Kĩmenyithia kĩa ‘Matukũ ma Kũrigĩrĩria,’ Kana ‘Ihinda rĩa Mũthia’ nĩ Kĩrĩkũ?
Macokio ma Bibilia
Bibilia nĩ ĩtaaragĩria ũhoro wa maũndũ mangĩgeekĩka, na mĩerekera ĩrĩa andũ mangĩgaakorũo nayo, kuonania atĩ tũratũũra ihinda rĩa “ithirĩro rĩa mũtabarĩre [ũyũ] wa maũndũ,” kana ‘ihinda rĩa mũthia.’ (Mathayo 24:3) Bibilia ĩtaga ihinda rĩu ‘matukũ ma kũrigĩrĩria,’ na ‘ihinda rĩa mũthia,’ kana “ihinda rĩa ithirĩro.”—2 Timotheo 3:1; Danieli 8:19; The Bible in Gikũyũ.
Nĩ morathi ta marĩkũ marĩrĩirie ũhoro wa ‘matukũ ma kũrigĩrĩria’?
Bibilia nĩ yarathĩte maũndũ maingĩ mangĩgeekĩka ihinda-inĩ rĩmwe marĩa mangĩgaakorũo marĩ “kĩmenyithia” kĩa matukũ ma kũrigĩrĩria. (Luka 21:7) Reke tũrore mamwe mamo:
Mbaara kũndũ guothe thĩinĩ wa thĩ. Jesu aarathire ũũ: “Rũrĩrĩ nĩ rũgookĩrĩra rũrĩrĩ rũrĩa rũngĩ na ũthamaki ũũkĩrĩre ũthamaki ũrĩa ũngĩ.” (Mathayo 24:7) O ũndũ ũmwe na ũcio, Kũguũrĩrio 6:4 nĩ yarathĩte ũhoro wa mũtwarithia wa mbarathi wa mũhaano ũrĩa ũrũgamĩrĩire mbaara, ĩrĩa “[ĩngĩkeheria] thayũ thĩinĩ wa thĩ.”
Ngʼaragu. Jesu aarathire ũũ: “Nĩ gũkaagĩa ngʼaragu.” (Mathayo 24:7) Ibuku rĩa Kũguũrĩrio ningĩ nĩ rĩarathĩte ũhoro wa mũtwarithia ũngĩ wa mbarathi wa mũhaano, ũrĩa ũngĩgaatũma kũgĩe na ngʼaragu kũndũ kũingĩ gũtiganĩte.—Kũguũrĩrio 6:5, 6.
Ithingithia nene. Jesu aaugire atĩ nĩ kũngĩkaagĩa na “ithingithia kũndũ na kũndũ.” (Mathayo 24:7; Luka 21:11) Ithingithia icio nene iria ingĩgeekĩka kũndũ na kũndũ thĩinĩ wa thĩ nĩ ingĩgaatũma andũ manyamarĩke na makue gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe.
Mĩrimũ. Jesu aaugire atĩ nĩ kũngĩkaagĩa na “mĩrimũ mĩũru.”—Luka 21:11.
Wĩki-naĩ. O na gũtuĩka wĩki-naĩ ũkoretwo kuo kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, Jesu aarathire atĩ matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria ‘uuni-watho nĩ ũngĩkaingĩha.’—Mathayo 24:12.
Kwanangwo gwa thĩ. Kũguũrĩrio 11:18 yarathĩte atĩ andũ nĩ ‘mangĩkaananga thĩ.’ Mangĩgeeka ũguo na njĩra nyingĩ, to kũgerera ciĩko cia wĩki-naĩ na ungumania, no nĩ nginya gũthũkangia maũndũ marĩa matũrigicĩirie.
Gũthũka kwa mĩerekera ya andũ. Thĩinĩ wa 2 Timotheo 3:1-4, Bibilia yarathĩte atĩ andũ aingĩ mangĩgaakorũo “matarĩ ngatho, matarĩ ehokeku, . . . matendaga ũiguano, acambania, mategiragĩrĩria, matarĩ tha, matendete maũndũ mega, akunyanĩri, momĩtie ciongo, etĩi.” Andũ nĩ mangĩkonania mĩerekera ĩyo na gĩkĩro kĩnene ũũ atĩ ihinda rĩu no rĩagĩrĩre gwĩtwo “mahinda ma ũgwati maritũ kũhiũrania namo.”
Kũharagana kwa famĩlĩ. Thĩinĩ wa 2 Timotheo 3:2, 3, Bibilia yarathĩte atĩ andũ aingĩ mangĩgaakorũo “matarĩ wendo ũrĩa wa ndũire” harĩ famĩlĩ ciao na atĩ ciana ‘itingĩgaathĩkagĩra aciari.’
