Kuditanina na Bampeve ya Mbi

YAKOBO meyelaka na kisanga ya Malaita, yina kele na kati ya Bisanga ya Salomon. Banda na kileke na yandi, bo longaka yandi na kukumisa bampeve. Yandi ketuba nde: “Mu lendaka ve ata fyoti kulomba bampeve na kusala bankaka mbi, kansi mu vandaka kuyindula nde sambu na kuditanina na mambu ya mbi mpi kuvanda na luzingu ya kyese, mu fwete sadila rarafono [kinkulu ya bwala na bo yina bo kesadilaka sambu na kulomba lusadisu ya bampeve].”

Bonso na bitini mingi ya nsi-ntoto, bantu ya Bisanga ya Salomon kekwikilaka nde bampeve lenda sadisa muntu to kusala yandi mbi. Nkutu, bantu mingi ya Mélanésie kevandaka ve ti boma ya bampeve yankaka ya bo kebingaka nde bampeve ya mbote, kansi bo kezolaka bampeve yina.

Kukwikila na bisalu ya bampeve kemonanaka na mitindu mingi. Mu mbandu, ntangu Yakobo vandaka leke, bankento ya bwala na yandi vandaka kukotisa bana ntinu na nzo konso ntangu ya bo vandaka kuwa makelele ya ndeke yina bo kebingaka korokoro (kikungulu). Sambu na nki? Bo kekwikilaka nde bidilu ya ndeke yina ketendulaka nde bo kezola kusala muntu mosi mbi.

Sambu na kuditanina na bampeve ya mbi, bantu mingi ya bwala ketulaka ditadi mosi ya mpembe ya sipesiali na zulu ya kyelo ya banzo na bo. Yakobo kusalaka mpi mutindu mosi. Mpi kana yandi kele na kisalu, na nima ya kudya na midi, Yakobo vandaka kulokuta bitini ya madya yonso yina vandaka kubikala mpi kubumba yo na saki na yandi sambu na kulosa yo na nima. Susi na yandi ya nene vandaka nde muntu mosi ya mazi lendaka kulokuta bitini yina ya bima mpi kusadila yo sambu na kulosila yandi maladi.

Ata mambu yai ya sikisiki kesalamaka ve na kisika yina nge kezingaka, ziku bonso Yakobo nge kevandaka ti mpusa ya kulanda binkulu ya bwala na beno sambu na kuditanina na bampeve ya mbi. Ziku, nge lenda kwikila nde kuzitisa binkulu ya mutindu yai kele mfunu sambu na mambote na nge.

Kana nge kezitisaka Biblia, ntembe kele ve nde nge kezola kuzaba bamvutu yina yo kepesa na bangyufula yai ya melanda: (1) Inki mbi bampeve ya mbi lenda sala nge? (2) Keti kulanda binkulu yankaka ya bwala na beno lenda sala nde nge kuma na nsi ya bupusi ya bademo? (3) Inki mutindu nge lenda baka lutaninu ya kyeleka na bampeve ya mbi mpi kuvanda na kyese?

Mambi Yina Bampeve ya Mbi Kesalaka

Biblia kemonisa nde bampeve ya mbi lenda vanda ve ata fyoti bampeve ya bafwa. Ndinga ya Nzambi ketuba nde: “Bantu yina ke na moyo, bo ke zaba nde bo ta fwa; kansi bantu ya kufwa kuzaba kima ve.” (Longi 9:5) Ya kyeleka, bampeve ya mbi kele bawanzyo yina kukolamaka mpi kuvukanaka  ti Satana sambu na kukusa bantu.​—Kusonga 12:9.

Masonuku ketuba pwelele nde beto fwete kuditanina na bampeve ya mbi. Ntumwa Polo kusonikilaka Bakristu ya Efezo nde: “Beto ke nwanaka ti bantu ve, kansi beto ke nwanaka . . . ti bampeve ya mbi yina kele na zulu.” Ntumwa Piere kutubaka nde, Satana Dyabulu, mfumu ya bampeve ya mbi yonso, “ke kwendaka kuzieta bonso ntambu yina ke dila; yandi ke sosa muntu ya kudia.”​—Efezo 6:12; 1 Piere 5:8.

