‘Kukumisa Tata na Nge ti Mama na Nge’ Ke Tendula Inki?
Mvutu ya Biblia
Nsiku ya ‘kukumisa tata na nge ti mama na nge’ kele mbala mingi na Biblia. (Kubasika 20:12; Kulonga 5:16; Matayo 15:4; Baefezo 6:2, 3) Yo ke lombaka kusala mambu yai iya:
Kuzola bo. Nge ta monisa nde nge ke kumisa bibuti na nge kana nge ke monisa ntonda sambu na mambu yonso yina bo me salaka sambu na nge. Nge lenda monisa nde nge ke zolaka bo kana nge ke monisa nde bandongisila na bo kele mfunu. (Bingana 7:1, 2; 23:26) Biblia ke siamisa beto na kutadila bo bonso “nkembo,” disongidila kusepela sambu na bo.—Bingana 17:6.
Kundima kiyeka na bo. Nge ta kumisa bibuti na nge kana nge ke ndima kiyeka yina Nzambi me pesaka bo, sirtu ntangu nge kele toko. Bakolosai 3:20 ke songa batoko nde: “Beno lemfuka na bibuti na beno na mambu yonso, sambu yo kele mbote na Mfumu.” Ata ntangu Yezu vandaka mwana ya fioti, yandi vandaka kuzitisa bibuti na yandi na luzolo yonso.—Luka 2:51.
Kusadila bo mambu ti luzitu. (Levi 19:3; Baebreo 12:9) Mbala mingi, mutindu muntu ke tubilaka bibuti na yandi mpi mambu yina yandi ke songaka bo, yo yina nde ke monisaka nde yandi ke zitisaka bo. Ya masonga, bibuti ya nkaka ke salaka mambu na mutindu mosi buna mpi yo ke salaka nde kuzitisa bo kukuma mpasi. Ata bibuti ke sala mpidina, bana ta pesa bo lukumu kana bo ke tubila bo ve kukonda luzitu to bo ke sadila bo ve mambu kukonda luzitu. (Bingana 30:17) Biblia ke tuba nde kana muntu ke finga bibuti na yandi, yandi ke sala disumu ya nene.—Matayo 15:4.
Kulungisa bampusa na bo. Kana bibuti na beto me kuma bambuta, bo lenda vanda ti mfunu ya lusadisu na beto. Kana beto ke sala yonso yina beto lenda sala sambu bo zwa bima yina bo kele ti yo mfunu, beto ta pesa bo lukumu. (1 Timoteo 5:4, 8) Mu mbandu, ntangu fioti na ntwala nde yandi fwa, Yezu yidikaka mambu sambu bo bikala kulungisa bampusa ya mama na yandi.—Yoane 19:25-27.
Bangindu ya bantu sambu na lukumu yina mwana fwete pesa tata ti mama na yandi
Bangindu ya bantu: Kana nge ke pesa bibuti na nge lukumu, nge fwete bika nde bo twadisa luzingu.
Kieleka: Biblia ke longaka nde bangwisana ya makwela me luta bangwisana yonso ya nkaka ya dibuta. Kuyantika 2:24 ke tuba nde: “Bakala ta bikisa tata na yandi ti mama na yandi mpi yandi ta kangama ti nkento na yandi.” (Matayo 19:4, 5) Ya kieleka, bantu yina me kwelana ke bakilaka bandongisila yina bibuti na bo mpi bibuti ya nkento to ya bakala ke pesaka mambote. (Bingana 23:22) Kansi nkento ti bakala kele ti nswa kutula bandilu na mambu ya me tala dibuta na bo yina mabuta na bo lenda kota.—Matayo 19:6.
Bangindu ya bantu: Bibuti na nge kele ti kiyeka na zulu na nge.
Kieleka: Ata Nzambi me pesaka bibuti kiyeka na zulu ya mabuta na bo, biyeka yonso yina bantu kele ti yo ke vandaka ti bandilu: yo ke lutaka ve ata fioti kiyeka ya Nzambi. Mu mbandu, ntangu tribinale mosi pesaka balongoki ya Yezu nsiku ya kulemfukila diaka ve Nzambi, balongoki tubaka nde: “Beto fwete lemfukila Nzambi bonso mfumu na kisika ya kulemfukila bantu.” (Bisalu 5:27-29) Kiteso mosi, bana ke lemfukilaka bibuti na bo “na kuwakana ti Mfumu.” Na kutuba ya nkaka, bana fwete zitisa bibuti kana mambu yina bibuti ke lomba bo ke fwa ve bansiku ya Nzambi.—Baefezo 6:1.
Bangindu ya bantu: Kana nge ke zitisa bibuti na nge, nge fwete landa mambu ya dibundu na bo.
Kieleka: Biblia ke siamisa beto na kuzikisa mbote-mbote kana mambu ya bo ke longa beto kele kieleka. (Bisalu 17:11; 1 Yoane 4:1) Diambu yai lenda pusa muntu na kuvanda ve dibundu mosi ti bibuti na yandi. Biblia ke tubilaka bansadi ya nkaka ya kangamaka na Nzambi yina landaka ve dibundu ya bibuti na bo mu mbandu Abrahami, Ruti mpi ntumwa Polo.—Yozue 24:2, 14, 15; Ruti 1:15, 16; Bagalatia 1:14-16, 22-24.
Bangindu ya bantu: Sambu na kukumisa bibuti, nge fwete vukana mpi na binkulu ya me tala lusambu ya ba-nkaka.
Kieleka: Biblia ke tuba nde: “Nge fwete sambila Yehowa Nzambi na nge, mpi yandi mpamba nge fwete sadila kisalu ya santu.” (Luka 4:8) Muntu yina ke sambila ba-nkaka na yandi ke sepedisa ve Nzambi. Diaka, Biblia ke longaka nde “bafwa ke zabaka ve kima.” Kana bantu ke sambila bo mpi ke pesa bo lukumu, bo ke zabaka ve. Bo lenda sadisa mpi ve bantu yina kele na luzingu to kupesa bo mpasi.—Longi 9:5, 10; Yezaya 8:19.
Nge Lenda Sepela Mpi Ti
NTENDULA YA BAVERSE YA BIBLIA
Ntendula ya Kubasika 20:12—“Kumisa Tata na Nge ti Mama na Nge”
Mutindu Nzambi yikaka lusilu na nsiku yina, yandi pesaka bantu kikuma ya nkaka ya kuzitisa yo.
BAMVUTU NA BANGIUFULA YA BIBLIA
Inki Biblia Ke Tubaka na Yina Me Tala Kukeba Bibuti Yina Me Kuma Bambuta?
Biblia kele ti bambandu ya babakala mpi bankento ya kwikama yina kebaka bibuti na bo yina kumaka bambuta. Yo ke pesaka mpi bandongisila ya mfunu yina lenda sadisa bana yina ke kebaka bibuti na bo yina me kuma bambuta.
MAMBU YA ME TALA BETO
Vukana na lukutakanu mosi
Sosa kuzaba mutindu balukutakanu na beto ke salamaka. Sosa kisika mosi ya kele pene-pene ti beno yina balukutakanu na beto ke salamaka.