1. Nĩkĩ ti ũndũ mũhũthũ gũtaũkĩrũo nĩ wohanĩri wa andũ?

 NĨ TŨIGUAGA wega rĩrĩa mũndũ atwĩra, “Nĩ ndakuohera,” makĩria angĩkorũo nĩ tũramenya harĩ ũndũ tũraugire kana tũreka ũramũtuurithia. No kaingĩ ti hahũthũ kũmenya ũrĩa mũndũ arenda kuuga rĩrĩa atwĩra nĩ atuohera. No ũrigwo kana mũndũ ũcio arenda kuuga no mũgũthiĩ na mbere gũkorũo mũrĩ arata, kana arenda kuuga atĩ nĩ aniina ũhoro ũcio, no ũrata wanyu ndũgũkorũo ũhaana ta ũrĩa ũrarĩ hau kabere. Ti ũndũ mũhũthũ gũtaũkĩrũo nĩ wohanĩri wa andũ.

 2. Maandĩko maugĩte atĩa ũhoro wĩgiĩ wohanĩri wa Jehova? (Ningĩ rora kohoro ka magũrũ-inĩ.)

² Ũrĩa Jehova atuohagĩra nĩ ngũrani mũno na ũrĩa andũ mohanagĩra. Jehova atuohagĩra na njĩra ya mwanya. Mwandĩki wa Thaburi aaugire ũũ igũrũ rĩgiĩ Jehova: “Wee wohanagĩra biũ, nĩguo wĩtigagĩrũo.” a (Thab. 130:4) Kwoguo Jehova ‘ohanagĩra biũ.’ Nĩ onanĩtie wega ũrĩa kuohanĩra kuugĩte. Mĩhari-inĩ ĩmwe, andĩki a Bibilia maahũthĩrire kiugo gĩa Kĩhibirania kĩngĩhũthĩka o gũtaarĩria wohanĩri wa Jehova tu, no gĩtingĩhũthĩka kwarĩrĩria wohanĩri wa andũ.

 3. Wohanĩri wa Jehova ũkoragwo ũrĩ ngũrani atĩa na witũ? (Isaia 55:​6, 7)

³ Rĩrĩa Jehova ohera mũndũ, eheragia mehia make biũ na agacokia ũrata na mũndũ ũcio o ta ũrĩa ũrarĩ hau kabere. Jehova ohanagĩra biũ na ndanogagio nĩ kuohanĩra.—Thoma Isaia 55:​6, 7.

 4. Jehova atũteithĩtie atĩa gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa kuohanĩra biũ kuugĩte?

⁴ Angĩkorũo wohanĩri wa Jehova nĩ ngũrani na witũ-rĩ,  hihi no tũhote gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa kuohanĩra biũ kuugĩte? Jehova nĩ ahũthĩrĩte ngerekano njega cia gũtũteithia gũtaũkĩrũo nĩ wohanĩri wake. Nĩ tũkwarĩrĩria imwe ciacio gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ. Nĩ igũtuonia ũrĩa Jehova atweheragĩria mehia, na o ihinda-inĩ rĩu agacokia ũrata witũ hamwe nake o ta ũrĩa ũrarĩ hau kabere. Gũthuthuria ngerekano icio nĩ gũgũtũteithia kũgĩa na ngatho nyingĩ harĩ Ithe witũ wĩ tha nyingĩ, nĩ ũndũ wa ũrĩa atuohagĩra na njĩra nene.

JEHOVA NĨ EHERAGIA MEHIA

 5. Gũthiaga atĩa rĩrĩa Jehova atuohera mehia maitũ?

⁵ Thĩinĩ wa Bibilia, kaingĩ mehia nĩ maringithanagio na mũrigo mũritũ. Mũthamaki Daudi akĩaria ũhoro wĩgiĩ mehia make aaugire ũũ: “Mahĩtia makwa meiganĩrĩire igũrũ rĩa mũtwe wakwa; o ta mũrigo mũritũ, nĩ maritũ mũno ndingĩhota kũmakuua.” (Thab. 38:4) No Jehova nĩ ohagĩra andũ arĩa merirĩte mehia mao. (Thab. 25:18; 32:5) Kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘kuohera’ thĩinĩ wa mĩhari ĩyo, kiugĩte “kwaũra” kana “kweheria.” No tũhũũre mbica Jehova atariĩ ta mũndũ ũrĩ na hinya ũratwaũra mũrigo wa mehia tũkuuĩte na akaweheria.

