Araika nĩ Kĩĩ Kana nĩ A?
Macokio ma Bibilia
Araika nĩ ciũmbe ikoragwo na hinya na ũhoti mũingĩ gũkĩra andũ. (2 Petero 2:11) Makoragwo kũrĩa igũrũ kana cikaro-inĩ cia roho, kũndũ gũtũũgĩru gũkĩra igũrũ na thĩ iria tuonaga. (1 Athamaki 8:27; Johana 6:38) Nĩ ũndũ ũcio, nĩ metagwo roho.—1 Athamaki 22:21; Ahibirania 1:14.
Araika moimire kũ?
Ngai aamombire kũgerera Jesu ũrĩa Bibilia ĩtaga “irigithathi harĩ ũũmbi wothe.” Bibilia ĩkĩaria ũhoro wa ũrĩa Ngai aahũthĩrire Jesu kũũmba, yugaga ũũ: “Indo iria ingĩ ciothe, iria irĩ igũrũ na iria irĩ thĩ, iria cionekaga na iria itonekaga,” nginya araika, “ciombirũo kũgerera harĩ [Jesu].” (Akolosai 1:13-17) Araika matihikanagia kana makagĩa ciana. (Mariko 12:25) Handũ ha ũguo, o ũmwe wa ‘ariũ acio a Ngai’ nĩ kũmbwo ombirũo.—Ayubu 1:6.
Araika mombirũo tene o na mbere ya thĩ yũmbĩtwo. Rĩrĩa Ngai ombire thĩ, araika nĩ “maanĩrĩire nĩ gũkena.”—Ayubu 38:4-7.
Gũkoragwo na araika aigana?
Bibilia ndĩheanĩte mũigana wao, no yonanagia nĩ aingĩ mũno. Kwa ngerekano, kĩoneki kĩrĩa kĩonirio mũtũmwo Johana nĩ kĩonanirie araika milioni nyingĩ mũno.—Kũguũrĩrio 5:11.
Hihi araika nĩ makoragwo na marĩĩtwa na ngumo itiganĩte?
Ĩĩ. Bibilia nĩ ĩheanĩte marĩĩtwa ma araika erĩ: Mikaeli na Gaburieli. (Danieli 12:1; Luka 1:26) a Araika angĩ nĩ moigire nĩ marĩ na marĩĩtwa no matierire andũ marĩĩtwa macio.—Kĩambĩrĩria 32:29; Atiirĩrĩri Bũrũri 13:17, 18.
Araika makoragwo na ũmũndũ ngũrani. No mahote kwaranĩria. (1 Akorintho 13:1) Nĩ makoragwo na ũhoti wa gwĩciria na no mahote gũtunga ciugo cia kũgooca Ngai. (Luka 2:13, 14) Na nĩ makoragwo na wĩyathi wa gũthuura wega kana ũũru, ta ũrĩa tuonaga rĩrĩa amwe maathurire kũnyitanĩra na Shaitani ũrĩa Mũcukani harĩ kũremera Ngai.—Mathayo 25:41; 2 Petero 2:4.
Hihi nĩ gũkoragwo na ikĩro itiganĩte harĩ araika?
Ĩĩ. Ũrĩa ũrĩ hinya mũno na mũnene wathani-inĩ nĩ Mikaeli, mũraika ũrĩa mũnene. (Judasi 9; Kũguũrĩrio 12:7) Aserafi nĩ araika a gĩkĩro kĩa igũrũ arĩa maikaraga hakuhĩ na gĩtĩ kĩa ũnene kĩa Jehova. (Isaia 6:2, 6) Akerubi nĩ gĩkundi kĩngĩ kĩa araika a gĩkĩro kĩa igũrũ makoragwo na mawĩra ma mwanya. Kwa ngerekano Akerubi nĩ maagitĩrire rĩingĩrĩro rĩa mũgũnda wa Edeni thutha wa Adamu na Hawa kũingatwo.—Kĩambĩrĩria 3:23, 24.
Araika nĩ mateithagia andũ?
Ĩĩ, Ngai ahũthagĩra araika ake ehokeku gũteithia andũ mahinda-inĩ maya.
Araika nĩ mahũthagĩrũo nĩ Ngai agĩtongoria ndungata ciake wĩra-inĩ wa kũhunjia ũhoro mwega wa Ũthamaki wa Ngai. (Kũguũrĩrio 14:6, 7) Ũtongoria ũcio ũgunaga arĩa marahunjia na arĩa marathikĩrĩria ũhoro ũrĩa mwega.—Atũmwo 8:26, 27.
Araika nĩ mateithagia harĩ kũgitĩra kĩũngano gĩa Gĩkristiano gĩtigathũkio nĩ andũ oru.—Mathayo 13:49.