Satana kesalaka bantu mbi ntetentete na kukusaka bo, mpi na kunataka bo na kusala mambu na mutindu yina kepesaka Nzambi makasi. Biblia ketuba nde Satana kekusaka nde “yandi kele wanzio yina ke nata nsemo.” (2 Korinto 11:14) Yandi kekudimonisaka bonso mpeve ya ketaninaka, kansi na kutuba ya masonga, lukanu na yandi kevandaka ya mbi. Satana kekangaka mabanza ya bantu sambu bo bakisa ve kyeleka ya metala yandi mpi kyeleka ya metala Nzambi. “Bo ke kwikilaka ve sambu nzambi ya ntangu yai me fwaka mayele na bo. Yandi ke kangaka bo nzila na kutala mwinda ya nsangu ya mbote; yo kele nsangu ya lukumu ya Kristo yina kele bonso Nzambi mpenza.” (2 Korinto 4:4) Inki kele lukanu na yandi na ntangu yandi kekusaka bantu?

Satana kevandaka na mpusa ya ngolo nde bantu kusambila yandi mpi yandi kezolaka nde bo pesa yandi lusambu yina, yo vanda na luzolo na bo to ve. Ntangu Yezu, Mwana ya Nzambi, kuvandaka na ntoto, Satana kuzolaka nde Yezu “fukama sambu na kusamba” yandi. Kansi, Yezu kutubaka nde: “Katuka, Satana! Sambu bo sonikaka na Mukanda ya Nzambi nde: ‘Nge fweti samba Mfumu Nzambi, Nzambi na nge.’” (Matayo 4:9, 10) Yezu kubuyaka na kusala konso kima yina zolaka kumonana bonso nde yandi mesambila Satana.

Yehowa kele mpeve ya meluta bampeve yonso na ngolo mpi yandi tapesa ve nzila nde mbi mosi ya kukonda nsuka kubwila bantu yina kelemfukilaka yandi. (Nkunga 83:19; Roma 16:20) Kansi kana beto kezola kusepedisa Yehowa Nzambi mutindu Yezu kusalaka, beto fwete buya konso kima yina tasala nde beto lemfukila Satana to bademo na yandi. Yo yina, beto fwete zaba binkulu yina bantu ya bwala na beto kesadilaka sambu na kukumisa bampeve ya mbi mpi kusambila bo. Inki mutindu nge lenda sala yo?

Zaba Binkulu Yina Kesepedisaka Ve Nzambi

Yehowa Nzambi kukebisaka bantu ya Izraele, bansadi na yandi ya ntama, na yina metala kulanda mwa binkulu ya makanda ya nzyunga. Yandi tubaka nde: “Beno bika bantu na beno ve bo sala mutindu ke salaka banganga-ngombo, to bantu yina ke tubaka mambu ke kwisa na ntwala, to bandoki, to banganga-nkisi.” Sambu na yina metala bantu yina kulandaka binkulu yina, Biblia ketuba nde: “Mfumu Nzambi, Nzambi na beno, ke zolaka ve bantu yina ke salaka mambu ya mutindu yai.”​—Kulonga 18:10-12.

Yo yina, ntangu nge ketadila binkulu yina bantu mingi ya bwala na beno kesalaka, tadila bangyufula yai ya melanda: Keti kinkulu yango kesyamisaka lukwikilu ya kuzaba mambu ya kekwisa na ntwala? Keti yo kemonisaka nde bima ya kukonda luzingu kevandaka ti ngolo ya mazi sambu na kutanina bantu? Keti yo kelombaka kusala bantu mbi to kuditanina na mambi? Keti yo talomba kusala dyambu mosi sambu na kulemfuka na mpeve mosi buna kansi ve na Yehowa to na Yezu, mumonisi na yandi yina yandi meponaka?​—Roma 14:11; Filipi 2:9, 10.

Yo kele mfunu mingi nde nge buya konso kinkulu yina kesyamisa kikalulu ya mutindu yina. Sambu na nki? Ntumwa Polo kusonikaka mutindu yai na ngolo ya mpeve: “Beno lenda dia ve na mesa ya [Yehowa] ebuna na nima beno kwisa kudia diaka na mesa ya bampeve ya mbi.” Yandi kebisaka nde bantu yina vandaka kusosa kusepedisa Nzambi mpi bampeve yankaka vandaka kupusa Yehowa ‘na kuwila bo kimpala.’ (1 Korinto 10:20-22) Yehowa Nzambi kelombaka nde beto kudipesa kaka na yandi mpi yo mefwana nde beto sala mutindu yina.​—Kubasika 20:4, 5.

Dyaka, tadila ngyufula yai: Keti kinkulu yango kesyamisaka dibanza ya ketubaka nde muntu kevandaka ve na kisina ya mambu ya yandi kesalaka? Mu mbandu, na yina metala bizumba mpi kuvukisa nitu na ntwala ya makwela, binkulu yankaka kebuyisaka yo mpi Biblia kebedisaka yo. (1 Korinto 6:9, 10) Kansi, na binkulu yankaka ya Pacifique, bantu lenda ndima bikalulu ya mutindu yina kana mwana-nkento kutuba nde bo  losilaka yandi “dititi ya mubisu,” a disongidila, yandi ketuba nde dititi yina kele kima ya kupusaka yandi na kuvukisa nitu.

