1, 2. (a) We wĩ na mea ma kwona moathimo meva ma kĩ-mwĩĩ ĩla twĩvika Nthĩ Nzaũ? (Sisya visa ĩthangũnĩ yĩĩ.) (b) Nĩ kyaũ kĩkatũtanĩthya mũno vyũ ĩla tũkalika nthĩ nzaũ?

“THAYŨ WA W’O.” Aingĩ maitũ ĩla tweew’a ndeto isu tũlilikanaa wĩkwatyo ũla twĩ naw’o wa kwĩsa kwĩkala Nthĩ Nzaũ. O na mũtũmwa Vaulo nĩwoonanisye kana “thayũ wa tene na tene” na “thayũ wa w’o” nikonanĩtye. (Soma 1 Timotheo 6:12, 19.) Tweteele ĩvinda yĩla tũkekala tũteũkw’a, twĩ atanu vyũ, na twĩ eanĩe vyũ. O na tũitonya kũsũanĩa ũndũ tũkew’aa kĩla mũthenya tũiamũka tũkethĩa vate kĩndũ kĩũtũthĩny’a kĩlĩkonĩ kana ngoonĩ, kana tũte na ũwau o na ũmwe. (Isa. 35:5, 6) Kwasũanĩa mũyo ũla tũkew’aa tũitindany’a na andũ ma mũsyĩ na anyanyae maitũ, o na vamwe na ala makathayũũkw’a! (Yoa. 5:28, 29; Meko 24:15) O na nĩtũkakwata mwanya wa kwongela ũmanyi witũ maũndũnĩ ma saenzi, mbathi, myako, kana o maũndũ angĩ.

² O na kau nĩtweteele kwona maũndũ asu maseũvĩte ũu, kĩla kĩkatũtanĩthya mũno vyũ nĩ maũndũ ala makonetye ũthaithi wa Yeova. Kwa ngelekany’o, twĩ kũu tũkeew’a mũyo ta kĩ twalilikana kana Yeova nũtheetye ĩsyĩtwa yake na akatetea ũsumbĩki wake mũnene! (Mt. 6:9, 10) Nata ĩla tũkona kĩeleelo kya Yeova  kwondũ wa nthĩ na andũ kĩendeee kwĩanĩa? Ũndũ ũsu ũkatuma tũtana mũno. Na ĩndĩ kwasũanĩa ũndũ tũtakew’a vinya wa kũmũthengeea Yeova ĩvinda yĩu tũkethĩwa tũivetewa naĩ o kavola kwa kavola nginya naĩ ĩsu yĩse kũthela vyũ!—Sav. 73:28; Yak. 4:8.

3. Nĩ kyaũ twaĩle kwĩyũmbanĩsya?

³ No twĩse kũkwata moathimo asu nũndũ Yesũ aisye atĩĩ: “Kwa Ngai maũndũ onthe nĩmatonyeka.” (Mt. 19:25, 26) Ĩndĩ ethĩwa nĩtũkwenda twĩĩkala nthĩ nzaũ na tũiendeea kwĩkala twĩ thayũ o na ĩtina wa Ũsumbĩki wa Myaka Ngili wa Klĩsto, no nginya twose ĩtambya oyu ya ‘kũlũmya’ ũla thayũ wa tene na tene. Twaĩle kwĩkala twĩsĩ kana mũthya wa nthĩ ĩno nthũku ũkilyĩ ũnavika, na kwoou no nginya twose ĩtambya yu tũĩ nĩ kana twĩyũmbanĩsye kwĩkala nthĩ nzaũ. Ĩndĩ tũtonya kwĩka ũu ata twĩ nthĩ ĩno ĩthũkĩte ũu?

