ŨNDŨ ũcio wekĩkire mweri-inĩ wa Agosti 1936, itũũra-inĩ rĩrĩa Mũthamaki ũcio wa Swaziland aaikaraga. Ariũ a Ithe witũ Robert na George Nisbet maakoretwo o hĩndĩ marĩkia kũhũũra nyĩmbo cia kĩnanda na kũmemerekia mĩario ya Mũrũ wa Ithe witũ J. F. Rutherford. Mũthamaki Sobhuza wa kerĩ athikĩrĩria nĩ aakenire mũno. Mũrũ wa Ithe witũ George aatarĩirie ũũ: “Twatukanĩirũo mũno rĩrĩa mũthamaki ũcio aatwĩrire atĩ nĩ ekwenda kũgũra kĩnanda kĩu, thani ciakĩo, na gĩkeero kĩrĩa twahũthagĩra kũmemerekia ũhoro ũrĩa mwega wa Ũthamaki.”

Robert akĩmwĩra atĩ indo icio ti cia kwendia, tondũ nĩ cia mũndũ ũngĩ. Mũthamaki akĩenda kũmenya mũndũ ũcio nũ.

Robert akĩmwĩra, “Indo ici ciothe nĩ cia Mũthamaki ũngĩ.” Nake Sobhuza akĩũria mũthamaki ũcio nĩ ũrĩkũ. Robert akĩmũcokeria, “Nĩ Jesu Kristo, Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai.”

Sobhuza arĩ na gĩtĩo kĩnene akiuga, “Ũcio nĩ Mũthamaki mũnene. Ndingĩenda kuoya kĩndũ o na kĩmwe gĩake.”

Robert aandĩkire ũũ: ‘Nĩ ndaagegirio mũno nĩ mwerekera wa Mũthamaki Sobhuza.’ O na gũtuĩka aaragia Gĩthũngũ kĩega biũ, ndaarĩ na mwĩyonanio kana ũhinga o na hanini, na warĩ ũndũ mũhũthũ kwaria nake. Mũthenya ũcio twaikarire nake wabici yake hakuhĩ ndagĩka 45, nake George aahũraga nyĩmbo nja.

Robert oigire, ‘Thutha-inĩ mũthenya o ũcio, tũgĩthiĩ cukuru-inĩ ya The Swazi National School kũrĩa twagĩire na moimĩrĩro mega mũno. Tũkĩhunjĩria mwarimũ mũnene, na agĩthikĩrĩria wega mũno. Rĩrĩa twamũgweteire ũhoro wa kĩnanda kĩrĩa twarĩ nakĩo na tũkĩmwĩra no twende cukuru yothe ĩthikĩrĩrie mĩario, nĩ aakenire mũno na akĩĩra arutwo hakuhĩ igana rĩmwe maikare thĩ nyeki-inĩ mathikĩrĩrie. Twerirũo atĩ cukuru ĩyo yathomithagia anake ũhoro wa ũrĩmi, gwaka indo cia mbaũ, mĩako, Gĩthũngũ na mathabu, nao airĩtu magathomithio ũrigitani, mawĩra ma mũciĩ na maũndũ mangĩ ma bata. Cukuru ĩyo yaambĩrĩirio nĩ ũcũwe wa Mũthamaki Sobhuza.

Kuuma 1933, Mũthamaki Sobhuza nĩ aathikagĩrĩria wega mũno mapainia arĩa maamũceragĩra itũũra-inĩ rĩake rĩa Ũthamaki. Kũrĩ hĩndĩ ĩmwe aagomanĩtie thigari ciake 100 ithikĩrĩrie ndũmĩrĩri ya Ũthamaki kĩnanda-inĩ. Ningĩ nĩ aandĩkithĩtie arehagĩrũo ngathĩti citũ na nĩ aathomaga mabuku maitũ. Thutha wa  ihinda inini, Mũthamaki ũcio aarĩ na mabuku maitũ hakuhĩ mothe. O na gũtuĩka thirikari ĩrĩa yaathanaga kũu ya Ngeretha nĩ yagirĩtie andũ gũthoma mabuku maitũ hĩndĩ ya mbaara ya kerĩ ya thĩ, mũthamaki ndaarĩ na guoya wa gũkorũo arĩ namo.

Mũthamaki Sobhuza wa kerĩ nĩ aathire na mbere gwĩtĩkĩra gũceererũo nĩ Aira a Jehova itũũra-inĩ rĩake rĩa Ũthamaki thĩinĩ wa Lobamba. O na nĩ kũrĩ hĩndĩ aanyitaga ũgeni atongoria a ndini moke mathikĩrĩrie Aira a Jehova makĩruta mĩario ya Bibilia. Hĩndĩ ĩmwe rĩrĩa mũrũ wa Ithe witũ wa kũu wetagwo Helvie Mashazi aarutaga mĩario ĩgiĩ Mathayo 23, gĩkundi kĩa atongoria a ndini nĩ kĩarakarire mũno na gĩkĩgeria kũmwĩra aikare thĩ. Ĩndĩ Mũthamaki akĩingĩrĩra, na akĩmwĩra athiĩ na mbere kũheana mĩario. Makĩria ma ũguo, Mũthamaki akĩĩra athikĩrĩria maandĩke maandĩko mothe marĩa maagwetagwo mĩario-inĩ ĩyo!

Hingo ĩngĩ nayo, thutha wa atongoria ana a ndini gũthikĩrĩria mĩario ĩrĩa yaheanagwo nĩ mũrũ wa Ithe witũ ũmwe warĩ painia, moigire ũũ: “Kuuma rĩu ithuĩ tũrĩ Aira a Jehova.” Magĩcoka makĩũria painia ũcio kana aarĩ na mabuku ta marĩa maakoragwo na Mũthamaki Sobhuza.

Kuuma mĩaka-inĩ ya 1930 nginya rĩrĩa aakuire 1982, Mũthamaki ũcio nĩ aahete Aira a Jehova gĩtĩo na nĩ aamagitagĩra matikanyarirũo nĩ ũndũ wa kwaga kũrũmĩrĩra maũndũ ma ũndũire wa Swazi marĩa matarĩ mega. Nĩ ũndũ ũcio, Aira a Jehova nĩ maakenagio mũno nĩwe, na nĩ maaiguire ũũru mũno rĩrĩa aakuire.

Kĩambĩrĩria-inĩ kĩa 2013 thĩinĩ wa Swaziland kwarĩ na ahunjia makĩria ma 3,000. Bũrũri-inĩ ũcio kwarĩ na andũ makĩria ma milioni ĩmwe, na nĩ ũndũ ũcio mũhunjia ũmwe aagĩrĩirũo nĩ kũhunjĩria andũ 384. Kwarĩ na mapainia 260 thĩinĩ wa ciũngano 90, na andũ 7,496 nĩ maathire Kĩririkano-inĩ 2012. Hatarĩ nganja, maũndũ macio maronania nĩ gũgũthiĩ na mbere kũgĩa na wongerereku. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, arĩa maahunjirie ũhoro ũrĩa mwega mĩaka-inĩ ĩyo ya 1930 thĩinĩ wa Swaziland nĩ maaigire mũthingi mwega.—Kuuma mũthithũ-inĩ witũ bũrũri-inĩ wa Afrika ya Mũhuro.