82-تاراۋ
يسانىڭ پەرەياداعى ۋاعىزى
-
تار ەسىكتەن كىرۋگە تىرمىسۋ كەرەك
-
يسا يەرۋساليمدە ٶلۋى ٴتيىس
يسا ياھۋدەيا مەن يەرۋساليمدە حالىققا ٴتالىم بەرىپ، اۋرۋلاردى ساۋىقتىردى. كەيىن ول يوردان وزەنىنىڭ ارعى بەتىنە ٶتىپ، پەرەيا ولكەسىنىڭ قالالارىن ارالادى. ەندى ونىڭ يەرۋساليمگە قايتاتىن ۋاقىتى تاياپ قالدى.
پەرەيادا ٴبىر كىسى يسادان: «يەم، قۇتقارىلاتىندار از بولاتىنى راس پا؟»— دەپ سۇرادى. ويتكەنى ول ٴدىنباسىلارىنىڭ كەيبىرى قۇتقارىلاتىندار از بولادى دەسە، باسقالارى كوپ بولادى دەپ داۋلاساتىنىن بىلەتىن. يسا قانشا ادامنىڭ قۇتقارىلاتىنىنا ەمەس، قۇتقارىلۋ ٷشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىنە باسا نازار اۋداردى. «تار ەسىكتەن كىرۋگە بارىنشا تىرىسىڭدار»،— دەدى يسا. شىنىندا دا، قۇتقارىلۋ ٷشىن كۇش سالۋ كەرەك. نەگە؟ «ويتكەنى سەندەرگە مىنانى ايتامىن: كوپ ادام كىرۋگە ۇمتىلاتىن بولادى، ٴبىراق كىرە المايدى»،— دەپ ٴتۇسىندىردى ول (لۇقا 13:23، 24).
سوسىن قۇتقارىلۋ ٷشىن كوپ كۇش سالۋ كەرەكتىگىن مىسالمەن ٴتۇسىندىرىپ، يسا بىلاي دەدى: «ٷي يەسى تۇرىپ، ەسىكتى بەكىتكەندە، سىرتتا قالىپ قويعان سەندەر ەسىكتى قاعىپ: — يەم، ەسىكتى اشا كورىڭىز،— دەيتىن بولاسىڭدار... ال ول: — مەن سەندەردى تانىمايمىن. زاڭسىزدىق جاساۋشىلار، ٴبارىڭ دە مەنەن اۋلاق كەتىڭدەر!— دەيدى» (لۇقا 13:25—27).
مىسالدا كەشىگىپ كەلىپ، ەسىكتىڭ سىرتىندا قالىپ قويعان ادامنىڭ مۇشكىل حالى سيپاتتالعان. ول وزىنە ىڭعايلى ۋاقىتتا كەلگەنگە ۇقسايدى. قانشا قولايسىز بولسا دا، ول ەرتەرەك كەلۋ كەرەك ەدى. بۇل مىسال يسا ٴتالىم بەرىپ جۇرگەندە، سونىڭ پايداسىن كورمەگەن كوپ ادامنىڭ جاعدايىن بەينەلەيدى. ولار شىنايى عيباداتتى ومىرلەرىندە باستى ورىنعا قويۋ مۇمكىندىگىن جىبەرىپ الدى. ياھۋديلەرگە يسا جىبەرىلگەن بولاتىن، ٴبىراق حالىقتىڭ باسىم بولىگى قۇدايدىڭ قۇتقارۋ ٷشىن جاساعان شاراسىن قابىل المادى. سوندىقتان ولار سىرتتا قالىپ قويعاندا، «زار ەڭىرەپ، قينالا تىستەنەتىن» بولادى. الايدا «شىعىس پەن باتىستان، سولتۇستىك پەن وڭتۇستىكتەن»، ياعني بارلىق حالىقتان كەلگەن ادامدار «قۇداي پاتشالىعىندا داستارقان باسىنا جايعاسادى» (لۇقا 13:28، 29).
كەيىن يسا بىلاي دەدى: «بىرىنشىلەردىڭ [ىبىرايىمنىڭ ۇرپاعىمىز دەپ ماقتاناتىن ياھۋدي ٴدىنباسىلارىنىڭ] كەيبىرى سوڭعى، ال سوڭعىلاردىڭ [باسقا ۇلت ادامدارى مەن ٴجابىر كورگەن ياھۋديلەردىڭ] كەيبىرى ٴبىرىنشى بولادى» (لۇقا 13:30). بىرىنشىلەر «سوڭعى بولادى» دەگەنى ريزاشىلىقتى بىلمەيتىن ادامداردىڭ قۇداي پاتشالىعىنا كىرمەيتىنىن بىلدىرەدى.
