Verse yai me zabanaka mingi mpi bantu ke sadilaka yo mbala mingi kuluta baverse ya nkaka ya Biblia. Bantu ke tubaka nde kele ve na verse ya nkaka yina “ke monisaka na bunkufi bangwisana ya Nzambi ti bantu mpi nzila ya luguluku.” Yo yina na bansi ya nkaka, bo ke sonikaka mbala mingi verse ya “Yoane 3:16” na bisika ya bantu mingi ke vukanaka, na bakaminio, na bibaka mpi na bisika ya nkaka.

Ntembe kele ve nde, bantu yina ke sonikaka verse yai ke ndimaka nde zola ya Nzambi ta pesa bo luzingu ya mvula na mvula. Ebuna nge? Zola ya Nzambi ke tendula nki sambu na nge? Nge ke yindula nde Nzambi me salaka nki sambu na kumonisila nge zola na yandi?

Bantu mingi ke ndimaka nde Nzambi muntu gangaka luyalanganu, lugangu mpi bantu. Bigangwa yina ke zingaka salamaka na mutindu mosi ya mbote; yo ke vandaka mpasi na kubakisa sambu yo ke monisaka nde muntu mosi ya mayele mingi gangaka yo. Bantu mingi ke tondaka Nzambi konso kilumbu sambu na luzingu yina yandi ke pesaka bo. Bo ke bakisaka mpi nde Nzambi ke pesaka bo bima yonso ya bo ke vandaka na yo mfunu—mu mbandu mupepe, masa, madia, mpi bima ya nkaka—sambu nde bo landa na kuzinga mpi kusepela na luzingu.

Yo me fwana nde beto tonda Nzambi na mambu yonso sambu yandi kele Ngangi mpi muntu yina ke pesaka beto bima ya kuzingila. (Nkunga 104:10-28; 145:15, 16; Bisalu 4:24) Beto lenda monisa ntonda na zola ya Nzambi kana beto ke yindula mambu yonso ya yandi ke salaka sambu nde beto landa na  kuzinga. Ntumwa Polo tubaka dibanza yango mutindu yai: “[Nzambi] muntu ke pesaka bantu yonso luzingu, mpema mpi bima yonso. Sambu, na nzila na yandi beto kele na luzingu, ke tambulaka, mpi ke zingaka.”—Bisalu 17:25, 28.

Kansi, zola ya Nzambi ke monanaka ve kaka na mutindu yandi ke lungisaka bampusa na beto ya kinsuni. Yandi me pesaka beto lukumu na mutindu yandi me gangaka beto ti mayele ya kuzaba mambu ya kimpeve mpi ke sadisaka beto na kulungisa yo. (Matayo 5:3) Yo yina, bantu ya bulemfu kele ti kivuvu ya kukota na dibuta ya Nzambi, disongidila kukuma “bana” na yandi.—Baroma 8:19-21.

Yoane 3:16 ke yika nde, Nzambi monisaka zola na yandi sambu na beto mutindu yandi tindaka Mwana na yandi awa na ntoto. Yezu kwisaka sambu na kulonga beto mambu ya me tala Nzambi, mpi kufwa sambu na beto. Bantu mingi lenda tuba nde bo ke bakisaka ve mpenza sambu na nki yo vandaka mfunu nde Yezu kufwa sambu na bantu to nki mutindu lufwa ya Yezu ke monisa zola ya Nzambi sambu na beto. Bika beto tala mutindu Biblia ke tendula kikuma ya lufwa ya Yezu mpi valere na yo.

Bantu yonso ke belaka, ke nunaka mpi ke fwaka. Kansi lukanu ya Yehowa Nzambi ya luyantiku vandaka ve mutindu yina. Yandi pesaka bantu ya ntete kivuvu ya kuzinga kimakulu na paladisu awa na ntoto. Kansi, yo lombaka nde bo sala kima mosi: Kulemfukila yandi. Nzambi tubaka nde kana bo lemfukila yandi ve, bo ta fwa. (Kuyantika 2:17) Muntu ya ntete kolamaka na kiyeka ya Nzambi, yo yina, yo natilaka yandi ti bana na yandi lufwa. Ntumwa Polo ke tendula diambu yango nde: “Kaka mutindu na nzila ya muntu mosi disumu kotaka na nsi-ntoto mpi lufwa na nzila ya disumu, mutindu mosi mpi lufwa me mwanganaka na bantu yonso sambu bo yonso salaka disumu.”—Baroma 5:12.

