Pesa Ndembikilu na Bayina Mefwilaka Bantu, Mutindu Yezu Kusalaka

LAZARE, muntu mosi ya vandaka kuzinga na Betania, kubelaka ngolo. Bampangi na yandi ya bankento, Marta ti Maria, kutindaka bantu sambu na kupesa nsangu yina na nduku na bo ya ngolo Yezu. Kansi, Lazare kufwaka na maladi yango. Ntangu bo tulaka yandi na mazyamu, banduku ti banfinangani kwendaka kutala Marta ti Maria “sambu na kukatula bo mawa.” (Yoane 11:19) Nsukansuka, Yezu kukumaka na Betania mpi yandi kwendaka kutala banduku na yandi ya yandi vandaka kuzola mingi. Kana beto tadila mambu yina yandi tubaka mpi kusalaka, beto lenda baka dilongi ya ketadila mutindu ya kulembika bantu yina mefwila bantu.

Kukwenda Kutala Bo Kemonisaka nde Nge Kekudibanza Sambu na Bo

Sambu na kukuma na Betania, yo lombaka nde Yezu kusala nzyetelo ya kiteso ya bilumbu zole, kusabuka Nzadi ya Yordani mpi kumata na nzila ya Yeriko yina vandaka ti mipepe ya ngolo. Marta kukwendaka nswalu na nganda ya bwala sambu na kupesa Yezu mbote. Na nima, ntangu Maria kuwaka nde Yezu mekwisa, yandi mpi kwendaka nswalu sambu na kumona yandi. (Yoane 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Mutindu Yezu  kukwendaka kuna kupesaka mpenza ndembikilu na bampangi-bankento yina ya kuvandaka ti mawa.

Bubu yai, kukwenda kutala bantu yina kele na mawa lenda pesa bo mpi ndembikilu. Scott ti Lydia, yina Theo, mwana na bo ya bakala ya bamvula sambanu kufwaka na aksida, keyibuka nde: “Beto vandaka ti mfunu nde bantu ya dibuta mpi banduku kusadisa beto. Bo kwisaka na kati-kati ya mpimpa, bo kwisaka mbala mosi na lupitalu.” Inki mambu banduku yai kutubaka? “Na ntangu yina, beto vandaka ve ti mfunu nde bo tuba ata kima mosi. Mutindu bo vandaka pana kusadisaka beto mingi mpenza​—yo monisaka nde bo vandaka kudibanza sambu na beto.”

Biblia ketuba nde ntangu Yezu kumonaka bantu yina vandaka kudila sambu na lufwa ya Lazare, “mawa ti mpasi simbaka yandi na ntima” mpi yandi ‘dilaka.’ (Yoane 11:33-35, 38) Yezu kuyindulaka ve nde bakala kedilaka ve na meso ya bantu. Yandi bakisaka mpasi mpi mawi na bo. Inki dilongi beto kebaka? Ntangu beto kekwenda kutala bantu ya mefwila bantu, beto fwete wa ve nsoni ya kudila ti bayina kedila. (Roma 12:15) Na ndambu yankaka, kupusa ve muntu ya mefwila muntu na kudila. Bantu yankaka lenda sepela na kusala yo na kinsweki.

Widikila ti Mawa

Yo lenda vanda nde Yezu kuvandaka dezia ti mwa bangogo ya kepesa kikesa sambu na Marta ti Maria, kansi yo kemonana nde yandi bikaka nde bo tuba ntete. (Yoane 11:20, 21, 32) Ntangu yandi solulaka ti Marta, yandi yulaka ngyufula mosi mpi na nima kuwidikilaka.​—Yoane 11:25-27.

Kuwidikila mbote kemonisaka kudibanza ya masonga. Sambu na kupesa ndembikilu na bantu yina mefwilaka bantu, beto fwete widikila mbote. Beto lenda monisa nde beto kewidikilaka mbote kana beto keyula bangyufula yina kepusa bantu yina mefwila muntu na kutuba. Kansi, keba! Kusosa ve kusolula ti bantu na kingolo-ngolo kana bo kezola kaka kuvanda pima. Yo lenda vanda kaka nde bo melemba mpi bo kele ti mfunu ya kupema.

Bantu ya kele na mawa lenda kuka ve kumonisa mawi na bo mpi bantangu yankaka bo lenda kuma kuvutukila mambu. Bantu yankaka kemonisaka mawi na bo. Maria ti Marta kuzabisaka Yezu nde: “Mfumu, kana nge vandaka awa, mpangi na mono zolaka kufwa ve.” (Yoane 11:21, 32) Inki Yezu kusalaka? Yandi widikilaka ti kukanga-ntima mpi na mawa yonso. Yandi buyaka na kusonga bo mutindu bo fwete kudiwa. Ntembe kele ve nde yandi bakisaka nde bo lendaka kuvanda ti mawi ya ngolo mpi ya mpasi.

Kana nge kezaba ve mambu ya nge tatuba ntangu nge mekwenda kutala bantu ya mefwila bantu, nge lenda yantika disolo na kuyulaka nde, “Keti nge tasepela kutubila dyambu yango?” Na nima, landa mpi widikila na dikebi yonso mvutu na yandi. Tala muntu yango na meso mpi sosa kubakisa mawi na yandi.

Yo kele mpasi na kubakisa mawi ya muntu yina mefwila muntu. Lydia ketendula nde: “Bampusa na beto vandaka kusoba. Bantangu yankaka beto vandaka kudila na meso ya bantu yina kwisaka kutala beto kukonda kudiyala. Beto vandaka kaka ti mpusa nde bankaka kuvanda ti mabanza ya mbote. Banduku na beto kusalaka yonso yina bo lendaka kusala sambu na kubakisa mawi na beto.”