 6. Jehova atweheragĩria mehia na gĩkĩro kĩrĩkũ?

⁶ Bibilia nĩ ĩhũthagĩra ngerekano ĩngĩ ĩronania ũrĩa Jehova eheragia mehia maitũ. Thaburi 103:12 yugaga: “O ta ũrĩa irathĩro kũraihanĩrĩirie na ithũĩro, no taguo aigĩte mehia maitũ kũraya na ithuĩ.” Irathĩro rĩkoragwo rĩraihanĩrĩirie biũ na ithũĩro, na gũtirĩ hĩndĩ mĩena ĩyo yerĩ ĩngĩcemania. Ũguo nĩ kuuga Jehova eheragia mehia maitũ akamaiga kũraihu biũ na ithuĩ gũkĩra ũrĩa tũngĩĩcirĩria. Na githĩ ngerekano ĩyo ndĩronania atĩ Jehova atuohagĩra biũ?

 7. Bibilia ĩtaarĩirie atĩa ũrĩa Jehova ekaga na mehia maitũ? (Mika 7:​18, 19)

⁷ No thutha wa Jehova kweheria mehia maitũ kũraihu na ithuĩ-rĩ, hihi we nĩ atigagwo amanyitĩrĩire? Aca. Mũthamaki Hezekia aaugire ũũ igũrũ rĩgiĩ Jehova: “Nĩ ũikĩtie mehia makwa mothe thutha waku.” Kana ta ũrĩa kohoro ka magũrũ-inĩ karauga, “ũkeheria mehia makwa mothe kuuma maitho-inĩ maku.” (Isa. 38:​9, 17; kohoro ka magũrũ-inĩ.) Ngerekano ĩyo ĩronania atĩ Jehova aikagia mehia ma andũ arĩa merira kũraihu ũndũ atangĩcoka kũmona rĩngĩ. Ciugo icio ningĩ no itaũrũo ũũ: “Weheretie mehia makwa ngahaana ta mũndũ ũtehĩtie.” Bibilia nĩ ĩtĩtĩrithagia ũndũ ũcio ĩkĩhũthĩra ngerekano ĩngĩ ĩrĩ thĩinĩ wa Mika 7:​18, 19. (Thoma.) Mĩhari ĩyo yonanagia atĩ Jehova aikagia mehia maitũ kũndũ kũriku iria-inĩ. Mahinda-inĩ ma tene, kĩndũ kĩngĩagũire iria-inĩ kũrĩa kũriku, gĩtiacokaga kuoneka rĩngĩ.

 8. Tweruta atĩa gũkinyĩria hau?

⁸ Ngerekano icio twarĩrĩria iratũruta atĩ rĩrĩa Jehova atuohera, atweheragĩria mehia maitũ biũ ũndũ tũtabatiĩ gũthumbũka nĩmo rĩngĩ. Hatarĩ nganja, no twĩtĩkanie na ciugo ici ciaugirũo nĩ Daudi: “Gũkena nĩ arĩa moheirũo ciĩko ciao cia uuni-watho na arĩa mehia mao mahumbĩrĩtwo; gũkena nĩ mũndũ ũrĩa Jehova atakaaririkana mehia make o rĩ o rĩ.” (Rom. 4:​7, 8) Ũndũ ũcio ũronania ũrĩa kuohanĩra biũ kuugĩte.