Kansi, Nzambi “ke zolaka lunungu.” (Nkunga 37:28, NW) Ata Nzambi vilaka ve disumu yina muntu ya ntete salaka na luzolo yonso, yandi zengaka ve nde bantu yonso kuniokwama mpi kufwa kimakulu sambu na kukonda bulemfu ya muntu mosi. Kansi, ntangu yandi sadilaka munsiku ya “moyo na moyo,” yandi sadilaka lunungu na yandi na bukati-kati yonso mpi yo me pesaka bantu ya bulemfu nzila ya kubaka diaka luzingu ya mvula na mvula. (Kubasika 21:23, NW) Inki mutindu bana ya Adami zolaka kubaka diaka luzingu ya kukuka yina Adami vidisaka? Yo lombaka nde muntu mosi kupesa to kutambika luzingu na yandi, luzingu yina me fwanana ti yina ya Adami vidisaka disongidila luzingu ya kukuka.

Yo kele pwelele nde ata mwana mosi ve ya Adami fwanaka na kufuta luzingu yina, kansi Yezu fwanaka. (Nkunga 49:7-10) Sambu Yezu butukaka kukonda disumu, yandi vandaka ya kukuka kaka mutindu Adami vandaka. Yo yina ntangu yandi pesaka luzingu na yandi, Yezu katulaka bantu na kimpika ya masumu. Mpidina, yandi pesaka bana ya bankwelani ya ntete dibaku ya kubaka diaka luzingu ya kukuka yina Adami ti Eva vandaka na yo ntete. (Baroma 3:23, 24; 6:23) Keti kele ti diambu ya beto fwete sala sambu  na kubaka mambote ya zola yai ya kukonda bwimi?

Kana beto tadila diaka Yoane 3:16, beto ke mona bangogo yai: “Konso muntu yina ke monisa lukwikilu na yandi [Yezu] kufwa ve kansi yandi baka luzingu ya mvula na mvula.” Bangogo yai ke monisa nde yo ke lombaka kusala kima mosi sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula. Kana beto ke zola ‘kubaka luzingu ya mvula na mvula,’ beto fwete kwikila na Yezu mpi kulemfukila yandi.

Beto lenda kudiyula nde: ‘Yo ke lombaka nki sambu na kulemfukila yandi? Yezu tubaka nde “konso muntu yina ke monisa lukwikilu na yandi” ta baka luzingu ya mvula na mvula.’ Ya kieleka, lukwikilu kele mfunu mingi. Kansi, kukwikila kaka nde Yezu kele me fwana ve. Na kutadila mukanda mosi (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words), ngogo ya kisina yina Yoane sadilaka na verse yai ke tendula “kutula ntima na, kansi ve kundima ya zulu zulu.” Sambu Nzambi kundima muntu, yandi fwete sala mambu mingi na kisika ya kukwikila kaka nde Yezu kele Ngulusi. Mukristu fwete sala bikesa ya masonga sambu na kusadila mambu yina Yezu longaka. Kana lukwikilu ke monana ve na bisalu, yo kele ya mpamba. Biblia ke tuba nde: “Lukwikilu ya me konda bisalu kele ya kufwa.” (Yakobo 2:26) Na bangogo ya nkaka, yo ke lombaka nde Mukristu kumonisa lukwikilu na Yezu, disongidila, yandi fwete zinga na kuwakana ti mambu yina ya yandi ke kwikilaka.

Polo ke tendula diambu yango mutindu yai: “Sambu zola yina Kristu kele na yo ke yala beto, sambu beto me sukisa mutindu yai, nde muntu mosi [Yezu] fwaka sambu na bantu yonso . . . Mpi yandi fwaka sambu na bantu yonso na mpila nde bantu yina ke zinga kuzinga diaka ve sambu na bo mosi, kansi sambu na muntu yina fwaka sambu na bo mpi yina Nzambi futumunaka.” (2 Bakorinto 5:14, 15) Kumonisa ntonda ya masonga na kimenga ya Yezu fwete pusa beto na kusala bansoba na luzingu, disongidila—kuzinga diaka ve sambu na beto mosi, kansi kuzinga sambu na Yezu yina fwaka sambu na beto. Yo ke tendula nde na luzingu na beto, beto fwete tula mambu yina Yezu longaka na kisika ya ntete. Bansoba yai ta vanda kibeni na bupusi na mambu yina beto ke bakaka na mbalu, na bansola mpi na mambu yonso ya beto ke salaka. Inki mambote bantu yina ke tula lukwikilu na Yezu ta baka?