Kansi, Biblia kelongaka nde beto kevandaka na kisina ya mambu ya beto kesalaka. (Roma 14:12; Galatia 6:7) Mu mbandu, Eva, nkento ya ntete, kumonaka nde Satana kukusaka yandi na kuvukana na kukolama na Nzambi, ebuna yandi tubaka nde: “Si nioka muntu kusaka mono nde mono dia yo.” Ata mpidina, Yehowa kulombaka Eva bakonti sambu na mambu ya yandi salaka. (Kuyantika 3:13, 16, 19) Yandi talomba beto mpi bakonti sambu na bikalulu na beto.​—Baebreo 4:13.

Nge Fwete Sala Inki?

Kana nge kezola kusepedisa Nzambi mpi kuzinga na kuwakana ti minsiku ya Biblia, nge fwete baka lukanu ya ngolo. Bantu ya ntima-masonga yina vandaka kuzinga na Efezo na mvu-nkama ya ntete kepesa mbandu ya mbote na dyambu yai. Sambu na kukatuka na nsi ya bupusi ya bampeve ya mbi, bo vukisaka mikanda na bo yonso yina vandaka na kuwakana ti bisalu ya bampeve ya mbi, mpi bo yokaka “yo na meso ya bantu yonso.”​—Bisalu 19:19.

Na ntwala ya kuyoka mikanda yina, bantu yai “vandaka kwisa kundima masumu na bo ti kuzabisa mambu ya bo vandaka kusala.” (Bisalu 19:18) Sambu malongi ya Polo ya ketadila Kristu kusimbaka ntima na bo, yo pusaka bo na kuyoka mikanda na bo ya vandaka na kuwakana ti bampeve ya mbi. Bo sobaka mpi mutindu na bo ya kutadila binkulu ya bwala na bo.

Ya kyeleka, yo lenda vanda mpasi na kuyambula binkulu ya bwala na beno. Yakobo, yina beto tubilaka na luyantiku, kukutanaka ti dyambu yai ya mpasi. Yandi yantikaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa mpi kusepelaka na mambu ya yandi longukaka. Kansi, yandi fulaka kaka na kusadila rarafono. Na nima ya kutadila mutindu yandi vandaka kutadila binkulu yina, yandi bakisaka nde yandi vandaka kukwikila na balusilu ya Yehowa ya metala makwisa kansi yandi vandaka kumona nde sambu na kuditanina na mambu ya mbi, yandi vandaka kaka na mfunu ya kutula ntima na binkulu ya bwala na bo.

Inki kusadisaka Yakobo na kusoba mutindu na yandi ya kutadila mambu? Yandi ketuba nde: “Mu vandaka kusamba Yehowa sambu yandi tanina mono mpi yandi sadisa mono na kutudila yandi ntima. Na ntangu yina mosi, mu yambulaka binkulu ya bwala na beto.” Keti dyambu mosi ya mbi kukuminaka yandi? Yakobo ketuba nde: “Ve, ata kima mosi ve kukuminaka mono, kansi mono melongukaka na kutula ntima na Yehowa. Mu memonaka mutindu Yehowa lenda vanda nduku ya ngolo.” Ya kyeleka, na bamvula nsambwadi yina meluta, Yakobo kusalaka bonso ministre ya ntangu yonso sambu na kusadisa bankaka na kulonguka mambu yina Biblia kelongaka.

Sambu na nki ve kulanda mbandu ya Yakobo? Tadila binkulu yina bantu ya bwala na beno kesadilaka, mpi sadila mayele na nge sambu na kuzaba kana yo kele na kuwakana ti ‘mambu yina ya Nzambi kezolaka.’ (Roma 12:1, 2) Na nima vanda ti kikesa ya kuyambula binkulu ya biyamba-yamba. Kana nge sala mpidina, nge lenda tula ntima nde Yehowa “ta yamba” nge mpi yandi tatanina nge. (2 Korinto 6:16-18) Bonso Yakobo, nge tamona bukyeleka ya lusilu yai ya Biblia: “Zina ya Mfumu Nzambi kele bonso nzo ya ngolo, kisika ya bantu ya mbote lenda kwenda kubumbana.”​—Bingana 18:10.

[Noti na nsi ya lutiti]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

“Korokoro”

[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto]

Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir

[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]

Mwana-nkento kelokuta bitini ya madya sambu bo sadila yo ve sambu na kusala yandi mbi