Luka 6:1-49
6 Na mũthenya ũmwe wa savato nĩwesĩle mĩũndanĩ ya nganũ, na amanyĩw’a make nĩmatusaa iia sya nganũ, mayĩikiitha na moko, na maiya.
2 Yĩla Avalisi amwe moonie ũu, makũlya: “Nĩkĩ mũkwĩka ũla ũtosanĩte na mĩao mũthenya wa Savato?”
3 Nake Yesũ amasũngĩa, amea: “No mwaasoma ũndũ Ndaviti weekie yĩla we na andũ ala waĩ namo maĩ na nzaa?
4 Ũndũ walikile nyũmbanĩ ya Ngai na anengwa mĩkate ĩla yaiawa mbee wa Ngai* na amĩya o na amanenga andũ ala waĩ namo, o na kau kwosana na mĩao ndyaaĩle kũĩwa nĩ mũndũ o na wĩva ate o athembi?”
5 Na ĩndĩ amea: “Mwana wa mũndũ nĩwe Mwĩaĩi wa Savato.”
6 Na mũthenya ũngĩ wa savato nĩwalikile ĩsinakokenĩ na ambĩĩa kũmanyĩsya. Na vau vaĩ mũndũ wonzete kw’oko kwake kwa aũme.
7 Aandĩki na Avalisi nĩmamũsyaĩĩsye Yesũ nesa mone kana nũkũvosya mũthenya wa Savato, nĩ kana makwate nzĩa ya kũmũsikata.
8 Ĩndĩ nĩwamanyie mosũanĩo moo, kwoou amwĩa mũndũ ũsu waĩ na kw’oko kwonzu atĩĩ: “Ũkĩla na ũyĩũngama vaa katĩ.” Nake ookĩla na aũngama vo.
9 Na ĩndĩ Yesũ amea: “Nĩngũmũkũlya, Nĩ ũndũ wĩva, kwosana na mĩao, waĩle kwĩkwa mũthenya wa Savato; nĩ ũndũ mũseo kana nĩ ũndũ mũthũku, nĩ kũtangĩĩa thayũ kana nĩ kũwananga?”
10 Ĩtina wa kũmasisya onthe, amwĩa mũndũ ũsu atĩĩ: “Tambũũkya kw’oko kwaku.” Nake eeka ũu, na kw’oko kwake kwavoa.
11 Ĩndĩ mathata mũno, na mambĩĩa kũneenany’a ene kwa ene ũndũ matonya kwĩkana na Yesũ.
12 Na mũthenya ũmwe athi kĩĩmanĩ akavoye, na ekala ũtukũ mũima aivoya Ngai.
13 Na kwakya, ameta amanyĩw’a make vala waĩ, na anyuva 12 katĩ wamo, ala wametie atũmwa:
14 Simoni, ũla wamwĩtie ĩsyĩtwa yĩngĩ Vetelo, Endelea mwana-a-inyia, Yakovo, Yoana, Vilivu, Valitholomayo,
15 Mathayo, Thoma, Yakovo mwana wa Alivaio, Simoni ũla wĩtawa “mũndũ wĩ kĩthito,”
16 Yutasi mwana wa Yakovo, na Yutasi Isikalioti, ũla wesie kũmũvũnyanĩa.
17 Na atheea namo na aũngama vandũ vatindimalu, na vaĩ ĩkomano ĩnene ya amanyĩw’a make na nguthu nene ya andũ kuma Yutia yonthe na Yelusaleme na kĩsio kĩ ũtee wa ũkanga kya Tile na Sitoni, ala mookĩte kũmwĩthukĩĩsya na kũvow’a mowau moo.
18 O na ala mathĩnaw’a nĩ maveva mavuku nĩmavoiw’e.
19 Na kĩla mũndũ ĩkomanonĩ yĩu nĩwatataa kũmũkiita, nũndũ vinya nĩwaumaa nthĩnĩ wake na kũmavosya onthe.
20 Na ookĩlya metho asisya amanyĩw’a make na ambĩĩa kũneena, akyasya:
“Mwĩ atanu inyw’ĩ ala ngya, nũndũ Ũsumbĩ wa Ngai nĩ wenyu.