4. Tũmĩa ngelekany’o ũelesye ũndũ tũtonya kwĩyũmbanĩsya kwĩkala nthĩ nzaũ.

⁴ Tũtonya kwĩyũmbanĩsya ata kwĩkala nthĩ nzaũ ya Ngai? Kwasũanĩa ngelekany’o ĩno: Twasye nũvangĩte kũthamĩĩa nthĩ ĩngĩ. Ũtonya kwĩyũmbanĩsya ũndũ ũsu ata? No kwĩthĩwa ũtonya kwambĩĩa kwĩmanyĩsya kĩthyomo kya andũ ala mekalaa kũu. O na ĩngĩ kwĩmanyĩsya syĩthĩo syoo no kũũtethye. O na no ũtw’e kũsama malĩu amwe ma kũu. Kwa ũkuvĩ, wambĩĩa kwĩkala ta wavikie kw’o. Nĩkĩ ũtonya kũtata kwĩka maũndũ asu? Nũndũ nĩmo ũkethĩa nthĩ ĩla ũkwenda kũthamĩĩa. O ta ũu, twaĩle kwĩyũmbanĩsya kwĩsa kwĩkala nthĩ nzaũ kwa kũtata ũndũ tũtonya twĩkale ũndũ tũkwĩkwatya andũ ta makethĩwa mayĩkala me kũu. Ekai ĩndĩ twone maũndũ amwe tũtonya kwĩka twĩyũmbanĩsye kwĩsa kwĩkala nthĩ nzaũ.

5, 6. Kwĩmanyĩsya kũatĩĩaa myolooto ĩla tũnengawe kĩkundinĩ kya andũ ma Yeova kũtũmbanasya ata kwondũ wa kwĩkala nthĩ nzaũ?

⁵ Nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ vai mũndũ ũkethĩwa aileana na ũsumbĩki mũnene wa Ngai. Kũkethĩwa kwĩ kĩvathũkany’o mũno na ũmũnthĩ. Nĩkĩ? Nũndũ nthĩnĩ wa nthĩ ĩno ĩtongoew’e nĩ Satani andũ mendete kwĩsumbĩka. Andũ amwe nĩmatonya kwĩthĩwa mendete kwĩtongoesya na kwĩka kĩla monaa takyo kĩseo, ĩndĩ kw’o kwĩka ũu kũtumĩte maũndũ methĩwa mailyĩ ata? Nũndũ andũ mayendaa kũtongoew’a nĩ Ngai, ũndũ ũsu nũtumĩte kwĩthĩwa na mathĩna, kyeva, na mĩisyo. (Yel. 10:23) Mwa twĩ na mea maingĩ ma kwĩsa kwona ĩvinda yĩla andũ onthe makethĩwa menyivĩsye ũsumbĩki mũnene wa Yeova!

⁶ Ũkethĩwa wĩ ũndũ mũseo mũno kũtongoew’a nĩ Yeova mĩvangonĩ ĩla ĩkethĩwa vo ya kwanakavĩĩsya nthĩ nzaũ, kũmanyĩsya ala makethĩwa manathayũũkw’a, na kwĩka kyonthe kĩla Yeova ũkenda twĩke. Ĩndĩ nata tũkesa kwĩwa tũthũkũme wĩa tũtawendete? No tũatĩĩe ũndũ tweewa twĩnyivĩtye na tũitata ũndũ tũtonya twĩanĩsye wĩa ũla tũnengetwe twĩ atanu? Aingĩ maitũ matonya kũsũngĩa ĩĩ! Ĩndĩ ethĩwa ũu nĩ w’o, ũmũnthĩ nĩtũatĩĩaa myolooto ĩla tũnengawe kĩkundinĩ kya andũ ma Yeova? Ethĩwa nĩtwĩkaa ũu, nĩtũendeee kwĩyũmbany’a kwondũ wa kwĩkala tene na tene tũsumbĩkĩtwe nĩ Yeova.

7, 8. (a) Nĩkĩ twaĩle kwĩmanyĩsya kũatĩĩa ũndũ tweewa twĩke? (b) Aklĩsto amwe mekĩte moalyũku meva? (c) Nĩ ũndũ mwaũ twĩsĩ ĩũlũ wa wĩa kana kũndũ kũla tũkekala nthĩ nzaũ?

