ŨTETHYO KWONDŨ WA ANDŨ MA MŨSYĨ
Yĩla mwĩ na Mawoni me Kĩvathũkanyʼo
Ve mawetu andũ ala matwaanĩte matonya kũkomana namo. Kwa ngelekanyʼo, nĩmatonya kwĩthĩwa me na mawoni me kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa mwĩkalĩle, imanyĩo, na maũndũ ala mendete. Ĩndĩ ve maũndũ angĩ matonya kwĩthĩwa me maito mũnango, ta aa maatĩĩe:
Nĩ ĩvinda yĩana ata maĩle kũtũmĩa na andũ ma mũsyĩ?
Ũndũ matonya kũtũmĩa mbesa
Nĩmekwenda kwĩthĩwa na syana?
Ũtonya kwĩka ata ethĩwa wĩ na mawoni me kĩvathũkanyʼo na ũla mũtwaanĩte?
Kĩla waĩle kũmanya
Kwĩthĩwa mwaĩlanĩte ti kwasya no nginya mwĩthĩwe mũvwʼanene kĩla ũndũnĩ. Mũũme na mũka ala methĩawa maĩlanĩte vyũ mayĩthĩawa na mawoni mavwʼanene mavinda onthe, o na ĩũlũ wa maũndũ ma vata vyũ.
“Neanĩie mũsyĩnĩ wendete kũtũmĩa ĩvinda yingĩ vamwe. Wikendi twatũmĩaa ĩvinda vamwe na ũmau, ũsũa, ala masyaanĩwʼe na asyai makwa na syana syoo. Kwa mũũme wakwa mayeekaa ũu. Kwoou twĩthĩawa na mawoni me kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa ĩvinda yĩla twaĩle kũtũmĩa vamwe na andũ ma mũsyĩ kana yĩla twaĩle kũtũmĩa kũkũnĩa simũ andũ ma mũsyĩ ala mekalaa kũasa.”—Tamara.
“Nũndũ wa ũndũ twaeiwe, nyie na kĩveti kyakwa twĩthĩawa na mawoni me kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa ũndũ twaĩle kũtũmĩa mbesa. Myeinĩ ya mbee twatwaana oou, kĩu nĩkyatumaa tũemanwa. Ũndũ ũsu wathelile ĩtina wa kũneena mavinda kauta.”—Tyler.
Andũ elĩ no masisye kĩndũ kĩmwe ĩndĩ ũyĩthĩa mene syĩndũ syĩ kĩvathũkanyʼo. O ta ũũ, ala matwaanĩte no methĩwe no woni wĩ kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa ũndũ mũna
Mathĩna amwe mayĩsa kũminwa no kwĩyiĩma ũndũ mũna. Kwa ngelekanyʼo, ũtonya kwĩka ata ethĩwa ũmwe katĩ wa asyai menyu nĩwawaa na nũkwenda kũsũvĩwa? Kana ethĩwa ũmwe wenyu nũkwenda syana ĩndĩ ũla ũngĩ ndekwenda? a
“Nyie na kĩveti kyakwa nĩtũneneete kwĩthĩwa na syana mavinda mana. Kĩthĩĩtwe kĩisũanĩa mũno ĩũlũ wa ũndũ ũsu, na kĩla ĩvinda mawoni maitũ maendeee kwĩthĩwa me kĩvathũkanyʼo vyũ. Ndikwona ve ũndũ twĩka tũketĩkĩlana.”—Alex.
Kwĩthĩwa na mawoni me kĩvathũkanyʼo kũyonanasya kana mũtwaano wenyu wĩ thĩnanĩ. Asomi amwe maasya kana ethĩwa we na ũla mũtwaanĩte mũikwĩtĩkĩlana ũndũnĩ mũna wa vata, waĩle kwĩka kĩla ũtonya nĩ kana ũĩkĩĩthye nĩwakwata kĩla ũkwenda, o na ethĩwa wĩĩka kũthasya mũtwaano wenyu nĩ kana ũkĩkwate. Ĩndĩ kwĩka ũu kwonanasya kana ũndũ ũkwĩwʼa nĩkwʼo kwa vata mũno kwĩ wĩvĩto ũla weevĩtie watavya Ngai kana ũkalũmanasya na ũla mũtwaanĩte, kwĩ kwiũ kana kwĩ kweũ.