JEHOVA NĨ AHUURAGA MEHIA MAGATHIRA BIŨ

 9. Nĩ ngerekano ĩrĩkũ Jehova ahũthĩrĩte gũtaarĩria gĩkĩro kĩrĩa ohanagĩra nakĩo?

⁹ Jehova nĩ ahũthĩrĩte ngerekano ingĩ iria itũteithagia gũtaũkĩrũo wega ũrĩa kũgerera igongona rĩa ũkũũri, ahuuraga mehia ma mũndũ wĩrirĩte magathira biũ. Na njĩra ya  mũhaano, Jehova erĩkanaga atĩ nĩ gũthambia athambagia na agatheria mehia macio, na ũndũ ũcio ũgatũma mũndũ ũcio athere. (Thab. 51:7; Isa. 4:4; Jer. 33:8) Jehova augĩte ũũ agĩtaarĩria ũrĩa ekaga ũguo: “O na angĩkorũo mehia manyu matunĩhĩte o ta thakame, nĩ megũtherio mahaane o ta mbarabu; o na angĩkorũo matunĩhĩte o ta gĩtambaya kĩa rangi mũtune, nĩ mekwerũha o ta guoya wa ngʼondu.” (Isa. 1:18) Ti ũndũ mũhũthũ kũruta kĩrooro gĩa thakame kana kĩa rangi mũtune nguo-inĩ. No Jehova ahũthĩrĩte ngerekano ĩyo gũtũhe ũũma atĩ no ahote gũthambia mehia maitũ mathire biũ ũndũ matangĩoneka rĩngĩ.

10. Nĩ ngerekano ĩrĩkũ ĩngĩ Jehova ahũthĩrĩte kuonania ũrĩa atuohagĩra mehia?

¹⁰ Ningĩ o ta ũrĩa gĩcunjĩ kĩrĩa kĩhĩtũku kĩoonanirie, mehia nĩ maringithanagio na “mathiirĩ.” (Mat. 6:12; Luk. 11:4) Kwoguo rĩrĩa rĩothe twehĩria Jehova, nĩ ta thiirĩ witũ ũthiaga ũkĩongererekaga, tũgakorũo na thiirĩ mũnene mũno wake. No rĩrĩa Jehova atuohera mehia, nĩ ta akoragwo agĩtwehereria thiirĩ ũcio. Kwoguo Jehova atuohera, tũtibataraga kũrĩhĩra mehia macio. O ta ũrĩa mũndũ aiguaga ahũmũka rĩrĩa ehererio thiirĩ, no taguo tũiguaga rĩrĩa Jehova atuohera mehia maitũ.

11. Bibilia ĩkoragwo ĩkĩonania atĩa ĩkiuga atĩ mehia maitũ nĩ ‘marihũre’? (Atũmwo 3:19)

¹¹ Jehova to gũtwehereria atweheragĩria mathiirĩ kana mehia maitũ, ĩndĩ nĩ nginya kũmarihũra kana kũmahuura magathira biũ. (Thoma Atũmwo 3:19.) Rĩrĩa mũndũ ehererio thiirĩ, no hekĩrũo rũũri rwa gũkanja rekondi-inĩ iria ironania thiirĩ ũcio. O na kũrĩ ũguo, mũigana wa thiirĩ ũrĩa ararĩ naguo no ũkorũo ũgĩthomeka o na thutha wa gwĩkĩrũo rũũri rũu rwa gũkanja. No kũhuura nĩ ngũrani na ũguo. No tũtaũkĩrũo nĩ ũndũ ũcio tũngĩririkana atĩ mahinda-inĩ ma tene andũ maandĩkaga na rangi ũngĩatharirio na njĩra hũthũ. Mũndũ nĩ angĩoire gathibũnji kaigũ na ahuure maandĩko macio matharũke. Kwoguo thiirĩ wa mũndũ ‘ũngĩarihũrirũo’ kana ũhuurũo, watharũkaga biũ. Rekondi cia thiirĩ ũcio itingĩathomekire rĩngĩ, na kwoguo mũndũ ũcio akahaana ta atararĩ na thiirĩ. Na githĩ ti ũndũ wa gwĩkĩra ngoro kũmenya atĩ Jehova to kweheria eheragia mehia maitũ, ĩndĩ nĩ nginya kũmahuura magathira biũ?—Thab. 51:9.