⁷ Kũatĩĩa myolooto ĩla tũnengawe kĩkundinĩ kya andũ ma Yeova ti kw’o kwĩ kw’oka kũtonya kũtũtetheesya twĩyũmbanĩsye kwĩkala nthĩ nzaũ. Ũndũ ũngĩ ũtonya kũtũtetheesya nĩ kwĩmanyĩsya kwĩanĩwa na kwĩthĩwa twĩ na ngwatanĩo nzeo na ala angĩ. Ethĩwa ũmũnthĩ twanengwa wĩa ũngĩ nĩ ala matongoesye nĩtwĩw’aa twĩ eanĩe na twĩ atanu, nĩtũtonya kwĩsa kwĩthĩwa tũilyĩ oou ĩla twĩlika nthĩ nzaũ. (Soma Aevelania 13:17.)  Kwa ngelekany’o, ĩla Aisilaeli malikile Nthĩ ya Watho, maaĩawa itheka kwa nzĩa ya kũkũna kula. (Mot. 26:52-56; Yos. 14:1, 2) O ta ũu, tũyĩsĩ vala kĩla ũmwe ũkanengwa ekale ĩla twĩvika nthĩ nzaũ. Ĩndĩ o na tũtw’ĩke tũkekala va, tũkeethĩwa twĩ atanu na twĩ eanĩe twaendeea kũmũthũkũma Yeova na kũatĩĩa ũndũ tũkwĩwa.

⁸ Nĩ ũndũ mũseo ta kĩ kwĩsa kwĩthĩwa tũsumbĩkĩtwe nĩ Ũsumbĩ wa Ngai! Nũndũ wa ũu twaĩlĩte kũtanĩa mũno kũatĩĩa ũndũ kĩkundi kya andũ ma Yeova kĩũtwĩa ũmũnthĩ na kwĩanĩsya wĩa ũla twanengwa. Nao nata ĩla kweethĩwa na moalyũku o ũndũ ĩvinda yĩvĩtĩte? Kwa ngelekany’o, athũkũmi amwe ma Mbetheli ya Amelika nĩmanengiwe ũthũkũmi ũngĩ wa ĩvinda yonthe, na ũmũnthĩ nĩmatanĩaa moathimo ala makwatĩte. Namo angĩ ala maĩ asyaĩĩsya ma kũthyũlũlũka matw’ĩkĩthiw’e mavainia ma mwanya nũndũ wa ũkũũ kana o maũndũ angĩ. Kũkesa kũthi ũu, twaĩle kũmũthũkũma Ngai twĩ eanĩe, tũimũvoya atũtetheesye, na tũyĩka kyonthe kĩla tũtonya. Tweeka ũu tũkeethĩwa twĩ atanu na tũkakwata moathimo maingĩ o na kau tũtwĩe ĩvindanĩ ĩthũku. (Soma Nthimo 10:22.) Nao nata ĩvinda yũkĩte? Nĩtũtonya kwĩthĩwa tũsũanĩaa kũla tũkenda kũtũa twalika nthĩ nzaũ, ĩndĩ noĩthwa tũkesa kwĩwa twĩkale vandũ vangĩ. Ĩndĩ o na kwesa kwĩthĩwa kũilyĩ ata, kĩla twĩsĩ nĩ kana o na ethĩwa tũkamũthũkũma Yeova twĩ va kana o na ethĩwa tũkanengwa wĩa mwaũ, tũkeew’a twĩ eanĩe, twĩ atanu, na tũkatũngaa mũvea.—Nee. 8:10.

9, 10. (a) Nĩ maũndũnĩ ta meva ũkethĩa no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo? (b) Tũtonya kwonany’a ata kana twĩ na wũmĩĩsyo?