Ũndũ ũtonya kwĩka
Ĩthĩwa wĩyumĩtye vyũ kwĩanĩsya wĩvĩto ũla weevĩtie mũitwaana. Kwĩka ũu kũkaũtetheesya kũmina mathĩna mwĩ ngwatanĩo.
Mwolooto wĩ Mbivilianĩ: “Kĩla Ngai ũlũmanĩtye vamwe, mũndũ ndakakĩtaananyʼe.”—Mathayo 19:6.
Tala ngalama. Kwa ngelekanyʼo, twasye ũmwe wa ala matwaanĩte nũkwenda syana ĩndĩ ũla ũngĩ ndekwenda. Ve maũndũ kauta maĩle kũsũanĩwa, ta:
Mũtwaano wenyu ũlũmĩte ata.
No mũtonye kũea syana na mũtwaano wenyu ũiendeea nesa?
Ĩanda sya kwĩthĩwa mũsyai.
Ve maũndũ maingĩ mendekaa eka o kũmantha lĩu, ngũa, na vandũ va kwĩkala.
Ũkwati.
No ũtonye kũthũkũma, kũsũvĩa mũsyĩ waku, na kwĩanĩsya ĩanda ingĩ?
Mwolooto wĩ Mbivilianĩ: “Nũũ katĩ wenyu ayenda kwaka mwako mũtũlu ũtambaa kwĩkala nthĩ akeka masavu?”—Luka 14:28.
Sũanĩa maũndũ nesa. Weeka ũu nĩvatonyeka mũkamina mathĩna amwe. Kwa ngelekanyʼo, ethĩwa thĩna nĩ kwĩthĩwa na syana, ũla ũtekwenda kwĩthĩwa nasyo no ekũlye makũlyo aa:
‘Yĩla ngwasya ndikwenda syana, ũu nĩ kwasya ndiũsyenda vyũ kana ndiũsyenda oyu?’
‘Nĩkĩa kwĩka ũtwi nũndũ nĩona ta ndatonya kwĩthĩwa mũsyai mũseo?’
‘Nĩona ũla tũtwaanĩte ta ũtonya kũeka kũlũngana nakwa?’
Nake ũla ũkwenda kwĩthĩwa na syana no asũanĩe makũlyo aa:
‘Nĩtwĩyũmbanĩtye kũtwʼĩka asyai?’
‘Twĩ na mbesa itoetye kũea syana?’
Mwolooto wĩ Mbivilianĩ: “Ũĩ ũla wumaa ĩũlũ . . . nĩwĩtĩkĩlaa mawoni.”—Yakovo 3:17.
Manya moseo ma woni wa ũla mũtwaanĩte. Andũ elĩ no masisye kĩndũ kĩmwe ĩndĩ ũyĩthĩa mene syĩndũ syĩ kĩvathũkanyʼo. O ta ũũ, ala matwaanĩte no methĩwe na woni wĩ kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa ũndũ mũna, ta kwa ngelekanyʼo, ũndũ maĩle kũtũmĩa mbesa. Nĩ kana mũneenee kĩndũ mwĩthĩawa na mawoni me kĩvathũkanyʼo, ambĩĩai na maũndũ ala mũkwĩtĩkĩlana.
Nĩ mĩvango yĩva mũkwĩtĩkĩlana?
Ve ũseo wĩva woninĩ wa kĩla ũmwe?
Nĩ kana mũtwaano wenyu ũendeee kwĩthĩwa wĩ mũlũmu, ũmwe wenyu kana inywonthe no etĩkĩle kũvĩndũa woni wake?
Mwolooto wĩ Mbivilianĩ: “Ekai kĩla ũmwe ndakamanthe kwĩyĩuna mwene, ĩndĩ amanthe kũuna ũla ũngĩ.”—1 Akolintho 10:24.
a Maũndũ ala maito maĩle kũneenewa mũtambĩte kũtwaana. Ĩndĩ o na vailye ũu, no vaumĩle maũndũ mũteetaĩĩe, kana ũmwe katĩ wa ala matwaanĩte akambĩĩa kwĩthĩwa na mawoni angĩ.—Mũtavanʼya 9:11.