Mapan iti linaonna

Ania ti Paskua?

Ania ti Paskua?

Sungbat ti Biblia

 Ti Paskua ket selebrasion dagiti Judio iti panangwayawaya ti Dios kadagiti Israelita iti panangadipen kadakuada dagiti Egipcio idi 1513 B.C.E. Imbilin ti Dios a tinawen a laglagipen dagiti Israelita dayta a napateg a pasamak iti maika-14 nga aldaw ti bulan dagiti Judio nga Abib, a naawagan idi agangay iti Nisan.​—Exodo 12:42; Levitico 23:5.

Apay a naawagan iti Paskua?

 Tumukoy ti sao a “Paskua” iti tiempo nga insalakan ti Dios dagiti Israelita iti didigra a nangpapatay iti amin nga inauna iti Egipto. (Exodo 12:27; 13:15) Sakbay nga impakat ti Dios daytoy a nakaro a didigra, imbilinna kadagiti Israelita a warsianda dagiti ruanganda iti dara ti naparti a karnero wenno kalding. (Exodo 12:21, 22) No makita ti Dios daytoy a pagilasinan, labsanna ti balayda ket ispalenna dagiti inauna, isu a naawagan dayta iti Paskua, a ti kaipapananna ket ‘labsan.’​—Exodo 12:​7, 13.

Kasano a naselebraran ti Paskua idi tiempo ti Biblia?

 Inikkan ti Dios dagiti Israelita kadagiti instruksion no kasanoda a selebraran ti umuna a Paskua. a Ti dadduma a karaman iti panangselebrar kadagiti Paskua a nadakamat iti Biblia ket dagiti sumaganad.

  •   Daton: Iti maika-10 nga aldaw ti Abib (Nisan), nangpili dagiti pamilia iti karnero (wenno kalding) nga agtawen iti maysa sa pinartida dayta iti maika-14 nga aldaw. Iti umuna a Paskua, nangiwarsi dagiti Judio iti dara dayta nga animal kadagiti bautek, wenno hamba ti ridawda, ken iti makinngato a paset ti ruanganda, sibubukel nga intunoda ti animal, sada kinnan.​—Exodo 12:​3-9.

  •   Taraon: Malaksid iti karnero (wenno kalding), nangan dagiti Israelita iti di pinaalsa a tinapay ken napait a natnateng kas paset ti taraonda bayat ti Paskua.​—Exodo 12:8.

  •   Piesta: Sinelebraran dagiti Israelita ti Piesta Dagiti Di Pinaalsa a Tinapay iti pito nga aldaw kalpasan ti Paskua. Kabayatan dayta, saanda a nangan iti nalebaduraan a tinapay.​—Exodo 12:17-​20; 2 Cronicas 30:21.

  •   Edukasion: Ginundawayan dagiti nagannak ti Paskua a mangisuro kadagiti annakda maipapan ken Jehova a Dios.​—Exodo 12:25-27.

  •   Panagbiahe: Idi agangay, nagbiahe dagiti Israelita a napan idiay Jerusalem tapno selebraranda ti Paskua.​—Deuteronomio 16:​5-7; Lucas 2:​41.

  •   Dadduma pay a kostumbre: Idi panawen ni Jesus, karaman ti arak ken panagkanta iti selebrasion ti Paskua.​—Mateo 26:19, 30; Lucas 22:15-​18.

Di umiso a kapanunotan maipapan iti Paskua

 Di umiso: Kinnan dagiti Israelita dagiti taraon iti Paskua iti Nisan 15.

 Umiso: Imbilin ti Dios kadagiti Israelita a partienda ti karnero kalpasan la unay a lumnek ti init iti Nisan 14 ken kanenda dayta iti isu met la a rabii. (Exodo 12:6, 8) Bilangen dagiti Israelita ti aldaw manipud ilelennek ti init agingga iti sumaruno nga ilelennek ti init. (Levitico 23:32) Isu a pinarti dagiti Israelita ti karnero ken kinnanda dagiti taraon iti Paskua iti rugi ti Nisan 14.

 Di umiso: Masapul a selebraran dagiti Kristiano ti Paskua.

 Umiso: Kalpasan a sinelebraran ni Jesus ti Paskua idi Nisan 14, 33 C.E., inrugina ti baro a selebrasion: ti Pangrabii ti Apo. (Lucas 22:19, 20; 1 Corinto 11:20) Daytoy a pangrabii sinuktanna ti Paskua ta ipalagipna ti daton ni ‘Kristo ti kordero ti Paskua.’ (1 Corinto 5:7, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Natantan-ok ti daton a sakripisio ni Jesus ngem ti daton iti Paskua ta wayawayaanna ti amin a tao iti panangadipen ti basol ken ipapatay.​—Mateo 20:28; Hebreo 9:​15.

a Ngem iti panaglabas ti panawen, adda dagiti masapul a balbaliwan. Kas pagarigan, nagdardaras dagiti Israelita a nangselebrar iti umuna a Paskua ta masapul a nakasaganada a pumanaw iti Egipto. (Exodo 12:11) Ngem idi addadan iti Naikari a Daga, saanen a kasapulan nga agdardaras dagiti Israelita nga agselebrar.