⁹ Ĩla twĩlika nthĩ nzaũ, no kwĩthĩwa ve mavinda ũkethĩa no nginya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo. Kwa ngelekany’o, no twĩse kwona andũ amwe me na ũtanu nũndũ anyanyae moo na andũ ma mũsyĩ nĩmathayũũkw’a. Ĩndĩ ũyĩthĩa ithyĩ no tweteelaa nginya ĩla ala maitũ makathayũũkw’a. Vakesa kwĩkala ũu nĩtũtana na ala angĩ o tũendeee kweteela? (Alo. 12:15) Ũmũnthĩ tweemanyĩsya kweteela moathimo ala Yeova ũtwathĩte tũteũkw’a ngoo, ũu ũkatũtetheesya twĩthĩwe na wũmĩĩsyo ĩvindanĩ yĩu.—Mũta. 7:8.

¹⁰ Ũndũ ũngĩ ũtonya kũtũtetheesya twĩyũmbany’e kwĩkala nthĩ nzaũ nĩ kwĩmanyĩsya kweteela ĩla vaumĩla ũalyũku momanyĩsyonĩ maitũ. Ithyĩ twĩkaa ata ĩla vaumĩla ũalyũku momanyĩsyonĩ maitũ? Nĩtwĩmanyĩasya ũvoo ũsu na kĩthito na tũkethĩwa na wũmĩĩsyo ethĩwa tũinaũelewa? Ethĩwa nĩtwĩkaa ũu, ĩla twĩvika nthĩ nzaũ tũikaemwa nĩ kũmĩĩsya na kũmweteela Yeova atũtetheesye tũelewe kwenda kwake.—Nth. 4:18; Yoa. 16:12.

11. Yeova atũmanyĩasya ata ĩũlũ wa kwĩkalany’a na andũ, na ũu ũkatũtetheesya ata twĩ nthĩ nzaũ?

¹¹ Kĩndũ kĩngĩ kĩtonya kũtũtetheesya twĩyũmbanĩsye kwĩkala nthĩ nzaũ nĩ kwĩmanyĩsya kũekea. Ĩvindanĩ ya Ũsumbĩki wa Myaka Ngili wa Klĩsto, nĩvatonyeka ĩvinda yĩkavĩta ala alũngalu na mate alũngalu mayĩsa kũvetewa naĩ vyũ. (Meko 24:15) Kwoou ĩkũlyo nĩ atĩĩ, Tũkekalany’a na andũ ala angĩ nesa ĩvindanĩ yĩu? Tweemanyĩsya kũekea ala angĩ na kwĩkalany’a namo nesa, tũikaemwa nĩ kwĩka oou ĩvindanĩ yĩla yũkĩte.—Soma Akolosai 3:12-14.

12. Elesya ũndũ mwĩkalo witũ ũmũnthĩ ũkonanĩtye na wĩkwatyo witũ wa ĩvinda yũkĩte.

¹² Ĩla twĩlika nthĩ nzaũ, ti lasima tũkakwataa kĩndũ kĩla tũkwenda ĩvinda yĩla tũũkyenda. Kwoou o na kau Yeova akatũathimaa nũndũ wa kwĩnyivĩsya ũsumbĩki wake, no nginya ĩvinda yĩu twĩĩmanyĩsya kũtũngaa mũvea na kwĩanĩwa nĩ kĩla twĩ nakyo. Kwĩthĩwa na nguma ila Yeova ũtũmanyĩasya ũmũnthĩ nĩkũkatũtetheesya ĩvinda yĩu. Kwondũ wa ũu, tweemanyĩsya kwĩkalaa ta andũ meteele kwĩsa kũtũa nthĩ nzaũ,  nĩtwĩthĩawa na nguma ila ikatũtetheesya kwĩkala tene na tene. O na ĩngĩ ĩvindanĩ yĩĩ now’o tũlũlũmĩlasya mũĩkĩĩo witũ nthĩnĩ wa maũndũ ala matũĩkĩĩthĩtye kana kwĩ ‘nthĩ yũkĩte.’ (Aevl. 2:5; 11:1) Na ĩndĩ nĩtwĩkaa maũndũ mekwonany’a kana twĩ na mea mũno ma kwĩsa kwona nthĩ yusĩe ũlũngalu. Kwoou nĩ w’o vyũ, tũendeee kwĩyũmbanĩsya ĩvinda yĩla tũkekala tene na tene nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ ĩla Ngai ũtwathĩte.

