaan iti kararua, imbes ketdi nagbalin a kararua a sibibiag, wenno tao.
Kuna ti Biblia a ti kararua agtrabaho, agtarigagay iti taraon, mangan, agtulnog kadagiti linteg, ken makasagid iti natay a bagi. (Levitico 5:2; 7:20; 23:30; Deuteronomio 12:20; Roma 13:1) Ar-aramiden dagita dagiti tattao.
Immortal kadi ti kararua?
Saan. Ti kararua ket matay. Adu a teksto iti Biblia ti mangipakita a matay ti kararua. Dagitoy ti sumagmamano:
“Ti cararua nga agbasol matayto.”—Ezequiel 18:4, 20, Ti Biblia.
Iti nagkauna nga Israel, ti dusa dagiti nadagsen a basol ket ti “kararua masapul a magessat.” (Exodo 12:15, 19; Levitico 7:20, 21, 27; 19:8) Dayta a tao “di bumurong a mapapatayto.”—Exodo 31:14.
No matay ti tao, ti termino a “natay a kararua” ket nausar para iti bangkay iti dadduma a teksto ti Biblia. (Levitico 21:11; Numeros 6:6, Ti Naimbag a Damag Biblia) Nupay adu a patarus ti nangusar iti “natay a bagi” wenno “natay a tao,” kadagita a teksto, ti orihinal a Hebreo inusarna ti sao a neʹphesh, wenno “kararua.”
Ti “kararua” kaipapananna ti “biag”
Usaren met ti Biblia ti sao a “kararua” a katupag ti “biag.” Kas pagarigan, iti Job 33:22 nausar ti sao a “kararua” (neʹphesh) a katupag ti sao a “biag.” Umasping iti dayta, ipakita ti Biblia a ti kararua ti maysa a tao, wenno biag, ket mabalin nga agpeggad wenno mapukaw.—Exodo 4:19; Uk-ukom 9:17; Filipos 2:30.
Ti pannakausar ti sao a “biag” para iti “kararua” ket tulongannatayo a mangtarus kadagiti teksto a ti kararua ket nadakamat a ‘pumanaw’ wenno “sumina.” (Genesis 35:18; King James Version) Ipakita dagita a piguratibo a sasao a nagpatinggan ti biag ti maysa a tao. Iti dadduma a Biblia, ipatarusda dayta a sao iti Genesis 35:18 kas ‘nauyosen ti angesna.’—Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.
Ti nagtaudan ti sursuro nga immortal a kararua
Dagiti denominasion ti Kakristianuan a mamati iti immortal a kararua, innalada daytoy a sursuro iti nagkauna a Griego a pilosopia, saan nga iti Biblia. Kuna ti Encyclopædia Britannica: “Ti panangdakamat ti Biblia iti kararua ket mainaig iti anges ken saanna nga ipakita ti pagdumaan ti naespirituan ken ti pisikal a bagi. Ti kapanunotan dagiti Kristiano a dakkel ti nagdumaan ti sumina a kararua ken bagi ket nagtaud kadagiti nagkauna a Griego.”
Saan nga anamongan ti Dios a dagiti pannursurona ket maitipon iti pilosopia ti tao, kas iti sursuro nga immortal a kararua. Ngem mamakdaar ti Biblia: “Agaluadkayo: amangan no adda asinoman a mangkayawto kadakayo kas naanupanna babaen iti pilosopia ken ubbaw a panangallilaw maitunos iti tradision dagiti tattao.”—Colosas 2:8.
a Kitaem ti The New Brown, Driver, and Briggs Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, panid 659, ken ti Lexicon in Veteris Testamenti Libros, panid 627. Adu a bersion ti Biblia ti naiduma ti patarusna iti sao a neʹphesh ken psy·kheʹ no ibatay kadagiti konteksto. Nagusarda kadagiti sasao kas iti “kararua,” “biag,” “persona,” “parsua,” wenno “bagi.”