12. Tũreruta atĩa kuumana na ngerekano ya itu rĩirũ?

¹² Jehova nĩ ahũthĩrĩte ngerekano ĩngĩ o ta ĩyo gũtaarĩria ũrĩa ahuuraga mehia maitũ. Augĩte ũũ: “Nĩ ngaahuura mahĩtia maku mahaane ta mahumbĩrĩtwo nĩ itu o na mehia maku mahaane ta mahumbĩrĩtwo nĩ itu rĩirũ.” (Isa. 44:22) Rĩrĩa Jehova atuohera, nĩ ta ahumbagĩra mehia maitũ na itu rĩirũ ũndũ matangĩoneka rĩngĩ.

13. Ũiguaga atĩa rĩrĩa Jehova akuohera?

¹³ Ngerekano icio iratũruta atĩa? Rĩrĩa Jehova atuohera mehia, tũtibatiĩ kũigua ta tũgũtũũra tũrĩ na kĩrooro kĩa mehia macio ũtũũro-inĩ witũ wothe. Kũgerera thakame ya Jesu Kristo, nĩ twehereirio mathiirĩ kana mehia maitũ biũ, na rekondi cia mathiirĩ macio igathario ũndũ itangĩoneka rĩngĩ. Ũguo nĩguo Jehova atuohagĩra biũ rĩrĩa twerira mehia maitũ.

JEHOVA NĨ ACOKAGIA ŨRATA WA HAKUHĨ HAMWE NA ITHUĨ

14. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ atuohagĩra biũ? (Ningĩ rora mbica.)

¹⁴ Tondũ Jehova atuohagĩra biũ, nĩ acokagia ũrata wa hakuhĩ hamwe na ithuĩ. Ũndũ ũcio nĩ ũtũteithagia kwaga kwĩhũũra mũno  nĩ ũndũ wa mehia maitũ. Tũtirabatara gũtangĩka tũgĩciria atĩ no gũkorũo Jehova no atũrakarĩire, kana atĩ hihi harĩ hĩndĩ arĩtũherithia. Ndarĩ hĩndĩ angĩka ũguo. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma twĩtĩkie atĩ nĩ ma Jehova nĩ atuohagĩra biũ? Jehova eerire mũnabii Jeremia ũũ: “Nĩ ngaamohera mahĩtia mao na ndikaaririkana mehia mao rĩngĩ.” (Jer. 31:34) Mũtũmwo Paulo nĩ aacokerire ciugo icio thĩinĩ wa Ahibirania 8:12. No hihi ũguo nĩ kuuga atĩa?

15. Gũkorũo atĩ Jehova ndaririkanaga mehia maitũ rĩngĩ nĩ kuuga atĩa?

¹⁵ Thĩinĩ wa Bibilia, ti hingo ciothe kiugo “kũririkana” gĩkoragwo gĩkĩarĩrĩria ũhoro wĩgiĩ kũririkana ũndũ kana gwĩciria ũhoro waguo. Rĩmwe nĩ gĩkoragwo gĩkĩarĩrĩria ũhoro wĩgiĩ gwĩka ũndũ. Kwa ngerekano, mwĩki-naĩ ũrĩa wacuurĩtio hakuhĩ na Jesu aamwĩrire ũũ: “Jesu, ũkaandirikana rĩrĩa ũkaaingĩra thĩinĩ wa Ũthamaki waku.” (Luk. 23:​42, 43) Mwĩki-naĩ ũcio ti kwĩra eeraga Jesu atĩ ageeciria ũhoro wake hĩndĩ ĩyo. Macokio ma Jesu nĩ moonanirie atĩ angĩamũririkanire na njĩra ya kũmũriũkia. Kwoguo rĩrĩa Jehova atwĩra atĩ ndakaaririkana mehia maitũ rĩngĩ, akoragwo akĩonania atĩ ndagatuoera ikinya nĩ ũndũ wamo. Gũtirĩ hĩndĩ agaatũherithia nĩ ũndũ wa mehia arĩkĩtie gũtuohera.