13. Nĩ maũndũ meva makethĩwa me ma vata vyũ ĩla twĩvika nthĩ nzaũ?

¹³ Kwasũanĩa ũndũ ũngĩ tũtonya kwĩka nĩ kana twĩyũmbanĩsye kwĩkala nthĩ nzaũ. O na kau nĩtwathĩtwe lĩu mwingĩ na syĩndũ mbingĩ ĩla twĩlika nthĩ nzaũ, kĩndũ kĩla kĩkatũtanĩthya mũno vyũ nĩ kwona tũyĩanĩĩw’a mavata maitũ ma kĩ-veva. (Mt. 5:3) Kũmũthũkũma Yeova nĩkw’o kũkethĩwa ũndũ ũla wa vata, na tũkatanĩa mũno kwĩka ũu. (Sav. 37:4) Kwoou twoona kũmũthũkũma Yeova new’o ũndũ ũla wa vata ĩvindanĩ yĩĩ, tũkeethĩawa tũyĩyũmbanĩsya kũtanĩa ũla thayũ wa w’o ĩvinda yũkĩte.—Soma Mathayo 6:19-21.

14. Nĩ mĩvango yĩva ũthũkũminĩ wa Yeova ĩtonya kũtetheesya andũ ma mũika meyũmbanĩsye kwĩkala tene na tene?

¹⁴ Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũtanĩe mũnango kũmũthũkũma Yeova ĩvindanĩ yĩĩ? Kĩndũ kĩmwe kĩtonya kũtũtetheesya nĩ kwĩvangĩĩa kwĩka maũndũ mana ũthũkũminĩ wa Yeova. We wĩ mũndũ wa mũika ũsũanĩaa mũno ĩũlũ wa kũmũthũkũma Yeova na ngoo yonthe? Wĩona ata ũkasoma maũvoo amwe maeleetye mĩthemba yĩ kĩvathũkany’o ya ũthũkũmi wa ĩvinda yonthe na ũyĩvangĩĩa ũla ũkwenda kwĩanĩsya? * O na no ũneene na amwe methĩĩtwe ũthũkũminĩ wa ĩvinda yonthe kwa myaka mingĩ. Weeyumya vyũ ũmũthũkũme Ngai, no ũkwate ũmanyi wa vata ũla ũkaũtetheesya ũmũthũkũme wĩ nthĩ nzaũ.

15. Atavany’a ma Ũsumbĩ matonya kwĩanĩsya maũndũ meva ũthũkũminĩ wa Yeova?

¹⁵ Nũndũ twĩ atavany’a ma Ũsumbĩ, nĩ maũndũ meva ũthũkũminĩ wa Yeova tũtonya kũvanga kwĩanĩsya? No twĩvangĩĩe twĩthĩwe na ũtũĩka mũna ũtavany’anĩ. Kana no twĩkĩe kĩthito tũelewe mũnango myolooto mĩna ya Mbivilia na ũndũ ĩtonya kũtũmĩwa. O na no twĩkĩe kĩthito twĩke maendeeo maũndũnĩ ta kũsoma, kumya ũvoo, na kumya maelesyo ũmbanonĩ. O naku ndũema kũsũanĩa maũndũ angĩ ũtonya kwĩka. Kwoou kĩla twaĩle kũmanya nĩ atĩĩ: Kwĩvangĩĩa maũndũ mana ũthũkũminĩ wa Yeova nĩkwongelaa wendi witũ wa kũmũthũkũma, na ũu ũitũtetheesya  kwĩyũmbany’a ũndũ tũkekala nthĩ nzaũ.