Andũ aingĩ nĩ mangĩgaatiga kwenda Ngai. Jesu aarathire ũũ: “Wendo wa andũ aingĩ nĩ ũkaanyiha.” (Mathayo 24:12) Jesu eendaga kuonania atĩ andũ aingĩ nĩ mangĩgaatiga kwenda Ngai. O ũndũ ũmwe na ũcio, 2 Timotheo 3:4 yugaga atĩ matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria, andũ ta acio mangĩgaakorũo “mendete ikeno handũ ha kwenda Ngai.”
Ũhinga wa ndini. Thĩinĩ wa 2 Timotheo 3:5, Bibilia yarathĩte atĩ andũ mangĩkonekaga ta marathathaiya Ngai no matingĩgaakorũo magĩtũũra kũringana na ithimi ciake.
Kuongerereka kwa ũtaũku wa morathi ma Bibilia. Ibuku rĩa Danieli rĩarathĩte atĩ “ihinda rĩa mũthia” andũ aingĩ nĩ mangĩkagĩa na ũmenyo mũingĩ wa ma cia Bibilia, nginya ũtaũku wa morathi.—Danieli 12:4.
Wĩra wa kũhunjia thĩinĩ wa thĩ yothe. Jesu aarathire ũũ: “Ũhoro ũyũ mwega wa Ũthamaki nĩ ũkaahunjio thĩ yothe ĩrĩa ĩikaragwo.”—Mathayo 24:14.
Andũ kũrega gũthikĩrĩria ndũmĩrĩri na gũkorũo na kĩnyũrũri. Jesu aarathĩte atĩ andũ aingĩ nĩ mangĩkaga gũtindanĩra na ũira mũrũmu wa kuonania atĩ mũico nĩ ũkuhĩrĩirie. (Mathayo 24:37-39) Makĩria ma ũguo, 2 Petero 3:3, 4 yarathĩte atĩ andũ amwe nĩ mangĩkanyũrũria ũira ũcio, na maũteanĩrie biũ.
Kũhinga kwa morathi macio mothe. Jesu aaugire atĩ matukũ ma kũrigĩrĩria mangĩkamenyeka kũgerera kũhinga kwa morathi macio mothe, to mamwe mamo kana maingĩ mamo.—Mathayo 24:33.
Hihi tũratũũra “matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria”?
Ĩĩ. Maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ o hamwe na morathi ma Bibilia nĩ maronania atĩ matukũ ma kũrigĩrĩria maambĩrĩirie 1914, mwaka ũrĩa Mbaara ya Mbere ya Thĩ yatuthũkire. Nĩguo wone ũrĩa maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ maronania atĩ tũratũũra matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria, wĩrorere video ĩno:
Mwaka-inĩ wa 1914, Ũthamaki wa Ngai nĩ waambĩrĩirie gwathana igũrũ, na ũndũ ũmwe waambire gwĩka nĩ kũingata Shaitani ũrĩa Mũcukani na ndaimono ciake kuuma igũrũ na kũmekĩrĩra mĩhaka ũũ atĩ, maũndũ marĩa mekaga no mahutirie o gũkũ thĩ tu. (Kũguũrĩrio 12:7-12) Ũgucania wa Shaitani nĩ wonekaga harĩ mĩerekera na ciĩko njũru iria itũmaga matukũ ma kũrigĩrĩria makorũo marĩ “mahinda ma ũgwati maritũ kũhiũrania namo.”—2 Timotheo 3:1.
Andũ aingĩ nĩ matangĩkaga nĩ ũndũ wa mahinda maya ma ũgwati. Nĩ mathĩnĩkaga kuona atĩ andũ rĩu matihotaga gũtũũrania na njĩra njega. O na amwe nĩ mamakaga kuona ta andũ makaaniinana o ene.
Ihinda-inĩ o rĩu, andũ angĩ arĩa o nao matangĩkaga nĩ ũndũ wa ũrĩa thĩ ĩhaana nĩ makoragwo na kĩĩrĩgĩrĩro kĩa ihinda rĩũkĩte. Makoragwo na ma atĩ ica ikuhĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ũkuoya ikinya rĩa kweheria mathĩna marĩa marĩ thĩinĩ wa thĩ. (Danieli 2:44; Kũguũrĩrio 21:3, 4) Metagĩrĩra makirĩrĩirie Ngai ahingie ciĩranĩro ciake, na nĩ momagĩrĩrio nĩ ciugo ici cia Jesu: “Ũrĩa ũgaakirĩrĩria o nginya mũico nĩwe ũkaahonokio.”—Mathayo 24:13; Mika 7:7.