16. Nĩ ngerekano ĩrĩkũ Bibilia ĩhũthĩrĩte yonanagia ũrĩa tũiguaga tuoherũo?

¹⁶ Bibilia nĩ ĩhũthĩrĩte ngerekano ĩngĩ ĩrĩa ĩtũteithagia gũtaũkĩrũo nĩ wĩyathi ũrĩa tũgĩaga naguo thutha wa kuoherũo nĩ Jehova. Ĩtwĩtaga “ngombo cia mehia” nĩ ũndũ wa mwerekera witũ wa kwaga gũkinyanĩra. No nĩ ũndũ wa wohanĩri wa Jehova, rĩu tũtariĩ o ta ngombo ‘ikũũrĩtwo kuuma mehia-inĩ.’ (Rom. 6:​17, 18; Kũg. 1:5) Kwoguo rĩrĩa Jehova atuohera, tũiguaga tũkenete o ta mũndũ ũkũũrĩtwo kuuma ũkombo-inĩ.

17. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ tũhonagio thutha wa kuoherũo mehia? (Isaia 53:5)

¹⁷ Thoma Isaia 53:5. Ningĩ Bibilia yonanagia atĩ nĩ ũndũ wa gũkorũo tũrĩ ehia, tũtariĩ  o ta andũ arwaru mũrimũ mũũru. No nĩ ũndũ wa igongona rĩa ũkũũri rĩrĩa Jehova aaheanire kũgerera harĩ Mũrũwe, nĩ tũhonagio na njĩra ya mũhaano. (1 Pet. 2:24) Rĩrĩa twarwara kĩĩroho, ũkũũri nĩ ũtũhotithagia gũcokia ũrata mwega hamwe na Jehova. O ta ũrĩa mũndũ aiguaga arĩ na gĩkeno kĩnene nĩ ũndũ wa kũhona mũrimũ mũũru, no taguo tũiguaga tũkenete nĩ ũndũ wa kũhonio kĩĩroho na gũcokia ũrata hamwe na Jehova thutha wake gũtuohera.

ŨRĨA WOHANĨRI WA JEHOVA ŨTŨGUNAGA

18. Tweruta atĩa kuumana na ngerekano itiganĩte cia Bibilia ciĩgiĩ wohanĩri wa Jehova? (Ningĩ rora gathandũkũ, “Ũrĩa Jehova Atuohagĩra.”)

¹⁸ Tweruta atĩa kuumana na ngerekano icio cia Bibilia twarĩrĩria ciĩgiĩ wohanĩri wa Jehova? Tuona atĩ Jehova atuohagĩra biũ na ndarĩ hĩndĩ agaatũherithia nĩ ũndũ wa mehia macio. Ũndũ ũcio nĩ ũtũhotithagia gũkorũo na ũrata mwega hamwe na Ithe witũ wa igũrũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũbatiĩ kũririkana atĩ wohanĩri wa Jehova nĩ kĩheo atũheete nĩ ũndũ wa wendo na ũtugi wake mũnene, no ti tondũ atĩ nĩ tũragĩrĩra.—Rom. 3:24.

19. (a) Tũbatiĩ gũkorũo na ngatho nĩkĩ? (Aroma 4:8) (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũkaarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩrũmĩrĩire?

¹⁹ Thoma Aroma 4:8. Na githĩ o ũmwe witũ ndabatiĩ kũgĩa na ngatho nĩ gũkorũo Jehova ‘atuohagĩra biũ’? (Thab. 130:4) O na kũrĩ ũguo, nĩgetha tuoherũo mehia, harĩ ũndũ wa bata twagĩrĩirũo gwĩka. Jesu aaugire ũũ: “Angĩkorũo mũtirĩohagĩra andũ mehia mao, o nake Ithe wanyu ndarĩmuohagĩra mehia manyu.” (Mat. 6:​14, 15) Ũndũ ũcio ũronania atĩ no mũhaka twĩgerekanagie na Jehova na njĩra ya kuohagĩra arĩa angĩ. No tũngĩka ũguo atĩa? Nĩ tũkaarĩrĩria ũndũ ũcio gĩcunjĩ-inĩ kĩrĩa kĩrũmĩrĩire.