16. Nĩkĩ kũmũthũkũma Yeova nĩw’o ũndũ ũla mũseo vyũ?

¹⁶ Nũndũ tũtũmĩaa ĩvinda yitũ tũyĩyũmbanĩsya ũndũ tũkekala nthĩ nzaũ, ũu nĩ kwasya kana tũyĩkalaa nesa ũmũnthĩ? Aiee! Kũmũthũkũma Yeova nĩkyo kĩndũ kĩla kĩtumaa mũndũ ew’a e mwĩanĩe mũno. Tũimũthũkũmaa Yeova aĩ nũndũ nĩtũũlasimĩthw’a tũmũthũkũme nĩ kana twĩvonoka ũla thĩna mũnene. Ĩndĩ tũmbĩtwe twĩ na wendi wa kũmũthũkũma na ĩla tweeka ũu nĩtũtanaa mũno. Kũtongoew’a nĩ Yeova na kwendwa nĩwe nĩ syĩndũ sya vata mũno kwĩ kwasya ngwatanĩo yitũ nake. (Soma Savuli 63:1-3.) Kwoou ti lasima tweteele nginya ĩla tũkalika nthĩ nzaũ nĩ kana tũkwate moathimo ala tũkwataa nũndũ wa kũmũthũkũma Yeova na ngoo yonthe. Nĩkĩ? Nũndũ o na ũmũnthĩ nĩtũathimawa! O na amwe maitũ methĩĩtwe maikwata moathimo asu kwa myaka mingĩ, na kwosana na ũndũ twĩyoneete nĩtwĩsĩ nesa ki kana kũmũthũkũma Yeova nokw’o kũtonya kũtuma twĩkala twĩ eanĩe.—Sav. 1:1-3; Isa. 58:13, 14.

17. Kwĩtanĩthya na kwĩka tũmaũndũ tũla twendete nĩkw’o kũkethĩwa kwa vata vyũ Nthĩ Nzaũ?

¹⁷ Nthĩnĩ wa nthĩ nzaũ andũ makatanĩa kwĩtanĩthya na kwĩka tũmaũndũ tũla mendete ĩvindanĩ yĩla yaĩle. Nĩkĩ tũkwasya ũu? Nũndũ takeka Yeova ndendaa twĩanĩsye wendi ũsu, ndethĩwa aatũmba naw’o. (Mũta. 2:24) Kwoou Yeova ‘akeanĩĩsya kwenda kwa kĩla kĩndũ kĩ thayũ’ ũndũnĩ ũsu na maũndũnĩ angĩ. (Sav. 145:16) Kwĩtanĩthya na kũthyũmũa nĩ maũndũ ma vata, ĩndĩ tũtanĩaa mũno maũndũ asu ethĩwa twĩamba kwĩka kwenda kwa Yeova mbee. Ũu now’o kũkethĩwa kũilyĩ twĩ Nthĩ Nzaũ. Kwoou nĩ ũndũ wa ũĩ mũno ũkethĩa nĩtweemanyĩsya kwĩtanĩthya ĩvinda yĩla yaĩle na tũyĩendeea kũmantha Ũsumbĩ mbee na kũsũanĩa mũno moathimo ala Yeova ũtũnengete yu.—Mt. 6:33.

18. Tũtonya kwonany’a ata kana nĩtwĩyũmbanĩsye kwĩkala Nthĩ Nzaũ tene na tene?

¹⁸ Nthĩnĩ wa Nthĩ Nzaũ tũkeethĩwa na ũtanu mwingĩ tũtaawona ĩvinda o na yĩva. Ekai ĩndĩ twonany’e vyũ twĩ na wendi wa kũkwata ũla thayũ wa w’o kwa kwĩyũmbanĩsya thayũ ũsu ũmũnthĩ. Na ũndũ ũngĩ tũtonya kwĩka nĩ kwĩthĩwa na nguma ila Yeova ũtũmanyĩasya, na kũtanĩa mũno wĩa ũla tũnengetwe wa kũtavany’a ĩũlũ wa Ũsumbĩ twĩ na kĩthito. O na ekai kũmũthaitha Yeova kwĩthĩwe ne kw’o ũndũ ũla ũtũeteae ũtanu mwingĩ vyũ. Na mũthya nũndũ nĩtũĩkĩĩte vyũ mawatho ma Yeova, ekai tũtw’e kwĩkala ta andũ meteele kwĩsa kũtũa nthĩ nzaũ!