Araika nĩ matongoragia na makagitĩra arĩa makoragwo marĩ ehokeku harĩ Ngai.—Thaburi 34:7; 91:10, 11; Ahibirania 1:7, 14.
Ica ikuhĩ, araika nĩ mekũrehera andũ kĩhonia makĩnyitanĩra na Jesu Kristo kweheria waganu.—2 Athesalonike 1:6-8.
Hihi o ũmwe witũ nĩ akoragwo na mũraika wa kũmũgitĩra?
O na gũtuĩka araika nĩ marũmbũyagia ndungata cia Ngai na njĩra ya kĩĩroho, ũguo ti kuuga atĩ Ngai akoragwo ahete o Mũkristiano mũraika wa kũmũgitĩra. b (Mathayo 18:10) Araika matigitagĩra ndungata cia Ngai kuumana na mathĩna kana magerio mothe. Bibilia yonanagia atĩ kaingĩ Ngai “nĩ [aheanaga] njĩra” kuuma magerio-inĩ, na njĩra ya kũhe mũndũ ũũgĩ na hinya wa gũkirĩrĩria.—1 Akorintho 10:12, 13; Jakubu 1:2-5.
Mawoni mahĩtanu megiĩ araika
Mawoni mahĩtanu: Araika othe nĩ ega.
Ũrĩa kũrĩ: Bibilia nĩ yaragia ũhoro wa “maroho moru” na “araika arĩa meehirie.” (Aefeso 6:12; 2 Petero 2:4) Araika acio oru nĩo ndaimono iria cianyitanĩire na Shaitani harĩ kũremera Ngai.
Mawoni mahĩtanu:Araika matingĩkua.
Ũrĩa kũrĩ: Araika oru, o hamwe na Shaitani ũrĩa Mũcukani nĩ makaninwo.—Judasi 6.
Mawoni mahĩtanu: Andũ matuĩkaga araika makua.
Ũrĩa kũrĩ: Araika makoragwo marĩ ũũmbi ũngĩ wa Ngai no ti andũ mariũkĩtio. (Akolosai 1:16) Andũ arĩa mariũkagio magathiĩ igũrũ maheagwo kĩheo kĩa muoyo ũtangĩkua nĩ Ngai. (1 Akorintho 15:53, 54) Magakorũo marĩ a gĩkĩro kĩa igũrũ o na gũkĩra araika.—1 Akorintho 6:3.
Mawoni mahĩtanu: Araika makoragwo kuo nĩguo matungatĩre andũ.
Ũrĩa kũrĩ: Araika mathĩkagĩra mawatho ma Ngai no ti maitũ. (Thaburi 103:20, 21) O na Jesu nĩ aamenyaga atĩ aagĩrĩirũo kũhoya ũteithio kũrĩ Ngai no ti kũrĩ araika ĩmwe kwa ĩmwe.—Mathayo 26:53.
Mawoni mahĩtanu: No tũhoe araika matũteithie.
Ũrĩa kũrĩ: Mahoya kũrĩ Ngai nĩ gĩcunjĩ kĩa ũthathaiya witũ, na ũthathaiya ũcio wagĩrĩire kũheo Jehova Ngai. (Kũguũrĩrio 19:10) Twagĩrĩirũo kũhoya Ngai tu kũgerera harĩ Jesu Kristo.—Johana 14:6.
a Bibilia imwe ihũthĩraga kiugo “Lucifa” thĩinĩ wa Isaia 14:12 na amwe meeciragia atĩ rĩĩtwa rĩu nĩ rĩa mũraika ũrĩa watuĩkire Shaitani ũrĩa Mũcukani. No kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa kĩahũthĩrĩtwo hau kiugĩte “wee ũkengaga.” Mĩhari ĩrĩa ĩthiũrũrũkĩirie yonanagia atĩ kiugo kĩu gĩtiaragia ũhoro wa Shaitani no kĩaragia ũhoro wa ũthamaki wa Babuloni ũrĩa Ngai angĩacokirie thĩ nĩ ũndũ wa mwĩtĩo waguo. (Isaia 14:4, 13-20) Ciugo “wee ũkengaga” ciahũthagĩrũo kũnyũrũria ũthamaki wa Babuloni thutha waguo kũhootwo.
b Amwe meciragia atĩ rũgano rwa Petero rĩrĩa aarutirũo njera ruonanagia atĩ Petero aarĩ na mũraika wa kũmũgitĩra. (Atũmwo 12:6-16) No rĩrĩa arutwo moigaga “Nĩ mũraika wake [Petero]” no gũkorũo meciragia na mahĩtia atĩ mũraika ũtũmĩtwo akĩrũgamĩrĩra Petero nĩwe wokĩte kũrĩ o handũ ha Petero we mwene.