Kitini ya nsuka ya Yoane 3:16 ke monisa lusilu ya Nzambi sambu na bantu yina ke monisaka lukwikilu na nkudulu yina yandi pesaka mpi ya ke zingaka na kuwakana ti minsiku na yandi. Nzambi me bakaka lukanu sambu bantu yai ya kwikama ‘kufwa ve kansi bo baka luzingu ya mvula na mvula.’ Bivuvu ya kuswaswana ke vingila bantu yina ke bakaka mambote ya zola ya Nzambi.

Yezu silaka nde kibuka mosi ta baka luzingu ya mvula na mvula na zulu. Yandi zabisaka balongoki na yandi ya kwikama pwelele nde, yandi ke kwenda kuyidikila bo kisika sambu bo yala ti yandi na nkembo. (Yoane 14:2, 3; Bafilipi 3:20, 21) Bantu yina ta futumuka sambu na kuzinga na zulu “ta vanda banganga-nzambi ya Nzambi mpi ya Kristu, mpi bo ta yala bonso bantotila ti yandi bamvula 1 000.”—Kusonga 20:6.

Balongoki ya Kristu fioti mpamba ta baka dibaku yai. Ya kieleka, Yezu tubaka nde: “Kutita ve, kibuka ya fioti, sambu Tata na beno me ndimaka na kupesa beno Kimfumu.” (Luka 12:32) Bantu ikwa ta vanda na ‘kibuka yai ya fioti’? Kusonga 14:1, 4 ke tuba nde: “Mono monaka, mpi tala! Mwana-Dimeme [Yezu Kristu yina futumukaka] me telama na zulu ya Ngumba ya Sioni, mpi bantu 144 000 yina kele ti zina na yandi mpi zina ya Tata na yandi ya kusonika na bambunzu na bo vandaka ti yandi. . . . Bo sumbaka bo na kati ya bantu bonso bambuma ya ntete sambu na Nzambi mpi sambu na Mwana-Dimeme.” Kana beto fwanisa bamiliare ya bantu yina me zingaka na ntoto, bantu 144000 kele “kibuka ya fioti.” Bantotila yai ta yala banani?

Yezu tubaka nde kibuka ya nkaka ya bantu ya kwikama ta baka mambote yina Kimfumu ya zulu ta nata. Mutindu Yoane 10:16 ke monisa yo, Yezu tubaka nde: “Mono kele ti mameme ya nkaka, yina kele ve ya lupangu yai; yo mpi, mono fwete nata yo, mpi yo ta wa ndinga na mono, ebuna yo ta kuma kibuka mosi, ngungudi mosi.” “Mameme” yai ke vingila  luzingu ya mvula na mvula awa na ntoto—kivuvu yina Adami ti Eva vandaka ti yo na luyantiku. Inki mutindu beto me zaba nde bo ta zinga na ntoto na bilumbu yina ke kwisa?

Mbala mingi, Biblia ke tubilaka mutindu luzingu ta vanda na Paladisu na ntoto na bilumbu yina ke kwisa. Sambu na kuzaba mambu yai, nge lenda tanga baverse yai na Biblia na nge: Nkunga 37:9-11; 46:9, 10; 72:7, 8, 16; Yezaya 35:5, 6; 65:21-23; Matayo 5:5; Yoane 5:28, 29; Kusonga 21:4. Baverse yai ke tuba nde bitumba, nzala, maladi mpi lufwa ta vanda diaka ve. Baverse yango ke tubila ntangu yina bantu ya mbote ta vanda na kiese ya kutunga banzo na bo mosi, ya kukuna bilanga mpi ya kusansa bana na bo na ngemba. * Keti kivuvu ya mutindu yai ke sepedisaka nge ve? Beto kele ti kikuma ya mbote ya kukwikila nde ntama mingi ve balusilu yai ta lungana.

Kana nge baka mwa ntangu ya kuyindula mambu yonso yina Nzambi me salaka sambu na nge mpi sambu na bantu yonso, yo ke pwelele nde yandi me salaka mambu mingi. Yandi ke pesaka beto luzingu, mayele, mavimpi ya mbote mpi bima ya kuzingila. Diaka, mutindu beto me mona yo na Yoane 3:16, dikabu ya nkudulu yina Nzambi me pesaka na nzila ya Yezu, yina fwaka sambu na beto, lenda natila beto balusakumunu mingi.

Luzingu ya mvula na mvula na ngemba, luzingu ya mbote ya kukonda maladi, bitumba, nzala mpi lufwa ta nata kiese mpi balusakumunu ya kukonda nsuka. Kubaka balusakumunu yai ke tadila kaka nge mosi. Nge lenda kudiyula nde: Inki mambu mono ke na kusala sambu na Nzambi?