21 “Mwĩ atanu inyw’ĩ ala yu mwĩ na nzaa, nũndũ nĩmũkavũnw’a.
“Mwĩ atanu inyw’ĩ ala yu mũkũĩa, nũndũ nĩmũkatheka.
22 “Tanai inyw’ĩ yĩla andũ meũmũmena na yĩla meũmũvatha na kũmũumanga na kwonany’a kana ĩsyĩtwa yenyu nĩ ĩthũku* kwondũ wa Mwana wa mũndũ.
23 Tanai mũthenya ũsu na mũitũlĩlanga nũndũ wa ũtanu, nũndũ sisyai! ĩtuvi yenyu nĩ ĩnene ĩtunĩ, nĩkwĩthĩwa maũndũ asu nomo aa-ũmae moo mamekaa athani.
24 “Ĩndĩ kyeva nĩ kwenyu inyw’ĩ ala athwii, nũndũ nĩmũkwatĩte ũkiakisyo wenyu w’onthe.
25 “Kyeva nĩ kwenyu ala yu mũvũny’e, nũndũ mũkeew’a nzaa.
“Kyeva nĩ kwenyu ala yu mũũtheka, nũndũ mũkameta na kũĩa.
26 “Kyeva nĩ kwenyu yĩla andũ onthe meũmũneenea nesa, nũndũ oou now’o aa-ũmae moo maneeneaa athani ma ũvũngũ.
27 “Ĩndĩ nĩngũmwĩa inyw’ĩ ala mwĩthukĩĩsye: Endeeai kũmenda amaitha menyu, kũmeka nesa ala meũmũmena,
28 kũmaathima ala meũmũumanĩa, na kũmavoyea ala meũmũumanga.
29 Mũndũ aũkũna ĩtau yĩmwe, mũthyũũĩe yĩla yĩngĩ o nayo; na mũndũ akũvena ngũa yaku ya ĩũlũ, ndũkamũvate ĩla ya nthĩnĩ.
30 Kĩla mũndũ wakwĩtya kĩndũ mũnenge, na ũla wakũvena syĩndũ syaku, ndũkamwĩe aũtũngĩe.
31 “O na ĩngĩ, o ũndũ mũkwenda andũ mamwĩke, o nenyu mekei oou.
32 “Ethĩwa mũkamenda o ala mamwendete, mwĩ na ĩtuvi yaũ? Nũndũ o namo eki ma naĩ mendete o ala mamendaa.
33 Na ethĩwa mũkamekaa nesa o ala mamwĩkaa nesa, mwĩ na ĩtuvi yaũ? O namo eki ma naĩ mekaa oou.
34 O na mwakovethya* ala mũkwĩkwatya makamũĩva, mwĩ na ĩtuvi yaũ? O namo eki ma naĩ nĩmakovethasya eki ma naĩ nĩ kana metũngĩwa o kĩla makovethya.
35 Vandũ va ũu, endeeai kũmenda amaitha menyu na kũmeka nesa na kũmakovethya mũtekwĩkwatya kũtũngĩwa, na ĩtuvi yenyu yĩkeethĩwa ĩnene, na mũkeethĩwa mwĩ ana ma Ũla wĩ Ĩũlũ wa Onthe, nũndũ we nũmew’ĩaa tei ala mate mũvea na athũku.
36 Endeeai kwĩthĩwa na tei, o tondũ Ĩthe wenyu wĩ tei.
37 “O na ĩngĩ, ekai kũsilĩla, nenyu mũikasilĩlwa nongi; na ekai kumya andũ mavĩtyo, nenyu mũikaumw’a mavĩtyo nongi. Endeeai kũekea,* nenyu mũkaekewa.*
38 Ĩmanyĩsyei kũnengane, na andũ makamũnenga. Makamwĩkĩĩa mĩvukonĩ* yenyu kĩthimo kyusũu, kĩlate, kĩthingithangye, na kĩkwĩtĩkanga. Nũndũ kĩthimi kĩla mũthimaa nakyo nokyo makamũthimĩa nakyo.”