سول ۋاقىتتا پارىزشىلدار كەلىپ، يساعا: «بۇل جەردەن كەت، يرود [انتيپاس] سەنى ولتىرمەكشى»،— دەدى. مۇنداي سىبىستى يرود پاتشانىڭ ٶزى يسانى سول ايماقتان كەتىرۋ ٷشىن تاراتقان بولسا كەرەك. ويتكەنى كەزىندە جاقيانى ولتىرتكەنىندەي، تاعى ٴبىر پايعامباردىڭ ولىمىنە كىنالى بولۋدان قورىققانعا لۇقا 13:31، 32). يرودتى «تۇلكى» دەپ اتاۋىمەن يسا ونىڭ قۋلىعىنا مەڭزەسە كەرەك. يسا يرودتىڭ نە باسقا بىرەۋدىڭ دەگەنىمەن جۇرمەيدى. ول اكەسىنىڭ تاپسىرعان ٸسىن اتقارا بەرمەك ٵرى ونى ادامنىڭ ەمەس، قۇدايدىڭ ەركىمەن جۇزەگە اسىرماق.
ۇقسايدى. الايدا يسا پارىزشىلدارعا: «بارىڭدار دا، ول تۇلكىگە بۇگىن جانە ەرتەڭ جىنداردى قۋىپ شىعاراتىنىمدى، اۋرۋلاردى ساۋىقتىراتىنىمدى، ال ٷشىنشى كۇنى ٸسىمدى اياقتايتىنىمدى ايتىڭدار»،— دەدى (يسا يەرۋساليمگە قاراي جول تارتتى. «ويتكەنى پايعامباردىڭ يەرۋساليمنەن باسقا جەردە ٶلتىرىلۋى مۇمكىن ەمەس»،— دەدى ول (لۇقا 13:33). كيەلى كىتاپتىڭ ەشبىر پايعامبارلىعىندا ٴماسىحتىڭ سول قالادا ولتىرىلەتىنى ناقتى ايتىلماعان. وندا نەگە يسا بۇلاي دەدى؟ سەبەبى يەرۋساليم — ٴدىني ورتالىق. جالعان پايعامبار دەپ ايىپتالعانداردىڭ ٸسىن قاراستىراتىن جوعارعى كەڭەستىڭ 71 مۇشەسى سول قالادا. ونىڭ ۇستىنە، يەرۋساليمدە حالىق قۇرباندىق شالاتىن. سوندىقتان يسا ٶزىنىڭ باسقا جەردە ٶلتىرىلۋى مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ٴتۇسىندى.
«يەرۋساليم، پايعامبارلاردىڭ كوزىن قۇرتىپ، وزىنە جىبەرىلگەندەردى تاس لاقتىرىپ ولتىرەتىن يەرۋساليم-اي!— دەپ قايعىردى يسا. — بالاپاندارىن قاناتىنىڭ استىنا جينايتىن تاۋىق سياقتى، مەن دە سەنىڭ بالالارىڭدى قانشا رەت جيناماقشى بولدىم! ٴبىراق سەندەر مۇنى قالامادىڭدار. مىنە، سەندەردىڭ ۇيلەرىڭ قاڭىراپ بوس قالدىرىلادى» (لۇقا 13:34، 35). حالىق قۇداي ۇلىنان باس تارتتى. سوندىقتان مۇنىڭ سالدارىنان قاشىپ قۇتىلا المايدى.
يسا ٵلى يەرۋساليمگە جەتكەن جوق. دەمالىس كۇنى، پارىزشىلداردىڭ ٴبىر باسشىسى يسانى قوناققا شاقىردى. ۇيدە وتىرعانداردىڭ ٴبارى يسانى مۇقيات باقىلاپ، شەمەن اۋرۋىنا (ٴجيى اياق-قولى ٸسىنىپ كەتەتىن اۋىر سىرقات) ۇشىراعان ٴبىر كىسىگە نە ىستەر ەكەن دەپ وتىر. سوندا يسا پارىزشىلدار مەن زاڭدى جەتىك بىلەتىندەردەن: «دەمالىس كۇنى ادامدى ساۋىقتىرۋعا بولا ما، جوق پا؟»— دەپ سۇرادى (لۇقا 14:3).
ەشكىم ٴلام دەمەدى. سوندا يسا الگى كىسىنى ساۋىقتىردى دا، وتىرعاندارعا: «ەگەر بىرەۋىڭنىڭ ۇلىڭ نە وگىزىڭ دەمالىس كۇنى قۇدىققا ٴتۇسىپ كەتسە، ونى دەرەۋ شىعارىپ الماس پا ەدىڭدەر؟»— دەدى (لۇقا 14:5). بۇل جولى دا يسانىڭ قيسىندى سوزدەرىنە ەشكىم ەشتەڭە ايتا المادى.