Yezu kusalaka dyambu yai na mutindu ya kukuka. Yandi zabaka nde konso muntu kevandaka ti “mawa [na yandi] na ntima.” (2 Bansangu 6:29) Yezu kupesaka ve mvutu ya mutindu mosi ntangu bampangi-bankento yina kupesaka yandi mbote. Marta kulandaka na kutuba, yo yina Yezu kusolulaka ti yandi. Sambu Maria vandaka kudila, Yezu kutubaka ve mingi. (Yoane 11:20-28, 32-35) Inki dilongi beto lenda baka na mbandu na yandi? Yo  lenda vanda mbote na kubika nde muntu ya mefwila muntu kutwadisa masolo. Luzolo na nge ya kuwidikila na ntangu yandi ketuba mutindu yandi kewa mpasi lenda lembika yandi mingi.

Bangogo Yina Kebelulaka

Ntangu Maria ti Marta kutubaka na Yezu nde: “Kana nge vandaka awa,” Yezu kunganinaka ve muntu to kuwaka ve mpasi sambu na dyambu yai ya bo tubaka. Yandi pesaka Marta mvutu yai ya kebwisa ntima: “Mpangi na nge ta vanda diaka na moyo.” (Yoane 11:23) Ti mwa bangogo yai, Yezu kusadisaka yandi na kutala na makwisa mpi yandi yibusaka Maria na ntima ya mbote nde kivuvu kuvandaka.

Ntangu beto kesolulaka ti bantu ya mefwila bantu, yibuka nde bangogo ya masonga mpi ya mbote lenda sadisa mingi, ata yo lenda vanda fyoti. Beto lenda sonika to kutuba bangogo ya kepesaka ndembikilu. Sambu muntu lenda tanga mikanda mpi bakarti mbala mingi, yo lenda pesa ndembikilu ata bilumbu mingi na nima ya mafwa. Bangonda uvwa na nima ya lufwa ya bakala na yandi Bob, Kath kutangaka dyaka bakarti yonso yina bantu kutindilaka yandi. Yandi ketuba nde: “Yo sadisaka mono mingi kibeni na ntangu yai kuluta na ntangu bo sonikilaka mono yo. Ndembikilu kukwisaka mpenza na ntangu yina.”

Inki mambu nge lenda kotisa na kamwa mukanda ya nge kesonika sambu na kumonisa mawa na nge? Nge lenda sonika mambu ya metala muntu yina mefwa​—dyambu mosi ya beno kutanaka ti yo to kikalulu na yandi mosi ya kitoko. Kath ketuba nde: “Bangogo ya mbote yina bantu vandaka kutuba sambu na Bob mpi bikalulu na yandi vandaka kupesa mono mpusa ya kumweta mpi kudila mbala mosi. Mambu ya kesekisaka yina yandi vandaka kuta vandaka kusekisa mono mpi kuyibusa mono luzingu ya kyese yina beto vandaka na yo kumosi. Bakarti mingi yina ya mono kezolaka bubu yai, kevandaka ti baverse ya Biblia.”

Pesa Lusadisu ya Mefwana

Sambu na kusadisa dibuta ya Lazare, Yezu kusalaka dyambu yina beto lenda sala ve. Yandi vutulaka Lazare na luzingu. (Yoane 11:43, 44) Kansi, beto lenda sala mambu yina mefwana na kutadila makuki na beto, bonso kulamba madya, kuyamba bantu yina kekwisa kutala muntu ya mefwila muntu, kuyobisa bilele, kukeba bana, kukwenda kusumba bima na zandu, to kusadisa na transpore. Ntembe kele ve nde muntu yina mefwila muntu tasepela mpenza na mambu ya kukonda mindondo ya beto kesala ya kemonisa zola.

Beto fwete bakisa nde bantu yina mefwila bantu lenda vanda ti mfunu ya mwa ntangu sambu na kuvanda bo mosi. Ata mpidina, nge lenda baka dibanza ya mbote ya kutanina bangwisana ti bo. Mama mosi ya kufwilaka mwana ketuba nde: “Kele ve ti ntangu ya sikisiki ya kuwa mawa, to dati mosi ya sikisiki ya kudiwa mbote.” Bantu yankaka kemekaka na kuyibuka muntu ya mefwaka na badati ya aniversere ya mfunu, bonso aniversere ya makwela to na dati ya lufwa. Kana nge kesala nde nge vanda ti yandi na bantangu ya mutindu yina, nge lenda kuma nduku ya mbote na ntangu ya mpasi.​—Bingana 17:17.

Ntangu Yezu kupesaka ndembikilu, yandi tubilaka mpi kivuvu yina yandi longaka balongoki na yandi: “Nduku na beto Lazare me lala mpongi, kansi mono ke kwenda kutedimisa yandi.” (Yoane 11:11) Yezu kundimisaka balongoki na yandi nde lufutumuku tasalama. Yandi yulaka Marta nde: “Nge me ndima mambu yina?” Marta kuvutulaka nde: “E, Mfumu.”​—Yoane 11:24-27.

Keti nge kekwikila nde Yezu tafutumuna bafwa? Kana yo kele mutindu yina, zabisa bantu yina mefwilaka bantu kivuvu yai ya kitoko. Pesa bo lusadisu ya mefwana. Ebuna, mambu ya nge ketuba mpi kesala tapesa bo mwa ndembikilu.​—1 Yoane 3:18.

[Karte ya kele na lutiti 9]

(Sambu na kumona mambu yonso, tala mukanda)

PEREA

Nzadi ya Yordani

Yeriko

Betania

Nzadi-Mungwa

Yeruzalemi

SAMARIA