39 Na ĩngĩ nĩwamatavisye ngelekany’o: “Kĩlalinda kĩitonya kũtongoesya kĩlalinda, kana no kĩtonye? Elĩ makavalũka ĩimanĩ, kana maikavalũka?
40 Mũmanyĩw’a ti mũnene kwĩ mũmanyĩsya wake, ĩndĩ kĩla mũndũ mũmanyĩsye nesa akeethĩwa aĩlye mũmanyĩsya wake.
41 Nĩkĩ ĩndĩ ũsiasya kaũseki kala ke ithonĩ ya mwana-a-asa waku na ndwonaa ĩting’ĩ yĩla yĩ ithonĩ yaku?
42 Ũtonya ata kũmwĩa mwana-a-asa waku, ‘Mwana-a-asa, eka ngumye kaũseki kau ke ithonĩ yaku,’ na we mwene ndũkwona ĩting’ĩ yĩla yĩ ithonĩ yaku? Mwangangany’a we! Amba kumya ĩting’ĩ ithonĩ yaku, na ĩndĩ ũkoona nesa ũndũ ũtonya kumya kaũseki kala ke ithonĩ ya mwana-a-asa waku.
43 “Nũndũ vaiĩ mũtĩ mũseo ũsyaaa ũsyao mũthũku, na vaiĩ mũtĩ mũthũku ũsyaaa ũsyao mũseo.
44 Nũndũ kĩla mũtĩ ũmanyĩkaa kwĩsĩla ũsyao waw’o. Kwa ngelekany’o, andũ maitusaa makũyũ mĩw’anĩ, o na maitilaa nzavivũ mĩtĩnĩ yĩ mĩw’a.
45 Mũndũ mũseo aumasya syĩndũ nzeo kuma syĩndũnĩ syake nzeo ila wiĩte ngoonĩ, ĩndĩ mũndũ mũthũku aumasya syĩndũ nthũku kuma syĩndũnĩ syake nthũku ila wiĩte; nũndũ kĩla kyusũĩte ngoonĩ nĩkyo kanyw’a wake ũneenaa.
46 “Nĩkĩ ĩndĩ mũmbĩtaa ‘Mwĩaĩi! Mwĩaĩi!’ na mũyĩkaa maũndũ ala nĩneenaa?
47 Kĩla mũndũ wũkaa vala nĩĩ na wĩw’aa ndeto ila nĩneenaa na kũsyĩka, nĩngũmũtavya ũndũ ũilye:
48 Ailye ta mũndũ waakaa nyũmba, ũla wenzie nthĩ mũno na ambĩĩsya mũsingi wa nyũmba ĩvianĩ. Na ĩndĩ yĩla mbua mbingĩ yauie, ũsĩ wakima ĩla nyũmba ĩndĩ ndwaĩ na vinya ũndũ ũtonya kũmĩthingithya, nũndũ yaakĩtwe nesa.
49 Ĩndĩ mũndũ o na wĩva ũla wĩw’aa na ailea kwĩka ũndũ, ailye ta mũndũ waakie nyũmba mũthanganĩ ĩte na mũsingi. Na ũsĩ wamĩkima, na o mĩtũkĩ yavalũka, na wanangĩko wayo waĩ mũnene.”
Maelesyo ma kwongeleela
^ Kana “mĩkate ya wonany’o.”
^ Ndeto kwa ndeto, “kũvetanga ĩsyĩtwa yenyu ta ĩthũku.”
^ Ũu nĩ kwasya, vate ũsyao.
^ Kana “kũthasya.”
^ Kana “mũkathaw’a.”
^ Mĩvuko ĩla yaseũvaw’a kwa kũkũnza ngũa ĩla mũndũ wĩkĩĩte, na yatũmĩawa kũkua syĩndũ.